Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

O cesarskich manewrach, krukowskim pomniku i wizycie cesarza Wilhelma I w 1875 roku

Drukuj
Utworzono: czwartek, 28, kwiecień 2016

Dolny Śląsk to najbardziej zasobny w zabytki region w Polsce, a ilość idzie tu w parze z jakością. W jednej wsi są nawet trzy pałace, a bywa że na pobliskim wzgórzu stoi zamek, który strzegł niegdyś całej okolicy. Na Dolnym Śląsku łatwo daje się wyczuć magiczny klimat, który emanuje niemal zewsząd. Oczarowuje tutaj bujna przyroda, niekiedy unikatowa w skali kraju, przyciąga długa i burzliwa historia spowijająca stare zabytkowe mury. Piastowska ziemia, która powróciła do nas po czeskim i pruskim panowaniu (później niemieckim), skrywa po dziś dzień wiele ciekawych oraz niewyjaśnionych tajemnic. Wielu zagadek przeszłości nie da się już niestety wyjaśnić. Świadkowie historii dawno już nie żyją, dokumenty poginęły, a pozostałe nieliczne relacje są niespójne i zamazane upływem czasu. To właśnie czas, a niekiedy również i niszcząca siła ludzkiej ręki wytarła z kart historii dostojne niegdyś wydarzenia. Do dziś przewrócone kamienne pomniki wystawiane na cześć królów i cesarzy, bujnie zarośnięte trakty pamiętające pochody wielkich armii i wodzów to niemi świadkowie minionych czasów. W zapomnianą, a nadzwyczaj bogatą przeszłość Ziemi Żarowskiej niechybnie wpisują się wydarzenia z września roku 1875, kiedy na tronie Deutschen Kaiserreiches zasiadał Wilhelm I Hohenzollern - z łaski Bożej cesarz niemiecki, król Prus, margrabia Brandenburgii, burgrabia Norymbergi, hrabia Hohenzollern, suweren i wielki książę Śląska oraz hrabstwa kłodzkiego, wielki książę Poznania etc. Jak możemy przeczytać w Monografii historycznej autorstwa Tomasza Ciesielskiego: ... W 1875 r. Kruków odwiedził wizytujący wielkie manewry wojskowe cesarz Wilhelm I, któremu towarzyszył następca tronu, liczni książęta wśród nich książę Albrecht Austriacki. Uroczyście przystrojony Kruków (flagi, ok. 100 wieńców, brama powitalna przy młynie) był jednym z etapów drogi Imbramowice-Tarnawa-Żarów. Cesarz zatrzymał się na chwilę w Krukowie i nie zsiadając z konia łaskawie pozwolił powitać się miejscowej ludności. Wkrótce wystawiono na drodze na Górę Krukowską pomnik upamiętniający to wydarzenie, zniszczony po II wojnie światowej. Warto w tym miejscu wiedzieć, że manewry wojskowe, po 1871 roku zwane manewrami cesarskimi (niem. Kaisermanöver), były oprócz polowań, ulubioną rozrywką kolejnych niemieckich cesarzy. Często brały w nich udział tysiące żołnierzy i ta swego rodzaju "zabawa" w wojnę trwała przez kilka dni.

Czytaj więcej: O cesarskich manewrach, krukowskim pomniku i wizycie cesarza Wilhelma I w 1875 roku

Herbarz rodowy dawnych właścicieli ziemskich z obszaru gminy Żarów

Drukuj
Utworzono: piątek, 22, kwiecień 2016

Słowo herb przejęte zostało z języka czeskiego gdzie pierwotne jego brzmienie Erb miało podwójne znaczenie – „dziedzictwo” lub „uzbrojenie”. Do języka czeskiego przejęte zostało natomiast z języka niemieckiego, gdzie pierwotne jego brzmienie Erbe oznacza „dziedzictwo”. Nieco inny jest źródłosłów herbu w językach Europy Zachodniej. Tam o identyfikacyjnej funkcji herbu i jego genezie świadczy nazwa związana z uzbrojeniem: arma, arms (coat ofarms), armoires, Wappen (co dawniej w języku niemieckim miało to samo znaczenie co Waffen). Herb jest znakiem rozpoznawczo-bojowym, pełniącym funkcję wyróżnika osoby stanu rycerskiego, później szlacheckiego, także rodziny, rodu, organizacji kościelnej, mieszczańskiej bądź cechu rzemieślniczego, korporacji, miasta, jednostki podziału terytorialnego lub państwa. Nie jest możliwe podanie dokładnej daty powstania herbu. Proces ten odbywał się stopniowo, a pierwsze znaki cechowała pełna dowolność i naiwność rysunku, nie ujętego w żadne reguły i prawidła. Przełomowy okres dla powstania i ukształtowania herbu to okres wojen krzyżowych (XI-XII w., w Polsce o ok. 100 lat później), które spowodowały zetknięcie się rycerstwa europejskiego z wojownikami świata Orientu. Miało to ogromny wpływ na wygląd godeł. Z kolei wpływ na wykształcenie się reguł i ściśle określonych zasad heraldycznych miały turnieje rycerskie. W trakcie ich organizacji powoływano specjalnych urzędników - heroldów, do zadań których należało anonsowanie wstępujących w szranki rycerzy poprzez dokładne opisywanie ich znaków – herbów. W ten sposób heroldowie stopniowo wprowadzili ściśle określone reguły i zasady opisywania herbu, których rysunek stał się coraz bardziej klarowny i jednoznaczny. Od XIII do XX w. (1945 r.) herbem, jako wyróżnikiem pozycji społecznej, posługiwały się wszystkie rody rycerskie i szlacheckie, do których należały majątki ziemskie lub całe miejscowości na terenie Gminy Żarów. Do dnia dzisiejszego podziwiać możemy herby umieszczone nad portalem wejściowymi do dworu w Gołaszycach (herb rodziny von Salisch) i pałacu w Pyszczynie (herby rodziny hrabiów von Matuschka, baronów Topploczan und Spättgen), a także herby zdobiące płyty nagrobne w kościele w Imbramowicach, Łażanach, Pożarzysku i Wierzbnej.

Czytaj więcej: Herbarz rodowy dawnych właścicieli ziemskich z obszaru gminy Żarów

Historia techniki II Wojny Światowej: Messerschmitt Me 163 Komet i jego pierwsze starcia

Drukuj
Utworzono: niedziela, 10, kwiecień 2016

W 80-letniej historii wojen powietrznych niewiele było przypadków by jedna ze stron ruszyła do walki z samolotem tak zaawansowanym, że przeciwnicy nie wiedzieli z początku, jak z nim walczyć. Takim przypadkiem był Me 163 - Bardzo mały, nieźle uzbrojony i ponaddwukrotnie szybszy niż jego oponenci. Cała historia zaczęła się w 1926 r., gdy dr. Alexander Martin Lippisch zbudował swój pierwszy szybowiec bezogonowy. W ciągu następnej dekady Lippisch zajmował się także napędem rakietowym, nie było więc wielkim zaskoczeniem, gdy w 1937 r. dział badań Ministerstwa Lotnictwa Rzeszy poprosił go o zaprojektowanie samolotu do prób nowego silnika rakietowego Walter I-203 o ciągu 3,92 kN. Pracował on na mieszance dwóch cieczy, które po zetknięciu się gwałtownie reagowały: T-stoff, składającej się głównie ze stężonego nadtlenku wodoru, oraz Z-stoff, wodnego roztworu nadmanganianu wapnia. Ze względu na tak reaktywne materiały napędowe zdecydowano się powierzyć budowę metalowego kadłuba firmie Heinkel. Kadłub ten jednak nie powstał, a Lippisch na początku 1939 r. opuścił Instytut Badawczy Szybownictwa (DFS, Deutsche Forschungsanstalt für Segelflug) i dołączył do firmy Messerschmitt. Willy Messerschmitt okazał brak zainteresowania projektem, lecz pozwolił Lippischowi wraz z jego zespołem na dalsze badania prowadzone w ścisłej tajemnicy. Pod koniec 1939 r. zdecydowano, że pierwszy samolot doświadczalny, całkowicie drewniany DFS 194, może być właściwie napędzany silnikiem rakietowym. Płatowiec na początku 1940 r. został przewieziony do Karlshagen, lotniska doświadczalnego w Peenemünde, gdzie zamontowano silnik rakietowy I-203. 3 czerwca 1940 r. słynny pilot szybowcowy Heini Dittmar wykonał udany pierwszy lot, meldując o doskonałych właściwościach pilotażowych maszyny. Później ten kruchy samolot, zaprojektowany dla prędkości do 300 km/h, osiągną 547 km/h w locie poziomym i zaprezentował fantastyczne, strome wznoszenie. Firma Walter opracowała w tym czasie pomocniczy rakietowy silnik startowy II-203b o ciągu 7,36 kN i prowadziła badania nad mocniejszym silnikiem. Lippischowi polecono zaprojektować samolot przechwytujący o dużej prędkości wznoszenia, wyposażony w opracowaną jednostkę napędową; krótki czas lotu nie stanowił problemu dla samolotu broniącego celu, który mógł wystartować dopiero wtedy, gdy wrogie bombowce były niemal nad głową pilota. Nowej konstrukcji nadano oznaczenie Me 163B Komet.

Czytaj więcej: Historia techniki II Wojny Światowej: Messerschmitt Me 163 Komet i jego pierwsze starcia

II Żarowska Prelekcja Historyczna - 15.04.2016 r.

Drukuj
Utworzono: środa, 20, kwiecień 2016

Stracić poczucie czasu, to chyba najbardziej adekwatne określenie dla II Żarowskiej Prelekcji Historycznej, która odbyła się 15 kwietnia w Gminnym Centrum Kultury i Sportu w Żarowie. Cztery godziny wypełnione czystą historią, jej dokumentacją filmową, fotograficzną, pisemną i ustną, to napradę potężna dawka, którą zapowiadaliśmy już wcześniej. Nic zresztą dziwnego, kiedy w akcji jest Łużycka Grupa Poszukiwawcza i jej szef Janek Witek. Nasi Goście z Bogatyni zaprezentowali swój dotychczasowy dorobek i prawdziwy poszukiwawczy profesjonalizm, który jest codzienną wizytówką ŁGP. Przybyli na piątkową prelekcję widzowie mieli okazję aby obejrzeć najnowszy film w reżyserii Szymona Wasylów pt. Mury mówią, który opowiada o Sieniawce i odkrywaniu jej tajemnic przez Łużycką Grupę Poszukiwawczą. Tamtejszy kompleks oddalony o blisko 200 km od Żarowa jest mało znanym i poznanym wycinkiem tajemniczej historii II wojny światowej. Państwo pewnie o tym miejscu nie słyszeliście, gdyż jest oddalone od tego miejsca o 185 km. Zajęliśmy się tą sprawą, ponieważ jest to bardzo ciekawy obiekt, który znajduje się w południowo-zachodniej Polsce w miejscowości Sieniawka. Obecnie na terenie kompleksu znajduje się szpital dla nerwowo i psychicznie chorych oraz część budynków wykorzystanych jest jako mieszkania, a część popada w ruinę - mówił Janek Witek z Łużyckiej Grupy Poszukiwawczej zaangażowanej w powstanie filmu "Mury mówią". Kompleks leży na styku Polski, Niemiec i Czech, a co się w nim mieściło ? W okolicznym Żytowie (Zittau) w 1935 roku mieściły się koszary dla piechoty i kawalerii, które rozbudowano o kolejne w 1937 roku w Sieniawce i Porajowie, co związane było z remilitaryzacją Niemiec. Po wybuchu wojny w stanie surowym w 1941 r. utworzony w nich został obóz jeniecki. Od 1943 roku naloty alianckie i rosyjskie zmusiły dowództwo hitlerowskie do przeniesienia zakładów zbrojeniowych w inne obszary Niemiec. Tak też od 1943 roku swoje linie montażowe oraz produkcyjne zaczął lokować Junkers Lotnicze i Silnikowe Zakłady S.A. Dessau w koszarach w Sieniawce. Obiekt został rozbudowany m.in. o siedzibę sztabu, bloki dla żołnierzy, stacje benzynowe, bocznicę kolejową czy hamownię silników i nazwane Zittwerke (Zakłady Zittau S.A.). Inwestycja miała wynieść 2 mln 830 tys. marek. Produkcję silników odrzutowych rozpoczęto w 1944 roku, a jego siłę roboczą stanowili jeńcy i więźniowie - Polacy, Żydzi, Rosjanie, Belgowie, Francuzi czy Włosi. W podległym obozie w pobliskim Kopaczowie umieszczeni byli jeńcy amerykańscy. - Jest to prawie 27 ha. Obiekt nie jest znany w Polsce, a my zajmujemy się nim ósmy rok. Jest tyle różnych urządzeń, dziwnym pomieszczeń i do tej pory trudno nam stwierdzić, jakie było do końca ich przeznaczenie. Prawdą jest, że była tu fabryka silników odrzutowych oraz, że istniał tu obóz pracy - opowiadał Janek Witek. Film "Mury mówią" trwał 50 minut i w swych obrazach, zgromadzonych dokumentach, relacjach świadków i mieszkańców przedstawiał kolejne fascynujące, ale także niezwykle mroczne miejsce wciąż skrywające w swych wnętrzach niekiedy przerażającą i brutalną prawdę z II wojny światowej, m.in. o pobycie w Sieniawce jednego z największych zbrodniarzy doktora medycyny III Rzeszy Josefa Mengele, zwanego "Aniołem Śmierci", który prawdopodobnie i tutaj przeprowadzał pseudonaukowe eksperymenty.

Czytaj więcej: II Żarowska Prelekcja Historyczna - 15.04.2016 r.

Mosty na Bystrzycy, Strzegomce i Tarnawce w gminie Żarów

Drukuj
Utworzono: sobota, 09, kwiecień 2016

Otaczają nas gdziekolwiek się udamy. Niemal codziennie przez nie przechodzimy albo przejeżdżamy. Mosty – jako twór użytkowy stanowią integralny element naszego życia. To właśnie funkcjonalność jest ich najważniejszą cechą. Najprostsza definicja klarownie nam to wyjaśnia: Most to budowla inżynierska wznoszona w celu przekroczenia przeszkody i przeprowadzenia ciągu komunikacji. Możemy wyróżnić różne rodzaje mostów. Z zależności od przeznaczenia są to mosty: rzeczne (nad przeszkodami wodnymi – rzeki, jeziora, zatoki, morskiej cieśniny), kolejowe (przez most prowadzona jest trasa kolejowa), drogowe (przez most prowadzony jest ruch komunikacji samochodowej), kładki (dla ruchu pieszego), akwedukty (przez most prowadzony jest kanał wodny, bądź grawitacyjnie strumień wody), wiadukty (nad suchymi przeszkodami – doliny, wąwozy), również nad drogowymi i kolejowymi trasami komunikacyjnymi). Ze względu na materiał, z którego zostały wykonane, dzielimy je na mosty drewniane, masywne (kamienne, ceglane, betonowe, żelbetowe, sprężone) oraz metalowe (żelazne, stalowe, żeliwne). Spotkać można także rozwiązania łączone, np. mosty stalowo-ceglane, a także budowle wzniesione z aluminium (jednak są to nieliczne przypadki). Konstrukcja mostu składa się z ustroju nośnego (przęseł) oraz podpór. Zadaniem podpór jest przekazanie z przęsła na grunt obciążenia za pośrednictwem łożyska mostowego. Podstawowymi częściami przęsła są dźwigary główne i pomost. Biorąc pod uwagę charakter ustroju nośnego, wyróżniamy mosty stałe oraz ruchome (obrotowe, przesuwne, podnoszone, klapowe). Biorąc po uwagę liczbę przęseł możemy wyróżnić mosty jedno-, dwu-, lub wieloprzęsłowe. W zależności od konstrukcji pomostu wyróżniamy mosty płytowe, belkowe, skrzynkowe, a także sklepione, łukowe i kratowe. Z uwagi na sposób podparcia przęsła mosty dzielone są na: wolnopodparte, wspornikowe, łukowe, wantowe (most o płycie przęsła zawieszonej na cięgnach mocowanych na wieżach zwanymi również pylonami) i wiszące (płyta przęsła zawieszona jest na cięgnach – kablach, mocowanych na podporach, lub na wieżach zwanych podobnie jak w moście wantowym pylonami), o przęsłach stałych lub ruchowych (mosty zwodzone, obrotowe, uchylne i przetaczane).

Czytaj więcej: Mosty na Bystrzycy, Strzegomce i Tarnawce w gminie Żarów

Więcej artykułów…

  1. Wierzbna w dobie wojen z lat 1425-1945
  2. Lokomotywy spalinowe - Stacje PKP Imbramowice i PKP Żarów (2010-2016)
  3. Lokomotywy elektryczne - Stacje PKP Imbramowice i PKP Żarów (2010-2016)
  4. II Żarowska Prelekcja Historyczna

© 2022 Żarowska Izba Historyczna

Monday the 12th. By BlueHost Review and Affiliate Marketing.