Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

Dawne młyny wodne w Łażanach i Wierzbnej

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 06, sierpień 2018

Młyn wodny to budowla z urządzeniem do przemiału ziarna na mąkę i kaszę, poruszanym za pomocą koła wodnego lub turbiny wodnej, usytuowana nad rzekami. Za najstarsze udokumentowane istnienie młyna wodnego na ziemiach polskich przyjmuje się młyn wzniesiony w Łęczycy, o którym źródła wspominają w 1145 roku. Pierwsza pisemna informacja o młynie na Śląsku datowana jest na 1149 roku, na Pomorzu Gdańskim z 1198 roku, na zachodnim Mazowszu z 1207 roku, na Pomorzu Zachodnim z 1213 roku, w Wielkopolsce z 1242 roku, w Małopolsce z 1268 roku a na Kujawach z 1280 roku. Profesor Bohdan Baranowski w XIII wieku doliczył się że było 485 udokumentowanych przypadków istnienia (lub wydania zezwolenia na budowę) młynów wodnych, w tym: 120 na Pomorzu Gdańskim, 119 w Wielkopolsce, 116 na Śląsku, 102 w Małopolsce i 28 na Mazowszu i Kujawach. W XIV wieku ilość młynów uległa dalszemu zwiększeniu. Wiek XVI i XVII to okres, kiedy na ziemiach polskich odnotowano najwięcej funkcjonujących młynów w całej historii młynarstwa. Wiązało się to bez wątpienia z jego upowszechnieniem ale także ze wzrostem liczby ludności i wzrostem produkcji, za czym szło również podniesienie poziomu technicznego młynarstwa. Podaje się że w latach 70-tych XVI wieku w powiatach sieradzkim i radomszczańskim jeden młyn (wodny lub wiatrak) przypadał na 18,9 km² i 300 mieszkańców. Okres ten został przerwany licznymi wojnami, które o ile w okresie wcześniejszym z rzadka dotykały tereny wewnątrz kraju, o tyle od połowy XVII wieku aż do lat 20-tych XVIII wieku toczyły się na całym terytorium Rzeczypospolitej. Nie inaczej było na ówczesnym Śląsku, spustoszonym w trakcie wojen husyckich, śląskich, napoleońskich i podczas tzw. wojny trzydziestoletniej z lat 1618-1648. Zniszczenia spowodowane były głównie przez przemarsze i stacjonowanie wojsk najeźdźcy, ale również przez niepłatne rodzime wojsko, którym towarzyszyły kontyngenty, szaber, dewastacje i mordy. W ślad za wojnami szedł głód i epidemie a to pociągało za sobą poważne zachwianie skromnych budżetów młyńskiej klienteli. Skutki tego dotknęły także młyny wodne, które pracowały niegdyś w Łażanach (Laasan) i Wierzbnej (Würben).

Czytaj więcej: Dawne młyny wodne w Łażanach i Wierzbnej

Św. Krzysztof ze Świebodzic

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 06, sierpień 2018

W północnej części Świebodzic, tuż przy wylocie w kierunku Strzegomia, wznosi się niewielki kościółek pw. św. Franciszka z Asyżu. Jest to bez wątpienia najstarszy obiekt sakralny na obszarze naszego miasta, liczący już sobie blisko 800 lat!, który w czasach średniowiecza pełnił ważną rolę na tych terenach. W ostatnim czasie świątynia ta stanowiła centrum zainteresowań dla wielu historyków sztuki, a to dlatego, iż w jej wnętrzu zachowały się do dnia dzisiejszego bardzo cenne malowidła ścienne. Najcenniejsze z nich przedstawia nadnaturalną postać św. Krzysztofa i jest powiązane z wieloma podaniami i hipotezami, które powstały na jego temat. W 1 połowie XIV stulecia zawitał w te okolice nieznany artysta, który pozostawił po sobie bardzo cenne malowidła na północnej ścianie kościoła. Kim był ów człowiek?, jak się nazywał?, skąd pochodził? oraz gdzie się nauczył malarskiego rzemiosła? Tego dziś nikt nie wie. Nie mniej pozostały po nim freski naścienne, które do dzisiaj przykuwają uwagę historyków sztuki. Większość badaczy przypuszcza, że ich autor mógł pochodzić z terenów obecnej Nadrenii lub okolic Jeziora Bodeńskiego, a na dolnośląską ziemię przybył w orszaku księżnej Agnieszki Habsburżanki, córki wpływowego Leopolda I Habsburga, która w 1338 roku poślubiła władcę świdnickiego – Bolka II Małego.

Czytaj więcej: Św. Krzysztof ze Świebodzic

Odznaczenie "Zasłużony Pracownik Zakładów Porcelany Stołowej "Karolina" w Jaworzynie Śląskiej"

Drukuj
Utworzono: czwartek, 12, lipiec 2018

Odznaczenie to honorowe wyróżnienie o określonym znaku nadawane za szczególne zasługi lub wybitne osiągnięcia w różnych dziedzinach pracy zawodowej lub społecznej, za akty odwagi i poświęcenia, w celu upamiętnienia wydarzeń, udziału w wojnie itp. Odznaczenia dzielą się na ogół na: ordery, krzyże, medale, gwiazdy i odznaki. Najwyższym odznaczeniem jest zazwyczaj order, najniższym odznaka. Od tej reguły są wyjątki, zwykle w krajach nieposiadających orderów z różnych względów tradycyjnych, np. Szwajcaria ze względu na tradycję egalitaryzmu, Izrael ze względu na zakonne pochodzenie orderów lub Stany Zjednoczone. W tych krajach najwyższymi odznaczeniami są medale (np. Prezydencki Medal Wolności). Odznaczenia mogą być nadawane przez władze państwowe (zob. odznaczenie państwowe) lub inne organy, organizacje, instytucje (np. polskie odznaczenia ministerialne) oraz zakłady pracy. Istnieją także oznaczenia kościelne i prywatne, nadawane przez osoby fizyczne lub stowarzyszenia.

Czytaj więcej: Odznaczenie "Zasłużony Pracownik Zakładów Porcelany Stołowej "Karolina" w Jaworzynie Śląskiej"

Carl Felsmann - Przyrodnik ze Świebodzic

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 06, sierpień 2018

Carl Felsmann jest obecnie uważany za jednego z najwybitniejszych botaników śląskich XIX stulecia. Wprawdzie z zawodu był lekarzem (chirurgiem), to jednak znaczną część swojego wolnego czasu poświęcał badaniu wszelkiego rodzaju roślinności, występującej na obszarze Gór Wałbrzyskich i Kamiennych. Jego zaangażowanie i praca nad prawem zmienności roślin nie tylko przyniosły mu wielkie uznanie w świecie nauki, ale zaowocowało tym, że był on również członkiem wielu międzynarodowych towarzystw naukowych. Carl Felsmann urodził się 20 kwietnia 1822 r. w Cierniach nieopodal Świebodzic. Tutaj też, aż do 13-go roku życia, uczęszczał do wiejskiej szkoły, gdzie pobierał pierwszą naukę. Od 1835 r. był uczniem szkoły gimnazjalnej w naszych Świebodzicach. Jednak nauka pod okiem miejscowych księży-nauczycieli nie przychodziła mu łatwo. Zachowane dokumenty z tamtych lat informują nas, że miał on problemy z Greką i Łaciną, co w znacznej mierze utrudniało mu dalszą drogę na studia. Młody Felsmann postanowił jednak kontynuować edukację - najpierw w świdnickim gimnazjum (lata 1836-1837), a po jego ukończeniu – w katolickiej szkole Św. Macieja we Wrocławiu. Widać więc tu wielkie zaangażowanie i determinację świebodziczanina, który swoje braki w edukacji postanowił uzupełniać w jednych z najlepszych swego czasu gimnazjów na Dolnym Śląsku. To właśnie w wrocławskiej placówce kształciły się m.in. tak znaczące osobliwości jak: Józef Wittig – wybitny historyk Kościoła, Jan Dzierżon – znany polski przyrodnik, zwany „ojcem pszczelarstwa”, czy też Ferdynand Lassale – myśliciel i działacz rewolucyjny.

Czytaj więcej: Carl Felsmann - Przyrodnik ze Świebodzic

Żarowskie fotografie autorstwa Georga Daslera

Drukuj
Utworzono: czwartek, 12, lipiec 2018

Przeglądając wykaz mieszkańców Żarowa z 1929 roku, natrafić można na nazwisko Dasler Georg. Jak podaje źródło, człowiek ten z zawodu fotograf, pracował w zakładzie mieszczącym się przy dawnej Moltkestraße 3, dzisiaj ul. Juliusza Słowackiego. Znanych jest przynajmniej kilkanaście fotografii portretowych i rodzinnych jego autorstwa. Georg Dasler fotografował również poza swoim atelier, o czym przekonują niektóre z fotografii, ukazujących obiekty zakładów chemicznych "Silesia", które w prawym dolnym rogu posiadają wytłoczone imię i nazwisko żarowskiego fotografa. Dzisiaj prezentujemy dwie fotografie młodych chłopców, które wykonane zostały w żarowskim atelier Georga Daslera. Obie fotografie (jedna była dostępna w dwóch egzemplarzach) zakupione zostały w niemieckim Kassel i udostępnione przez prywatnego kolekcjonera.

Czytaj więcej: Żarowskie fotografie autorstwa Georga Daslera

Więcej artykułów…

  1. Rowerzyści Klubu "Old Spokes" GCKiS w Wierzbnej
  2. Pamiątkowy talerz związany z działalnością ogniwa sportowego LZS w Imbramowicach z 1969 roku
  3. Kolejne porcelanowe talerze w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
  4. Cesarskie odznaczenia z lat 1890-1896 - dawniej cenne pamiątki, dzisiaj historyczne ciekawostki

© 2022 Żarowska Izba Historyczna

Saturday the 13th. By BlueHost Review and Affiliate Marketing.