Proporczyk Klubu HDK im. Ludwika Hirszfelda w Żarowie

Jedno z najważniejszych wydarzeń w historii Klubu Honorowych Dawców Krwi przy Dolnośląskich Zakładach Chemicznych "Organika", miało miejsce 18 października 1981 roku. Wówczas Prezydium Zarządu Wojewódzkiego Polskiego Czerwonego Krzyża w Wałbrzychu, w dowód uznania za ofiarną pracę w dziedzinie honorowego krwiodawstwa nadało żarowskiemu Klubowi imię dr Ludwika Hirszfelda. Nie mniej ważnym wydarzeniem w pierwszym dziesięcioleciu działalności Klubu HDK w Żarowie było bez wątpienia nadanie i poświęcenie klubowego sztandaru, które miało miejsce 29 listopada 1981 roku. Podczas uroczystej mszy świętej w kościele pw. NSPJ w Żarowie poświęcenia sztandaru dokonał wówczas ks. proboszcz Marian Cembrowski.

Kolejną pamiątką związaną z działalnością Klubu Honorowych Dawców Krwi PCK im. dr Ludwika Hirszfelda w Żarowie, która została przekazana do zbiorów Żarowskiej Izby Historycznej, jest proporczyk wydany z okazji 25-lecia Klubu (piąty w naszej kolekcji). Proporczyk przekazał mieszkaniec Żarowa. Składamy panu Serdeczne Podziękowania.

==============================================

Dokument potwierdzający nadanie Klubowi HDK przy Dolnośląskich Zakładach Chemicznych "Organika" w Żarowie imię dr Ludwika Hirszfelda, archiwum autora

Uroczystość poświęcenia sztandaru żarowskiego Klubu HDK przez proboszcza ks. Mariana Cembrowskiego, archiwum autora

=============================================

Ludwik Hirszfeld (1884-1954) – lekarz, bakteriolog i immunolog, twórca polskiej szkoły immunologicznej oraz nowej dziedziny nauki – seroantropologii

Ludwik Hirszfeld urodził się w zasymilowanej rodzinie żydowskiej. Studiował medycynę w Würzburgu i Berlinie. Uzyskał doktorat za pracę na temat aglutynacji, habilitację zaś (w wieku 30 lat) za pracę nad związkiem zjawisk odpornościowych i krzepliwości krwi. Pracował w Instytucie Badań Raka w Heidelbergu oraz w Zakładzie Higieny uniwersytetu w Zurychu. W czasie I wojny światowej uczestniczył w zwalczaniu epidemii tyfusu plamistego w Serbii oraz uczestniczył w organizowaniu tamtejszej służby zdrowia. Po powrocie do Polski, od 1920 roku pracował w Państwowym Zakładzie Badania Surowic w Warszawie, włączonym później do współtworzonego przez niego Państwowego Zakładu Higieny (PZH). W latach 1924–1925 był dyrektorem Zakładu. W latach 1924–1939 kierował PZH. Od 1924 roku był profesorem Wolnej Wszechnicy Polskiej. W 1926 roku habilitował się po raz drugi na Uniwersytecie Warszawskim jako bakteriolog i immunolog. Od 1930 roku członek czynny Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. W 1931 roku został profesorem. W latach 1931–1935 oraz 1947–1952 był prezesem Polskiego Towarzystwa Mikrobiologów i Epidemiologów. Około 1938 roku przy ul. Obrońców 27 na Saskiej Kępie wybudował willę (projekt Józefa Łowińskiego), w której zamieszkał wraz z rodziną. Podczas obrony Warszawy we wrześniu 1939 roku zorganizował w mieście ośrodek przetaczania krwi. Został zmuszony do zamieszkania w getcie warszawskim. Prowadził tam wykłady, pracował naukowo, a także – dzięki szczepionce przekazanej przez prof. Rudolfa Weigla ze Lwowa, nielegalnie przemyconej do getta – leczył chorych na tyfus plamisty. W lipcu 1942 roku uciekł z getta na stronę aryjską. Przez pewien okres ukrywał się pod zmienionym nazwiskiem w domu Laury z Przedpełskich Kenigowej, żony Mariana Keniga, w Starej Miłośnie k. Warszawy, później u gospodarza Stanisława Kaflika w Klembowie koło Tłuszcza udając urzędnika-dezynfektora. W 1943 roku spisał swoją autobiografię, która ukazała się w roku 1946 roku pt. „Historia jednego życia”. Po wyzwoleniu Lublina w 1944 roku brał udział w tworzeniu Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. W 1945 roku przeniósł się do Wrocławia i podjął pracę na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Wrocławskiego (był pierwszym dziekanem tego wydziału). W 1952 roku utworzył we Wrocławiu Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN (nazwany później jego imieniem) i został jego pierwszym dyrektorem. Zorganizował również we Wrocławiu Ośrodek Badań Patologii Ciąży. W 1952 roku został członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk i wszedł w skład jej prezydium.

Do jego najważniejszych osiągnięć naukowych należy praca nad grupami krwi. Prowadził ją w latach 1907–1911 wraz z Emilem von Dungernem w Zurychu. Odkrył wówczas prawa dziedziczenia grupy krwi (które zastosował do celów dochodzenia ojcostwa) i wprowadził oznaczenie grup krwi jako 0, A, B i AB, przyjęte na całym świecie w 1928 roku. Oznaczył również czynnik Rh i odkrył przyczynę konfliktu serologicznego, co uratowało życie wielu noworodkom. W czasie pobytu na Bałkanach odkrył pałeczkę duru rzekomego C (Salmonella hirschfeldii). Wraz z żoną prowadził badania dotyczące różnic statystycznych w częstości występowania grup krwi w populacjach pochodzących z różnych obszarów geograficznych zapoczątkowując nową dziedzinę nauki, seroantropologię. Zajmował się również transfuzjologią i opracował zasady przetaczania krwi. W 1950 roku był nominowany do nagrody Nobla w dziedzinie medycyny za wyjaśnienie zagadki zjawiska konfliktu serologicznego między matką a płodem.

Ludwik Hirszfeld zmarł 7 marca 1954 roku we Wrocławiu. Spoczywa wraz z małżonką na cmentarzu św. Wawrzyńca we Wrocławiu.

Posiadacie wiedzę na temat interesujących miejsc, budowli, a może znacie jakąś ciekawą historię ?? Podzielcie się z nami swoją wiedzą lub starociami z domowych strychów, głębokich szuflad oraz rodzinnych albumów. Wszelkie informacje, skany fotografii i dokumentów możecie przesyłać bez wychodzenia z domu na adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.

Źródła:
G. Fedorowski, Ludwik Hirszfeld, Warszawa 1985
W. Kozuschek, Ludwik Hirszfeld (1884-1954). Rys życia i działalność naukowa, Wrocław 2005

Opracowanie
Bogdan Mucha