Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

Uczestnicy zajęć historyczno-archeologicznych w GCKiS przy tzw. Kochbunkrze z czasów II wojny światowej w Żarowie

Drukuj
Utworzono: czwartek, 26, październik 2017

Żarowski schron bojowo-obserwacyjny górujący nad byłymi Dolnośląskimi Zakładami Chemicznymi „Organika” w Żarowie to z tzw. Kochbunker, zwany też przez żołnierzy Wehrmachtu Kochtopfe, czyli garnek Kocha. Kochbunkry te były niewielkimi prefabrykowanymi schronami mieszczącymi jednego żołnierza. Ich potoczna nazwa zaczerpnięta została od imienia gauleitera Erich Kocha, który przygotowując Prusy Wschodnie do obrony w 1944 roku przed nadchodzącą Armią Czerwoną, nakazał masową produkcję tego typu obiektów fortyfikacyjnych. Koncepcja Kochbunkrów transportowanych na miejsce ustawienia w elementach, była realizowana przez Niemców przez cały okres II wojny światowej. W praktyce Kochbunker/Kochtopfe była to okrągła konstrukcja z betonu o średnicy od 1,2 do 2,5 m i wysokości ok.2,5 m z niewielkim wejściem (ok. 0,8×0,8 m) wyposażonym w stalowe, betonowe lub drewniane drzwiczki. Schrony tego typu zagłębiano w ziemi lub ustawiano na powierzchni na betonowych fundamentach. Służyły jako stanowiska strzeleckie (otwarte od góry lub wyposażone w strzelnice), stanowiska obserwacyjne lub indywidualne schrony dla wartowników strzegących koszar, urzędów, obiektów przemysłowych czy stacji kolejowych. Miały chronić znajdującego się w nich żołnierza przed ostrzałem z broni ręcznej, odłamkami wybuchających pocisków artyleryjskich i bomb lotniczych, dawały też wartownikom możliwość ukrycia się przed deszczem i wiatrem, pozwalając obserwację terenu przez wąskie szczeliny obserwacyjne. Czasami Kochbunkry występowały w towarzystwie kilku bliźniaczych obiektów. Większość z nich została po II wojnie światowej usunięta przez służby saperskie Wojska Polskiego. Te, które przetrwały, zobaczyć można w okolicy mostów, przy torach kolejowych (Kąty Wrocławskie), na wyniesieniach terenu (Żarów) lub na środku pola rolniczego albo łąki.

Czytaj więcej: Uczestnicy zajęć historyczno-archeologicznych w GCKiS przy tzw. Kochbunkrze z czasów II wojny...

Korespondencja z 1869 i 1927 roku w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Drukuj
Utworzono: wtorek, 24, październik 2017

Kolejne historyczne pamiątki trafiły do Żarowskiej Izby Historycznej. Tym razem są to dwa stare listy datowane odpowiednio na 21 grudnia 1869 i 5 lipca 1927 roku. Pierwszy z nich opatrzony stemplem poczty w Żarowie oraz pieczęcią lakową zawiera dwie strony pokryte pismem, z których jedna jest najprawdopodobniej rachunkiem aptekarskim ?. Drugi list wraz z kopertą opatrzoną stemplem Saarau 5.9.27. 6-7N Kr. Schweidnitz, spisany został przez niejakiego Heinza Vollwertha, ktory wówczas zamieszkiwał przy Büttnerstrasse 2 (ob. ul. Krasińskiego). Adresatem była Luisa Zwick, mieszkanka miejscowości Bernstadt – Briegerstrasse 22 (kraj związkowy Badenia-Wirtembergia). Niebawem opublikujemy tłumaczenie owej korespondencji. Listy zakupione zostały i przekazane do Żarowskiej Izby Historycznej jako "depozyt ekspozycyjny" przez członków Żarowskiej Grupy Poszukiwawczej "Fridericus Borussorum Rex". Składamy Serdeczne Podziękowania dla Karoli i Janka.

Czytaj więcej: Korespondencja z 1869 i 1927 roku w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Propagandowe ulotki Centrali Rolniczej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” z lat 1948-1955

Drukuj
Utworzono: niedziela, 22, październik 2017

W dniach 30-31 grudnia 1944 roku popierający Polską Partię Robotniczą działacze wiejscy zorganizowali Zjazd Chłopski w Lublinie. Podczas Zjazdu uchwalono „Orędzie do chłopów” i powołano organizację polityczno-gospodarczą pod nazwą: Związek Samopomocy Chłopskiej (ZSCh), przy pomocy której władze przejęły kontrolę nad tradycyjną chłopską spółdzielczością i kółkami rolniczymi. Jednym z zadań ZSCh było zastępowanie dotychczasowych wiejskich spółdzielni nowym, zestandaryzowanym modelem spółdzielni zaopatrzenia i zbytu, jakim stały się GS „Samopomoc Chłopska”, które w niektórych regionach dodatkowo wzmocniono, przekazując im państwowe „resztki poparcelacyjne”. W 1946 roku utworzono Powiatowe Związki Gminnych Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” (PZGS). Po likwidacji powiatów zastąpiły je Wojewódzkie Związki Gminnych Spółdzielni (WZGS). W maju 1948 roku Sejm Ustawodawczy uchwalił ustawę o Centralnym Związku Spółdzielczym i centralach spółdzielni. Na podstawie tej ustawy w lipcu 1948 roku Naczelna Rada Spółdzielcza, kierowana przez Edwarda Ochaba powołała do życia 8 branżowych central spółdzielczych: Centrala Rolnicza Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” (CRS „Samopomoc Chłopska”) oraz Centrale Spółdzielni: Mleczarsko-Jajczarskich, Ogrodniczych, Spożywców "Społem", Pracy, Księgarsko-Wydawniczych, Mieszkaniowych, Wytwórczych "Solidarność" (spółdzielczość żydowska). CRS „Samopomoc Chłopska” była centralnym związkiem spółdzielczym, zrzeszającym obowiązkowo wszystkie gminne spółdzielnie w Polsce. Miała uprawnienia do ingerowania w statut i skład zarządu zrzeszonych spółdzielni, nadzorowała je poprzez Powiatowy Związek Gminnych Spółdzielni i Wojewódzki Związek Gminnych Spółdzielni.

Czytaj więcej: Propagandowe ulotki Centrali Rolniczej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” z lat 1948-1955

171. Środowiskowa Drużyna Harcerska "Nieprzetarty Szlak" im. Tadeusza Kościuszki przy Ośrodku Wychowawczym w Mrowinach - lata 1964-1989

Drukuj
Utworzono: niedziela, 22, październik 2017

Gdy ktoś usłyszy o drużynie harcerskiej w ośrodku wychowawczym, to ironicznie się uśmiecha. Nie wie, że dla drużyny istnieje specjalna nazwa „Nieprzetarty Szlak”. W każdym społeczeństwie pewna ilość dzieci i młodzieży nie cieszy się całkowitym zdrowiem, sprawnością fizyczną i umysłową. Są niewidome i niedosłyszące, upośledzone umysłowo w różnym stopniu, kalekie z trwałą utratą zdrowia. Są też i takie, które na skutek środowiskowych zaniedbań wychowawczych weszły w konflikt z prawem. Chcąc wyjaśnić nazwę „Nieprzetarty Szlak” musimy cofnąć się do historii. W marcu 1958 roku zorganizowano pierwszy kurs dla nauczycieli i wychowawców zakładów leczniczych, który odbył się w Domu Wycieczkowym PTTK „Turbacz” w Rabce-Zdroju, przy ul. Wąskiej 1. Kurs zorganizowała Główna Kwatera ZHP, Ministerstwo Zdrowia oraz Ministerstwo Oświaty. Od samego początku inspiratorem ruchu była Maria Łyczko – najpierw jako szef sztabu, a potem przez wiele lat kierownik Wydziału „Nieprzetartego Szlaku”. Pierwszy kurs w 1958 roku był początkiem eksperymentu, który przekształcił się w systematyczną i planową pracę drużyn harcerskich. Jak podają źródła nazwa "Nieprzetarty Szlak" zrodziła się następująco ... ...było to wtedy w Bieszczadach, Gorcach, Tatrach, zima już w listopadzie ośnieżyła stoki gór. W taki mroźny i śnieżny dzień marca 1958 r. wyruszyła ze schroniska na Turbaczu grupa turystów kierując się w stronę Lubonia. Szlak był pokryty głębokim śniegiem, a droga do szczytu daleka. Po uciążliwej wędrówce zdobyli szczyt, nocą ruszając w drogę powrotną. Trudności piętrzyły się, noc była ciemna, szlak gdzieś się gubił w świerkach i zaroślach. Świateł Rabki nie było widać. Idący torowali sobie drogę w zaspach. Do schroniska wrócili wszyscy szczęśliwie, choć bardzo utrudzeni. Czekała na nich pełna niepokoju komendantka kursu druhna Maria Łyczko. Wspólny wysiłek, pokonywanie zmęczenia i wykonanie zadania scaliło bardzo grupę wychowawców, którzy właśnie w Rabce kończyli kurs instruktorów. Trudy wyprawy skojarzyły się kursantom z ciężką pracą, jaką wykonują codziennie torując dzieciom drogę do pełnowartościowego życia. Nazwa kursu narzuciła się sama – Nieprzetarty Szlak, który stał też nazwą drużyn harcerskich pracujących z dziećmi w różnego typu zakładach szkolnictwa specjalnego.

Czytaj więcej: 171. Środowiskowa Drużyna Harcerska "Nieprzetarty Szlak" im. Tadeusza Kościuszki przy Ośrodku...

Prelekcja Historyczna - Wierzbna 14.10.2017 r.

Drukuj
Utworzono: środa, 18, październik 2017

Podczas II Święta Dyni, które odbyło się 14 października 2017 roku w Wierzbnej, miejsce miała prelekcja historyczna "B-17G Y-46697 - ocalić od zapomnienia", poświęcona losom amerykańskiego samolotu bombowego B-17G, który 22 marca 1945 roku lądował awaryjnie na rolniczym polu pod Wierzbną. Na ponad 100 slajdach ukazane zostały: historia alianckich ataków bombowych na III Rzeszę w latach 1943-1945, losy samolotu B-17G o numerze taktycznym Y-46697 i jego załogi, poszukiwanie grobów zaginionych lotników oraz elementów rozbitego pod Wierzbną bombowca. Uczestnicy prelekcji mieli okazję zapoznać się z różnego rodzaju amerykańskimi, niemieckimi i rosyjskimi dokumentami, a także najnowszymi ustaleniami dotyczącymi czterech zaginionych pod Wierzbną lotników US Air, o których w swoim pamiętniku wspomina była mieszkanka tej miejscowości. Szerzej o kolejnych odnalezionych pod Wierzbną elementach samolotu B-17G oraz o nowych dokumentach związanych z tą sprawy już niebawem na stronie Żarowskiej Izby historycznej.

Czytaj więcej: Prelekcja Historyczna - Wierzbna 14.10.2017 r.

Więcej artykułów…

  1. Robotniczy Związek Gimnastyczny w Żarowie oraz drużyna FT Saarau na przełomie lat 20/30-tych XX w.
  2. Zabytek techniki wodociągowej z ok. 1905 roku odnaleziony podczas prac budowlanych przy ul. Dworcowej w Żarowie
  3. Uczestnicy zajęć historyczno-archeologicznych w GCKiS na żarowskim lapidarium
  4. Reklamy z żarowskiego sklepu Hermanna Neugebauera

© 2022 Żarowska Izba Historyczna

Thursday the 15th. By BlueHost Review and Affiliate Marketing.