Zbiór 30 monet obiegowych z lat 1949-1990

Lata Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej (1944-1989) to niezwykle ciekawy czas w historii polskiej numizmatyki. Pierwsze powojenne monety o nominałach 1, 2, 5, 10, 20, 50 groszy i 1 złoty z datą 1949 r. były wykonane z aluminium oraz brązu i miedzioniklu, i co ciekawe chociaż orzeł na awersie nie miał korony to napis w otoku brzmiał RZECZPOSPOLITA POLSKA. Nominały 2, 5, 10 złotych i wyższe funkcjonowały wyłącznie w postaci banknotów, które dopiero później zastąpiono monetami. Kolejnym rocznikiem na monetach był 1957, monety wykonane były już tylko z aluminium, a w otoku awersu zagościł napis POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA, który pozostał na monetach aż do roku 1989. Zbiór 30 monet z lat 1949-1990, które były środkiem płatniczym w ówczesnej gminie Żarów, przekazał do Żarowskiej Izby Historycznej pan Stanisław. Wśród monet, znalazły się następujące nominały: 2 gr – 1949, 5 gr – 1962, 10 gr – 1961, 1966, 1974, 20 gr – 1949, 2 x 1965, 1972, 1980, 50 gr – 1974, 1977, 1986, 1 zł – 1975, 1977, 1982, 1983, 1986, 1987, 2 zł – 1960, 1974, 1976, 1986, 1989, 1990, 5 zł – 1982, 1984, 1989, 1990. Składamy panu Serdeczne Podziękowania za przekazanie poniższego zbioru monet.

2 gr (wzór 1949) – rocznik 1949

Średnica: 16,0 mm, waga: 0,6 g; grubość: 1,3 mm; stop: Al; awers: orzeł - herb Polski; w otoku górnym: • RZECZPOSPOLITA POLSKA •, w otoku dolnym rok wybicia: 1949; rewers: powyżej centrum monety nominał: 2, niżej: GROSZE, poniżej i po lewej bukiet liści; rant: ząbkowany; data emisji: 30 X 1950; data wycofania z obiegu: 1 I 1995; projekt: Anton Peter; mennica: Magyar Pénzverő (Mennica Węgierska), Budapeszt, Mennica Państwowa, Warszawa; nakład: 1949: 300 000 000 Budapeszt, 106 000 Warszawa; ciekawostka: W 1953 r. w mennicy warszawskiej wybito 106 000 sztuk dwugroszówek z datą wsteczną 1949. Są nie do odróżnienia od produktów mennicy z Budapesztu

5 gr (wzór 1958) - rocznik 1962

Średnica: 16,0 mm, waga: 0,6 g; grubość: 1,45 mm; stop: Al; awers: orzeł - herb Polski; w otoku górnym: • POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA •, w otoku dolnym rok wybicia; rewers: powyżej centrum monety nominał: 5, niżej: GROSZY, poniżej i po lewej bukiet liści; rant: gładki; data emisji: 17 IV 1958; data wycofania z obiegu: 1 I 1995; projekt: Anton Peter; mennica: Mennica Państwowa, Warszawa (znak mennicy na awersie pod lewą łapą orła w latach 1965-1972); nakład: 1958: 53 521 000 bez znaku mennicy, 1959: 28 563 712 bez znaku mennicy, 1960: 12 246 000 bez znaku mennicy, 1961: 29 501 882 bez znaku mennicy, 1962: 90 257 005 bez znaku mennicy, 1963: 20 877 779 bez znaku mennicy, 1965: 5 050 000, 1967: 10 056 000, 1968: 10 196 000, 1970: 20 095 000, 1971: 20 000 000, 1972: 10 000 000

10 gr (wzór 1957) - roczniki 1961, 1966, 1974

Średnica: 17,6 mm, waga: 07 g, grubość: 1,3 mm, stop: Al; awers: orzeł - herb Polski; w otoku górnym: • POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA •, w otoku dolnym rok wybicia; rewers: powyżej centrum monety nominał: 10, niżej w łuku: GROSZY, poniżej w otoku wieniec z liści; rant: gładki; data emisji: 27 VI 1957; data wycofania z obiegu: 1 I 1995 ; projekt : Anton Peter; mennica: Mennica Państwowa, Warszawa (znak mennicy na awersie pod lewą łapą orła w latach 1965-1985), Mincovňa Kremnica (Mennica Kremnica), Kremnica, Czechosłowacja w latach 1973(?)-1974 (bez znaku mennicy); nakład: 1961: 73 400 000 Warszawa - bez znaku mennicy, 1962: 25 362 181 Warszawa - bez znaku mennicy, 1963: 40 433 538 Warszawa - bez znaku mennicy, 1965: 50 521 000, 1966: 70 749 000, 1967: 62 059 000, 1968: 62 059 000, 1969: 71 566 000, 1970: 38 844 000, 1971: 50 000 000, 1972: 60 000 000, 1973: 80 000 000, 1973: ??? Kremnica - bez znaku mennicy, 1974: 50 000 000 Kremnica - bez znaku mennicy, 1975: 50 000 000, 1976: 100 000 000, 1977: 100 000 000, 1978: 71 204 000, 1979: 73 191 000, 1980: 60 623 000, 1981: 70 000 000, 1983: 9 600 000, 1985: 9 957 000

20 gr (wzór 1949) - rocznik 1949

Średnica: 20,0 mm, waga: 1,0 g, grubość: 1,5 mm, stop: Al; awers: orzeł - herb Polski; w otoku górnym: • RZECZPOSPOLITA POLSKA •, w otoku dolnym rok wybicia: 1949; rewers: powyżej centrum monety nominał: 20, niżej w łuku: GROSZY, poniżej w otoku wieniec z liści; rant: gładki; data emisji: 26 IX 1956; data wycofania z biegu: 1 I 1995; projekt: Anton Peter, Józef Koreń, Anton Hám ; mennica: Mennica Państwowa, Warszawa; nakład: 1949: 197 471 950

20 gr (wzór 1957) – rocznik 1965, 1965, 1972, 1980

Średnica: 20 mm, waga: 1,0 g, grubość: 1,5 mm, stop: Al; awers: orzeł - herb Polski; w otoku górnym: • POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA •, w otoku dolnym rok wybicia; rewers: powyżej centrum monety nominał: 20, niżej w łuku: GROSZY, poniżej w otoku wieniec z liści; rant: gładki; data emisji: 27 VI 1957; data wycofania z biegu: 1 I 1995; projekt: Anton Peter, Józef Koreń, Anton Hám; mennica: Mennica Państwowa, Warszawa (znak mennicy na awersie pod lewą łapą orła w latach 1965-1985), Mincovňa Kremnica (Mennica Kremnica), Kremnica, Czechosłowacja w roku 1973 (bez znaku mennicy); nakład: 1957: 3 940 243 Warszawa - bez znaku mennicy, 1961: 53 108 417 Warszawa - bez znaku mennicy, 1962: 19 140 000 Warszawa - bez znaku mennicy, 1963: 41 217 207 Warszawa - bez znaku mennicy, 1965: 32 022 000, 1966: 23 860 000, 1967: 29 099 000, 1968: 29 191 000, 1969: 40 227 000, 1970: 20 028 000, 1971: 20 000 000, 1972: 60 000 000, 1973: 65 000 000, 1973: 50 000 000 Kremnica - bez znaku mennicy, 1975: 50 000 000, 1976: 100 000 000, 1977: 80 730 000, 1978: 50 730 000, 1979: 45 252 000, 1980: 30 020 000, 1981: 60 082 000, 1983: 10 041 000, 1985: 16 277 000

50 gr (wzór 1957) – roczniki 1974, 1977

średnica: 23,0 mm, waga: 1,6 g, grubość: 1,8 mm, stop: Al; awers: orzeł - herb Polski; w otoku górnym: • POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA •, w otoku dolnym rok wybicia; rewers: powyżej centrum monety nominał: 50, niżej w łuku: GROSZY, poniżej w otoku wieniec z liści; rant: ząbkowany; data emisji: 27 VI 1957; data wycofania z obiegu: 1 I 1995; projekt: Anton Peter, Józef Koreń, Anton Hám; mennica: Mennica Państwowa, Warszawa (znak mennicy na awersie pod lewą łapą orła w latach 1965-1985); Mincovňa Kremnica (Mennica Kremnica), Kremnica, Czechosłowacja w latach 1975-1976 i 1978 (bez znaku mennicy); nakład: 1957: 91 315 589 Warszawa - bez znaku mennicy, 1965: 22 090 000, 1967: 2 027 000, 1968: 2 065 000, 1970: 3 273 000, 1971: 7 000 000, 1972: 10 000 000, 1973: 39 000 000, 1974: 33 000 000, 1975: 25 000 000 Kremnica - bez znaku mennicy, 1976: 25 000 000 Kremnica - bez znaku mennicy, 1977: 50 000 000, 1978: 50 000 000, 1978: 18 600 000 Kremnica - bez znaku mennicy, 1982: 16 067 000, 1983: 39 667 000, 1984: 44 217 000, 1985: 49 052 000; wariant: 1978 - ze znakiem mennicy (Warszawa) lub bez znaku mennicy (Kremnica)

50 gr (wzór 1986) – rocznik 1986

średnica: 23,0 mm; waga: 1,6 g, grubość: 1,8 mm stop: Al; awers: orzeł - herb Polski; w otoku górnym niskimi literami: • POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA •, w otoku dolnym rok wybicia; rewers: powyżej centrum monety nominał: 50, niżej w łuku: GROSZY, poniżej w otoku wieniec z liści; rant: ząbkowany; data emisji: 24 VI 1986; data wycofania z obiegu: 1 I 1995; projekt: Anton Peter, Józef Koreń, Anton Hám; mennica: Mennica Państwowa, Warszawa (znak mennicy pod lewą łapą orła na awersie); nakład: 1986: 45 796 000, 1987: 49 052 000; warianty: 1986 - z 'O' w GROSZY okrągłym jak w latach wcześniejszych lub z 'O' owalnym jak w 1987

1 zł (wzór 1957) – roczniki 1975, 1977, 1982, 1983

Średnica: 25.0 mm, waga: 2.1 g, grubość: 2.0 mm, stop: Al; awers: orzeł - herb Polski; w otoku górnym: • POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA •, w otoku dolnym rok wybicia; wzdłuż rantu pierścień z półkoli; rewers: powyżej centrum nominał: 1, poniżej: ZŁ (ZŁOTY), w otoku wieniec z liści; wzdłuż rantu pierścień z półkoli; rant: ząbkowany: data emisji: 27 VI 1957; data wycofania z obiegu: 1 I 1995; projekt: Anton Peter, Józef Koreń, Anton Hám; mennica: Mennica Państwowa, Warszawa (znak mennicy na awersie pod lewą łapą orła w latach 1965-1985), Mincovňa Kremnica (Mennica Kremnica), Kremnica, Czechosłowacja w latach 1975-1976 i 1978 (bez znaku mennicy); nakład: 1957: 58 631 470 Warszawa - bez znaku mennicy, 1965: 15 015 000, 1966: 18 185 000, 1967: 1 002 000, 1968: 1 176 000, 1969: 3 024 000, 1970: 6 016 000, 1971: 6 000 000, 1972: 7 000 000, 1973: 15 000 000, 1974: 42 000 000, 1975: 33 000 000, 1975: 22 000 106 Kremnica - bez znaku mennicy, 1976: 22 000 000 Kremnica - bez znaku mennicy, 1977: 65 000 000, 1978: 80 000 000, 1978: 16 400 000 Kremnica - bez znaku mennicy, 1980: 100 002 000, 1981: 4 082 000, 1982: 59 643 000, 1983: 49 636 076, 1984: 61 036 000, 1985: 167 939 100

1 zł (wzór 1986) – roczniki 1986, 1987

Średnica: 25,0 mm, waga: 2,1 g, grubość: 2,0 mm, stop: Al; awers: orzeł - herb Polski; w otoku górnym niskimi literami: • POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA •, w otoku dolnym rok wybicia; wzdłuż rantu pierścień z półkoli; rewers: powyżej centrum nominał: 1, poniżej: ZŁ (ZŁOTY), w otoku wieniec z liści; wzdłuż rantu pierścień z półkoli; rant: ząbkowany; data emisji: 24 VI 1986; data wycofania z obiegu: 1 I 1995; projekt: Anton Peter, Józef Koreń, Anton Hám; mennica: Mennica Państwowa, Warszawa (znak mennicy pod lewą łapą orła na awersie); nakład: 1986: 130 697 000, 1987: 100 081 069, 1988: 96 400 000

2 zł (wzór 1958) – roczniki 1960, 1974

Średnica: 27,0 mmm, waga: 2,7 g, grubość: 2,2 mm stop: Al; awers: orzeł - herb Polski; w otoku górnym: • POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA •, w otoku dolnym rok wybicia; rewers: w centrum: ZŁOTE powyżej nominał: 2, poniżej gałązka jagód; w tle skrzyżowane snopki zboża; rant: ząbkowany: data emisji: 1 X 1958; data wycofania z obiegu: 1 I 1995; projekt: Wojciech Jastrzębowski (inicjały WJ poniżej lewej jagody na rewersie, na monetach z datą 1974 również na awersie po obu stronach orła nad jego łapami); mennica: Mennica Państwowa, Warszawa (znak mennicy na awersie pod lewą łapą orła w latach 1970-1974); nakład: 1958: 82 640 000 (bez znaku mennicy), 1959: 7 170 013 (bez znaku mennicy), 1960: 36 131 419 (bez znaku mennicy), 1970: 2 014 000, 1971: 3 000 000, 1972: 3 000 000, 1973: 10 000 000, 1974: 46 000 000; warianty: 1970 - z ostro zakończoną '1' w dacie lub z tępo zakończoną

2 zł (wzór 1975) – rocznik 1976

Średnica: 21 mm, waga: 3,0 g, grubość: 1,3 mm, stop: CuZn, awers: orzeł - herb Polski; w otoku górnym grubymi literami: POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA, w otoku dolnym rok wybicia, rewers: powyżej centrum monety nominał: 2, niżej: ZŁ (ZŁOTE), niżej i po bokach sześć kłosów zboża, rant: ząbkowany; data emisji: 3 VII 1975; data wycofania z biegu: 1 I 1995; projekt: Wacław Kowalik (monogram KW przy dolnej krawędzi rewersu); mennica: Ленинградский монетный двор (Mennica Leningradzka), Leningrad, ZSRS (bez znaku mennicy); nakład: 1975: 25 000 000, 1976: 60 000 000, 1977: 50 000 000, 1978: 2 600 000

2 zł (wzór 1986) – rocznik 1986

Średnica: 21 mm, waga: 3,0 g, grubość: 1,3 mm, stop: CuZn, awers: orzeł - herb Polski; w otoku górnym niskimi literami: POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA, w otoku dolnym rok wybicia, rewers: powyżej centrum monety nominał: 2, niżej: ZŁ (ZŁOTE), niżej i po bokach sześć kłosów zboża, rant: ząbkowany; data emisji: 24 VI 1986, data wycofania z biegu: 1 I 1995; projekt: Stanisława Wątróbska-Frindt, Wacław Kowalik; mennica: Mennica Państwowa, Warszawa (znak mennicy na awersie pod lewą łapą orła); nakład: 1986 60 718 000, 1987: 44 673 457, 1988: 94 651 000

2 zł (wzór 1988) – rocznik 1989, 1990

Średnica: 18,0 mm, waga: 0,7 g, grubość: 1,4 mm, stop: Al; awers: orzeł - herb Polski; w otoku górnym: POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA, w otoku dolnym rok wybicia; rewers: powyżej centrum monety nominał: 2, niżej: ZŁ (ZŁOTE), niżej i po bokach sześć kłosów zboża; rant: ząbkowany; data emisji: 28 XII 1988; data wycofania z biegu: 1 I 1995; projekt: Stanisława Wątróbska-Frindt, Wacław Kowalik; mennica: Mennica Państwowa, Warszawa (znak mennicy na awersie pod lewą łapą orła) ; nakład:: 1989: 91 494 000, 1990: 40 723 000

5 zł (wzór 1975) – rocznik 1976

Średnica: 24,0 mm, waga: 5,0 g, grubość: 1,6 mm, stop: CuZn, awers: orzeł - herb Polski; w otoku górnym: POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA, w otoku dolnym rok wybicia:, rewers: nominał: 5, wkomponowane w nominał: ZŁ (ZŁOTYCH); wzdłuż rantu pierścień z prostokątów; rant ząbkowany; data emisji: 3 VII 1975; data wycofania z biegu: 1 I 1995; projekt: Józef Markiewicz-Nieszcz (wklęsłe inicjały JM-N przy dolnej krawędzi rewersu); mennica: Ленинградский монетный двор (Mennica Leningradzka), Leningrad, ZSRS (bez znaku mennicy); nakład: 1975: 25 000 000, 1976: 60 000 000, 1977: 50 000 000

5 zł (wzór 1979) – roczniki 1982, 1984

średnica: 24,0 mm, waga: 5,0 g; grubość: 1,6 mm, stop: Cu Zn; awers: orzeł - herb Polski; w otoku górnym: POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA, w otoku dolnym rok wybicia; rewers: nominał: 5, wkomponowane w nominał: ZŁ (ZŁOTYCH); wzdłuż rantu pierścień z prostokątów; rant ząbkowany; data emisji: 1979; data wycofania z obiegu: 1 I 1995; projekt: Józef Markiewicz-Nieszcz; mennica: Mennica Państwowa, Warszawa (znak mennicy na awersie pod lewą łapą orła); nakład: 1979: 5 097 500, 1980: 10 100 000, 1981: 4 007 600, 1982: 25 379 000, 1983: 30 530 602, 1984: 85 597 600, 1985: 20 500 800

5 zł (wzór 1988) – roczniki 1989, 1990

Średnica: 20,0 mm, waga: 0,9 g, grubość: 1,3 mm, stop: Al; awers: orzeł - herb Polski; w otoku górnym: POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA, w otoku dolnym rok wybicia; rewers: nominał: 5, wkomponowane w nominał: ZŁ (ZŁOTYCH); wzdłuż rantu pierścień z prostokątów; rant: ząbkowany; data emisji: 28 XII 1988; data wycofania z biegu: 1 I 1995; projekt: Stanisława Wątróbska-Frindt, Józef Markiewicz-Nieszcz; mennica: Mennica Państwowa, Warszawa (znak mennicy na awersie pod lewą łapą orła); nakład: 1989: 30 253 000, 1990: 38 248 000

Posiadacie niepotrzebne starocie (przedmioty, fotografie, dokumenty lub inne rzeczy) ?? Posiadacie wiedzę na temat interesujących miejsc, budowli, a może znacie jakąś ciekawą historię ?? Podzielcie się z nami swoją wiedzą lub starociami z domowych strychów, głębokich szuflad oraz rodzinnych albumów. Wszelkie informacje, skany fotografii i dokumentów możecie przesyłać bez wychodzenia z domu na adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.. Skany bądź fotografie, oględziny wszelkich dokumentów i przedmiotów możemy wykonać również bezpłatnie od ręki w Żarowskiej Izbie Historycznej przy ul. Dworcowej 3. Utrwalmy wspólnie w słowie pisanym oraz wzbogacimy historię Naszej Małej Ojczyzny.

Opracowanie
Bogdan Mucha