Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

Historia miejscowości - Buków

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 24, styczeń 2011

 

BUKÓW (NIEM. BOCKAU)

villa Bucou (1245); Buccow (1260, 1325, 1341); Buckow (ok.1300, 1349): Butkow (1353); Bocke (1442); Buccke (1626-36); Buckau (1638); Bucckau (1660); Bockau (1651, 1743)

Polska nazwa od 12 VI 1945 r.: Buków

Położenie geograficzne: Nizina Śląska, 170 m npm; współrzędne 50°59' N, 16°35' E.

Właściciele wsi

W bulli protekcyjnej papieża Innocentego IV wydanej 9 VIII 1245 r. potwierdzone zostały prawa biskupa wrocławskiego do czerpania dochodów z szeregu miejscowości. Wśród nich została wymieniona „villa Bucou”, co do której nie ma wątpliwości, że chodzi o dzisiejszy Buków. Biskupi byli nie tylko właścicielami wsi, ale też i części praw książęcych. Świadczy o tym dokument z 1260 r., w którym biskup wrocławski odnowił Hermanowi przywilej na lokację na prawie niemieckim wsiBuccow, przyznając mu prawo posiadania sołectwa i 3 łanów ziemi zwolnionych od wszelkich świadczeń, trzeciej części opłat sądowych, karczmy oraz młyna. Dla kościoła bukowskiego zarezerwował 2 łany, a dla biskupstwa wrocławskiego 6 łanów ziemi oraz zwolnienie do opłat za mielenie zboża w sołtysim młynie. Z dokumentu wynika, że dobra bukowskie były od pewnego czasu przedmiotem transakcji kupna-sprzedaży. Wspomniano w nim o odkupieniu przez biskupa części ziemi od Leonarda. Przedmiotem handlu był też przywilej lokacyjny, który Herman nabył od Fryderyka i Waltera. Pod koniec XIII w. prawo własności biskupstwa do Bukowa zostało zagrożone. Świeckim właścicielom części wsi (sołectwa?) udało się uzyskać od księcia wrocławskiego Henryka IV przywilej immunitetowy (zapewne ekonomiczny oraz wyższe prawa sądownicze) dla dóbr bukowskich. W 1349 r. kolejny biskup wrocławski Przecław odkupił za 208 grzywien srebra w groszach praskich uprawnienia immunitetowe od rodziny de Czecow: Schybana oraz jego synów Jana i Franczka. Jednocześnie Przecław wystarał się u starosty wrocławskiego Konrada de Falkenhayn o dokument potwierdzający biskupstwu wrocławskiemu posiadanie Bukowa wraz ze wszystkimi prawami. Jak wynika z pruskich opracowań statystyczno-topograficznych biskupstwo wrocławskie było właścicielem wsi do sekularyzacji dóbr kościelnych w 1810 r. Jedynie w wydanej w 1829 r. pracy C.F.W.Richter został zamieszczona informacja, że właścicielem Bukowa była przed 1810 r. wrocławska kapituła katedralna, do której należała także sąsiednia Dzikowa. Wydaje się jednak, że Richter pomylił wieś z widymutem kościelnym, który rzeczywiście należał do kapituły z racji sprawowania patronatu na kościołem bukowskim. Po 1810 r. włościami bukowskimi zarządzał skarb państwa, który szybko sprzedał osobom prywatnym „dobra lenne” i sołectwo, a do 1819 r. przeprowadził proces uwłaszczenia ludności chłopskiej.

Oblicze gospodarcze Bukowa

Wielkość wsi i podział gruntów wkrótce po jej lokacji przybliżają wspomniany już dokument z 1260 r. oraz powstała ok. 1300 r. „Liber fundationis” biskupstwa wrocławskiego. Na przełomie XIII i XIV w. w Bukowie były: a) 6 łanowe allodium biskupów wrocławskich; b) majątek należący do „krakowskiego” (kanonika?) - może tożsamy z 3 łanami wolnymi od wszelkich świadczeń; c) sołectwo; d) 40 łanów chłopskich. Była to więc duża wieś o charakterze kmiecym. W 1666 r. wizytatorzy diecezjalni oszacowali wielkość gruntów bukowskich na 52 łany. Nie wydaje się, aby od XIII w. granice wsi uległy poważniejszej zmianie, a tym samym można przyjąć, że wydzielona majętność i sołectwo miały łącznie 6 łanów (po 3?). W Bukowie nie powstał folwark biskupi, ziemia alodialna była dzierżawiona lub nadawana w lenno. Zachowała się wzmianka o wydzierżawieniu w 1442 r. przez biskupa Konrada 30 grzywien rocznego czynszu z Bukowa, Czernicy i Polskiej Świdnicy Hansowi von Gläsen, zwanemu Lereß. Wymieniona w dokumencie z ok. 1300 r. wydzielona majętność przestała po jakimś czasie istnieć. Prawdopodobnie została przyłączona do wolnego sołectwa. W 1315 r. sołtysem w Bukowie był Berthold. Do XIX w. dziedziczne sołectwo znacznie powiększyło swoje rozmiary, głównie kosztem ziemi chłopskiej - z początkowych 3 łanów (50-72 ha) do 150 ha. W 1787 r. do sołectwa należała karczma z prawami browarniczymi i gorzelniczymi oraz rzeźnia. W 1794 r. właścicielem dziedzicznego sołectwa był Karl Barthel. Do połowy XVIII w. zmieniła się struktura społeczno-gospodarcza Bukowa. Około roku 1765/1787 było we wsi: 21/19 gospodarstw kmiecych; 17/18 zagrodniczych; 14/12 komorniczych. Mieszkało też 17 rzemieślników następujących profesji: 3 płócienników, 2 kuśnierzy, 2 szewców, stolarz, garncarz, koszykarz, kowal, piekarz, rzeźnik, browarnik i gorzelnik. Funkcjonowały młyn-wiatrak, kraszarnia lnu (jeszcze w 1829 r.) i kamieniołom (zapewne na zboczach Góry Byczyńskiej), a w dobrach zwanych „lennymi” piekarnia, która spaliła się 18 X 1789 r. Około 1765 r. pruski urząd fiskalny szacował dochodowość dóbr bukowskich na 8666 talarów. Nie są znane losy Bukowa w okresie wojen, które w XVII-XIX w. przetoczyły się przez Śląsk. Zachowały się natomiast wzmianki o klęskach żywiołowych, które dotknęły na przełomie XVIII i XIX w. miejscowość. Wielkie pożary zniszczyły: 18 X 1789 r. kilka zabudowań gospodarczych w dobrach lennych; 7 IV 1793 r. probostwo i 3 zagrody kmiece; w 1806 r. ponownie zabudowę dóbr lennych oraz 2 zagrody kmiece.

Przemiany w rolnictwie. Stosunki własnościowe

Obszar gruntów bukowskich wynosił w drugiej połowie XIX w. i pierwszej połowie XX w. 1017 ha, w tym grunty orne 816 ha, łąki 105 ha i las 62 ha. W drugiej połowie XIX w. nastąpiły istotne zmiany jeżeli chodzi o produkcję rolną. Dominujące do tej pory żyto zastąpiła pszenica. Zaniknął też chów owiec, popularny jeszcze w latach 20- i 40-tych XIX w., gdy chłopi bukowscy trzymali 1500-1600 sztuk tych zwierząt. W drugiej połowie XIX w. owce zastąpiło bydło, często ras szlachetnych. Zmieniły się stosunki własnościowe we wsi. Największym kompleksem ziemskim było dawne wolne sołectwo. Po zsekularyzowaniu dóbr kościelnych znalazło się po 1810 r. w posiadaniu szlachty. Pod koniec lat 20-tych XIX w. jego właścicielem był hr. Richard Merker, do sołectwa należały karczma, mały browar, gorzelnia, rzeźnia i prawa łowieckie. W 1839 r. majętność nabył nieznany z imienia Springer. W posiadaniu jego potomków sołectwo pozostawała aż do zakończenia II wojny światowej. Pod koniec XIX w. właścicielem 150 ha (113 ha grunty orne, po 17 ha łąki i lasu) ziemi i sporego folwarku był Hugo Springer. W początkach XX w. dokupił sąsiednią, 83 ha majętność, która powstała na bazie sołectwa dzikowskiego. Jej właścicielami w ostatniej ćwierci XIX w. byli kolejni członkowie rodziny Barthel: Richard (1880) i jego syn Roberta (1892). Po tej transakcji dobra Springerów, do 1919 r. Hugo, a następnie do II wojny światowej Karola, powiększyły się do 220 ha (165 ha grunty orne, 28 ha łąki, 24 ha lasy). Specjalizowały się w hodowli mlecznej i rzeźnej bydła, początkowo rasy holenderskiej, później śląskiej. W latach 30-tych XX w. płacono z nich 6417 marek podatku gruntowego.

Drugi pod względem wielkości majątek ziemski w Bukowie, „dobra lenne” o powierzchni 91 ha (1880-1921) - 88,3 ha (1937) stanowiły do pierwszej dekady XX w. własność Joanny Raschdorff, później od ok. 1909 do 1919 r. Waltera Eduarda Gustava von Wietersheim z Niwnicy (ur.10 IX 1863, zm.28 XII 1919, najstarszy syn Alfreda Karla Augusta i Anny von Wietersheim, stryj właściciela Mikoszowej i Przyłęgowa), a następnie Linusa Franka. W 1937 r. opłacono z nich podatek gruntowy w wysokości 3139 marek. W latach 80- i 90-tych XIX w. istniały 3 wielkie gospodarstwa chłopskie: 1) Maxa Thamm o powierzchni 72 ha (61,5 ha grunty orne, 7 ha łąki); 2) Karla Scholz o pow. 73 ha (52 ha grunty orne, po 10,5 ha łąki i lasu); 3) Eduarda Scholz - 68 ha (61 ha grunty orne, 6 ha łąk). Przed 1909 r. rozpadło się jedno z gospodarstw należących do rodziny Scholz, a po 1912 r. inne będące własnością rodziny Thamm (ostatnim właścicielem był Karl). Przetrwało natomiast 68 ha gospodarstwo, które przed 1909 r. objął po Eduardzie Gustav Scholz. W pierwszej dekadzie XX w. powstały dwa nowe wielkie gospodarstwa chłopskie. Właścicielami pierwszego byli Paul i Eugen Kocherowie. W 1920 r. gospodarstwo to przejął G.Stumpe. Jego powierzchnia wynosiła początkowo 53 ha, a w 1937 r. 64 ha. Właścicielem drugiego, 52-55 ha gospodarstwa był Josef Glaubitz, który specjalizował się w uprawie buraka cukrowego i pszenicy oraz hodowli bydła. Przed 1937 r. przestało ono istnieć. Pod koniec lat 30-tych XX w. oprócz 4 wielkich było jeszcze 9 dużych gospodarstw rolnycho powierzchni 17-37 ha.

Rzemiosło i handel

Praca na roli nie była jedynym źródłem utrzymania dla mieszkańców Bukowa. Kilkanaście osób pracowało w cegielni imbramowickiej i niewielkiej mleczarni bukowskiej, inni zajmowali się rzemiosłem i handlem. Infrastrukturę handlową stanowiły przed wybuchem II wojny światowej karczma i 3 sklepy.

Rozwój wsi

Od drugiej połowy XIX w. wieś się rozbudowywała. Przybywało budynków murowanych, które na początku XX w. zdominowały zabudowę Bukowa. Zmieniała się też infrastruktura komunikacyjna. W 1890 r. została ukończona budowa drogi o utwardzonej nawierzchni do Osieka, a dwa lata później do Imbramowic (i dalej do Marcinowic). W latach 1909-1910 wybrukowano ulice w Bukowie. W XIX w. powstały ochotnicza straż pożarna (Freiwillige Feuerwehr) i „Związek Wojenny” (Kriegsverein). Ten ostatni na przełomie XIX i XX w. zmienił nazwę na Landwehr Kameradenverein. W XX w. powstawały kolejne stowarzyszenia religijne i świeckie. Po 1933 r. zorganizowane zostały koła narodowosocjalistycznych związków dziecięcych, młodzieżowych i kobiecych.

Stosunki demograficzne

Od XVIII w. do przełomy XIX i XX w. wzrastała liczba mieszkańców wsi. Później nastąpił sukcesywny odpływ ludności i w rezultacie w 1939 r. mieszkało w Bukowie tyle samo osób co sto lat wcześniej. Liczba mieszkańców - 1787: 377; 1829: 608; 1845: 663; 1880: 827; 1905: 730; 1925 i 1934: 727; 1939: 662. W 1905 r. zamieszkiwały Buków 4 osoby używające języka polskiego.

Stosunki wyznaniowe

Pierwsza wzmianka źródłowa pozwalająca domniemywać istnienie lub zamiar rychłego wystawienia we wsi kościoła pochodzi z 1260 r. Biskup wrocławski zarezerwował w powstałym wtedy dokumencie lokacyjnym 2 łany dla kościoła. W rejestrze świętopietrza z lat 1335-1337 Buków nie został wyszczególniony. Kilkakrotnie natomiast zostali wymienieni w dokumentach XIV-wiecznych proboszczowie bukowscy. Według B.Panzrama istnienie w Bukowie parafii jest pewne od ok. 1400 r. Do parafii bukowskiej z miejscowości dzisiejszej gminy Żarów należał prawdopodobnie tylko Buków. W XVI w. biskupi wrocławscy skutecznie przeciwdziałali rozprzestrzenianiu się reformacji w swoich dobrach. Kościół bukowski nie podzielił losu sąsiednich świątyń i nie został przejęty przez luteran. Jednak w okresie wojny trzydziestoletniej wystąpiły poważne perturbacje, a to za sprawą niemoralnego prowadzenia się dwóch proboszczów. Pierwszy Georgius Gebertus żył w konkubinacie i posiadał liczne potomstwo, które obdarował ziemią kościelną. Na krótko przed śmiercią został nawet protestantem. Wizytator diecezjalny, który trzy lata po śmierci Gebertusa skontrolował w 1636 r. parafię bukowską, ocenił okres jego pracy duszpasterskiej jako skandaliczny. Także w trakcie kolejnych odwiedzin parafii w 1651 r. wizytatorzy mieli zastrzeżenia do proboszcza, którym był wtedy Sebastian Scupelius. Zarzucili mu odstępstwo od wiary katolickiej, prowadzenie życia na wskroś świeckiego, co gorsza w konkubinacie. Na przełomie 1653/54 r. nie był już proboszczem, zastąpił go Kasper Jakub. W dniach 6-8 I 1654 r. w Bukowie nocowali członkowie cesarskiej komisji redukcyjnej, a Kasper Jakub uczestniczył w przejmowaniu kościoła w Imbramowicach, który czasowo został mu przekazany w administrację. Patronat nad kościołem bukowskim sprawowała wrocławska kapituła katedralna.Do chwili sekularyzacji dóbr kościelnych w 1810 r. protestanci nie byli mile widziani w Bukowie. Zaczęli się w nim osiedlać dopiero w drugiej i trzeciej dekadzie XIX w. Około 1829 r. mieszkało we wsi 27 ewangelików. Po 50 latach było ich ponad dwukrotnie więcej - 61 (1890). W 1925 r. protestanci stanowili 9% mieszkańców wsi - 68. Należeli do domanickiej gminy ewangelickiej. Co ciekawe ludność katolicka dominowała we wszystkich wsiach parafii bukowskiej – 1296 w stosunku do 301 protestantów.

Cmentarz

W drugiej połowie XIX w. powstał nowy cmentarz w Bukowie. Zamknięty po II wojnie światowej, stopniowo uległ zniszczeniu. Do lat 90-tych XX w. przetrwało tylko kilka nagrobków, najstarszy z końca XIX w.

Szkoła

Pierwsza wzmianka źródłowa o istnieniu w Bukowie szkoły katolickiej pochodzi z 1787 r. Niewątpliwie jednak powstała znacznie wcześniej. W XX-wiecznych zestawieniach statystycznych określana była jako „stara szkoła kościelna” istniejąca już w XVII w. W 1801 r. została powołana przez księdza dziekana ze Świebodzic Karola Thamm fundacja szkolna przeznaczona dla ubogich dzieci. Czworo z nich przez cały czas trwania nauki, czyli 3 lata, otrzymywało książki oraz parę butów i pończoch rocznie. Pod koniec lat 20-tych XIX w. do szkoły uczęszczały nie tylko dzieci katolickie, ale też protestanckie. Dla tych ostatnich właściwą placówką oświatową była szkoła ewangelicka w Ujowie. Początkowo w szkole bukowskiej uczył jeden nauczyciel, gdy jednak liczba uczniów wzrosła, przed 1845 r. zatrudniono pomocnika nauczyciela. W 1886 r. został oddany do użytku nowy, parterowy budynek szkolny. Było w nim tylko jedno ogrzewane pomieszczenie lekcyjne. Od lat 80-tych XIX w. placówka bukowska realizował pełny program nauczania szkoły elementarnej - ludowej, a zatrudnionych w niej było 2, a w latach 20-tych XX w. 4 nauczycieli. Liczba uczniów 1897: 190, 1910: 145, 1929: 119. Do szkoły uczęszczały też dzieci z Dzikowa.

Pierwsze lata powojenne

W połowie lutego 1945 r. Buków został zajęty przez Armię Czerwoną. Działania wojenne nie spowodowały większych zniszczeń, ale wszystkie gospodarstwa zostały splądrowane przez Rosjan, którzy zabrali cały inwentarz żywy. Po zakończeniu działań wojennych przesiedlona przez Rosjan ludność niemiecka powróciła do swoich domów. Mieszkała w nich nieco ponad rok. W sformowanym 11 VI 1946 r. w Szczepanowie transporcie wysiedleńczym w dwunastu wagonach umieszczono ok. 400 mieszkańców Bukowa i przesiedlono do brytyjskiej strefy okupacyjnej. Już 12 VI 1945 r. rozporządzeniem Pełnomocnika Rządu na Okręg Administracyjny Dolny Śląsk została nadana wsi obowiązująca do dnia dzisiejszego nazwa polska: Buków. Pierwsi polscy osadnicy zaczęli przybywać latem 1945 r. Pochodzili z powiatów Piotrków, Opatów i Kalwaria. W 1946 r. osiedlali się we wsi zarówno przesiedleńcy z Polski centralnej (powiaty Piotrków i Prudnik), jak i z terenów wschodnich (powiat Drohobycz i Skałat, duża grupa z miejscowości Ostapie). Do 1947 r. wszystkie gospodarstwa rolnicze zostały obsadzone przez Polaków. Na 75 rodzin 22 to przesiedleńcy z dawnych ziem wschodnich II Rzeczpospolitej (89 osób), a 53 migranci z Polski centralnej (192 osoby). Tylko dla 5 rodzin rolnictwo nie było jedynym źródłem utrzymania, gdyż ich członkowie zajmowali się rzemiosłem (3 rodziny) lub handlem (2).

Liczba mieszkańców

1947: 281; 1957: 537; 1985: 475; 1992: 490; 2004: 447.

Sołtysi

1947 Marian Rycerz; 1957 Czesław Malinowski (ZSL, 64); ? - 1970 Stefan Jakubik (81); 1984 Władysław Fedyna; 8 XI 1990 - 1998: Leszek Kosek; 1998 - 2002: Zygmunt Pałac; od 2003 r. Tadeusz Grabowski.

Stosunki własnościowe w rolnictwie

Powierzchnia sołectwa Buków : 1020 ha, w tym ponad 600 ha gruntów ornych i ok. 100 ha lasu. W 1946 r. instytucje państwowe zarządzały majątkiem ziemski o powierzchni 161 ha i zabudową składającą się z 3 budynków mieszkalnych i 4 gospodarczych (dawny majątek Springerów). Nie było inwentarza żywego i sprzętu rolniczego, ziemia leżała odłogiem. Powiatowi inspektorzy zakwalifikowali majątek bukowski jako nadający się pod osadnictwo spółdzielczo-parcelacyjne. Ostatecznie w 1949 r. utworzono PGR. Do końca lat 50-tych areał ziemi użytkowanej przez PGR wzrósł do 288 ha, a do 1969 r. do 297 ha. W 1959 r. w bukowskim PGR zatrudnionych było 9 osób. Po 1992 r. ziemie po PGR zostały przejęte przez AWRSP i wydzierżawione osobom prywatnym. Terenami leśnymi zarządzał PGL - w 1969 r. 71 ha. Gospodarstwa spółdzielcze. W dniu 23 VIII 1950 r. powstała w Bukowie jako jedna z pierwszych w okolicy rolnicza spółdzielnia produkcyjna. Po 4 latach tworzyło ją 18 gospodarstw chłopskich (77 osób). Użytkowała 174 ha, w tym 66 ha pozyskanych z PFZ. Zabudowę gospodarczą tworzyły: obora, stajnia, kurnik, szopa, 2 stodoły i 2 silosy. W 1955 r. spółdzielnia dysponowała 11 końmi, 3 żniwiarkami, 6 kosiarkami, 12 pługami i 10 bronami. Wpisowe wynosiło 9 zł, a udziały pieniężne 225 zł. Przy spółdzielni działało przedszkole dla 12 dzieci. Spółdzielnia rozwiązała się w 1957 r. W 1959 r. powstało kółko rolnicze, które w 1962 r. miało 12 członków, a w 1969 r. gospodarowało na 42,5 ha. W latach 80-tych działała RSP, zajmująca się produkcją zwierzęcą. W 1958 r. w Bukowie były 82 gospodarstwa chłopskie o łącznej powierzchni 415 ha. Pod koniec lat 60-tych indywidualne gospodarstwa rolne użytkowały ok. 500 ha ziemi. Było ich 92, z tego 72 o powierzchni większej niż 2 ha. Bardzo dobre wyniki osiągano w produkcji mlecznej - średni uzysk mleka od jednej krowy wynosił 1501 l. Średnie plony 4 zbóż wynosiły 23,7q/ha. W latach 80-tych powierzchnia gospodarstw indywidualnych wynosiła 491 ha, w tym grunty orne 393 ha. Liczba gospodarstw rolnych 1984/88: 83/81; w tym 40 poniżej 5 ha i 27/34 powyżej 7 ha.

Handel, usługi

W latach 50-80-tych XX w. we wsi była gospoda-bar, od drugiej połowy lat 60-tych klubo-kawiarnia, 1-2 sklepy, 1-3 warsztaty rzemieślnicze, placówka „RUCH”.

Gromada Buków

W latach 1954-59 Buków był siedzibą władz jednej z najmniejszych w powiecie średzkim i całym województwie wrocławskim gromady, którą tworzyły 4 wsie. We wsi był urząd pocztowy i punkt telefoniczny.

Infrastruktura techniczna

W grudniu 1993 r. ukończono budowę wiejskiej sieci wodociągowej przyłączonej do gminnej. W latach 1998-1999 odbudowano na Tarnawce most i zmodernizowano oświetlenie uliczne. W lipcu 2001 r. nadano nazwy ulicom w Bukowie: Kwiatowa, Lipowa, Ogrodowa, Spacerowa. 

Szkoła

Rozpoczęła działalność 1 III 1947 r. Początkowo jako czteroklasowa, a po remoncie i zatrudnieniu drugiego nauczyciela jako sześcioklasowa. Na przełomie lat 40- i 50-tych choroba jednego z nauczycieli wymusiła powrót do czteroletniego programu nauczania. Sześcioletni udało się przywrócić w roku szkolnym 1951/52, a to dzięki powiększeniu kadry nauczycielskiej do 3 osób. W 1954 r. po zatrudnieniu czwartego nauczyciela udało się osiągnąć pełny, siedmioletni tok nauczania. Zajęcia prowadzone były w 4 salach lekcyjnych. Po przeniesieniu placówki do nowego budynku, liczba sal lekcyjnych powiększyła się do 6. W roku szkolnym 1958/59 uczęszczało do placówki bukowskiej 124 uczniów. Obok szkoły podstawowej działały siedmioklasowa szkoła wieczorowa i Szkoła Przysposobienia Rolniczego (15 kursantów). Pod koniec lat 50-tych w placówce bukowskiej pracowało 4 nauczycieli, kierownikiem był Józef Trzepla. Od 1966 r. w szkole realizowany był 8-letni program nauczania. W roku szkolnym 1975/76 do placówki bukowskiej uczęszczało 93 uczniów i pracowało 4 nauczycieli. W 1976 r. połączono ją ze szkołą imbramowicką. W latach 80-tych w trakcie remontu placówki imbramowickiej do Bukowa uczęszczały starsze dzieci (od klasy IV) z Imbramowic i innych okolicznych wsi. Pod koniec lat 80-tych zajęcia lekcyjne prowadzone były w klasach łączonych. W latach 1991-1993 szkołę wyremontowano – pion sanitarny, ogrzewanie, szatnia, sala biblioteczna, sala gimnastyczna. W roku szkolnym 1992/93 w sześciu oddziałach klasowych uczyło się 90 dzieci. We wrześniu 2001 r. podjęło w niej naukę 54, a w 2002 r. zaledwie 44 uczniów. W marcu 2003 r. Rada Miejska Żarowa podjęła uchwałę, a z dniem 1 IX 2003 r. oficjalnie zlikwidowano szkołę bukowską.

Placówki kulturalno-oświatowe

Świetlica istniała we wsi już w początkach lat 50-tych. Przed 1969 r. została otwarta klubo-kawiarnia RSW „RUCH”. Od połowy lat 50-tych istniał we wsi punkt biblioteczny. Wszystkie trzy placówki działały pod koniec lat 80-tych. W latach 1991-1993 r. została wyremontowana świetlica, ale przestały istnieć punkt biblioteczny i RSW „RUCH”.

Sport

Ogniwo LZS powstało w pierwszej połowy lat 50-tych. Do 1990 r. istniała drużyna piłki nożnej seniorów, która grała w klasie „C” rozgrywek wojewódzkich. Reaktywowana w drugiej połowie lat 90-tych. W sezonie 2003/2004 uczestniczyła pod nazwą „Orzeł Buków” w rozgrywkach Powiatowej Ligi Piłki Nożnej, a 2004/2005 klasy „B” OZPN jako „Pojednani Buków”. Drużyna juniorów „Orzeł Buków” uczestniczyła w rozgrywkach powiatowej ligi LZS.

Ochotnicza Straż Pożarna

Powstała na początku lat 50-tych. W latach 1999-2003 rozbudowano remizę.

Parafia bukowska

Po wysiedleniu ludności niemieckiej Buków znów stał się wsią zamieszkałą tylko przez ludność wyznania katolickiego. Od 1945 do 1968 r. parafia bukowska oficjalnie istniała, ale nie była obsadzona. Obsługiwał ją proboszcz imbramowicki. Parafię bukowską obsadzono w 1968 r., a proboszczem został Jan Józef Sycz. Od 1989 r. był dziekanem nowo powołanego dekanatu w Gościsławiu (w jego skład wchodzi 7 parafii). W 1996 r. został mianowany honorowym papieskim kapelanem. W 1998 r. obchodził on jubileusz trzydziestolecia pracy duszpasterskiej w Bukowie i trzydziestotrzylecie kapłaństwa. Na emeryturę przeszedł w 2001 r. Zmarł 17 I 2002 r. Od 2001 r. nowym proboszczem jest ks. Andrzej Strojniak. W parafii są trzy kościoły, obok bukowskiego także filialne Domanicach p.w. św. Anny i Pożarzysku p.w. św. Józefa. Ten ostatni zniszczony i opuszczony po II wojnie światowej, został w latach 1974-1976 wyremontowany przez proboszcza ks. Sycza i na nowo konsekrowany. W granicach parafii znajduje się 7 wsi, obok wyżej wymienionych też Chwałów, Dzikowa i Siedlimowice. W 1969 r. zakończono adaptację domu mieszkalnego w Bukowie na probostwo. W 1984 r. wybudowano w Domanicach dom katechetyczny. Dzień odpustu w parafii to 8 V, a wieczystej adoracji 19 III. Wizytacje diecezjalne parafii odbyły się w 1968, 1979 i 2001 r.; misja redemptorystów w 1973 r. W październiku 1996 r. parafię nawiedziła kopia obrazu Matki Bożej Łaskawej z Krzeszowa. W archiwum parafialnym przechowywane są następujące księgi: chrztów z lat 1742-1796 i od 1968, ślubów i zgonów od 1968 r.

Opracowanie
Tomasz Ciesielski
(Monografia Historyczna Gminy Żarów 2006)

Uzupełnienie i poprawa
Bogdan Mucha

© 2022 Żarowska Izba Historyczna

Friday the 13th. By BlueHost Review and Affiliate Marketing.