Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

Tajemnica ks. Hipolita Orłowskiego

Drukuj
Utworzono: sobota, 28, luty 2015

Na początku miesiąca dotarła do Nas bardzo interesująca informacja od pana Grzegorza Baneckiego – administratora strony internetowej parafii pw. św. Zygmunta w Słomczynie (gm. Konstancin-Jeziorna, pow. Piaseczno) a zarazem współautora zamieszczonej tam Białej Księgi martyrologii duchowieństwa Polski. Wiadomość dotyczy osoby ks. Hipolita Orłowskiego, który jak podają źródła był proboszczem w Wierzbnej ... Od 1949 do 1955 r. parafią administrował ks. Józef Burzyński, a po nim proboszczem w Wierzbnej był ks. Hipolit Orłowski. Kolejni proboszczowie to ustanowieni w 1969 r. ks. Bolesław Pyzik (T. Ciesielski, Żarów. Historia miasta i gminy, Żarów 2006, str. 369). Pan Grzegorz Banecki pisze ... Na Państwa stronie znajduje się krótka informacja, iż proboszczem parafii pw. św. Mikołaja we Wierzbnie był swego czasu ks. Hipolit Orłowski. Nie podają Państwo dat jego posługiwania, ale można z innych informacji wyciągnąć wniosek, że zaczął on posługę w lub po 1955 a skończył przed lub w 1969. Natomiast na stronie ukraińskiej poświęconej księżom greckokatolickim, którzy zginęli w XX w., pojawia się informacja, pochodząca od jednego świadka, nie potwierdzona, iż pod nazwiskiem i imieniem Orłowskiego Hipolita, we wsi o nazwie Wierzbno koło Wrocławia, po 1947 posługiwał (były greckokatolicki) ksiądz Wasyl Diak. Dodatkowo pojawia się informacja, że w lutym 1955 ks. Orłowski (Diak) został zamordowany, w domyśle przez UB. Czy posiadają Państwo więcej informacji na temat ks. Orłowskiego ? Jego posługi we Wierzbnie ? Jego drogi życiowej (i śmierci) ? Opublikowaliśmy ostatnio Białą Księgę martyrologii duchowieństwa Polski (obejmującej także księży greckokatolickich) i postać ks. Orłowskiego (Diaka) mogłaby ewentualnie się w niej znaleźć, o ile potwierdzone zostaną ukraińskie dane.

Czytaj więcej: Tajemnica ks. Hipolita Orłowskiego

Wilhelm Vorwerg - scenarzysta i aktor z Żarowa

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 23, luty 2015

Gdy zapytamy dzisiaj kogoś w Żarowie o Wilhelma Vorwerga, to bez wątpienia nie usłyszymy odpowiedzi, kim była osoba o takim właśnie nazwisku. Tymczasem Wilhelm Vorwerg urodził się 6 sierpnia 1899 roku właśnie tutaj w Żarowie. Pochodził z rodziny o tradycjach artystycznych. Jego ojciec był miejscowym malarzem. Sam też kształcił się w takim kierunku, kończąc w 1919 roku Akademię Sztuk Pięknych w Dreźnie. W 1920 roku przeprowadził się z Żarowa do Berlina, gdzie pracował jako scenarzysta teatralny dla Maxa Reinhardta – dyrektora berlińskiego teatru Großes Schauspielhaus. Później trafił do branży filmowej, gdzie początkowo zajmował się malowaniem scen, na tle których wykonywano nagrania. Między innymi wykonał scenografię malarską dla filmu pt. Fridericus z 1936 roku. Od 1938 roku pracował w jednej z największych niemieckich wytwórni filmowych – berlińskiej Terra Film, gdzie początkowo współpracował z Hansem Sohnlem. Po wojnie do 1950 roku Vorwerg pracował dla enerdowskiej państwowej wytwórni filmowej Deutsche Film AG, w skrócie DEFA. Począwszy od 1963 roku wraz z Walterem Kutzem, opracował scenografię do niemal wszystkich filmów Edgar-Wallace-Filme, opartych na powieściach brytyjskiego pisarza Edgara Wallacea. W kilku (5) zagrał drobne role. Po realizacji ostatniego filmu – komedii pt. Charley’s Onkel, przeszedł w wieku 70 lat na zasłużoną emeryturę. Zmarł 15 lipca 1990 roku w Kolonii mając 91 lat. W swym dorobku ma kilkadziesiąt filmów, spośród których: przy 45 pracował jako scenograf, przy produkcji 22 był dyrektorem artystycznym, przy 1 w dziale artystycznym jako malarz oraz 5 zagranych ról filmowych. Poniżej zestawienie dorobku w oryginalnym brzmieniu co ułatwi zainteresowanym wyszukanie poszczególnego filmu (za www.imdb.com)

Czytaj więcej: Wilhelm Vorwerg - scenarzysta i aktor z Żarowa

Pałac w Domanicach - tajemnica ostatnich dni II Wojny Światowej

Drukuj
Utworzono: wtorek, 17, luty 2015

Miejscowość Domanice w gm. Mietków, pow wrocławski. Przed wojną znana jako Domanze. W latach 1945-54 siedziba gminy Domanice. Gmina ta powstała po II Wojnie Światowej na terenie tzw. Ziem Odzyskanych (tzw. II okręg administracyjny – Dolny Śląsk). 28 czerwca 1946 gmina – jako jednostka administracyjna powiatu świdnickiego – weszła w skład nowo utworzonego woj. wrocławskiego. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 12 gromad: Borzygniew, Chwałów, Domanice, Gola Świdnicka, Gołaszyce, Imbrambowice, Krasków, Maniów, Marcinowiczki, Pożarzysko, Siedlimowice i Tworzyjanów. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin. Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 roku wraz z kolejną reformą reaktywującą gminy. Miejscowości Gołaszyce, Imbramowice, Marcinowiczki, Pożarzysko i Siedlimowice weszły w skład gminy Żarów (pow. Świdnica), Borzygniew, Chwałów, Domanice, Maniów – gm. Mietków (pow. Wrocław), Gola Świdnicka, Krasków, Tworzyjanów – gm. Marcinowice (pow. Świdnica). Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków Domanic wpisane są: kościół filalny pw. św. Anny, murowany gotycko-barokowy z drugiej połowy XV wieku, wzmiankowany w 1348 roku; po pożarze w 1664 roku. Przebudowany - orientowany, jednonawowy, z wieżą po stronie północnej. Kościół był restaurowany w 1894 r. i 1961 roku, kościelny dzwon pochodzi z 1653 roku, a wyposażenie wnętrza z pierwszej połowy XVII wieku; mauzoleum rodziny grafa von Brandenburg z 1856 roku, okazałe, na miejscowym cmentarzu pełni dziś rolę kaplicy cmentarnej; zespół pałacowy, z XVIII-XX wieku, w skład którego wchodzą: pałac, po licznych przebudowach zamku, ostatnia w 1821 roku w stylu klasycystycznym; pałac stanowi czworoboczny budynek z wieżą; prawdopodobnie w swoich murach kryje fragmenty starszych, XVI- i XVII-wiecznych założeń. Po II wojnie światowej pałac przeszedł w zarząd państwowy PRL, potem wykorzystywany jako Dom Związku Artystów Scen Polskich, ale jego odbudowa po wieloletnich zaniedbaniach postępuje powoli, aktualnie własność prywatna; duży park wokół pałacu, w nim m.in. fontanna. Właśnie z pałacem w Domanicach związana jest nie tylko bardzo interesująca tajemnica ostatnich dni II Wojny Światowej, lecz także niedawne wydarzenia, które być może mają i z tym związek. To właśnie z pałacu w Domanicach wydano też rozkaz wysadzenia pobliskiego mostu na rzece Bystrzycy – jednego z ostatnich zniszczonych podczas II Wojny Światowej. Pałac oraz jego tajemnice były tematem naszej dzisiejszej rozmowy z panią Joanną Lamparską. Wspólnie już za kilka dni spróbujemy zgłębić to zagadnienie i dowiedzieć się czegoś więcej o tej jakże tajemniczej budowli. Tymczasem aby nakreślić czytelnikom w czym jest przysłowiowa rzecz, proponujemy artykuł pt. Jak w Polsce kradnie się skarby ? Joanna Lamparska o zamku pełnym tajemnic i niezwykłości, udostępniony na portalu iWoman.pl

Czytaj więcej: Pałac w Domanicach - tajemnica ostatnich dni II Wojny Światowej

Bohater Obrony Lwowa oraz zapomniane mogiły żarowskiego cmentarza

Drukuj
Utworzono: sobota, 21, luty 2015

Jak mówi definicja Cmentarz to instytucjonalnie ukształtowany wycinek przestrzeni o programowo założonym grzebalnym przeznaczeniu, zorganizowanym zaś wedle pewnych dyrektyw – reguł kulturowych, związanych tak ze zrytualizowaniem form grzebania zmarłych, jak i z istnieniem pewnej tradycji sposobu utrwalania pamięci o nich. Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa coemeterium, o tym właśnie znaczeniu, które z kolei jest zlatynizowaną formą greckiego κοιμητήριον =miejsce spoczynku od κοιμοῦμαι = spać. Na kształt i umiejscowienie cmentarza miała zawsze wpływ tradycja religijna, względy sanitarne, położenie geograficzne, skład lokalnej społeczności. Cmentarz komunalny w Żarowie, przy ob. ul. Armii Krajowej u wylotu na Świdnicę założony został na początku XX wieku, a decyzję taką powzięto jeszcze w 1890 roku, kiedy stary cmentarz przy ówczesnej drodze do Piotrowic (ob. ul. 1 Maja) okazał się zbyt mały w stosunku do potrzeb dynamicznie rozwijającej się osady. W latach 20-tych na nowym cmentarzu wybudowano z czerwonej cegły neogotycką kaplicę. Murowana z cegły na kamiennym cokole o rozczłonkowanej bryle, założona została na planie krzyża greckiego. Ramiona krzyża nakryte są dachami dwuspadowymi. Nad skrzyżowaniem naw znajduje się masywna wieża nakryta ceramicznym dachem brogowym. Wystrój zewnętrzny kaplicy bogaty jest w detal ceramiczny. Cmentarz służył niemieckim mieszkańcom Żarowa przez niespełna 45 lat. Po wojnie stał się rzecz jasna miejscem spoczynku ludności polskiej, która tutaj na Ziemie Odzyskane, do Żarowa napływała już od czerwca 1945 roku, z niemal wszystkich zakątków II Rzeczypospolitej, a także tutaj znaleźli się reemigranci z państw Europy Zachodniej. Pod względem liczebnym największą grupę stanowili przybysze z Małopolski - ob. województwa małopolskie i świętokrzyskie. Nowi mieszkańcy Żarowa stanowili mieszankę pod względem kulturowym. Początkowo było ich niewielu, bo pod koniec sierpnia 1945 roku, zaledwie 28. Na początku 1946 roku – ponad 1000, w czerwcu 1946 r. - ok. 1500, na pocz. 1947 r. - ponad 2500, w końcu 1947 r. - ponad 3300. W 1948 roku stan liczebny ludności polskiej, przekroczył przedwojenny "niemiecki" stan zaludnienia Żarowa.

Czytaj więcej: Bohater Obrony Lwowa oraz zapomniane mogiły żarowskiego cmentarza

Zamknięte miasteczko radzieckie w Żarowie

Drukuj
Utworzono: środa, 11, luty 2015

Niewiele wiemy o pobycie armii radzieckiej w Żarowie w 1945 r. i w latach następnych. Najwięcej informacji na ten temat można znaleźć w książce Tomasza Ciesielskiego Żarów. Historia miasta i gminy (1). Dla współczesnych Żarowian widomym znakiem obecności Rosjan w naszym mieście jest zachowany cmentarz wojenny żołnierzy radzieckich przy obecnej ul. Armii Krajowej, założony w czerwcu 1945r. Dzięki ustaleniom Bogdana Muchy, opublikowanym na stronie internetowej Żarowskiej Izby Historycznej (http://www.izba.centrum.zarow.pl/), sporo wiemy o historii tego cmentarza, choć ciągle kryje on wiele tajemnic (2). W monografii T. Ciesielskiego czytamy: „W nocy z 7 na 8 maja 1945 r. wojska radzieckie zajęły Żarów bez walki. Miejscowość była wyludniona, gdyż większość mieszkańców ewakuowano już 13 II (3) , a pozostali uciekli z wycofującymi się żołnierzami niemieckimi. Działania wojenne prowadzone przez blisko 3 miesiące w rejonie Żarowa były na tyle mało intensywne, że nie spowodowały większych zniszczeń. Uszkodzonych było tylko kilka domów mieszkalnych oraz cześć zabudowy zakładów chemicznych. W pierwszych tygodniach władzę w mieście sprawowała radziecka komendantura wojenna, która istniała do sierpnia 1945r. Kilka miesięcy dłużej Rosjanie zarządzali miejscowym majątkiem ziemskim, gospodarstwami ogrodniczymi oraz dwoma willami. Do grudnia 1945 r. zdali większość obiektów za wyjątkiem jednej willi, a do wiosny 1946 r. na potrzeby Armii Radzieckiej pracowała żarowska piekarnia” (4).

Czytaj więcej: Zamknięte miasteczko radzieckie w Żarowie

Więcej artykułów…

  1. Pocztówki dźwiękowe ze zbiorów Żarowskiej Izby Historycznej
  2. Wystawa "Walki o Dolny Śląsk 1945 - 70. rocznica"
  3. Historia techniki II Wojny Światowej: Panzerkampfwagen VI Tiger "Tygrys"
  4. Produkcja zbrojeniowa III Reszy w Żarowie - nieznana prawda, cz.1

© 2022 Żarowska Izba Historyczna

Wednesday the 14th. By BlueHost Review and Affiliate Marketing.