Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

Żarowska Wytwórnia Środków Spożywczych "Okruna" w świetle dokumentów z 1947 roku

Drukuj
Utworzono: wtorek, 12, wrzesień 2017

W 1939 roku ukończona została największa inwestycja branży spożywczej na terenie dzisiejszej gminy Żarów - wybudowana w ciągu kilkunastu miesięcy przez koncern „New Rice Company” fabryka „Okruna Kartoffelwerk Saarau G.m.b.H.” Uroczystość otwarcia nowej fabryki odbyła się 26 sierpnia 1939 roku w żarowskim hotelu Brodtke. Produkcję uruchomiono wiosną 1940 roku. Proces produkcyjny opatentowany został przez doktora Schlössera i inżyniera Roswaenge z Silesii. Początkowo produkowano płatki ziemniaczane, a po rozbudowie w latach II wojny światowej także glukozę, krochmal oraz przerabiano owoce i warzywa na dżemy a także inne przetwory. Resztki z produkcji służyły do wytwarzania paszy. Na przełomie 1942 i 1943 roku wyprodukowano łącznie 2160 ton ziemniaków suszonych, zużywając do tego celu 21 000 ton ziemniaków świeżych. W kolejnym sezonie 1943/1944 przerobiono o 5 000 ton ziemniaków więcej. Fabryka przestała pracować wraz z ewakuacją mieszkańców Żarowa w dniu 12 stycznia 1945 roku. Po wojnie Fabryką Środków Spożywczych "Okruna" zarządzała początkowo świdnicka delegatura Zjednoczenia Spożywców w Jeleniej Górze. Uruchomione zostały jedynie wytwórnia makaronu i wytłaczarnia oleju, którą przekazano zakładom chemicznym "Silesia" i zlikwidowano ostatecznie w 1946 roku. Do "Okruny" przyłączono wówczas wytwórnię mąki kartoflanej. W 1947 roku zakład przejęła Gminna Spółdzielnia "Samopomoc Chłopska" w Żarowie. Spółdzielnia przeprowadziła bieżące remonty, jednak na początku 1948 roku, fabryk była już nierentowna i produkowała tylko niewielkie ilości makaronu oraz mąki kartoflanej. Podjęto decyzję o likwidacji większości wydziałów, demontażu elektrycznych motorów. Opuszczona fabryka niszczała a pozostałe maszyny rozkradziono o czym pisano w protokole władz gminnych z 1948 roku.

Czytaj więcej: Żarowska Wytwórnia Środków Spożywczych "Okruna" w świetle dokumentów z 1947 roku

Żarowska piekarnia i rzeźnia w świetle dokumentów z 1949 roku

Drukuj
Utworzono: wtorek, 12, wrzesień 2017

Powstała w dniu 16 września 1945 roku Gminna Spółdzielnia "Samopomoc Chłopska", rozpoczęła swą działalność od uruchomienia jeszcze w tym samym roku sklepu w Żarowie i na koniec 1945 roku wykazała zysk w kwocie 143 527,54 zł. Wiadomo jest, że w latach 1945-1950 Spółdzielnia prowadziła sklep główny w Żarowie, sklep w Wierzbnej, sklep żelazny w Żarowie, młyn w Mrowinach, mleczarnię, sklep w Kalnie, wytwórnię środków spożywczych w Żarowie, gorzelnię w Bożanowie, piekarnię w Żarowi, masarnię, warsztat ślusarski, Spółdzielczy Ośrodek Maszynowy, a więc działalność różnorodną. W pierwszych latach działalności Spółdzielnia otrzymała do dyspozycji budynki, lokale i urządzenia opuszczone i pozostawione przez ludność niemiecką. Nie było więc potrzeby inwestowania. Ponadto w ramach pomocy UNRRA do Polski za pośrednictwem Związku Samopomocy Chłopskiej, otrzymała niektóre urządzenia bezpłatnie. Projekt wraz z uruchomieniem piekarni mieszczącej się przy ul. Wojska Polskiego 5 (wedle ówczesnej numeracji, ob. ul. Wojska Polskiego 3), jak też warsztatu ze sklepem rzeźniczym przy ówczesnej ul. Armii Czerwonej 41 (ob. ul. Armii Krajowej), zatwierdzony został przez Starostę Świdnickiego w dniu 17 czerwca 1949 roku. Poniżej prezentujemy dokumentację dotyczącą obu placówek, które podlegały pod GS "SCH" Żarów.

Czytaj więcej: Żarowska piekarnia i rzeźnia w świetle dokumentów z 1949 roku

Fotografie i pocztówki z archiwum pana Horsta Schöpe

Drukuj
Utworzono: środa, 06, wrzesień 2017

Dzisiaj prezentujemy zbiór fotografii oraz pocztówek, które udostępnił nam pan Horst Schöpe – były burmistrz miasta partnerskiego Lohmar. W Żarowie urodził się jego dziadek oraz ojciec. Pośród fotografii znajduje się: ujęcie z ul. Szkolnej, panorama Żarowa w scenerii zimowej, pamiątkowa fotografia obok pomnika wojennego przy Drodze Węglowej, fotografia dawnej Villi Mandel przy pl. Wolności oraz żarowskiego zamku, fotografia z widokiem na bramę główną cmentarza wraz z kaplicą oraz grobu Juliusa Schöpe (dziadek pana Horsta), fotografia z wieży widokowej na Górze Krukowskiej. Udostępnione przez pana Horsta pocztówki, przedstawiają widok na "Marienhaus" oraz ul. Mickiewicza (dawna Konradswaldauerstraße).

Czytaj więcej: Fotografie i pocztówki z archiwum pana Horsta Schöpe

Wojska cesarskie ks. Franciszka Albrechta von Sachsen-Lauenburg w okolicach Żarowa podczas wojny trzydziestoletniej

Drukuj
Utworzono: niedziela, 10, wrzesień 2017

W 1 połowie XVII wieku znaczna część starego kontynentu pogrążona była w chaosie krwawego konfliktu, który zapisany został na kartach historii jako „wojna trzydziestoletnia (1618-1648)”. Konflikt ów odmienił dotychczasowe oblicze Europy. Zmiany, jakie przyniosła ta wojna, dotyczyły przede wszystkim sfery polityki, kultury, religii, gospodarki oraz granic terytorialnych. Jej niezwykle brutalny charakter, najbardziej wpłynął jednak na życie zwykłych ludzi. Miliony zginęły w trakcie wieloletnich działań militarnych, gwałtów i grabieży, z głodu i chorób. Opustoszały wsie i miasta, olbrzymie połacie tętniących do tej pory życiem krain zostały wyludnione. Świat dotąd nie widział równie bezwzględnego, okrutnego piekła wojny. Opowieści o niej napełniały strachem słuchaczy przez kilka następnych wieków. Dopiero I i II wojna światowa na nowo zdefiniowały pojęcie jakim jest wojna totalna. Zarzewie tych straszliwych wydarzeń pojawiło się już w 1 połowie XVI wieku, gdy Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego (Rzesza Niemiecka), było prawdziwym przekładańcem skonfliktowanych królestw, księstw i miast-państw. Główną przyczyną waśni, były niesnaski religijne, które podzieliły protestantów i katolików. W Królestwie Czech, Saksonii, na Śląsku i księstwach północnych dominowało wyznanie protestanckie. Z kolei Bawaria, Austria i liczne inne, zwłaszcza południowe, księstwa zamieszkiwane były głównie przez katolików. Toczone dotychczas wojny religijne zakończył zawarty w 1555 roku w Augsburgu.

Czytaj więcej: Wojska cesarskie ks. Franciszka Albrechta von Sachsen-Lauenburg w okolicach Żarowa podczas wojny...

Żarowski "Nefryt" na fotografiach z 1979 roku

Drukuj
Utworzono: niedziela, 03, wrzesień 2017

Ważnym punktem handlowym w Żarowie po II wojnie światowej było targowisko miejskie. Przez kilka lat powojennych funkcjonowało „na dziko" – bez wskazania lokalizacyjnego i oznaczonego dnia targowego. Prezydium GRN w Żarowie uporządkowała sprawę 8 kwietnia 1953 roku, wyznaczając środę na dzień i pl. Dworcowy na miejsce targu. Placem zarządzała Gminna Spółdzielnia "Samopomoc Chłopska". W latach 60-tych zmieniono lokalizację, przenosząc go pod hale targową, której funkcję pełnił dawny "Marienhaus". Na pl. Dworcowy powróciło w 1971 roku po przekazaniu hali targowej Wytwórczej Spółdzielni Spożywców „Społem”. Stan techniczny dawnego „Marienhausu” już pod koniec lat 60-tych zaczął grozić katastrofą budowlaną. W drugiej połowie lat 70-tych, podjęto więc decyzję o rozbiórce. Na jego miejscu powstał obiekt handlowo-restauracyjny o nazwie „Nefryt”. Dzisiaj prezentujemy zbiór fotografii z otwarcia "Nefrytu" w 1979 roku oraz wystrój mieszczącej się w nim kawiarni, sali okolicznościowej wraz z restauracyjnym barem oraz zaplecze kuchenne.

Czytaj więcej: Żarowski "Nefryt" na fotografiach z 1979 roku

Więcej artykułów…

  1. Pamiątkowy Medal "100 lat Polskiego Ruchu Robotniczego w Polsce" 1882-1982 w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
  2. W sakiewce dawnych mieszkańców gminy Żarów, cz.7: Monety Fryderyka Wilhelma IV 1840-1861
  3. Samolot bombowy Boeing B-17G-60-DL Y-46697 - ocalić od zapomnienia
  4. Z Drezna do Żarowa w poszukiwaniu informacji o wojennych losach Hellmuta Hetze

© 2022 Żarowska Izba Historyczna

Friday the 12th. By BlueHost Review and Affiliate Marketing.