Raporty zmianowe z pracy oddziału elektryczno-mechanicznego DZCH "Organika" w zbiorach Żarowskiej izby Historycznej

W opracowaniu Tomasza Ciesielskiego pt. Żarów. Historia miasta i gminy, przeczytać możemy: .... W latach 90-tych XX w. oblicze przemysłowe Żarowa i okolic kształtowały istniejące od blisko półtora wieku zakłady chemiczne i materiałów ogniotrwałych. Przetrwały one pierwszy okres wieloaspektowych przekształceń w Polsce z mniejszymi lub większymi perturbacjami. Nowe realia życia gospodarczego i przepisy prawne wymusiły stopniowe ograniczenie zatrudnienia oraz prace modernizacyjne. W Zakładach Chemicznych „Organika”, za sprawą zaostrzonych przepisów ochrony środowiska, zrealizowano kosztowne inwestycje ograniczające ilość emitowanych zanieczyszczeń, gdyż w przeciwnym razie przedsiębiorstwu groziło zamknięcie. Sprawę ścieków płynnych rozwiązało wybudowanie w latach 1992-1998 oczyszczalni ścieków przez spółkę, w której „Organika” miała blisko połowę udziału. W celu redukcji emisji zanieczyszczeń do atmosfery wybudowano nowoczesną ciepłownie opalaną gazem oraz zainstalowano urządzenia utylizujące dwutlenek siarki powstający w trakcie procesów produkcyjnych. W 1996 r. wybudowano spalarnię odpadów stałych. Kosztowne prace proekologiczne (tylko ciepłownia gazowa i spalarnia kosztowały blisko 3,5 mln zł) prowadzone były mimo nie najlepszych wyników finansowych osiąganych przez zakład. „Organika”, jak wiele innych przedsiębiorstw, mocno odczuła skutki rekonstrukcji polskiego przemysłu. Już w 1994 r. zakład przyniósł straty, co zbiegło się w czasie z jego zakwalifikowaniem do Programu Powszechnej Prywatyzacji. Z dniem 1 grudnia 1994 r. „Organikę” przekształcono w spółkę akcyjną i przydzielono do Narodowego Funduszu Inwestycyjnego (NFI) „Piast” nr XII.

W celu obniżenia kosztów produkcji ograniczono asortyment produkowanych wyrobów oraz stopniowo zmniejszono zatrudnienie, aby uniknąć grupowych zwolnień. W 1990 r. w zakładach chemicznych pracowało 595, w 1999 r. ok. 300, a na początku 2002 już tylko ok.200 osób. Do 1995 r. ograniczono produkcję farb i pigmentów, a pod koniec dekady całkowicie z nich zrezygnowano. Głównym produktem zakładu stały się środki pomocnicze do wyroby gumy vulkafile, przyśpieszacze oraz trzy rodzaje środków ochrony dla upraw buraka cukrowego. Podejmowano się też wytwarzania herbicydów z surowców powierzonych przez kontrahentów krajowych i zagranicznych. W lutym 2000 r. „Organika” otrzymała certyfikat ISO 9002 na wyrób środków pomocniczych do gumy VULKAFILI R, antyutleniacza POLNOKOS R oraz usługi w zakresie produkcji środków ochrony roślin. Zakład przynosił już jednak od kilku lat straty i systematycznie rosło jego zadłużenie. W 1999 r. osiągnęło ono poziom 14 mln zł. W styczniu 2000 r. udało się podpisać układ z wierzycielami, na mocy którego firmie umorzono połowę długu, a resztę miała spłacić w ciągu 4 lat. Opracowano program naprawczy przewidujący m.in. zmniejszenie zatrudnienia do 210 osób. Jednak zakładu nie udało się uratować. Pogarszająca się kondycja finansowa sprawiła, że „Organika” przestała regulować swoje zobowiązania. Także wobec pracowników, którzy w styczniu 2002 r. po odcięciu dostaw gazu do zakładu, zostali wysłani na przymusowe urlopy. Kilka tygodni później, 5 lutego 2002 r. zarząd „Organiki” ogłosił upadłość firmy. Pracę straciła cała załoga, a zakład został wystawiony na sprzedaż.

Zachowane raporty zmianowe z pracy oddziału elektryczno-mechanicznego DZCH "Organika" w końcowym czasie istnienia zakładów (23.10. – 28.10.2001 r.), przekazał do Żarowskiej Izby Historycznej pan Arkadiusz. Składamy panu Serdeczne Podziękowania.

Posiadacie niepotrzebne starocie (przedmioty, fotografie, dokumenty lub inne rzeczy) ?? Posiadacie wiedzę na temat interesujących miejsc, budowli, a może znacie jakąś ciekawą historię ?? Podzielcie się z nami swoją wiedzą lub starociami z domowych strychów, głębokich szuflad oraz rodzinnych albumów. Wszelkie informacje, skany fotografii i dokumentów możecie przesyłać bez wychodzenia z domu na adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.. Skany bądź fotografie, oględziny wszelkich dokumentów i przedmiotów możemy wykonać również bezpłatnie od ręki w Żarowskiej Izbie Historycznej przy ul. Dworcowej 3. Utrwalmy wspólnie w słowie pisanym oraz wzbogacimy historię Naszej Małej Ojczyzny.

Źródła:
T. Ciesielski, Żarów. Historia miasta i gminy, Żarów 2006

Opracowanie
Bogdan Mucha