Powietrzne zwycięstwa "Czerwonego Barona"

Postać Manfreda von Richthofen, była już przedmiotem wielu książek, artykułów, filmów oraz innych nośników wiedzy. W każdym z tych źródeł odnaleźć można informacje o jego dzieciństwie, rodzinnej posiadłości w Świdnicy, czy w końcu o przebiegu służby wojskowej podczas I wojny światowej. W opracowaniach widnieje zazwyczaj: ... lotnik niemiecki, ... największy as myśliwski I wojny światowej, ... zwany Czerwonym Baronem, ... odniósł 80 zwycięstw powietrznych. Sformułowane w różny sposób i powielane niemal za każdym razem wzmianki zawsze odnoszą się do czynów jakie Manfred von Richthofen dokonał będą w powietrzu. Sławę przyniosło mu przecież nic innego jak niezwykle skuteczne eliminowanie kolejnych samolotów przeciwnika. Bardziej dociekliwy czytelnik zada, więc następujące pytania: co oznacza termin zwycięstwo powietrzne ? Czy jest to równoznaczne z całkowitym zniszczeniem wrogiego samolotu i śmiercią jego załogi ? Czy słynny trójpłatowy Fokker DR.I był jedyną maszyną, na której von Richthofen odnosił swoje wielkie sukcesy ? Kim byli przeciwnicy "Czerwonego Barona" oraz z jakiego typu samolotami przyszło mu walczyć ? Polskojęzyczna wikipedia podaje: ... 23 listopada 1916 von Richthofen, latający wówczas na dwupłatowym myśliwcu Albatros D.II, odniósł swoje 11. zwycięstwo, zestrzeliwując nad Le Sars po długim pojedynku, a następnie pościgu, brytyjskiego asa Lanoe Hawkera, dowódcę 24. dywizjonu RFC lecącego na Airco DH.2. O śmierci brytyjskiego pilota dowiadujemy się dopiero po odrębnym wpisaniu w wyszukiwarce jego imienia i nazwiska. Czy taki sam los spotkał wszystkich, którym dane było zetknąć się w powietrzu z czerwonym samolotem, noszącym znak czarnego krzyża w białym polu ? W poniższym zestawieniu z pewnością odnajdziecie odpowiedzi na pytania, które z rzadka goszczą na polskich stronach. Uwaga nasza została skupiona przy tym, na istocie sławy "Czerwonego Barona", którą w połączeniu z lotniczym talentem, utworzyły trzy rzeczy: samolot – walka – zwycięstwo. Dla jednych postać ta pozostanie słynnym świdniczaninem, dla innych asem przestworzy, jeszcze inni skomentują – żołnierz niemiecki, służący w armii zaborczego państwa. Oto czysto matematyczny i techniczny aspekt powietrznych zwycięstw człowieka, który zebrał wszystkie możliwe odznaczenia i na zawsze przeszedł do historii lotnictwa.

80 zwycięstw powietrznych

 

Zwycięstwa w poszczególnych jednostkach:
Königlich Preußische Jagdstaffel Nr. 2 (Jasta 2) – 16 zwycięstw
Königlich Preußische Jagdstaffel Nr. 11 (Jasta 11) – 36 zwycięstw
Königlich Preußische Jagdgeschwader Nr. I (JG I) – 28 zwycięstw

Zwycięstwa na samolotach w poszczególnych jednostkach:
Jasta 2: Albatros D.II – 16
Jasta 11: Albatros D.II – 1, Halberstdt D.II – 12, Albatros D.III – 23
JG I: Albatros D.V – 9, Fokker FI – 2, Fokker DR.I – 17

Zwycięstwa na poszczególnych samolotach:
Albatros D.II – 17
Albatros D.III – 23
Halberstadt D.II – 12
Fokker FI – 2
Fokker DR.I – 17

Zwycięstwa nad poszczególnymi samolotami:

Albatros D.II – 17 zwycięstw
B.E.2c – 2
B.E.12 – 3
D.H.2 – 4
F.E.2b – 5
F.E.8 – 1
Martinsyde G.100 – 1
Sopwith Pup – 1

Albatros D.III – 23 zwycięstwa
B.E.2d – 2
B.E.2e – 3
B.E.2f – 1
B.E.2g – 1
Bristol F.2a – 2
D.H.2 – 1
F.E.2b – 5
F.E.2d – 1
Neuport 17 – 2
R.E.8 – 1
Sopwith ½ Strutter – 2
Sopwith Triplane – 1
SPAD VII – 1

Halberstadt D.II – 12 zwycięstw
B.E.2c – 1 (powrócił do bazy)
B.E.2d – 4 (w tym 1 powrócił do bazy)
B.E.2e – 2
B.E.2g – 1
F.E.2b – 1
Neuport 17 – 1
Sopwith ½ Strutter – 1
SPAD VII – 1

Albatros D.V – 9 zwycięstw
D.H.4 – 1
D.H.5 – 1
Neuport 23 – 1
R.E.8 – 3
S.E.5a – 1
SPAD VII – 2 (w tym 1 powrócił do bazy)

Fokker FI – 2 zwycięstwa
R.E.8 – 1
Sopwith Pup – 1

Fokker DR.I – 17 zwycięstw
A.W.F.K.8 – 2
Bristol F.2b – 1
R.E.8 – 2
S.E.5a – 2
Sopwith Camel – 9
Sopwith Dolphin – 1

Samoloty zniszczone/poważnie uszkodzone – 77
A.W.F.K.8 – 2
B.E.2c – 4
B.E.2d – 5
B.E.2e – 5
B.E.2f – 1
B.E.2g – 2
B.E.12 – 3
Bristol F.2a – 2
Bristol F.2b – 1
D.H.2 – 5
D.H.4 – 1
D.H.5 – 1
F.E.2b – 11
F.E.2d – 1
F.E.8 – 1
Martinsyde G.100 – 1
Neuport 17 – 3
Neuport 23 – 1
R.E.8 – 7
S.E.5a – 3
Sopwith Camel – 9
Sopwith Dolphin – 1
Sopwith Pup – 2
Sopwith ½ Strutter – 3
Sopwith Triplane – 1
SPAD VII – 5

Samoloty lekko uszkodzone, które wróciły do bazy – 3
B.E.2c – 1
B.E.2d – 1
SPAD VII – 1

Bez szwanku powróciło do bazy – 5 osób
Wziętych do niewoli po rozbiciu lub awaryjnym lądowaniu – 27 osób
Ranni w walce – 19 osób
Zaginionych po walce – 1 osoba
Zabitych w walce – 82 osoby

Zestawienie powietrznych zwycięstw Richthofena z uwzględnieniem daty, typu zestrzelonego samolotu przeciwnika i jego jednostki, godziny i miejsca zestrzelenia, jednostki w jakiej służył wówczas Richthofen i samolotu na jakim dokonał zestrzelenia

1. 17 września 1916 r. – samolot: F.E.2b (7018), jednostka: 11. Eskadra, załoga: porucznik Lionel Morris i porucznik Tom Rees (polegli), godzina: 11:00, miejsce: w pobliżu Villers Plouich – Jasta 2/Albatros D.II (491/16)

Porucznik Tom Rees - jeden z pierwszych poległych w walce z Czerwonym Baronem

2. 23 września 1916 r. – samolot: Martinsyde G.100 (7481), jednostka: 27. Eskadra, załoga: sierżant Herbert Bellerby (poległ), godzina: 11:00, miejsce: Bapaume – Jasta 2/Albatros D.II (491/16)

3. 30 września 1916 r. – samolot: F.E.2b (6973), jednostka: 11. Eskadra, załoga porucznik Ernest Conway Lansdale i sierżant Albert Clarkson (polegli), godzina: 11:50, miejsce: w pobliżu Lagnicourt – Jasta 2/Albatros D.II (491/16)

4. 7 października 1916 r. – samolot: B.E.12 (6618), jednostka: 21. Eskadra, załoga: podporucznik William Fenwick (poległ), godzina: 9:10, miejsce: w pobliżu Équancourt – Jasta 2/Albatros D.II (491/16)

5. 16 października 1916 r. – samolot: B.E.12 (6580), jednostka: 19. Eskadra, załoga: podporucznik John Thompson (poległ), godzina: 5:00, miejsce: w pobliżu Ypres – Jasta 2/Albatros D.II (491/16)

6. 25 października 1916 r. – samolot: B.E.12 (6654), jednostka: 21. Eskadra, załoga: prawdopodobnie podporucznik W.T.W. Wilcox (ranny/wzięty do niewoli), godzina: 9:35, miejsce: w pobliżu Bapaume – (Jasta 2/Albatros D.II (491/16); w źródłach jest mowa , że w tym samym czasie zestrzelony został podporucznik Arthur James Fisher – smolot B.E.12 (6629); zestrzelenia dokonał Kurt Wolff, chociaż mogło być na odwrót

7. 3 listopada 1916 r. – samolot: F.E.2b (7010), jednostka: 18. Eskadra, załoga: sierżant Cuthbert Baldwin i porucznik George Bentham Andrew (polegli), godzina: 14:10, miejsce: na północny wschód od Grévillers Wood – Jasta 2/Albatros D.II (491/16)

8. 9 listopad 1916 r. – samolot: B.E.2c (2506), jednostka: 12. Eskadra, załoga: podporucznik Ian Gilmour Cameron (poległ), godzina: 10:30, miejsce: Beugny – (Jasta 2/Albatros D.II (491/16)

9. 20 listopada 1916 r. – samolot: B.E.2c (2767), jednostka: 15. Eskadra, załoga: prawdopodobnie porucznik Thomas Henry Clarke i podporucznik James Lees (w niewoli), godzina: 9:40, miejsce: na południe od Grandcourt – (Jasta 2/Albatros D.II (491/16)

10. 20 listopada 1916 r. – samolot: F.E.2b (4848), jednostka: 18. Eskadra, załoga: podporucznik Gilbert Sudbury Hall i podporucznik George Doughty (polegli), godzina: 16:15, miejsce: Grandcourt – Jasta 2/Albatros D.II (491/16)

11. 23 listopada 1916 r. – samolot: D.H.2 (5964), jednostka: 24. Eskadra, załoga: major Lanoe Hawker (poległ), godzina: 15:00, miejsce: na południe od Bapaume – Jasta 2/Albatros D.II (491/16)

Major Lanoe Hawker

12. 11 grudnia 1916 r. – samolot: D.H.2 (5986), jednostka: 32. Eskadra, załoga: (porucznik Benedict Philip Hunt (wzięty do niewoli), godzina: 11:55, miejsce: w pobliżu Arras – Jasta 2/Albatros D.II (491/16)

13. 20 grudnia 1916 r. – samolot: D.H.2 (7927), jednostka: 29. Eskadra, załoga: kapitan Artur Gerald Knight (poległ), godzina: 11:30, miejsce: Menchy – Jasta 2/Albatros D.II (491/16)

Kapitan Artur Gerald Knight

14. 20 grudnia 1916 r. – samolot: F.E.2b (A5446), jednostka: 18. Eskadra, załoga: porucznik Lionel George D'Arcy i podporucznik Reginald Whiteside (polegli), godzina: 13:45, miejsce: Moreuil – Jasta 2/Albatros D.II (491/16)

15. 27 grudnia 1916 r. – samolot: D.H.2 (5985), jednostka 29. Eskadra, załoga sierżant James McCudden (poległ), godzina: 16:25, miejsce: Arras – Jasta 2/Albatros D.II (491/16); niektóre źródła podają samolot: F.E.2b (6937), jednostka: 11. Eskadra, załoga: kapitan JB Quested (ranny) i porucznik HJH Dicksee, godzina: 11:20, miejsce: Quested/Dicksee, 12 kilometrów of Ficheux (zestrzelony przez Jasta 1 ?)

16. 4 stycznia 1917 r. – samolot: Sopwith Pup (N5193), jednostka: 8. Eskadra Royal Naval Air Service, załoga: podporucznik Allan Switzer Todd (Kanadyjczyk, poległ), godzina: 16:15, miejsce: w pobliżu Metz-en-Couture – Jasta 2/Albatros D.II (491/16)

17. 23 stycznia 1917 r. – samolot: F.E.8 (6388), jednostka: 40. Eskadra, załoga: podporucznik John Hay (Australijczyk, poległ), godzina: 16:10, miejsce: na południe od Lens – Jasta 11/Albatros D.II (491/16)

18. 24 stycznia 1917 r. – samolot: F.E.2b (6997), jednostka: 25. Eskadra, załoga: porucznik John MacLennan i kapitan Oscar Greig (ranni/wzięci do niewoli), godzina: 12:15, miejsce: na wschód od Vimy – Jasta 11/Albatros D.III (789/17)

19. 1 lutego 1917 r. – samolot: B.E.2d (6742), jednostka: 16. Eskadra, załoga: porucznik Percival Murray i porucznik John McRae Duncan (Kanadyjczycy, polegli), godzina: 16:00, miejsce: 1 kilometr na południowy wschód od Thélus – Jasta 11/Halberstadt D.II)

20. 14 lutego 1917 r. – samolot: B.E.2d (6231), jednostka: 2. Eskadra, załoga: porucznik Cyril Bennett (wzięty do niewoli) i podporucznik Herbert Arthur Croft (poległ), godzina: 12:00, miejsce: na wschód od Loos – Jasta 11/Halberstadt D.II

21. 14 lutego 1917 r. – samolot: B.E.2c (2543), jednostka: 2. Eskadra, załoga: prawdopodobnie kapitan George Cyril Bailey (ranny) i podporucznik George William Betts Hampton (bez szwanku), godzina: 16:45, miejsce: na południowy zachód od Mazingarbe, samolot bezpiecznie powrócił do bazy – Jasta 11/Halberstadt D.II

22. 4 marca 1917 r. – samolot: B.E.2d (5785), jednostka: 2. Eskadra, załoga: porucznik James Benjamin Evelyn Crosbee (bez szwanku) i sierżant John Edward Prance (ranny), godzina:12:50, miejsce: 1 kilometr na północ od Loos, samolot bezpiecznie powrócił do bazy – Jasta 11/Halberstadt D.II

23. 4 marca 1917 r. – samolot: Sopwith 1½ Strutter (A1108), jednostka: 43. Eskadra, załoga: podporucznik Herbert John Green i podporucznik Alexander William Reid (polegli), godzina: 16:20, miejsce: Acheville – Jasta 11/Halberstadt D.II

24. 6 marca 1917 r. – samolot: B.E.2e (A2785), jednostka: 16. Eskadra, załoga: podporucznik Gerald Maurice Gosset-Bibby i porucznik Geoffrey Joseph Ogilvy Brichta (Kanadyjczycy, polegli), godzina: 17:00, miejsce: Souchez – Jasta 11/Halberstadt D.II

25. 9 marzec 1917 r. - samolot: D.H.2 (A2571), jednostka: 29. Eskadra, załoga: porucznik Artur John Pearson (poległ), godzina: 11:55, miejsce: między Roclincourt i Bailleul – Jasta 11/Albatros D.III

26. 11 marca 1917 r. – samolot: B.E.2d (6232), jednostka: 2. Eskadra, załoga: podporucznik James Smyth i podporucznik Edward Byrne (polegli), godzina: 12:00, miejsce: na południe od La Folie Wood – Jasta 11/Halberstadt D.II

27. 17 marca 1917 r. – samolot: F.E.2b (A5439), jednostka: 25. Eskadra, załoga: porucznik Artur Elsdale Boultbee i starszy lotnik Frideric King (polegli), godzina: 11:30, miejsce: Oppy – Jasta 11/Halberstadt D.II

28. 17 marca 1917 r. – samolot: B.E.2g (2814), jednostka: 16. Eskadra, załoga: podporucznik George MacDonald Watt i sierżant Ernest Adam Howlett (polegli), godzina: 17:00, miejsce: na wschód od Vimy – Jasta 11/Halberstadt D.II

29. 21 marca 1917 r. – samolot: B.E.2e (A3154), jednostka: 16. Eskadra, załoga: starszy sierżant Sidney Herbert Quicke i podporucznik William John Lidsey (polegli), godzina: 17:30, miejsce: wzgórze 123, na północ od Neuville – Jasta 11/Halberstadt D.II

30. 24 marca 1917 r. – samolot: SPAD VII (A6706), jednostka: 19. Eskadra, porucznik Richard Plunkett Baker (Kanadyjczyk, ranny/wzięty do niewoli), godzina: 11:55, miejsce: Givenchy – Jasta 11/Halberstadt D.II

31. 25 marca 1917 r. – samolot: Nieuport 17 (A6689), jednostka: 29. Eskadra, załoga: porucznik Christopher Guy Gilbert (wzięty do niewoli), godzina: 8:20, miejsce: Tilloy – Jasta 11/Halberstadt D.II

32. 2 kwietnia 1917 r. – samolot: B.E.2d (5841), jednostka: 13. Eskadra, załoga: porucznik Gordon Patrick John Powell i starszy lotnik Percy Bonner (polegli), godzina: 8:35, miejsce: Farbus – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

33. 2 kwietnia 1917 r. – samolot: Sopwith 1½ Strutter (A2401), jednostka: 43. Eskadra, załoga: podporucznik Peter Warren (wzięty do niewoli) i sierżant Reuel Dunn (poległ), godzina: 11:15, miejsce: Givenchy – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

34. 3 kwietnia 1917 r. – samolot: F.E.2d (A6382), jednostka: 25. Eskadra, załoga: podporucznik Donald Peter McDonald (wzięty do niewoli) i podporucznik John Ingram Mullaniffe O'Beirne (poległy), godzina: 16:15, miejsce: między Lens i Liévin – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

35. 5 kwietnia 1917 r. – samolot: Bristol F.2a (A3340), jednostka: 48. Eskadra, załoga: podporucznik Arthur Norman Lechler (ranny/wzięty do niewoli) i podporucznik Herbert Duncan King George (poległ), godzina: 11:15, miejsce: Lewarde na południe od Douai – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

36. 5 kwietnia 1917 r. – samolot Bristol F.2a (A3343), jednostka: 48. Eskadra, załoga: porucznik Alfred Terence Adams i porucznik Donald James Stewart (wzięci do niewoli), godzina: 11:30, miejsce: Cuincy – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

37. 7 kwietnia 1917 r. – samolot: Nieuport 17 (A6645), jednostka: 60. Eskadra, załoga: podporucznik George Orme Smart (poległy), godzina: 17:45, miejsce: Mercatel – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

38. 8 kwietnia 1917 r. – samolot: Sopwith 1½ Strutter (A2406), jednostka: 43. Eskadra, załoga: porucznik John Heagerty (wzięty do niewoli) i Leonard Heath-Cantle (poległ), godzina: 11:40, miejsce: w pobliżu Farbus – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

39. 8 kwietnia 1917 r. – samolot: B.E.2g (A2815), jednostka: 16. Eskadra, załoga: podporucznik Keith Ingleby MacKenzie i podporucznik Guy Everingham (polegli), godzina: 16:40, miejsce: Vimy – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

40. 11 kwietnia 1917 r. – samolot: B.E.2d (2501), jednostka: 13. Eskadra, załoga porucznik Edward Claude Anglia Derwin (ranny); strzelec H. Pierson (ranny), godzina: 9:25, miejsce: Willerval – wzgórz wewnątrz alianckich linii – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

41. 13 kwietnia 1917 r. – samolot: R.E.8 (A3190), jednostka: 59. Eskadra, załoga: kapitan James Maitland Stuart i porucznik Maurice Herbert Wood (polegli), godzina: 8:58, miejsce: między Vitry i Brebières – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

42. 13 kwietnia 1917 r. – samolot: F.E.2b (A831), jednostka: 11. Eskadra, załoga: sierżant James Allen Cunniffe i starszy lotnik W.J. Batten (ranni), godzina: 12:45, miejsce: między Monchy i Feuchy, rozbity na stronie aliantów – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

43. 13 kwietnia 1917 r. – samolot: F.E.2b (4997), jednostka: 25. Eskadra, załoga: podporucznik Allan Harold Bates i sierżant William Alfred Barnes (polegli), godzina:19:35, miejsce: Noyelles-Godault w pobliżu Hénin-Liétard – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

44. 14 kwietnia 1917 r. – samolot: Nieuport 17 (A6796), jednostka: 60. Eskadra, załoga: porucznik William Oswald Russell (wzięty do niewoli), godzina: 9:15, miejsce: 1 kilometr na południe od Bois Bernard – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

45. 16 kwietnia 1917 r. – samolot: B.E.2e (3156), jednostka: 13. Eskadra, załoga: podporucznik Alphonso Pascoe (ranny) i podporucznik Frederick Seymour Andrews (poległ), godzina: 17:30, miejsce: między Bailleul i Gavrelle, na stronie aliantów – Jasta 11 /Albatros D.III (2253/17)

46. 2 kwietnia 1917 r. – samolot: F.E.2b (7020), jednostka: 11. Eskadra, załoga prawdopodobnie porucznik Waldemar Franklin i porucznik William Frederick Fletcher (ranni), godzina: 17:10, miejsce: blisko Lagnicourt – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17), jeden z czterech FE2b zestrzelonych wtedy przez Jasta 11.

47. 23 kwietnia 1917 r. – samolot: B.E.2f (A3168), jednostka: 16. Eskadra, załoga: podporucznik Eric Welch i sierżant Amos George Tollervey (polegli), godzina: 12:05, miejsce: Mericourt – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

48. 28 kwietnia 1917 r. – samolot: B.E.2e (7221), jednostka: 13. Eskadra, załoga: porucznik Reginald William Follit (poległ) i podporucznik Frederick James Kirkham (wzięty do niewoli), godzina: 9:30, miejsce: na zachód od Pelves, południowy-wschód od kwadratu 6998 – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

49. 29 kwietnia 1917 r. – samolot: SPAD VII (B1573), jednostka: 19. Eskadra, załoga: porucznik Richard Applin (poległ), godzina: 12:05, miejsce: w pobliżu Lecluse – Jasta 11 /Albatros D.III (2253/17)

50. 29 kwietnia 1917 r. – samolot: F.E.2b (4898), jednostka: 18. Eskadra, załoga: sierżant George Stead i kapral Alfred Beebee (polegli), godzina: 16:55, miejsce: na południowy- zachód od Inchy, wzgórze 90 w pobliżu Pariville – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

51. 29 kwietnia 1917 r. – samolot: B.E.2e (2738), jednostka: 12. Eskadra, załoga: porucznik David Evan Davies i porucznik George Henry Rathbone (Kanadyjczycy, polegli), godzina: 19:25, miejsce: w pobliżu Rœux – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

52. 29 kwietnia 1917 r. – samolot: Sopwith Triplane (N5463), jednostka: 8. Eskadra Royal Naval Air Service, załoga: podporucznik Albert Edward Cuzner (poległ), godzina: 19:40, miejsce: między Billy-Montigny i Sallaumines – Jasta 11/Albatros D.III (2253/17)

53. 18 czerwca 1917 r. – samolot: R.E.8 (A4290), jednostka: 9. Eskadra, załoga:porucznik Ralph Walter Elly Ellis i porucznik Harold Carver Barlow (polegli), godzina: Hof Struywe, plac V.4213 – JG I/Albatros DV (789/17)

54. 23 czerwca 1917 r. – samolot: SPAD VII (B1530), jednostka: 23. Eskadra, załoga: prawdopodobnie porucznik Robert Wallace Farquhar (bez szwanku), godzina: 21:30, miejsce: na północ od Ypres – JG I/Albatros DV (1177/17), uszkodzony lekko samolot wylądował w bazie w La Lovie

55. 24 czerwca 1917 r. – samolot: D.H.4 (A7473), jednostka: 57. Eskadra, załoga: kapitan Norman George McNaughton i porucznik Angus Hughes Mearns (polegli), godzina: 9:10, miejsce: między Keibergmolen (dawny wiatrak znajdujący się w Beselare ) i Lichtensteinlager – JG I/Albatros DV (1177/17)

56. 25 czerwca 1917 r. – samolot: R.E.8 (A3847), jednostka: 53. Eskadra, załoga: porucznik Leslie Spencer Bowman i podporucznik James Edward Power-Clutterbuck (polegli), godzina: 18:40, miejsce: w pobliżu Le Bizet – JG I/Albatros DV (1177/17)

57. 2 lipca 1917 r. – samolot: R.E.8 (A3538), jednostka: 53. Eskadra, załoga: sierżant Hubert Arthur Whatley i podporucznik Frank Guy Buckingham Pascoe (polegli), godzina: 10:20, miejsce: Deûlémont – JG I/Albatros DV (1177/17)

58. 16 sierpnia 1917 r. – samolot: Nieuport 23 (A6611), jednostka: 29. Eskadra, załoga: podporucznik William Harold Trant Williams (wzięty do niewoli/zmarł od ran), godzina: 7:55, miejsce: w pobliżu Polygon Wood – JG I/Albatros DV (2059/17)

59. 26 sierpnia 1917 r. – samolot: SPAD VII (B3492), jednostka: 19. Eskadra, załoga: podporucznik Coningsby Phillip Williams (poległ), godzina: 7:30, miejsce: między Poelcapelle i Langemarck – JG I/Albatros DV (2059/17)

60. września 1917 r. – samolot: R.E.8 (B782), jednostka: 6. Eskadra, załoga: porucznik John Bristo Culley Madge (ranny/wzięty do niewoli) i podporucznik Walter Kember (poległ), godzina: 7:50, miejsce: w pobliżu Zonnebeke – JG I/Fokker FI (102/17)

61. 3 września 1917 r. – samolot: Sopwith Pup (B1795), jednostka: 46. Eskadra, załoga: porucznik Algernon Frederick Bird (wzięty niewoli), godzina: 7:35, miejsce: na południe od Bousbecque – JG I/Fokker FI (102/17)

62. 23 listopada 1917 r. – samolot: D.H.5 (A9299), jednostka: 64. Eskadra, załoga: porucznik James Alexander Vazeill Boddy (ranny), godzina: 14:00, miejsce: południowy wschód od Bourlon Wood – JG I/Albatros DV (4693/17)

63. 30 listopada 1917 r. – samolot: S.E.5a (B644), jednostka: 41. Eskadra, załoga: porucznik Donald Douglas Ian MacGregor Argyle (poległ), godzina: 14:30, miejsce: w pobliżu Mœuvres – JG I/Albatros DV (4963/17)

64. 12 marca 1918 r. – samolot: Bristol F.2b (B1251), jednostka: 62. Eskara, załoga: podporucznik Leonard Frederick CyrilClutterbuck i podporucznik Henry James Sparks (wzięci do niewoli), godzina: 111:0-11:15, miejsce: na północ od Nauroy, kwadrat 2858 – JG I/Fokker Dr.I (152/17)

65. 13 marca 1918 r. – samolot: Sopwith Camel (B2523), jednostka: 73. Eskadra, załoga: porucznik Elmer Ernest Heath (Kanadyjczyk, ranny/wzięty do niewoli), godzina: 10:35, miejsce: między Gonnelieu i Banteux – JG I/Fokker Dr.I (152/17)

66. 18 marca 1918 r. – samolot: Sopwith Camel (B5243), jednostka: 54. Eskadra, załoga: podporucznik William George Ivamy (Kanadyjczyk, wzięty do niewoli), godzina: 11:15, miejsce: droga Molain – Vaux-Andigny – JG I/Fokker Dr.I (477/17)

67. 24 marca 1918 r. – samolot: S.E.5a (C1054), jednostka: 41. Eskadra, załoga: porucznik John Percy McCone (Kanadyjczyk, poległ), godzina: 14:45, miejsce: Combles – JG I/Fokker Dr.I (477/17)

68. 25 marca 1918 r. – samolot: Sopwith Camel (C1562), jednostka: 3. Eskadra, załoga: podporucznik Donald Cameron (poległ), godzina: 15:55, miejsce: droga Bapaume – Albert – JG I/Fokker Dr.I (477/17)

69. 26 marca 1918 r. – samolot: S.E.5a (B511), jednostka: 1. Eskadra, załoga: prawdopodobnie porucznik Allan McNab Denovan (Kanadyjczyk, poległ), godzina: 16:45, miejsce: na południe od Contalmaison – JG I/Fokker Dr.I (477/17)

70. 26 marca 1918 r. – samolot: R.E.8 (B742), jednostka: 15. Eskadra, załoga: podporucznik Vernon Jack Reading i podporucznik Matthew Leggat (polegli), godzina: 17:00, miejsce:2 kilometry na północny-wschód od Albert, Somme – JG I/Fokker Dr.I (477/17)

71. 27 marca 1918 r. – samolot: Sopwith Camel (C6733), jednostka: 73. Eskadra, załoga: kapitan Thomas Sydney Sharpe (ranny/wzięty do niewoli), godzina: 9:00, miejsce: Ancre na północ od Aveluy i na północ od Albert – JG I/Fokker Dr.I (127/17)

Kapitan Thomas Sydney Sharpe

72. 27 marca 1918 r. – samolot: A.W.F.K.W.8 (B288), jednostka: 2. Eskadra, załoga: porucznik: Edward Treloar Smart i podporucznik Kenneth Purnell Barford, godzina: 16:30, miejsce: 2 kilometry na zachód od Foucaucourt – JG I/Fokker Dr.I (477/17)

73. 27 marca 1918 r. – samolot: Sopwith Dolphin (C4016), jednostka: 79. Eskadra, załoga: podporucznik George Halliwell Harding (Amerykanin, poległ), godzina: 16:35, miejsce: 1 kilometr na północ od Chuignolles i na południe od Bray-sur-Somme – JG I/Fokker Dr.I (477/17)

74. 28 marca 1918 r. – samolot: A.W.F.K.W.8 (C8444), jednostka: 82. Eskadra, załoga: podporucznik Joseph Bertram Taylor i podporucznik Eric Betley (polegli), godzina: 12:20, miejsce: w pobliżu Mericourt – JG I/Fokker Dr.I (127/17)

75. 2 kwietnia 1918 r. – samolot: R.E.8 (A3868), jednostka: 52. Eskadra, załoga: podporucznik Ernest David Jones i podporucznik Robert Francis Newton (polegli), godzina: 12:30, miejsce: wzgórze 104, na północny wschód od Moreuil – JG I/Fokker Dr.I (477/17)

76. 6 kwietnia 1918 r. – samolot: Sopwith Camel (D6491), jednostka: 46. Eskadra, załoga: kapitan Philip Smith Sydney (zaginiony), godzina: 15:45, miejsce: na północny wschód od Villers-Bretonneux, w pobliżu wschodniego skarju Bois de Hamel – JG I/Fokker Dr.I (127/17)

Kapitan Philip Smith Sydney

77. 7 kwietnia 1918 r. – samolot: Sopwith Camel (D6550), jednostka: 73. Eskadra, załoga: podporucznik Albert Vernon Gallie (poległ), godzina: 11:30, miejsce: w pobliżu Hangard – JG I/Fokker Dr.I (477/17)

78. 7 kwietnia 1918 r. – samolot: Sopwith Camel (D6554), jednostka: 73. Eskadra, załoga: prawdopodobnie porucznik Ronald George Hinings Adams (ranny/wzięty do niewoli), godzina: 12:05, miejsce: wzgórze 500 E 104, na północ od Villers-Bretonneux – JG I/Fokker Dr.I (477/17)

Porucznik Ronald George Hinings Adams

79. 20 kwietnia 1918 r. – samolot: Sopwith Camel (D6439), jednostka: 3. Eskadra, załoga: major Richard Raymond-Barker (poległ), godzina: 18:40, miejsce: południowy-zachód od Bois de Hamel – JG I/Fokker Dr.I (425/17)

Major Richard Raymond Barker

80. 20 kwietnia 1918 r. – samolot: Sopwith Camel (B7393), jednostka: 3. Eskadra, załoga: podporucznik David Greswolde Lewis (Rodezja/wzięty do niewoli), godzina: 18:43, miejsce: na północny wschód od Villers-Bretonneux – JG I/Fokker Dr.I (425/17)

 

Samoloty Czerwonego Barona

Albatros D.II

Jednosilnikowy i jednomiejscowy dwupłat o konstrukcji drewnianej, wykorzystywany jako samolot myśliwski. Zbudowany w wytwórni Albatros-Werke G.m.b.H. w Berlinie. Stanowił ulepszoną wersją samolotu Albatros D.I, do którego wprowadzono zmiany mające na celu m.in. poprawienie widoczności z kabiny pilota (w tym celu obniżono górny płat, przysuwając go bliżej kadłuba). Samolot wyposażony był w sześciocylindrowy, chłodzony wodą silnik Mercedes D.III 160 k o mocy 160 KM (119 kW) i wyposażony w dwa zsynchronizowane karabiny maszynowe lMG 08 (Spandau) kaliber 7,92 mm, Wymiary samolotu: rozpiętość – 8,5 m, długość – 7,42 m, wysokość – 2,59 m, powierzchnia nośna – 24,50 m². Osiągi: prędkość maksymalna – 175 km/h, pułap – 5180 m (maksymalny), 5200 (praktyczny). Masa: własna – 637 kg, startowa – 888 kg. Konstrukcja: półskorupowa, drewniana; płaty prostokątne, drewniane, kryte płótnem. W sierpniu 1916 roku zamówiono pierwsze 100 egzemplarzy samolotu. Wkrótce wszedł on do służby bojowej. Z samolotów tych uformowano po raz pierwszy w niemieckim lotnictwie wyspecjalizowane eskadry myśliwskie, zapewniające większą skuteczność podczas walk. Podobne eskadry istniały w lotnictwie alianckim (francuskim i angielskim) już od 1915 roku.

 Albatros D.III

Dwupłatowy, jednomiejscowy samolot myśliwski o mieszanej, głównie drewnianej konstrukcji. W pierwszej połowie 1916 roku inżynier Robert Thelen z niemieckiej wytwórni Albatros Flugzeugwerke G.m.b.H., korzystając z doświadczeń lotników używających samolotów myśliwskich Albatros D.I i D.II rozpoczął opracowywanie nowego samolotu myśliwskiego dla lotnictwa niemieckiego. Zgodnie z wymaganiami miał to być samolot o dobrej zwrotności, zdolności do szybkiego manewru w pionie, dużej prędkości wznoszenia oraz wytrzymałości na przeciążenia. Do napędu samolotu użyto używanego w poprzednich samolotach silnika rzędowego Mercedes D.III 160 k o mocy 160 KM (119 kW), także kadłub był taki sam, jak w Albatrosie D.II, natomiast zastosowano płat dolny o mniejszej cięciwie, niż płat górny. Płaty połączono słupkami w kształcie litery V. Oba płaty – górny dwudźwigarowy i dolny jednodźwigarowy, były kryte płótnem. Kadłub miał konstrukcję półskorupową o pracującym pokryciu wykonanym ze sklejki. Usterzenie pionowe i poziome miało kształt półokrągły oraz dość dużą powierzchnię. Wymiary samolotu: rozpiętość – 9.05 m (płat górny), 8,81 m (płat dolny), długość – 7,33 m, wysokość – 2,98 m. Masa: własna – 660 kg, startowa – 885 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 175 km/h, prędkość wznoszenia – 6 minut na pułap 2200 m, 24,5 minuty na pułap 5000 m. Puap – 5000 m. Długotrwałość lotu – 2 godziny. Uzbrojenie: dwa zsynchronizowane karabiny maszynowe lMG 08/15 (Spandau) kaliber 7,92 mm. Prototyp samolotu Albatros D.III oblatano we wrześniu 1916 roku. Okazał się samolotem łatwym w pilotażu, zwrotnym, wytrzymałym i o dobrych osiągach. Wadą samolotu okazała się mała sztywność komory płatów (wynikająca z połączenia słupkami w kształcie litery V i nie najlepszej wytrzymałości dolnych płatów). Podczas dużych przeciążeń (np. wyprowadzanie z lotu nurkowego) dochodziło do odkształceń okuć dolnego płata, czasem nawet z jego ukręceniem podczas lotu. Po wprowadzeniu drobnych poprawek uruchomiono w 1917 roku produkcję seryjną samolotu. Wyprodukowano łącznie 1340 samolotów Albatros D.III, głównie w zakładach Ostdeutsche Albatros-Werke w Pile. Produkcję licencyjną ulepszonej wersji Albatros D.III (Oef) podjęto w austriackich zakładach Oeffag. Samoloty od grudnia 1916 roku kierowane były do niemieckich jednostek lotniczych na front, głównie zachodni. Miały one większą prędkość wznoszenia od samolotów alianckich, lecz ustępowały im zwrotnością. W pierwszej połowie roku 1917 Albatrosy dominowały na polu bitwy nad starszymi myśliwcami Ententy, przyczyniając się do ciężkich strat brytyjskich w "krwawym kwietniu" 1917.

Albatros D.V

Dwupłatowy, jednomiejscowy samolot myśliwski o mieszanej, głównie drwenianej konstrukcji. Następca modelu D.III. Zmieniono w nim głównie konstrukcję kadłuba (o owalnym przekroju). Zmieniono kształt steru kierunku na zaokrąglony – taki jak w samolotach D.III produkcji OAW. Inaczej rozwiązano również konstrukcję napędu lotek. Zmiany były więc niewielkie. Nowy samolot był lżejszy od swojego poprzednika. Niestety, nie była to udana konstrukcja. Najpoważniejszą wadą było urywanie się dolnego płata. Próbowano temu zaradzić budując mocniejszą wersję D.Va, jednak tej wady nie wyeliminowano aż do końca wojny; mimo to do stycznia 1918 roku zbudowano 900 Albatrosów D.V i 1612 Albatrosów D.Va. Napęd: silnik rzędowy Mersedes D.IIIa o mocy 180 KM (134 kW). Wymiary samolotu: rozpiętość – 9,00 m, długość – 7,36 m, wysokość – 2,75 m, powierzchnia nośna: 20,86 m². Masa: własna – 680 kg, startowa – 915 km. Osiągi: prędkość maksymalna: 170 km/h, prędkość wznoszenia: 4,4 minuty na pułap 1000 m, pułap praktyczny 5000 m, długotrwałość lotu – 2 godziny. Uzbrojenie: dwa karabiny maszynowe lMG 08/15 (Spandau) kaliber 7,92 mm zsynchronizowane ze śmigłem.

Fokker FI

Przedprodukcyjna wersja trójpłatowego myśliwca (oznaczenie firmowe V.5), będąca ulepszoną wersją V.4. Jedyna zauważalna różnica między ogólnym wyglądem FI i późniejszej wersji produkcyjnej Fokker Dr.I, dotyczyła kształtu tylnego statecznika pionowego. W czerwcu 1917 roku, pierwsze dwa samoloty z numerami seryjnymi FI 102/17 i FI 103/17 zostały przekazane do jednostek liniowych. Manfred von Richthofen (Jagdgeshwader I) otrzymał samolot z numerem 102/17 i odniósł na nim dwa zwycięstwa powietrzne. Potem wrócił do latania Albatrosem D.V. Jego Fokkera FI 102/17 przejął Kurt Wolff, ale został zestrzelony 15 września 1917 roku. Drugi samolot z numerem 103/17 otrzymał Werner Voss (Jasta 10). Odniósł na nim 10 zwycięstw, po czym został zestrzelony 23 września 11917 roku. Wymiary samolotu: rozpiętość skrzydeł – 7,19 m, długość – 5,77 m. Masa własna – 586 kg. Silnik: Oberursel UrII o mocy 110 KM (FI 102/17), Le Rhone o mocy 110 KM (FI 103/17). Osiągi: prędkość maksymalna – 165 km/h. Uzbrojenie: dwa karabiny maszynowe lMG 08/15 (Spandau) kaliber 7,92 mm

Fokker Dr.I

Niemiecki samolot myśliwski, trójpłatowiec z okresu pierwszej wojny światowej. Powstał w odpowiedzi na pojawienie się w lutym 1917 roku trójpłatowca Sopwith Triplane jednak nie był jego kopią, tylko samodzielnym projektem. Samolot został zaprojektowany przez Anthony'ego Fokkera i szefa warsztatu doświadczalnego zakładów Fokkera Reinholda Platza. Dr.I był wolnonośnym trójpłatem z kratownicowym kadłubem krytym płótnem, gruby profil płatów i ich niewielka rozpiętość zapewniały mu doskonałą zwrotność i wznoszenie. Jednak trzeci płat zwiększył opór czołowy w związku z czym samolot z dość słabym silnikiem rotacyjnym Oberursel UrII o mocy110 KM rozwijał maksymalnie 165 km/h. Z tego względu nie nadawał się do pościgu za szybszymi dwupłatowcami, był natomiast doskonały w walce kołowej. Wyprodukowano 320 egzemplarzy. Samolot nie miał bezpośredniego następcy, innych trójpłatów Niemcy seryjnie nie budowali. Wymiary samolotu: rozpiętość – 7,19 m, długość – 5,77 m, wysokość – 2,95 m, powierzchnia nośna – 18,7 m². Masa: własna – 406 kg, startowa – 586 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 165 km/h na wysokości 4000 m, prędkość minimalna – 72 km/h, prędkość wznoszenia – 5,7 m/s. Pułap – 6 000 m, Zasięg – 300 km. Długotrwałość lotu – 1,5 h. Uzbrojenie: dwa karabiny maszynowe lMG 08/15 (Spandau) kaliber 7,92 mm

Halberstadt D.II

Halberstadt D.II stanowił produkcyjny wariant pierwszego myśliwca firmy Halberstädter Flugzeug-Werke G.m.b.H. – Halberstadt D.I, oblatanego w 1915 roku. Jedyną modyfikacją była zmiana silnika na mocniejszy – Mercedes D.II o mocy 88 kW (120 KM). Ten mały i zwrotny, choć ustępujący wrogim maszynom prędkością poziomą i wznoszenia niemieckidwupłat pojawił się na froncie zachodnim w czerwcu 1916 roku, a już pod koniec tego roku zaczęto go wycofywać (został zastąpiony przez Albatrosy D.III) na mniej ważne teatry działań wojennych - rosyjski czy bałkański. Ogółem wyprodukowano 120 samolotów D.II i 55 niemal identycznych wersji D.III i D.IV. Był to jednomiejscowy dwupłat konstrukcji drewnianej. Kadłub kratownicowy, drewniany, pokryty w przedniej części blachami i sklejką, a w tylnej płótnem. Skrzydła o skomplikowanym skręceniu geometrycznym, prostokątne z nieznacznymi zaokrągleniami na końcach, dwudźwigarowe, konstrukcji drewnianej, kryte płótnem. Lotki o kształcie trapezowym. W środkowej części górnego płata znajdowała się chłodnica i opadowy zbiornik paliwa. Usterzenie bez stateczników o płaskim profilu. Śmigło dwułopatowe, drewniane. Wymiary samolotu: rozpiętość – 8,80 m, długość – 7,30 m, wyskość – 2,66 m. Masa: wlasna – 561 kg, startowa – 771 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 145 km/h, pułap 6000 m. Długotrwałość lotu: 1,5 godziny. Uzbrojenie: 1 karabin maszynowy Spandau lMG 08, kaliber 7,92 mm

 

Samoloty alianckie, które zwyciężał Czerwony Baron

 

Armstrong-Witworth F.k.8 (A.W.F.K.8)

Dwupłatowy i dwumiejscowy samolot wielozadaniowy zaprojektowany przez holenderskiego projektanta samolotów Fredericka Kooolhovena, jako następca samolotów Royal Aircraft Factory B.E.2c i Armstrong Whitworth F.K.3. Oblatany w maju 1916 roku. W styczniu 1917 roku pierwsze maszyny zostały dostarczone do brytyjskich dywizjonów we Francji, gdzie służyły jako samoloty rozpoznawczo-obserwacyjne, szturmowe oraz bombowe. Do lipca 1918 roku w dwóch zakładach zbudowano około 1650 egzemplarzy FK8. 31 października 1918 roku w brytyjskich dywizjonach były na stanie jeszcze 694 maszyny typu FK8, z czego około 200 we Francji. Wymiary: długość – 9,58 m, wysokość – 3,33 m, rozpiętość skrzydeł – 13,26 m, powierzchnia nośna – 50,17 m². Masa: własna – 869 kg, startowa – 1275 kg. Silnik: sześciocylindrowy tłokowy, chłodzony cieczą Beardmore o mocy 160 KM (110 kW). Osiągi: prędkość maksymalna: 153 km/h, pułap – 3960 m. Długotrwałość lotu – 3 godziny. Uzbrojenie: karabi maszynowe Vickers, kaliber 7,7 mm (0.303) strzelający do przodu i karabin maszynowy Lewis, kaliber 7,7 (0.303 British) strzelca tylnego, do 118 kg bomb

Royal Aircraft Factory B.E.2 (wersje c, d, e, f, g)

Dwupłatowy, dwumiejscowy i jednosilnikowy samolot, który był w służbie Królewskich Sił Powietrznych od 1912 roku do końca I wojny światowej. Łącznie wyprodukowano 3500 egzemplarzy B.E. 2 w różnych wersji. Samoloty używane były jako samoloty liniowe, lekkie bombowce i zamoloty rozpoznawczo-obserwacyjne. Podobnie jak wiele innych samolotów bojowych, które z czasem były już przestarzałe, B.E.2 wobec braku odpowiedniego następcy, utrzymywany był w służbie do 1918 roku. Samolot zaprojektowano i opracowano w Royal Aircraft Factory, jednak większość samolotów tego typu została zabudowana na podstawie umowy przez firmy prywatne oraz firmy, które wcześniej nie budowały samolotów. Samolot pomimo, iż okazał się całkowicie nieprzydatny w walkach powietrznych, to posiadał stosunkowo niski wskaźnik wypadków oraz stabilność, która była pomocna podczas misji rozpoznawczo-obserwacyjnych. Warianty produkcyjne: B.E.2c – model wyposażony w nowe skrzydła, ogon z usterzeniem oraz pływową pokrywę silnika i inne ulepszenia, które nieznacznie poprawiły obserwatorowi pole ognia, a także dało pilotowi lepszą widoczność do przodu nad skrzydłem, B.E.2d – wersja z podwójnym sterowaniem zarówno z kabiny przedniej oraz z tyłu i nowym przekonstruowanym zbiornikiem paliwa, B.E.2e – z nowymi skrzydłami i usterzeniem, B.E2f – wersja B.E2c ze skrzydłami od B.E2e, B.E2g – wersja B.E.2d ze skrzydłami od B.E.2e. Wymiary: długość – 8,31 m, rozpiętość skrzydeł – 11,28 m, wysokość – 3,39 m, powierzchnia nośna – 34,8 m². Masa: własna – 623 kg, startowa – 1068 kg. Silnik: RAF 1a chłodzony powietrzem V-8 o mocy 90 KM (67 kW). Osiągi: prędkość maksymalna: 116 km/h na pułapie 1980 m, pułap – 3050 m. Długotrwałość lotu: 3,5 godziny. Uzbrojenie: 1 karabin maszynowy obserwatora Lewis, kaliber 7,7 mm (0.303 British)

Royal Aircraft Factory B.E.12

Jednomiejscowy, dwupłatowy samolot wielozadaniowy opracowany w Królewskiej Fabryce Lotniczej. W zasadzie był jedną z wersji samolotu B.E.2. Wykorzystywany jako samolot rozpoznawczo-obserwacyjny i bombowy dalekiego zasięgu. Jego właściwości w walce powietrznej były katastrofalnie niewystarczające, za względu na bardzo słabą zwrotność. Wersja B.E.12 powstała w oparciu o samolot B.E.2c, którym w miejsce kabiny obserwatora zamontowano duży zbiornik paliwa, a silnik standardowy silnik RAF 1 o mocy 90 KM, został zastąpiony nową jednostką napędową V12 RAF 4 o mocy 150 KM. Werska B.E.12a – posiadała skrzydła i ogon samolotu BE2e (zbudowano 50 egzemplarzy przez Daimlera i 50 przez Coventry Ordnance Works). Wersja BE12b – wyposażona w silnik Hispano-Suiza o mocy 200 KM (149 kW). Firma Daimler zbudowała 200 egzemplarzy tej wersji B.E.12. Wymiary samolotu: długość – 8,31 m, rozpiętość skrzydeł – 11,28 m, wysokość – 3,39 m, powierzchnia nośna – 34,47 m². Masa: własna – 743 kg, startowa – 1069 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 164 km/h, pułap – 3810 m. Długotrwałość lotu – 3 godziny. Uzbrojenie: 1 zsynchronizowany karabin maszynowy Vicker,s kaliber 7,7 mm (0.303 British), w niektórych samolotach dodatkowy karabin maszynowy obserwatora Lewis, kaliber 7,7 mm, do 150 kg bomb

Bristol F.2 (wersja a i b)

Dwumiejscowy, dwupłatowy samolot myśliwski i obserwacyjny o konstrukcji mieszanej z klasycznym podwoziem stałym z płozą ogonową. Napęd stanowił silnik widlasty typu Rolls-Royce Falconz dwupłatowy, drewnianym śmigłem. zaprojektowany w 1916 roku w firmie Bristol. Zaprojektowany w 1916 roku w firmie Bristol. Prototyp samolotu oznaczono jako Bristol F.2A oblatano 9 września 1916 roku. Podczas prób w locie prototyp potwierdził dobre właściwości pilotażowe i założone osiągi. Zamówiono wtedy 50 sztuk tych samolotów, w które wyposażono dwa dywizjony Royal Flying Corps. Po wprowadzeniu kilku zmian konstrukcyjnych przystąpiono do produkcji seryjnej odmiany samolotu oznaczonej jako Bristol F.2B Fighter. Oprócz zamówień lotnictwa brytyjskiego do wytwórni wpłynęły także zamówienia z innych państw. Ogółem od 1916 roku do końca I wojny światowej wyprodukowano 3101 samolotów Bristol F.2B Fighter, a po jej zakończeniu dalszych 378 samolotów dla lotnictwa brytyjskiego i 49 dla zagranicy. Silnik: widlasty Rolls-Royce Falcon III o mocy 275 KM (202 kW). Wymiary samolotu: długość – 7,87 m, rozpiętość – 11,96 m, wysokość – 2,97 m, powierzchnia nośna – 37,62 m². Masa: własna – 877 kg, startowa – 1261 kg. Osiągi: prędkośc maksymalna: 192 km/h, pułap – 6100 m, zasięg – 467 km. Długotrwałość lotu: 3 godziny. Uzbrojenie – 1karabin maszynowy Vickers, kaliber 7,7 mm (stały, zsynchronizowane w górnej części kadłuba – pilota), 2 karabiny maszynowe Lewis, kaliber 7,7 mm (sprzężone, ruchomy, na obrotnicy w kabinie strzelca)

Airco DH.2

Jednomiejscowy, dwupłatowy samolot myśliwski o oryginalnej konstrukcji – silnik i śmigło było umieszczone za kabiną pilota i "pchało", a nie "ciągnęło" samolot. Jego powstanie było spowodowane zapotrzebowaniem na lekki, zwrotny samolot o dobrym wznoszeniu. DH.2 został zaprojektowany dla Airco przez Geoffreya de Havillanda wiosną 1915 roku i był jego drugą konstrukcją ze śmigłem pchającym, bazującą na pierwszym rozwiązaniu Airco DH.1 (oba samoloty były do siebie bardzo podobne). Samolot wszedł do służby 1 czerwca 1915 roku na wyposażenie sześciu dywizjonów. Postępy w technice lotniczej w czasie wojny, przede wszystkim posiadanie synchronizatora karabinu maszynowego przez Aliantów i wprowadzenie przez Niemcy samolotów Albatros uczyniły samolot przestarzałym. Mimo tego pozostał on w służbie do czerwca 1918roku przejmując zadania obserwacyjne i jako eskorta samolotów bombowych. Silnik: Gnome, gwiazdowy, rotacyjny o mocy 100 KM (75kW). Wymiary: długość – 7,68 m, wysokość – 2,91 m, rozpiętość skrzydeł – 8,61 m, powierzchnia nośna – 23,13 m². Masa: własna – 428 kg, startowa: 654 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 150 km/h, pułap: 4265 m, zasięg: 400 km. Uzbrojenie: 1 karabin maszynowy Lewis, kaliber 7,7 mm z 47-nabojowym magazynkiem talerzowym

Airco DH.4

Dwumiejscowy, dwupłatowy samolot bombowy z silnikiem umieszczonym z przodu, o ramie prostej wykonanej z drewna i poszyciem z płótna i sklejki. Skonstruowany przez Geoffreya de Havillanda - głównego konstruktora wytwórni Airco, DH.4 był dziennym bombowcem zdolnym osiągnąć pułap prawie 7000 m i prędkość maksymalną 170 km/h, co czyniło go bardzo trudnym do przechwycenia przez myśliwce niemieckie. Był pierwszą maszyną brytyjską zbudowaną dla spełnienia określonych zadań. Prototyp DH.4 został oblatany w sierpniu 1916 roku, a formalne testy przewidziano na okres od 21 września do 12 października, a już 15 października pierwsza z maszyn trafiła do Francji w celu przetestowania jej w warunkach bojowych. Bombowiec DH.4 był określany mianem płonącej trumny (ang. The Flaming Coffin), ze względu na przypisywaną mu tendencję do zapalania się po trafieniu. Nazwa ta była jednak przesadzona, gdyż tylko 8 z 33 strąconych w misjach bojowych maszyn tego typu zapaliło się podczas lotu. Konstrukcja samolotu była typowa dla maszyn budowanych w tym okresie, drewniana, wzmocniona odciągami z linek stalowych i pokryta płótnem. Kadłub miał przekrój prostokątny ze wzmocnieniami w postaci linek i pokryciem z płótna tylko czterech pierwszych segmentach tuż za kabiną. Segmenty przednie pokryto sklejką o grubości 3 mm. Skrzydła konstrukcji drewnianej z powierzchniami sterowymi na górnym płacie. Silnik: Rolls-Royce Eagle VIII, rzędowy 12-cylindrowy o mocy 375 KM (280 kW) lub Liberty VIII, rzędowy 12-cylindrowy o mocy 400 KM. Wymiary samolotu: długość – 9,35 m, wysokość – 3,35 m, rozpiętość skrzydeł – 12,96 m, powierzchnia nośna – 40,32 m². Masa: wasna – 1083 kg, startowa – 1575 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 230 km/h, pułap – 6705 m, zasięg – 700 km. Długotrwałość lotu – 3 godziny i 45 minut. Uzbrojenie: 2 karabin maszynowy Vickers, kaliber 7,7 – stałe, 1 lub 2 karabin maszynowy Lewis, kaliber 7,7 mm, 209 kg bomb

 

Airco DH.5

Jednomiejscowy, dwupłatowy samolot myśliwski i rozpoznawczy z silnikiem umieszczonym z przodu, o ramie prostej wykonanej z drewna i poszyciem z płótna i sklejki. Skonstruowany przez Geoffreya de Havillanda – głównego konstruktora wytwórni Airco, DH.5 powstał jako następca myśliwca ze śmigłem pchającym Airco DH.2. Pojawienie się takiej konstrukcji umożliwiło opracowanie synchronizatora karabinu maszynowego umożliwiającego strzelanie przez płaszczyznę śmigła, a DH.5 był pierwszą brytyjską maszyną wyposażoną w to urządzenie. W DH.5 zastosowano synchronizator Constantinescu, a dla poprawienia widoczności z kabiny maszyna została zbudowana w taki sposób, że górny płat był cofnięty w porównaniu do dolnego, odsłaniając górną półsferę nad kabiną pilota. Chociaż nowy samolot miał lepsze parametry niż DH.2, to mimo wszystko ze względu na zbyt słaby silnik nie cieszył się popularnością wśród pilotów. Dobra widoczność z kabiny czyniła DH.5 znakomitą maszyną do ataków na cele naziemne, zwłaszcza na piechotę ukrytą w okopach i gniazda karabinów maszynowych, ale jego uzbrojenie w postaci tylko jednego karabinu maszynowego Vickers kalibru 7,7 mm było zbyt słabe. W styczniu 1918 samoloty DH.5 zostały wycofane z frontu i przeznaczone do zadań szkoleniowych, natomiast ich miejsce zajęły znacznie doskonalsze maszyny SE.5. Silnik: Le Rhône 9J,rotacyjny 9-cylindrowy o mocy 110 KM. Wymiary samolotu: długość – 6,71 m, wysokość – 2,78 m, rozpiętość skrzydeł – 7,82 m, powierzchnia nośna - 19,70 m². Masa: własna – 458 kg, startowa – 677 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 167 km/h, pułap – 4875 m, zasięg 700 km. Długotrwałość lotu – 2 godziny 45 minut. Uzbrojenie: 1 karabin maszynowy Vickers. Kaliber 7,7 mm, 11,3 kg bomb

Royal Aircraft Factory F.E.2 (wersja b i d)

Brytyjski samolot myśliwski i wielozadaniowy (rozpoznawczo-bombowy) używany na początku I wojny światowej. W 1913 roku Geoffrey de Havilland zaprojektował samolot oznaczony jako F.E.2 (Farman Experimental 2). Po wybuchu wojny samolot przystosowano do pełnienia roli myśliwca. F.E.2 został wybrany do tej roli ponieważ miał silnik ze śmigłem pchającym, dzięki czemu możliwe było zamontowanie w nim karabinu maszynowego Lewis strzelającego do przodu. W późniejszym okresie część samolotów wyposażono w drugi km Lewis zamocowany na wsporniku pomiędzy kabinami. Podstawową wersją produkcyjną był F.E.2b. F.E.2 był samolotem dwupłatowym o konstrukcji drewnianej. Gondola kadłuba była kryta częściowo drewnem, częściowo płótnem. Podwozie samolotu klasyczne, stałe, z płozą ogonową, część samolotów miała z przodu trzecie, małe kółko przeciwkapotażowe. Silnik rzędowy ze śmigłem pchającym, w wersji F.E.2a typu Green o mocy 74 kW, w wersji F.E.2b Beardmore o mocy 88 lub 118 kW, w wersji F.E.2d Rolls-Royce Eagle o mocy 184 kW. Załoga składała się z dwóch osób (pilota i strzelca). Strzelec obsługiwał zamocowane ruchomo karabiny maszynowe. Jeden z nich był umocowany przed kabiną i służył do ostrzeliwania celi w przedniej półsferze, drugi na wsporniku pomiędzy kabinami mógł strzelać do tyłu, nad górnym płatem (strzelec obsługiwał ten km stojąc na swoim fotelu). Łącznie zbudowano 1939 samolotów F.E.2. W momencie zakończenia wojny w służbie znajdowało się jeszcze ponad 500. Jeden samolot kosztował 1520 funtów 13 szylingów i 4 pensy. Wymiary samolotu: długość – 9,84 m, wyskość – 3,85 m, rozpiętość – 14,56 m, powierzchnia nośna – 46,0 m². Masa: wlasna – 962 kg, startowa – 1376 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 130 km/h, pułap 3350 m. Długotrwałość lotu: 3,5 godziny. Uzbrojenie: 1-2 karabin maszynowy Lewis, kalibru 7,7 mm, do 235 kg bomb

 

Royal Aircraft Factory F.E.8

Brytyjski samolot myśliwski z okresu I wojny światowej. Konstruktorem samolotu F.E.8 był J. Kennworthy. Oblot samolotu odbył się w październiku 1915 roku, jednak pierwszy dywizjon przezbrojono w te samoloty dopiero w sierpniu 1916 roku. Samolot był porównywalny ze zbliżonym konstrukcyjnie Airco DH.2, ale ponieważ wszedł do uzbrojenia później nie odniósł większych sukcesów. Ze służby został wycofany w połowie 1917 roku. Wyprodukowano ponad 200 myśliwców tego typu. F.E.8 był samolotem dwupłatowym o konstrukcji mieszanej. Kratownica gondoli kadłuba wykonana z rurek stalowych, krytych blacha aluminiową. Skrzydła drewniane, kryte płótnem. Podwozie dwukołowe. Silnik rotacyjny z czterołopatowym śmigłem pchającym, typu Gnome (74 kW), Le Rhône (80 kW) lub Clerget (80 kW). Załoga jednoosobowa. Samolot uzbrojony był w pojedynczy karabin maszynowy Lewis zamocowany w gondoli, przed kabina pilota. Wymiary samolotu: długość – 7,22 m, wyskość – 2,80 m, rozpiętość – 9,60 m, powierzchnia nośna – 20,2 m². Masa: wlasna – 436 kg, startowa – 670 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 160 km/h, pułap 4400 m. Długotrwałość lotu: 2,5 godziny. Uzbrojenie: 1 karabin maszynowy Lewis, kalibru 7,7 mm

Martinsyde G.100

Brytyjski jednomiejscowy myśliwiec i samolot bombowy z okresu I wojny światowej zbudowany przez Martinsyde Company. Prototyp testowany jesienią 1915 roku, napędzany był przez 120 konny silnik Austro-Daimler. Pierwsza wersja produkcyjna, G.100 wyposażona została w 120 konny sześciocylindrowy silnik Beardmore i uzbrojona w jeden karabin maszynowy Lewis 7,7 mm zasilany z magazynka bębnowego. Później montowany był dodatkowy drugi karabin maszynowy Lewis. G.100 został zbudowany pierwotnie jako, jednomiejscowy myśliwiec dalekiego zasięgu, ale ze względu na wielkość i wagę, samolot został przekwalifikowany jako dzienny bombowiec. Dostawy do jednostek frontowych rozpoczęły się w połowie 1916 roku, w sumie wyprodukowano 270 egzemplarzy G.100. Silnik: Beardmore 6-cylindrowy o mocy 120 KM (90 kW) . Wymiary samolotu: długość – 8,07 m, wyskość – 2,95 m, rozpiętość – 11,59 m. Masa: wlasna – 618 kg, startowa – 1102 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 155 km/h, pułap 4270 m. Długotrwałość lotu: 4,5 godziny. Uzbrojenie: 2 karabin maszynowe Lewis, kalibru 7,7 mm, 120 kg bomb

Nieuport 17

Francuski myśliwiec z czasów I wojny światowej produkowany przez francuską wytwórnię lotniczą Nieuport. Samolot był wersją swojego poprzednika Nieuport 11. Był od niego większy oraz posiadał mocniejszy silnik o mocy 111,5 KM. Samolot był lekki, jak na owe czasy bardzo zwrotny oraz posiadał bardzo dobre wznoszenie. Nieuport 17 wszedł do służby w marcu 1916 roku jako następca modelu Nieuport 11, stając się szybko podstawowym myśliwcem francuskim. Był również na wyposażeniu lotnictwa brytyjskiego; jego konstrukcja przewyższała ówczesne brytyjskie konstrukcje pod względem osiągów. Nieuport 17 był w każdym szwadronie myśliwskim i zadawał niemieckimsiłom lotniczym duże straty. Od 1917 roku samolot zaczął ustępować pola nowym konstrukcjom niemieckim, przez to sztab francuski postanowił wprowadzić nowe modele myśliwców Nieuport 24 i Nieuport 27. Niemniej jednak myśliwce model 17 do końca wojny były najpowszechniej używane przez francuskie eskadry myśliwskie. Samolot miał dość kruchą i delikatną konstrukcję, komora płatów miała niewystarczającą szytwność podczas dużych przeciążeń w czasie walki, ogólnie był wrażliwy na uszkodzenia bojowe i mniej wprawne lądowanie. Silnik: tłokowy, 9 cylindrowy Le Rhone 9J o mocy 110 KM. Wymiary samolotu: rozpiętość – 8,16 m głat górny, 7,80 m płat dolny, długość – 5,80 m, wyskość – 2,40 m, powierzchnia nośna – 14,75 m² . Masa: wlasna – 375 kg, startowa – 560 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 186 km/h, pułap 5500 m. Długotrwałość lotu: 1,75 godziny. Uzbrojenie: 1 karabin maszynowy Vickers lub karabin maszynowy Lewis, kaliber 7,7 mm

Nieuport 23

Francuski jednomiejscowy samolot myśliwski z okresu I wojny światowej. Nieuport 23 stanowił wersję rozwojową doskonałego francuskiego myśliwca – Nieuporta 17.Nieuport 23C1, oblatany w 1917 roku, był konstrukcją wytwórni Societe Anonyme des Establissements Nieuport pod kierownictwem inż. Gustawa Delage. Zbudowany w koncepcji półtorapłata (płat dolny ma dużo mniejsze rozmiary niż górny) samolot był niemal identyczny z poprzednikiem - kadłub przedłużono o 0,6 m, zastosowano mocniejszy napęd – silnik rotacyjny Le Rhône 9Jb o mocy 88 kW (120 KM) oraz staranniej oprofilowano przejście osłony silnika w kadłub. W płatowcu zmieniono też synchronizator karabinu maszynowego na urządzenie systemu Constantinesco, co spowodowało konieczność przemieszczenia uzbrojenia na prawo od osi kadłuba. Wizualnie od Nieuporta 17 różnił się kształtem i odmiennym łączeniem połówek osłony silnika oraz wspomnianym przesunięciem o kilka cm na prawą stronę karabinu maszynowego Vickers. Był to jednomiejscowy dwupłat konstrukcji mieszanej. Przednią część kadłuba stanowiła kratownica z rur stalowych, zaś tylną kratownica drewniana wzmocniona drutem. Samolot był kryty w większości płótnem (jedynie osłonę silnika wykonano z aluminium). Boki samolotu płaskie, przekrój kadłuba trapezowy. Płaty konstrukcji drewnianej, o płóciennym pokryciu. Drewniane słupki łączące płaty, wzmocnione drutami stalowymi, piramidka podtrzymująca płat górny nad kadłubem z rurek stalowych. Lotki na płacie górnym, usterzenie płaskie o szkielecie z rurek stalowych, pokryte płótnem, poruszane za pomocą linek. Brak tablicy przyrządów: w różnych częściach kabiny umieszczono busolę, zegar, obrotomierz i wysokościomierz. Podwozie dwukołowe, amortyzowane sznurem gumowym, z tylną płozą ogonową. Śmigło dwułopatowe, drewniane. Napęd stanowił 9-cylindrowy silnik rotacyjny Le Rhône 9Jb o mocy 88 kW (120 KM). Uzbrojenie stanowił zsynchronizowany karabin maszynowy Vickers 7,7 mm. Myśliwce Nieuport 23 stanowiły najliczniej produkowaną wersję półtorapłatów Nieuporta. Używało ich lotnictwo francuskie - Aéronautique Militaire pod wojskowym oznaczeniem Nieuport 23C1 począwszy od 1917 roku, jak również lotnictwo włoskie, belgijskie, brytyjskie i amerykańskie. Samoloty te dostarczono również Rosji, gdzie podjęto produkcję licencyjną w zakładach Duks w Moskwie. Silnik: Le Rhône 9Jb o mocy 120 KM (88 kW). Wymiary samolotu: rozpiętość – 8,2 m głat górny, 7,75 m płat dolny, długość – 6,4 m, wyskość – 2,4 m, powierzchnia nośna – 14,75 m² . Masa: wlasna – 355 kg, startowa – 547 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 168 km/h, pułap 6500 m. Długotrwałość lotu: 1,7 godziny. Uzbrojenie: 1 karabin maszynowy Vickers, kaliber 7,7 mm

 

Royal Aircraft Factory R.E.8

Brytyjski dwupłatowy samolot rozpoznawczy i lekki bombowy z okresu I wojny światowej. R.E.8 planowany był jako konstrukcja, mająca zastąpić podatny na uszkodzenia samolot B.E.2 i był jego udoskonaloną wersją. Od 1916 roku wyprodukowano 4099 egzemplarzy samolotu, które walczyły m.in. we Włoszech, Rosji, Palestynie i Mezopotamii. Prace nad samolotem rozpoczęto w 1915 roku. Pierwszy prototyp R.E.8 (skrót od Reconnaissance Experimental 8, tj. Rozpoznawczy Eksperymentalny nr 8), został oblatany 17 czerwca 1916 roku. Produkcja seryjna rozpoczęła się w sierpniu1916 roku zaś pierwsze egzemplarze seryjne w listopadzie 1916 r. przybyły do Francji. Samolot był jednak niestabilny i miał tendencję do wpadania w korkociąg, czego wynikiem było wiele wypadków śmiertelnych. Próbowano temu zaradzić powiększając stary kierunku, jednak wada nie została w ten sposób usunięta, ujawniły się natomiast problemy z wytrzymałością. Poza macierzystą firmą samolot był produkowany także przez ośmiu innych wytwórców, m.in. przez Austin Motors, Standard Motors, Siddeley-Deasy und Coventry Ordnance Works. R.E.8 był większy i mocniej zbudowany niż B.E.2. Wyposażony był w synchronizowany karabin Lewis MG kalibru 7,7 mm lub dwa karabiny Lewis MG zamontowane na obrotowym stelażu przy kabinie obserwatora. Podobnie jak B.E.2 samolot R.E.8 nadawał się do obserwacji wrogich jednostek wojskowych, jednak miał trudności z wymanewrowaniem nieprzyjacielskich myśliwców. Dość często zdarzało się także, że przy postrzeleniu w bak, paliwo miało tendencję do szybkiego zapalania się. O wysokiej podatności samolotu na zestrzelenie świadczy przykład z 13 kwietnia 1917 roku, kiedy to sześć egzemplarzy R.E.8 zetknęło się podczas lotu z jednym myśliwcem ze słynnej jednostki Jasta 2 i w ciągu kilku minut wszystkie brytyjskie samoloty zostały zestrzelone. Większość R.E.8 wyposażona była w dwunastocylindrowy silnik rzędowy Royal Aircraft Factory 4a o mocy 150 KM (112 kW), które później wymieniono na mocniejsze silniki RAF 4d o mocy 200 KM (149 kW). Pewna liczba samolotów napędzana była silnikami Hispano Suiza. Spaliny uchodziły poprzez rury wydechowe, wysunięte ponad górnym płatem. Silnik: Royal Aircraft Factory 4a o mocy 150 KM (112 kW). Wymiary samolotu: rozpiętość – 12,98 m, długość – 8,50 m, wyskość – 3,47 m, powierzchnia nośna – 35,07 m² . Masa: wlasna – 717 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 164 km/h, pułap 4115 m. Uzbrojenie: 1 karabin maszynowy Vickers, kaliber 7,7 mm strzelający do przodu, 1 lub 2 karabiny maszynowe Lewis, kaliber 7,7 mm w tylnym kokpicie, do 102 kg bomb

 

Royal Aircraft Factory S.E.5

Brytyjski samolot myśliwski, zaprojektowany i zbudowany w 1916 roku w brytyjskiej wytwórni lotniczej Royal Aircraft Factory w Farnborough. W lecie 1916 roku zespół konstruktorów pod kierunkiem inż. H.P. Follanda i inż. J. Kenworthy'ego zaprojektował zgodnie z tym zamówieniem nowy samolot myśliwski w układzie dwupłatu o prostej, ale mocnej konstrukcji. Kadłub kratownicowy miał przekrój prostokątny, tylko grzbiet kadłuba był półokrągły. Z przodu mieścił się silnik widlasty, 8 cylindrowy. Za silnikiem do kadłuba w części dolnej był zamocowany za pomocą okuć płat dolny, z którym dwoma parami równoległych słupków połączono płat górny. Oba płaty miały kształt prostokątny. Komorę płatów usztywniono podwójnymi drutami stalowymi, czterema zastrzałami oraz dodatkowymi cięgnami. Lotki usytuowano na obu płatach. Baldachim pokryto sklejką, części zewnętrzne płatów – płótnem. W środkowej części kadłuba znajdowała się odkryta kabina pilota z niezbędnymi urządzeniami sterowniczymi i przyrządami pokładowymi, W końcowej części kadłuba zamontowano usterzenie, kryte płótnem, przy czym statecznik poziomy był nastawny w locie. Pokrycie kadłuba przy silniku stanowiła blacha aluminiowa, w części środkowej sklejka, w tylnej płótno. Do nowatorskich rozwiązań w tym samolocie zaliczyć trzeba jeszcze: regulowany w locie wiatrochron, sterowaną płozę ogonową i aluminiowe osłony amortyzacji gumowej podwozia, chroniące gumę przed kurzem i wpływami atmosferycznymi. Do napędu prototypu zastosowano francuski silnik widlasty Hispano-Suiza o mocy 150 KM (110 kW). Prototyp samolotu oznaczono jako S.E.5 (skrót od ang. Scout Experimental – pol. Wywiadowczy Doświadczalny). Prototyp oblatano w listopadzie 1916 roku. Jego próby w locie trwały do grudnia 1916 roku, kiedy to mjr pil. F. W. Godden przeleciał nim do Francji. W styczniu 1917 roku prototyp samolotu Royal Aircraft Factory S.E.5 uległ katastrofie z powodu złej jakości okuć płatów i zbyt małej jeszcze sztywności konstrukcji ich komory. Po szybkim usunięciu usterek i zastosowaniu silnika Hispano-Suiza o większej mocy 200 KM (147 kW) pod koniec stycznia 1917 roku uruchomiono produkcję seryjną samolotu Royal Aircraft Factory S.E.5. Po wyprodukowaniu 60 samolotów S.E.5 wprowadzono dalsze drobne zmiany w konstrukcji samolotu, m.in. usunięto wielki wiatrochron, zmieniono obrys końcówek płatów, dodano owiewkę za głową pilota, zamontowano długie rury wydechowe i do napędu zastosowano silnik budowany na licencji w Wielkiej Brytanii o nazwie Wolseley Viper. Tak zmodernizowany samolot oznaczono jako Royal Aircraft Factory S.E.5a i produkowano go w tej wersji do końca I wojny światowej. Łącznie wyprodukowano ok. 5200 samolotów obu wersji. Wymiary samolotu: rozpiętość – 8,128 m, długość – 6,38 m, wyskość – 2,40 m, powierzchnia nośna – 22,9 m² . Masa: wlasna – 695 kg, startowa – 930 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 212 km/h, pułap 5950 m. Długotrwałość lotu: 3 godziny. Uzbrojenie: 1 karabin maszynowy Vickers, kaliber 7,7 mm, zsynchronizowany, 1 karabin maszynowy Lewis, kaliber 7,7 mm, ruchomy w granicach 5º – 45º, zamocowany pośrodku górnego płata według systemu Fostera

 

Sopwith F.1 Camel

Brytyjski jednomiejscowy myśliwiec z okresu I wojny światowej zbudowany przez Sopwith Aviation Company. Maszyna ta zyskała sławę ze względu na skuteczność bojową i zwrotność. Pierwszy egzemplarz prototypowego myśliwca Sopwith F.1, zbudowanego jako następca wcześniejszej konstrukcji tej samej wytwórni Sopwith Pup, został oblatany w grudniu 1916 roku. W początkowym okresie nazywano go Big Pup właśnie ze względu na nazwę maszyny, którą miał zastąpić. Uzbrojenie nowego samolotu stanowiły dwa zsynchronizowane karabiny maszynowe Vickers kalibru .303 cala (7,7 mm) strzelające przez śmigło i zamontowane przed kabiną pilota w charakterystycznym garbie, który stał się przyczyną nazwania maszyny wielbłądem (ang. Camel). Nigdy nie była to nazwa oficjalna, niemniej zyskała powszechną popularność. Uzbrojenie w 2 km-y było istotnym elementem skuteczności bojowej tej maszyny. Sopwith Camel został wprowadzony do służby w czerwcu 1917 roku, a łącznie wyprodukowano około 5500 maszyn tego typu. W połowie 1918 myśliwce Camel stały się przestarzałe ze względu na niewystarczającą prędkość i słabe osiągi na pułapach powyżej 4000 metrów, dlatego przeznaczono je do ataków na cele naziemne, wsparcia piechoty i nękania niemieckich sił lądowych, które w marcu 1918 rozpoczęły ofensywę. Taktyka działań Cameli przeciwko piechocie polegała na zrzucaniu 11 kilogramowych bomb i ostrzeliwania z bardzo niskiego pułapu. Silnik: Clerget 9B 9-cylindrowy rotacyjny o mocy 130 KM (97 kW). Wymiary samolotu: rozpiętość – 8,35 m, długość – 5,71 m, wyskość – 2,59 m, powierzchnia nośna – 21,46 m² . Masa: wlasna – 420 kg, startowa – 660 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 185 km/h, pułap 6400 m. Zasięg: 485 km. Uzbrojenie: 2 karabiny maszynowe Vickers, kaliber 7,7 mm

Sopwith 5F.1 Dolphin

Brytyjski jednomiejscowy samolot myśliwski z okresu I wojny światowej. Projekt nowego myśliwca firmy Sopwith Aviation Company, zakładał użycie silnika rzędowego i poprawę osiągów maszyny. Miał być to krok na przód w porównaniu z budowanymi do tej pory samolotami z silnikami rotacyjnymi. Zakładano także uzyskanie, przez pilota, możliwie najlepszej widoczności w górnej półsferze, a zwłaszcza z kierunku do przodu. W tym celu górny płat został umieszczony bardzo nisko, niemal na grzbiecie kadłuba. Zamiast baldachimu zastosowano ramę z rur stalowych, otaczających kabinę pilota. Duże zbliżenie płatów, spowodowała konieczność znacznego przesunięcia dolnego płata do przodu. Nowy samolot oblatano w maju 1917 roku. Produkcję uruchomiono w lipcu. Wyprodukowano w sumie 1352 egzemplarzy. Silnik: tłokowy, 8-cylindrowy, rzędowy w układzie V, Hispano-Suiza 8F o mocy 200 KM. Wymiary samolotu: rozpiętość – 9,90 m, długość – 6,78 m, wyskość – 2,60 m, powierzchnia nośna – 24,5 m² . Masa: wlasna – 665 kg, startowa – 908 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 190 km/h, pułap 5800 m. Długotrwałość lotu: 2 godziny. Uzbrojenie: 2 karabiny maszynowe Vickers, kaliber 7,7 mm + (w niektórych egzemplarzach), 1-2 karabiny maszynowe Lewis, kaliber 7,7 mm

Sopwith Pup

Brytyjski jednomiejscowy myśliwiec z okresu I wojny światowej w układzie dwupłata zbudowany przez Sopwith Aviation Company. Oficjalna nazwa maszyny to Sopwith Scout, ale piloci nadali mu własną nieoficjalną, Pup ze względu na podobieństwo samolotu do większego dwumiejscowego Sopwith 1½ Strutter. Nazwa Pup nigdy nie została zaakceptowana oficjalnie. Łącznie zbudowano 1770 sztuk samolotu. Pierwszy prototyp oblatano 27 marca 1916 roku, a seryjne egzemplarze trafiły do jednostek już we wrześniu. Maszyna charakteryzowała się doskonałymi parametrami, dorównującymi niemieckiemu myśliwcowi Albatros D.III, a niekiedy nawet je przewyższając. Sopwith Pup posiadał dwa razy mniejszy promień skrętu niż Albatros, co dawało mu przewagę zwrotności nad maszynami przeciwnika. Po wprowadzeniu do służby, myśliwce Pup i Triplane, wyrównały szanse w walce powietrznej z maszynami niemieckimi. Ostatecznie oba typy samolotów zostały zastąpione przez nowocześniejszy i silniej uzbrojony Sopwith Camel. Po wycofaniu samolotów Pup z pierwszej linii frontu w połowie 1917, powierzono im zadanie walki z Zepelinami. Samoloty Sopwith Pup, dzięki bardzo niskiej prędkości startu i lądowania wynoszącej tylko 45 km/h zostały przystosowane do startu z okrętów. W tym celu na wieżach dział głównych instalowano specjalne sześciometrowe rampy, z których startowały myśliwce Pup. Silnik: Le Rhône 9C, 9-cylindrowy rotacyjny o mocy 100 KM (75 kW). Wymiary samolotu: rozpiętość – 8,10 m, długość – 5,90 m, wyskość – 2,90 m, powierzchnia nośna – 23,60 m² . Masa: wlasna – 388 kg, startowa – 556 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 171 km/h, pułap 5600 m. Długotrwałość lotu: 3 godziny. Uzbrojenie: 1 karabin maszynowy Vickers, kaliber 7,7 mm

Sopwith 1½ Strutter

Brytyjski jedno lub dwumiejscowy samolot myśliwski i rozpoznawczy z okresu I wojny światowej w układzie dwupłata zbudowany przez Sopwith Aviation Company. Nazwa maszyny 1½ Strutter pochodzi od konstrukcji skrzydeł samolotu, które były połączone jednym pełnym zastrzałem i drugim, mniejszym, łączącym tylko górny płat z kadłubem, który uznano za „połowę zastrzału”. Oficjalnie w służbie RFC maszyna nosiła oznaczenie Sopwith Two-Seater (ang. „dwumiejscowy Sopwith”), a w wersji morskiej wykorzystywanej przez Royal Navy Air Service Sopwith Type 9400. Sopwith 1½ Strutter był jedno lub dwumiejscowym dwupłatowcem konstrukcji zastrzałowej. Kadłub samolotu o przekroju prostokątnym wykonano z listew drewnianych wzmocnionych krzyżującymi się odciągami z drutu stalowego. Przednia część kadłuba, w której mieścił się silnik była pokryta blachą, kabina pilota i obserwatora sklejką, a pozostałe części płótnem. Płaty skrzydeł również były pokryte płótnem. Lotki umieszczono na obu płatach, natomiast hamulce aerodynamiczne tylko na dolnych. Chociaż 1½ Strutter był używany także jako myśliwiec, to ze względu na małą zwrotność i niską prędkość nie była najlepszym samolotem do pełnienia takich zadań. Zbudowana nieco później pomniejszoną wersją 1½ Struttera był Sopwith Pup (ang. szczeniak) zaprojektowany tylko do zadań myśliwskich. Maszyny 1½ Strutter w zależności od pory roku i użytkownika występowały w wersjach z podwoziem w postaci kół, nart lub pływaków. Jednostkę napędową maszyny stanowiły silniki rotacyjne typu Clerget i Le Rhône różnych mocy. W zależności od wersji instalowano silniki Clerget o mocy 110, 130 lub 135 KM, albo Le Rhône o mocy 80, 110 lub 130 KM. Sopwith 1½ Strutter był budowany w wersjach jedno i dwumiejscowych. Wersje dwumiejscowe pełniły zadania rozpoznawcze i bombowe, a jednomiejscowe służyły jako bombowce i myśliwce. Zbudowano również wersję Ship Strutter zdolną do operowania z pokładów dużych okrętów pełniących rolę pierwszych lotniskowców. Wyposażone w pływaki maszyny startowały ze specjalnych ramp zainstalowanych na wieżach artyleryjskich, które przed startem obracano w kierunku wiatru. Lądowanie odbywało się na wodzie w pobliżu okrętu z wykorzystaniem pływaków. Silnik: Clerget 9B lub Le Rhône 9C, 9-cylindrowyrotacyjny o mocy od 80 do 135 KM (7w zależności od wersji. Wymiary samolotu: rozpiętość – 10,21 m, długość – 7,70 m, wyskość – 3,12 m, powierzchnia nośna – 32,14 m² . Masa: wlasna – 570 kg, startowa – 975 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 164 km/h, pułap 3960 m. Długotrwałość lotu: 3 i 45 minut. Uzbrojenie: 1 karabin maszynowy Vickers, kaliber 7,7 mm z synchronizatorem Rossa, 1 karabin maszynowy Lewis, kaliber 7,7 mm na obrotnicy, 4 bomby po 12,5 kg lub 2 bomby po 29,5 kg

Sopwith Triplane

Brytyjski jednomiejscowy myśliwiec z okresu I wojny światowej w układzie trójpłatowca zbudowany przez Sopwith Aviation Company. Triplane, tak jak poprzedni samolot Sopwitha Pup został zaprojektowany przez Herberta Smitha, który zamierzał zbudować maszynę zapewniającą lepszą widoczność z kabiny, niż w poprzedniku. Drogą do tego było zastąpienie dwóch szerokich, ograniczających widoczność płatów przez trzy węższe. Pierwszy prototyp (numer N500) ukończono 28 maja 1916 roku. Maszyna miała kadłub od Pupa (chociaż struktura wewnętrzna była odmienna), statecznik pionowy, powierzchnie sterowe i lotki. Zamiast dwóch płatów zastosowano trzy o tej samej rozpiętości, ale za to węższe i krótsze, z lotkami na wszystkich płatach. Taka konstrukcja zapewniała zarazem większą zwrotność oraz prędkość wznoszenia. Jednostką napędową był początkowo 9-cylindrowy silnik rotacyjny Clerget 9Z o mocy 110 KM, ale większość maszyn wyposażono w podobny, ale mocniejszy 130 konny Clerget 9B, przetestowany na drugim prototypie N504 26 sierpnia 1916. Jeden samolot był testowany z silnikiem rotacyjnym Le Rhône o mocy 110 KM, zbudowano też dwa prototypy z silnikami rzędowymi Hispano-Suiza (N509 i N510). Chociaż Triplane był zwrotniejszy i szybciej nabierał wysokości, to jego prędkość nurkowania była niższa niż maszyn niemieckich, a słabo usztywnione skrzydła czasami składały się podczas szybkiego nurkowania. Główną wadą w porównaniu z niemieckimi myśliwcami było jedynie słabsze uzbrojenie, w postaci tylko jednego karabinu maszynowego. Silnik: Clerget 9B 9-cylindrowy rotacyjny o mocy 130 KM (97 kW). Wymiary samolotu: rozpiętość – 8,00 m, długość – 5,73 m, wyskość – 3,20 m, powierzchnia nośna – 21,46 m² . Masa: wlasna – 450 kg, startowa – 642 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 188 km/h, pułap 6250 m. Długotrwałość lotu: 2 i 45 minut. Uzbrojenie: 1 karabin maszynowy Vickers, kaliber 7,7 mm

 

SPAD VII

Francuski samolot myśliwski zaprojektowany i zbudowany w 1916 roku w wytwórni lotniczej Société Pour L'Aviation et ses Dérivés (SPAD). Samolot SPAD VII został skonstruowany na początku 1916 roku przez inż. Louisa Becherau we francuskiej wytwórni lotniczej Société (anonyme) Pour L'Aviation et ses Dérivés (SPAD). Konstruktor zaprojektował samolot myśliwski w układzie dwupłata o mocnej konstrukcji, przystosowany do mającego go napędzać silnika tłokowego rzędowego wytwarzającego większą moc od stosowanych dotychczas silników rotacyjnych. Taki lekki silnik (nazywany widlastym) udało się zbudować szwajcarskiemu inż. Markowi Birkigtowi w 1915 roku we własnych zakładach Hispano-Suiza w Barcelonie, a filia tego zakładu znajdowała się we Francji. W silniku tym cylindry umieszczono w dwóch rzędach po cztery w układzie litery „V”, dzięki czemu uzyskano małą długość wału korbowego. Wszystkie przewody wykonano jako integralne części odlanego bloku silnika. Masa silnika po tych zabiegach wynosiła tylko 150 kg, a moc 140 KM (103 kW), pracowano więc dalszym jego udoskonaleniem. Prototyp samolotu wyposażonego właśnie w taki silniki oblatano w maju 1916 roku i otrzymał on nazwę SPAD VIIC1. Okrągła obudowa chłodnicy czołowej nadawała mu wygląd samolotu z silnikiem gwiazdowym. Płaty były o kształcie prostokątnym a usztywniono je słupkami i cięgnami stalowymi. W czasie prób prototyp osiągnął prędkość 190 km/h w locie poziomym oraz przekroczył prędkość 200 km/h w locie nurkowym. Jedyną wadą jaka stwierdzono była mniejsza od oczekiwanej zwrotność, lecz łatwość pilotażu i duża wytrzymałość konstrukcji przeważyła i skierowano go do produkcji seryjnej. Silnik: Silnik widlasty Hispano-Suiza 8Ba o mocy 180 KM (132 kW). Wymiary samolotu: rozpiętość – 7,82 m, długość – 6.08 m, wyskość – 2,20 m, powierzchnia nośna – 17,80 m² . Masa: wlasna – 545 kg, startowa – 775 kg. Osiągi: prędkość maksymalna – 193 km/h, pułap 5500 m. Długotrwałość lotu: 2 godziny. Uzbrojenie: 1 karabin maszynowy Vickers, kaliber 7,7 mm

Źródła i ilustracje:
A.Haruk, Samoloty myśliwskie I wojny światowej, Moskwa 2014
A.Haruk, Samoloty bombowe I wojny światowej, Moskwa 2014
http://www.theaerodrome.com/index.php
https://en.wikipedia.org/
https://commons.wikimedia.org/

Opracowanie
Bogdan Mucha