Dokumentacja i sztandar GS "Samopomoc Chłopska" w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” (potocznie GS) to nazwa spółdzielni produkcyjno-handlowo-usługowych istniejących w większości gmin wiejskich i miejsko-wiejskich. Utworzone w okresie PRL gminne spółdzielnie miały wówczas praktycznie monopol handlu na wsi (w miastach ich odpowiednikami były w pewnym zakresie spółdzielnie spożywców „Społem”). Poza działalnością gospodarczą niektóre GS-y zajmowały się także aktywizacją lokalnej społeczności poprzez prowadzenie Klubów Rolnika. Większość Gminnych Spółdzielni przetrwała reformy rynkowe. Działają dziś nie tylko na terenach wiejskich, ale nawet w dużych miastach, gdzie GS-y znalazły się wraz z przyłączaniem okolicznych wsi (tam funkcjonują z reguły pod nazwą: Miejska Spółdzielnia Zaopatrzenia i Zbytu). GS-y powstały jako rolnicze spółdzielnie zaopatrzenia i zbytu, zajmujące się: 1) sprzedażą wszelkich artykułów, od spożywczych począwszy, poprzez wszelkie artykuły przemysłowe (narzędzia, naczynia, meble, rowery i motocykle, odzież i obuwie, „1001 drobiazgów”), aż do nawozów, materiałów siewnych, budowlanych i węgla na opał, 2)skupem żywca, 3) przetwórstwem spożywczym, prowadząc piekarnie, rzeźnie, masarnie, rozlewnie piwa, wytwórnie wód gazowanych, restauracje i bary.
Rakietowe wyrzutnie "Katiusza" na linii frontu w pobliżu Żarowa w kwietniu 1945 r.
Gdyby nie uzbrojenie nie byłoby wojen. Gdyby nie uzbrojenie nie byłoby największej wojny w historii – II Wojny Światowej. Czołgi, samoloty, okręty wojenne, karabiny, pistolety i granaty były niejako przyczyną tylu nieszczęść, morderstw i zniszczeń. Uzbrojenie było narzędziem, które zamieniało w czyn postanowienia i przemyślenia dowódców i polityków. 22 czerwca 1941 roku wraz z inwazją państw Osi na ZSRR, rozpoczęły się walki na froncie wschodnim. Tutaj doszło do największych i najważniejszych bitew – pod Moskwą, o Stalingrad i pod Kurskiem. Zmagania na tym teatrze działań wojennych charakteryzowały się niespotykanym okrucieństwem, całkowitą destrukcją, masowymi deportacjami i olbrzymią śmiertelnością z powodu walk, głodu, wykrwawienia, chorób i masakr. Pośród najważniejszych, wręcz symbolicznych już oręży Armii Czerwonej, która niczym walec parła do przodu miażdżąc niemiecki Wehrmacht po odepchnięciu go od Stalingradu, były znane wszystkim: pistolet maszynowy Szpagina wzór 1941 (potocznie "pepesza"), czołg średni T-34, samolot szturmowy Ił-2 (potocznie "szturmowik") oraz wyrzutnie rakietowe BM-8/13/31 (potocznie "katiusza").
Czytaj więcej: Rakietowe wyrzutnie "Katiusza" na linii frontu w pobliżu Żarowa w kwietniu 1945 r.
Rumuński "Medal Krucjaty przeciwko Komunizmowi" odnaleziony w Żarowie
Rok po wybuchu II wojny światowej, Rumunia w 1940 roku utraciła część swego terytorium zarówno na wschodzie, jak i na zachodzie. W lipcu ZSRR po wystosowaniu wobec rumuńskiego rządu ultimatum rozpoczął okupację Besarabii i północnej Bukowiny. ⅔ Besarabii zostały dołączone do niewielkiej Mołdawskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Pozostała część (Budziak) i północna Bukowina weszły w skład Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Wkrótce później, 30 sierpnia, na mocy drugiego arbitrażu wiedeńskiego zmuszona przez III Rzeszę i Włochy Rumunia zwróciła Węgrom północną Kriszanę, Marmarosz oraz znaczną część Siedmiogrodu. Ku niezadowoleniu Węgier pozwolono Rumunii natomiast zatrzymać południową Transylwanię – czyli okolice Aradu, Devy i Sybina. 7 września w Krajowie zawarto traktat, na mocy którego południowa Dobrudża (tzw. Cadrilater) została odstąpiona Bułgarii (była to całość ziem zdobytych przez Rumunię podczas II wojny bałkańskiej w 1913 roku). Podczas "Operacji Barbarossa", Rumunia wystawiła u boku nienieckiego Wehrmachtu największy kontynent wojskowy, spośród wszystkich państw sojuszniczych III Rzeszy. 11 czerwca 1941 roku ogłoszono mobilizację armii rumuńskiej. Do działań bojowych skierowano Grupę "Antonescu", która składała się z 3. i 4. Armii. Siły rumuńskie przedstawiały się następująco: 3. Armią dowodził gen. Petre Dumitrescu, w jej składzie znajdowały się: Korpus Kawalerii (5. Brygada Kawalerii, 6. Brygada Kawalerii, 1. Dywizja Pancerna, 6. Dywizja Piechoty), Korpus Górski (7. Dywizja Piechoty, 8. Brygada Kawalerii, 1. Brygada Górska, 2. Brygada Górska, 4. Brygada Górska), 4. Armią dowodził gen.Nicolae Ciupercă, w jej skład wchodziły: V Korpus (21. Dywizja Piechoty, Dywizja Forteczna, Dywizja Gwardii), III Korpus (11. Dywizja Piechoty, 15. Dywizja Piechoty, 35. Dywizja Rezerwowa), XI Korpus (1. Brygada Forteczna, 2. Brygada Forteczna), II Korpus (9. Dywizja Piechoty, 10. Dywizja Piechoty). Łącznie siły rumuńskie liczyły 325 700 żołnierzy.
Czytaj więcej: Rumuński "Medal Krucjaty przeciwko Komunizmowi" odnaleziony w Żarowie
Żarowski Klub Cyklistów "Old Spokes" w Śmiałowicach
W dniu 26 lipca 2017 roku Żarowski Klub Cyklistów "Old Spokes" przy GCKiS odbył 4 już wakacyjną wycieczkę rowerową. Tym razem cykliści "Old Spokes" zagościli w miejscowości Śmiałowice, gm. Marcinowice. W tej niezwykle urokliwej miejscowości uczestnicy wyprawy odwiedzili okazały kościół parafialny pw. św. Wawrzyńca. Budowla ta wzniesiona została w stylu wczesnogotyckim pod koniec XIII wieku. W jej wnętrzu znajduje się cenne wyposażenie w postaci gotyckiej figury Matki Bożej z XV w., barokowe ołtarze z XVII w., oraz podobnie datowana drewniana ambona i chrzcielnica. Cykliści "Old Spokes" podziwiali ponadto liczne epitafia z lat 1452-1600, potężny mur obronny kościoła z otworami strzelnic oraz wmurowanym doń krzyżem pokutnym z 1413 r., a także stojące przy bramie kapliczki pokutne. Kolejnym miejscem postoju był niestety nie czynny już dzisiaj młyn w Śmiałowicach. Zboże w tym miejscu mielono już w odległych czasach średniowiecza. Później dzięki uprzejmości pana sołtysa Zdzisława Krzemińskiego oraz pani radnej Danuty Maślany cykliści "Old Spokes" mogli obejrzeć wystawę starych fotografii zdobiących ściany miejscowej świetlicy wiejskiej. Po wspólnym ognisku oraz zabawach rekreacyjnych wyprawa udała się w drogę powrotną, która wiodła przez miejscowość Panków.
Czytaj więcej: Żarowski Klub Cyklistów "Old Spokes" w Śmiałowicach
Żarowska fotografia Georga Daslera z początku XX wieku
Równo miesiąc temu prezentowaliśmy fotografię z początku XX wieku, wykonaną przez dawnego żarowskiego fotografa Georga Daslera. Ów człowiek z zawodu fotograf, pracował w zakładzie mieszczącym się przy dawnej Moltkestraße 3, dzisiaj ul. Juliusza Słowackiego w Żarowie. Jego dziełem są znane nam fotografie portretowe mieszkańców Żarowa (patrz tutaj oraz tutaj). Prezentujemy dzisiaj kolejną z fotografii wykonanych w atelier przy dawnej Moltkestraße 3. Egzemplarz ten trafił do prywatnych zbiorów pana Tadeusza, który przesyłając jej skan, napisał taką oto wiadomość: "Dla mnie stara fotografia jest prawdziwym skarbem. W dobie fotografii cyfrowej stare zdjęcia, których można dotknąć i pooglądać w albumach, nabierają wartości szczególnej. Państwo jako instytucja o charakterze publicznym, która zajmuje się upowszechnianiem historii oraz dorobku kulturowego, posiada pierwszeństwo w dostępie do tej fotografii, którą zakupiłem do swoich zbiorów prywatnych. Będę bardzo wdzięczny za jej publikację z myślą o obecnych mieszkańcach Żarowa".
Czytaj więcej: Żarowska fotografia Georga Daslera z początku XX wieku
Więcej artykułów…
Strona 186 z 286
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96