Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

Kolejne pamiątki historyczne w Żarowskiej Izbie Historycznej

Drukuj
Utworzono: wtorek, 22, wrzesień 2015

Kilkaset kilometrów pokonane w poszukiwaniu historii i rzeczy, które stanowią wielką życiową pasję. Czy jest to dziwne i niemożliwe ?? Z pewnością ..NIE.. dla pana Romana Wojtachy, który z Torunia na Dolny Śląsk pokonał po raz kolejny 400 kilometrów (w jedną stronę) aby zagościć w Żarowskiej Izbe Historycznej i przekazać nam interesujące pamiątki historyczne. Pośród wspomnianych rartytasów są różnego rodzaju dokumenty i rachunki wystawione przez instytucje i firmy ze Świdnicy, Świebodzic oraz Wałbrzycha, datowane na rok 1937 i 1946, a także korespondencja z Zakładów Chemicznych "Silesia" z Żarowa datowana na lata 30-te XX wieku (treść zawarta na odwrotnej stronie; w tłumaczeniu). Pośród przekazanych pamiątek są także dwie odłamane połowy niemieckich nieśmiertelników (właścicielami polegli ? żołnierze – mieszkańcy Żarowa lub Jaworzyny Śląskiej ?). Jak widać materialną cząstkę historii naszego Żarowa i najbliższej okolicy, odnaleźć można nawet na odległym Pomorzu i na Kujawach. Kolekcjonerska pasja, zamiłowanie do staroci i historii oraz bliskich sercu stron to cecha, która bez wątpienia wyróżnia pana Romana spośród wielu innych naszych najbliższych współpracowników. Za to właśnie WIELKIE KOLEKCJONERSKIE SERCE i przekazane pamiątki serdecznie dziękujemy !!!

Czytaj więcej: Kolejne pamiątki historyczne w Żarowskiej Izbie Historycznej

Wystawa "AL Riese - filie KL Gross-Rosen w Górach Sowich" od 4 października 2015 roku w Żarowskiej Izbie Historycznej

Drukuj
Utworzono: środa, 09, wrzesień 2015

Projekt Riese (z niem. Olbrzym), to kryptonim największego projektu górniczo-budowlanego hitlerowskich Niemiec, rozpoczętego i niedokończonego w Górach Sowich oraz na zamku Książ i pod nim w latach 1943–1945. Wobec nasilających się alianckich nalotów bombowych w 1943 Niemcy hitlerowskie przeniosły dużą część swej strategicznej produkcji zbrojeniowej w – uważany za bezpieczny – rejon Sudetów. Mniej więcej wówczas powstał projekt utworzenia nowej kwatery głównej Hitlera na zamku Książ oraz potężnych bunkrów i budowli podziemnych wydrążonych w Górach Sowich. Prace objęły swym zasięgiem teren kilkudziesięciu kilometrów kwadratowych na stokach gór: Wolfsberg (Włodarz), Saalberg (Jedlińska Kopa), Mittelberg (Dział Jawornicki), na wzgórzu między Wüstewaltersdorf (Walim) a Dorfbach (Rzeczka), Mulenberg (Moszna), Säuferhöhen (Osówka), Ramenberg (Soboń) i Schindelberg (Gontowa). W zboczach gór wiercono otwory w skałach, które rozsadzano materiałami wybuchowymi. W ten sposób powstawały sztolnie i komory, które wzmacniano obudowami żelbetowymi. Całość była uzbrojona w potężne sieci infrastruktur drogowych, kolejowych, a także wodociągowych, kanalizacyjnych, telefonicznych i energetycznych. W dokumentach III Rzeszy istnieją zapisy pozwalające ocenić rozmiar materiałów użytych przy konstrukcji kompleksu Riese. Między innymi na tej podstawie można sądzić, że dotychczas około połowa podziemnych korytarzy nie została odnaleziona. W skład AL Riese wchodziło 13 obozów i szpital obozowy. Przeszło przez nie około 13 000 więźniów. Wszyscy oni byli Żydami, pochodzącymi z wielu państw Europy, w większości z Węgier i Polski. Śmierć poniosło około 5000 więźniów.

Czytaj więcej: Wystawa "AL Riese - filie KL Gross-Rosen w Górach Sowich" od 4 października 2015 roku w...

Samolot bombowy Boeing B-17G Y-46697 - zachowane elementy

Drukuj
Utworzono: niedziela, 30, sierpień 2015

Niektórzy z uporem poszukują np. "złoty pociąg". My z kolei konsekwentnie realizujemy własne cele. Jednym z nich jest miejsce niecodziennej katastrofy lotniczej z czasów II wojny światowej. Dnia 22 marca 1945 roku, amerykańska latająca forteca, czyli samolot bombowy Boeing B-17G o numerze taktycznym Y-46697, należący do 15. Armii Powietrznej USA (429. szwadron II grupy bombowej), wracał z wyjątkowo niebezpiecznej misji jaką było bombardowanie niemieckiej rafinerii Ruhland koło Drezna. Maszyna pilotowana przez pilota porucznika Johna W. Pierika, została poważnie uszkodzona przez niemiecką artylerię przeciwlotniczą i obrała kurs na radzieckie lotniska koło Brzegu i Nysy. Niestety nigdy tam nie doleciała. W okolicach Świdnicy samolot zaatakowany został najprawdopodobniej omyłkowo przez trzy radzieckie samoloty myśliwskie P-39 Airacobra. Wedle innych przekazów B-17G, strącony został przez myśliwiec niemiecki. Palący się niczym pochodnia amerykański bombowiec runął na pola w pobliżu ówczesnej miejscowości Würben (dzisiaj Wierzbna w gminie Żarów). Katastrofę przeżyło sześciu spośród dziesięciu lotników US Air Force, którzy trafili do niewoli niemieckiej, a po zakończeniu wojny powrócili do swoich domów. Do dzisiaj zaginieni w akcji pozostają: 1. Pierwszy pilot, porucznik John W. Pierik (nr O-731101), Ohio; 2. Drugi pilot, porucznik Robert W. Steele (nr O-785002), Missoouri; 3. Nawigator, porucznik Harold A. Taylor (nr O-669140), Montana; 4. Bombardier, porucznik John P. Yatsco (nr O-929489), Wirginia Zachodnia. Również do dzisiaj nieznane pozostaje miejsce ich pochówku. Szczątki amerykańskich lotników bezskutecznie poszukiwano jak do tej pory w Szczawnie Zdroju. Tymczasem miejsce katastrofy samolotu, chociać powszechnie znane i odwiedzane przez przedstawicieli różnych instytucji, zarówno polskich jak i amerykańskich (artykuły prasowe datowane od 2008 r.) pozostawiono na przysłowiową "pastwę losu". Nikt nie zadał sobie choćby odrobiny trudu, aby zabezpieczyć i wyzbierać to, co od lat zalega na rolniczym polu. Tok urzędniczego rozumowania jest trudny do wytłumaczenia. Wystarczy przecież spojrzeć na położenie resztek kadłuba samolotu (fotografia z 1946/47 roku z miejsca katastrofy) aby stwierdzić, że maszyna pilotowana była do samego końca (samolot wykonał nawrót na wysokości Bożanów-Żarów i zawrócił w kierunku Wierzbnej).

Czytaj więcej: Samolot bombowy Boeing B-17G Y-46697 - zachowane elementy

Samolot we "Fabryce" w Imbramowicach - istnieje, czy też nie ?

Drukuj
Utworzono: sobota, 05, wrzesień 2015

Za nami kolejne podwodne zmagania z wielką zagadką zbiornika wodnego przy ul. Stawowej w Imbramowicach, który przez wielu potocznie nazywany jest "Fabryką". W piątkowe popołudnie, przy pięknej słonecznej pogodzie pokusiliśmy się o próbę wydobycia namierzonych już wcześniej metalowych konstrukcji. Początek przedsięwzięcia był niezwykle obiecujący. Nasz kolega z Centralnego Ośrodka Nurkowego w Wałbrzychu, Artur Świętoń bez najmniejszego problemu odnalazł uprzednio zaznaczone miejsce. O wiele trudniejszym zadaniem było jednak rozwinięcie ponad 200 metrowej długości odcinka pasów i stalowej liny. Niezwykle pomocny okazał się przy tym ponton, z którego stopniowo zrzucano uprzednio zmontowany hol. Po jego całościowym rozwinięciu można było już opasać tajemnicze konstrukcje zalegające pod wodą. Z chwilą jak w ruch poszła wyciągarka lawety samochodowej, którą podstawił pan Eugeniusz Stodolak (prezes Stowarzyszenia "GRH" Pancerni Strzegom), cały brzeg szczelnie zapełniony był już tłumem mieszkańców Imbramowic, Dzikowej oraz Bukowa. Kiedy hol został w pełni naprężony, a na wodzie pojawiły się liczne pęcherzyki powietrza, było już wiadomo, że umocowana na jego końcu tajemnicza zawartość drgnęła i zaczęła się przesuwać w kierunku brzegu. Niestety droga, jaką pokonała była znikoma, kiedy przecięciu i zerwaniu uległ mocujący ją pas. Przy chylącym się ku zachodowi słońcu, rozwinięty hol musiał zostać ściągnięty z powrotem na brzeg w celu umocowania na jego końcu mocnej stalowej liny. Ponowne rozwinięcie i podczepienie, było już walką z czasem. ... czy zdążą ... czy uda im się wydobyć, takie głosy były słyszalne na brzegu gdzie gwarnym rozmowom nie było końca. Tym razem obyło się jednak bez niespodzianek, a bęben wyciągarki mozolnie nawijał kolejne centymetry holu, na którego końcu miał znajdować się wyczekiwany przez wszystkich "kadłub samolotu". Ściąganie pochłonęło mnóstwo czasu i na dobre zdążył zapanować zupełny mrok. Nie stanowiło to jednak problemu, gdyż niezawodni strażacy z OSP Imbramowice migiem pojawili się na brzegu z agregatem prądotwórczym i zestawem halogenowym, który rozświetlił cały brzeg i ciemną toń wody, z której wychodziły kolejne metry pasów. Wyłaniająca się w końcu stalowa lina zwiastowała rychły koniec i odpowiedź na pytanie, co tak naprawdę znajduje się na jej końcu.

Czytaj więcej: Samolot we "Fabryce" w Imbramowicach - istnieje, czy też nie ?

Hrabiowie von Matuschka-Spättgen - właściciele Pyszczyna w latach 1727-1945

Drukuj
Utworzono: wtorek, 25, sierpień 2015

W XVI wieku dobra pyszczyńskie i granicząca z nimi „łąka krukowska” miały status dóbr lennych. Prawnym właścicielem wsi Pitschen (Pyszczyn) było biskupstwo wrocławskie, a „łąki” Korona (władca księstwa świdnickiego). W 1522 roku Friedrich von Reichenbach otrzymał list lenny, będący potwierdzeniem wykupu prawa do dzierżenia "łąki krukowskiej". W 1540 roku biskup wrocławski Baltazar von Promnitz wystawił von Reichenbachowi podobny list na dobra pyszczyńskie. Wieś mogła być jednak dziedziczona tylko przez męskich potomków rodu, natomiast krukowskie także przez kobiety. Uprawnienia lenników były dość rozległe, m.in. za zgodą właściciela mogli zaciągać pożyczki pod zastaw dóbr i zapisywać na nich dożywocia. W rękach szlacheckiego rodu von Reichenbach, dobra pyszczyńskie pozostały przez 184 lata. Ostatni pan na Pyszczynie, Hans Heinrich von Reichenbach zmarł 11 sierpnia 1724 roku nie doczekawszy się męskiego potomka. W tej sytuacji 12 kwietnia 1727 roku, biskup wrocławski nadał lenno Heinrichowi Gottfriedowi baronowi von Spättgen, właścicielowi podlegnickiego Ulesia oraz kilku majątków na wschód od Grodkowa: Dębiny, Głębocka, Tarnicy i Żelazna. Baron von Spättgen, władał Pyszczynem do roku 1744. Przed swoją śmiercią udało mu się jednak załatwić przekazanie lenna mężowi swojej córki Józefy, Friedrichowi Rudolfowi baronowi, a od 1744 roku hrabiemu von Matuschka, który po śmierci teścia przyjął jego herb i tytuł. Hrabiowie von Matuschka, baronowie Toppolczan-Spättgen władali Pyszczynem aż do 1945 roku. Początkowo jako lenno biskupie, które w 1843 roku wykupili od skarbu państwa. Oprócz Pyszczyna w skład rozległych włości rodu, od lat 80-tych XVIII wieku, wchodziły jeszcze: miasto Biała, 9 wsi, 10 folwarków. Całość gruntów posiadała powierzchnię wynoszącą 6 031 ha. Friedrich Rudolf hrabia von Matuschka, baron Toppolczan-Spättgen zarządzał Pyszczynem do roku 1750. Po jego śmierci majętność przejął jego syn Heinrich Gottfried, który biskupi list lenny otrzymał dnia 5 września 1750 roku. Heinrich Gottfried, jako uczony, astronom, fizyk, matematyk i znawca śląskiej flory, był bodaj najbardziej znanym i cenionym przedstawicielem rodu hrabiów von Matuschka.

Czytaj więcej: Hrabiowie von Matuschka-Spättgen - właściciele Pyszczyna w latach 1727-1945

Więcej artykułów…

  1. Obóz jeniecki w Żarowie - materialne ślady
  2. Wałbrzyski "złoty pociąg" - prawda czy kolejny fałszywy trop
  3. Tajne blaszane archiwum z Tarnawy
  4. Dokumenty sprzed ponad 140 lat pozostawione na mrowińskim strychu

© 2022 Żarowska Izba Historyczna

Wednesday the 14th. By BlueHost Review and Affiliate Marketing.