70.Rocznica Wybuchu Powstania Warszawskiego

28.07.1914 - 28.07.2014 - sto lat temu

Dokładnie sto lat temu 28 lipca 1914 r. Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii, co było konsekwencją dokonanego miesiąc wcześniej w Sarajewie zamachu na arcyksięcia Franciszka Ferdynanda. Wojna z lat 1914-1918 szybko przerodziła się światowy konflikt, który pochłonął życie prawie 10 mln żołnierzy. Toczyła się w Europie, Azji i Afryce, diametralnie zmieniając oblicze ówczesnego świata. Wojna ta przyniosła kres epoki królów. Skończyło się wielowiekowe panowanie Hohenzollernów, Habsburgów, Romanowów, dynastii osmańskiej. Niemcy, Turcja, Austria i Rosji stały się republikami, w końcu po 123 latach niewoli odrodziła się Polska. W latach Wielkiej Wojny do armii niemieckiej zmobilizowano 11 milionów ludzi, z których - w wyniku działań wojennych zginęło co najmniej 1,8 mln, 1,1 mln zaś zaginęło bądź trafiło do niewoli. W każdej, nawet małej, miejscowości byli tacy mieszkańcy, którzy wyruszyli na wojnę i już z niej nie wrócili. Kilka lat po zakończeniu wojny każda więc niemal miejscowość i mała osada upamiętniała ten czas, wystawiając pomniki poświęcone poległym na frontach współmieszkańcom.

Czytaj więcej: 28.07.1914 - 28.07.2014 - sto lat temu

Fabryka Maszyn C.Kulmiz G.m.b.H. w Żarowie

Huta "Maria" (nazwa od imienia żony Carla von Kulmiza) początkowo produkowała wyroby kowalskie dla potrzeb rolnictwa, przemysłu i kopalń. Jako surowiec wykorzystywano złom żeliwny. Do produkcji używano młotów napędzanych przez maszyny parowe. Wyroby kowalskie stanowiły znikomą część produkcji jeszcze w początkach XX wieku. Pod koniec lat 60-tych XIX wieku przeprowadzono generalną modernizację, która przekształciła hutę w nowoczesną fabrykę maszyn Maschinenfabrik von C.Kulmiz G.m.b.H. Jako datę jej założenia podawano w oficjalnych dokumentach rok 1850. Produkowano w niej maszyny i kotły parowe, maszyny rolnicze, urządzenia dla fabryk chemicznych i spożywczych. W 1926 roku zamknięto przestarzały i zdekapitalizowany zakład. Większość budynków rozebrano – w 1939 roku na części dawnego terenu fabrycznego uprawiano len. Przetrwały niektóre zabudowania, w których otworzono zakład naprawczy maszyn "Kulmiz". W latach 60-tych XX wieku na dawnym terenie fabrycznym wybudowano szkołę. Tyle o Fabryce Maszyn von C. Kulmiz G,m.b.H wiadomo było do chwili obecnej. Dziś poszerzamy niniejszą wiedzę o tłumaczenie obszernego opisu żarowskiej Fabryki Maszyn, jaki zawarty został w publikacji z 1911 roku pt. Przemysł i Zakłady na Środkowym i Dolnym Śląsku: Księga jubileuszowa z 52. Dorocznego Spotkania Stowarzyszenia Niemieckich Przemysłowców we Wrocławiu w dniach 10-14 czerwca 1911 roku.

Czytaj więcej: Fabryka Maszyn C.Kulmiz G.m.b.H. w Żarowie

Rowerzyści "Old Spokes" na wakacyjnym szlaku

Kolejna rowerowa wyprawa klubu "Old Spokes" wiodła trasą Żarów – Piotrowice Świdnickie – Pastuchów – Skarżyce – Morawa – Przyłęgów – Łażany – Żarów. Pierwszym przystankiem na trasie żarowskich cyklistów był XVI wieczny zamek w Potrowicach Świdnickich. Stąd wycieczka skierowała się następnie do Pastuchowa, aby zatrzymać się przy XIII-wiecznym kościele pw. św. Barbary, gdzie znajdują się kamienne krzyże pojednania. W Pastuchowie rowerzyści odwiedzili również miejsce, w którym wznosił się niegdyś kościół ewangelicki. Po świątyni nie zachowało się niestety nic prócz bramy prowadzącej na dawny obszar przykościelny. Z Pastuchowa cykliści ruszyli dalej przez Skarżyce do Morawy, gdzie odwiedzili XIX wieczny pałac von Wietersheimów. Po zwiedzeniu pałacu i dłuższym wypoczynku klubowicze wyruszyli do Przyłęgowa, gdzie zatrzymali się przy kamiennym krzyżu ustawionym w miejscu dawnego pomnika z I Wojny Światowej oraz pochodzącym z 1 połowy XIX w. domu mieszkalny wkomponowanym w ciąg zabudowy folwarcznej. Interesującą budowlą w Przyłęgowie jest również murowany z czerwonej cegły budynek dawnej szkoły podstawowej. Jego wzniesienie datowane jest na rok 1895. Fundatorką obiektu była słynąca wówczas z działalności charytatywnej Marie von Kramsta z Morawy.

Czytaj więcej: Rowerzyści "Old Spokes" na wakacyjnym szlaku