Historia techniki II wojny światowej: Tajne samoloty Luftwaffe

Na mocy układu rozejmowego kończącego I wojnę światową, jaki zawarty został dnia 11 listopada 1918 roku we francuskim Compiègne, Cesarstwo Niemieckie musiało wydać aliantom ok. 1700 sztuk samolotów wojskowych. Dodatkowo tzw. Traktat Wersalski z dnia 28 czerwca 1919 roku, zakazywał Niemcom posiadania i produkcji: samolotów i wodnosamolotów, sterowców, zakładów produkujących wodór, schronów i hangarów lotniczych, silników lotniczych, uzbrojenia lotniczego i amunicji, wyposażenia i podzespołów stosowanych w samolotach. Tym samym przestało istnieć niemieckie lotnictwo wojskowe. Czy jednak definitywnie i na zawsze ? Już w 20 lat później odrodzona Luftwaffe siała zniszczenie bombardując i niszcząc cele na terytorium Rzeczypospolitej. Dziś w kolejnej odsłonie Historii techniki II wojny światowej temat ciągle wzbudzający zainteresowanie oraz wywołujący gorącą dyskusję - "Tajne samoloty Luftwaffe". Czy wprowadzone wcześniej do produkcji i służby odrzutowe oraz rakietowe super konstrukcje ze znakiem swastyki na ogonie mogły zmienić losy II wojny światowej ?? Popatrzcie i oceńcie sami.

Messerschmitt Me 262 Schwalbe (Jaskółka) - pierwszy użyty bojowo samolot myśliwski o napędzie odrzutowym. Produkowany masowo podczas II wojny światowej przez Niemcy. Wszedł do służby w 1944 roku jako samolot bombowy (A-2a) i rozpoznawczy (A-1a/U3 oraz A-4a), a także jako myśliwiec przechwytujący (A-1a) i nocny (B-1a/U1). Przez pilotów niemieckich został nazwany Sturmvogel (niem. burzyk), a wśród aliantów zachodnich znany jako Turbo. Ze względu na późne wprowadzenie tego samolotu do uzbrojenia, jego wpływ na działania wojenne był nieznaczny. Messerschmitty Me 262 uzyskały aż 900 zestrzeleń przy stratach własnych zaledwie 100 maszyn. Napęd: 2 silniki Jumo 004B-1/2/3 o ciągu 8830 N każdy; prędkość: 835 km/h (na poziomie morza); 872 km/h (na pułapie 6000 m); pułap: 11 450 m; zasięg: 1050 km; uzbrojenie: 4 działka MK 108 kalibru 30 mm, 24 pociski rakietowe R4M kalibru 55 mm, 2 bomby po 250 kg w uchwytach pod dziobem, wersja U4 – działko 50 mm; Łącznie wyprodukowano 1433 egzemplarzy z czego w walce użyto ok. 300.

Messerschmitt Me 163 Komet (Kometa) - rakietowy myśliwiec przechwytujący. Jedyny samolot o napędzie rakietowym użyty operacyjnie w czasie drugiej wojny światowej. Myśliwce Me-163B Komet weszły do akcji przeciwko formacjom latających fortec (Boeing B-17) nadlatujących nad teren III Rzeszy, używane były często do obrony lotnisk. W ramach działań wojennych, potwierdzone jest zniszczenie 9 samolotów przeciwnika, przy stracie 14 maszyn własnych. Znacząca większość strat własnych była spowodowana wypadkami (zwłaszcza w trakcie lądowania). Pięć Me 163 zostało zestrzelonych przez aliantów. Napęd:silnik rakietowy Walter HWK 109-509B-1 o ciągu 2000 kg; prędkość: na poziomie morza - 830 km/h na wysokości 3000 m. - 950 km/h; pułap: 15 500 m, zasięg: 100 km; uzbrojenie: 2 działka Mauser MG 151/20 kal. 20 mm, następnie 2 działka Rheinmetal Borsing Mk-108 kal. 30 mm, 12 pocisków rakietowych R4M kal. 50 mm. Łącznie wyprodukowano 380 (inne źródła 463?) egzemplarzy wszystkich wersji z czego Luftwaffe przejęła 279 samoloty.

Dornier Do 335 Pfeil (Strzała) – samolot wielozadaniowy (ciężki myśliwiec, myśliwiec nocny, szybki bombowiec i samolot rozpoznawczy) z niekonwencjonalnym napędem dwóch silników rzędowych, z których jeden znajdował się w tylnej części kadłuba. Większość z niewielu ukończonych egzemplarzy samolotu Do 335 służyła jedynie do testów. Piloci alianccy spotkali Do 335 w powietrzu kilka razy, ale nigdy nie doszło do walk powietrznych. Do dziś ocalał tylko jeden egzemplarz Dorniera Do 335A-02. Napęd: 2 silniki Daimler-Benz DB 603E lub Daimler-Benz DB 603G; prędkość: 765 km/h; pułap: 11 410 m; uzbrojenie: 1 × działko MK 103 kal. 30 mm, 2 × działka MG 151/20 kal. 20 mm, 500 kg bomb lub pocisków rakietowych. Łącznie wyprodukowano 37 egzemplarzy. Niepotwierdzona pozostaje informacja o obecności tego typu samolotu w 1945 r. na lotnisku polowym w Imbramowicach

Arado Ar 234 Blitz (Błyskawica) - samolot bombowo-rozpoznawczy o napędzie odrzutowym, produkcji zakładów Arado Flugzeugwerke GmbH, używany przez Luftwaffe w latach 1944-1945. Jedna z ciekawszych, nowatorskich, a nawet pionierskich pod wieloma względami konstrukcji lotniczych okresu II wojny światowej. Pierwszym zastosowaniem bojowym Ar 234 były loty zwiadowcze nad Wielką Brytanią i Francją w lipcu 1944 (wykorzystywano do tego prototypy). Dzięki swoim osiągom, zwłaszcza prędkości, Ar 234 były do końca 1944 roku trudnymi do zestrzelenia przez alianckie myśliwce. Po raz pierwszy użyto ich bojowo w grudniu 1944, podczas kilkakrotnego bombardowania miasta Liège w Belgii, później, w marcu 1945 atakując alianckie siły pancerne koło Düren oraz 17 marca 1945 roku zdobyty przez wojska alianckie most na Renie w miejscowości Remagen zrzucając na niego bomby o wadze 1 tony. Napęd: 2 × silnik odrzutowy Junkers Jumo 004B-1; prędkość: 740 km/h na pułapie 6000 m; pułap: 10 000 m; zasięg: 800 km; uzbrojenie: 2 × działko MG 151/20 kalibru 20 mm, opcjonalnie, 2 × bomba o masie 500 kg lub 1 × bomba o masie 1000 kg lub 1 × bomba o masie 1400 kg. Łącznie wyprodukowano 238 egzemplarzy samolotu

Heinkel He 162 Volksjäger, znany pod nazwą Salamander – był drugim myśliwcem odrzutowym przyjętym na wyposażenie Luftwaffe podczas II wojny światowej. Do końca zmagań wojennych ukończono produkcję 300 myśliwców, a kolejne 100 było w trakcie produkcji. W kwietniu zakończono przezbrojenie pierwszej grupy na nowe samoloty. Jak się później okazało – ostatniej. W kwietniu i maju 1945 r. samoloty te w ograniczonym zakresie zostały użyte bojowo. Kiedy większość konstruktorów i maszyn było w Związku Radzieckim, niektóre He 162 przemalowano i służyły w Radzieckich siłach powietrznych. Nazwa Volksjäger została nadana przez Ministerstwo Lotnictwa Rzeszy. Inne nazwy to Salamander oraz Spatz. Napęd: 1 silnik turboodrzutowy BMW 003E-1 lub E-2, ciąg 800 kg; pułap: 12300 m; zasięg: 940 km; prędkość: 890 km/h (na poziomie morza), 905 km/h (na pułapie 6000 m); uzbrojenie: 2 działka 20 mm MG 151

Arado Ar E.555 - 1-11 - seria projektów typu latające skrzydło. Samolot miał być zdolny do bombardowania celów strategicznych w Stanach Zjednoczonych tzw. Amerika-Bomber. Prędkość maksymalna od 860 (wersja 1) do 1020 km/h (wersja 10); zasięg: od 4800 km (1) do 8000 km (10); udźwig bomb: od 4000 kg (1) do 6000 kg (10)

Focke-Wulf Ta 183 - jednomiejscowy myśliwiec o napędzie odrzutowym, zaprojektowany w zakładach Focke Wulf.23 lutego 1945 roku podpisano zamówienie na budowę seryjnego Ta 183A-0, który miały być montowany w Bad Eilsen. Pierwszy samolot miał być gotowy nie później niż we wrześniu 1945 r. Do maja 1946 r. tempo produkcji samolotu miało osiągnąć liczbę 300 maszyn miesięcznie. Koniec wojny pokrzyżował te plany i nigdy nie ukończono żadnego Ta 183. Niektóre źródła podają, że nieukończony prototyp samolotu został wywieziony do ZSRR, tam ukończony i oblatany. W bibliografii spotyka się również informację jakoby MiG-15 był kopią niemieckiej maszyny. Napęd: silnik odrzutowy Heinkel Hirth HeS 011A o ciągu 12,75 kN; prędkość: 962 km/h; pułap: 14 000 m; zasięg: 2150 km; uzbrojenie: 2 działka MK 108 kalibru 30 mm plus uzbrojenie podwieszane

Focke-Wulf Fw Triebflügel - projekt samolotu przechwytującego. Został opracowany w 1944 roku. Triebflügel przeszedł tylko testy w tunelu aerodynamicznym. Przed zbudowaniem kompletnego prototypu wojska alianckie zajęły zakłady Focke-Wulfa. Focke-Wulf Fw Triebflügel miał być samolotem pionowego startu i lądowania napędzanym silnikami rakietowymi. Napęd: 3 x silniki strumieniowe Pabst o ciągu 8,9 kN każdy; prędkość przewidywalna: 1000 km/h; Uzbrojenie: 2 × 30 mm MK-103, każdy z 100 pocisków + 2 × 20 mm MG-151, każdy z 250 pocisków, wyposażenie dodatkowe: 3 × rakiety na paliwo ciekłe Walter + 2 x Walter 109-501 RATO o ciągu 14.71 kN każdy

Heinkel He 343 - czterosilnikowy bombowiec odrzutowy, którego konstrukcja oparta była na koncepcji Arado Ar 234. Zaprojektowano cztery wersje samolotu: bombowiec He 343 A-1, samolot zwiadowczy A-2, oraz ciężkie myśliwce – A-3 i B-1 Zerstörer. W początkach 1944 r. złożono zamówienie na dwadzieścia samolotów He 343, lecz pod koniec roku zamówienie zostało anulowane. W tym czasie prawdopodobnie powstawała wersja rozpoznawcza He 343. Po zakończeniu wojny ZSRR wykorzystało projekt Heinkla do stworzenia Ił-22, zwiększając wymiary i podnosząc liczebność załogi. Napęd: 4× silnik odrzutowy Heinkel HeS 011; prędkość: 910 km/h; pułap: 10000 m; zasięg: 1620 km; uzbrojenie - wersja bombowa: do 3 000 kg bomb, wersja myśliwska: - 4× działko MK 103 kal. 30 mm

Heinkel Lerche - projekt samolotu turbośmigłowego z przełomu lat 1944/1945. Samolot miał być pionowego startu i przeznaczony jako myśliwiec przechwytujący. Projekt był nadzwyczaj dobrze rozwinięty spośród wszystkich niemieckich projektów tego typu. Trzon samolotu stanowił smukły kadłub w którego nosie mieściła się kabina pilota. Za kabiną pilota kadłub okalał pierścień z silnikami turbośmigłowymi. Próby wolnonośne projektu zakończono w marcu 1945 roku, ale katastrofalne dostawy materiału potrzebnego do budowy prototypu zatrzymały projekt. Futurystyczny kształt samolotu teoretycznie nadawał się do lotu, jednakże nie zostało to sprawdzone. Napęd: 2 x silnik Daimler-Benz DB 605 lub Daimler-Benz DB 603E; prędkość: 700-800 km/h; zasięg: 650 km; uzbrojenie: 2 x działko wz. MK 108 kal. 30 mm

Heinkel He P.1068.01-80 - projekt sześciosilnikowego bombowca odrzutowego opracowanego na podstawie specyfikacji RLM z czerwca 1943 r. Samolot miał zabierać maksymalnie 8700 kg bomb z prędkością 930 km/h. Bombowiec miał być napędzany 6 silnikami He S 011. Efekty prac nad konstrukcją wykorzystano przy modelu He 343

Henschel Hs 132 – bombowiec nurkujący o napędzie odrzutowym. Napęd: silnik odrzutowy BMW 003; prędkość: 780 km/h; pułap: 10500 m; zasięg: 1120 km; uzbrojenie: 2 działka kal. 20 mm (Hs 132 B) oraz do 1000 kg bomb, prototyp nigdy nie oblatany

Horten Ho X - niezrealizowany projekt samolotu myśliwsko-szturmowego typu latające skrzydło o napędzie odrzutowym. Napęd: 1× silnik odrzutowy Heinkel He S 011 A-0 lub BMW 003E; prędkość: 1100 km/h; pułap: 15 000 m; zasięg: 2000 km; uzbrojenie: 1× działko MK 108 lub MK 213 kal. 30 mm w kadłubie, 2× karabin maszynowy MG 131 kal. 13 mm w skrzydłach

Horten Ho 229 - szturmowy/bombowy samolot typu latające skrzydło wyprodukowany w styczniu 1945 r. przez Gothaer Waggonfabrik AG, zaprojektowany przez braci Horten na podstawie ich wcześniejszego prototypu z późnych lat 30. XX wieku. Podczas końcowych walk w Niemczech w 1945 r., wywiad amerykański przechwycił dwa egzemplarze. 3 Armia George'a Pattona zniszczyła 5 innych niekompletnych egzemplarzy, aby konstrukcje te nie wpadły w ręce Armii Czerwonej i przez to nie zostały przechwycone i wykorzystane przez inżynierów lotnictwa ZSRR. Ocalałe statki powietrzne przewieziono do USA, gdzie wraz z rekonstrukcją z 2008 znajdują się w muzeum lotnictwa Planes of Fame w Chino w Kalifornii oraz w składowni rekonstrukcyjnej National Air and Space Museum. Napęd: 2 silniki odrzutowe Junkers Jumo 004B; prędkość: 977 km/h ; pułap: 16 000 m ; zasięg: 1930 km; uzbrojenie: 2 działka Mk 108 kal. 30 mm, dodatkowe: 2 × 500 kg bomb lub 24 rakiet niesterowanych R4/M

Junkers EF 128 - jednomiejscowy myśliwiec o napędzie odrzutowym, zaprojektowany w zakładach Junkersa pod koniec II wojny światowej. Napęd: silnik odrzutowy Heinkel-Hirth HeS 011; prędkość: 990 km/h; pułap: 13750 m; uzbrojenie: 2x MK 108 30 mm

Messerschmitt P.1101 – projekt samolotu odrzutowego, który powstał w zakładach Messerschmitta na przełomie 1944 i 1945 r. Krótko przed ukończeniem budowy, w kwietniu 1945 r. prototyp samolotu, znajdujący się w fabryce Messerschmitta w Oberammergau, wpadł w ręce Amerykanów. Samolot został przetransportowany do USA, gdzie poddano go gruntowym testom. Konsekwencją badań było powstanie samolotu Bell X-5, koncepcyjnie bardzo zbliżonego do P.1101. Napęd: jeden silnik odrzutowy Heinkel-Hirth HeS 190-011A-0; prędkość: 985 km/h na wys. 7000 m; pułap: 14 000 m; zasięg: 15000 km; uzbrojenie: cztery działka MK 108 kalibru 30 mm

Messerschmitt P.1111 - projekt niemieckiego lekkiego myśliwca przechwytującego. Po wojnie brytyjska firma de Havilland wykorzystała niektóre rozwiązania zastosowane w Me P.1111 w samolotach D.H.108 oraz w D.H.106 Comet i D.H.110 Sea Vixen. Napęd: jeden silnik odrzutowy Heinkel-Hirth HeS 109-011A-0; prędkość: 995 km/h na wys. 7000 m; pułap: 14 000 m ; zasięg: 1500 km; uzbrojenie: cztery działka MK 108 kalibru 30 mm

Messerschmitt P.1112 - projekt myśliwca odrzutowego powstały w 1945 roku. Koniec wojny uniemożliwił dokończenie budowy prototypu. Zdobyte plany samolotu miały wpływ na rozwój lotnictwa Marynarki Wojennej USA. P.1112 jako jeden z nielicznych samolotów posiadał ogon w kształcie motyla. Napęd: silnik odrzutowy Heinkel 011 HES ; prędkość: 1100 km/h ; pułap: 14 000 m ; zasięg: 940 km ; uzbrojenie: cztery działka kalibru 30 mm MK 108 cannon lub 2 działka kalibru 30 mm MK 103 cannon

Bachem Ba 349 Natter (Żmija) – eksperymentalny myśliwiec przechwytujący o napędzie rakietowym z okresu II wojny światowej, przeznaczony przede wszystkim do obrony obiektów, takich jak lotniska, bazy wojskowe itp. Wojska USA zajęły fabrykę w Waldsee w kwietniu 1945 roku, jednak niewielka część personelu fabryki uciekła, zabierając ze sobą dziesięć modeli Ba 349B. Wkrótce potem Amerykanie spotkali ich znowu i zdołali przejąć cztery „Nattery”; pozostałe sześć natomiast zostało spalonych. Napęd:1× Walter HWK 509A na paliwo ciekłe o mocy 16.7 kN 4× Schmidding 109-533 na paliwo stałe o mocy 11,768 kN każdy, odrzucane po 10 sekundach; prędkość: 1000 km/h; pułap: 14000 m ; uzbrojenie: niekierowane pociski rakietowe 24 × 73 mm Hs 217 Föhn lub 33 × 55 mm R4M

Sänger Amerika Bomber "Silbervogel" (Srebrny Ptak) - niezrealizowany projekt bombowca międzykontynentalnego Eugena Sängera z późnych lat trzydziestych XX wieku. Bombowiec miał być wystrzeliwany z wyrzutni o długości 3 km pod kątem 30° przy pomocy dodatkowego silnika. Po osiągnięciu pułapu 1500 m i prędkości 1850 km/h uruchamiane były silniki główne, aż do osiągnięcia prędkości maksymalnej i pułapu bojowego. Po zrzuceniu bomb wracał lotem szybowcowym do bazy. Lądował na trójkołowym podwoziu. Charakteryzował się spłaszczonym kadłubem i krótkimi skrzydłami. Prędkość: 2210 km/h; pułap: 280 km; uzbrojenie: 3629 kg bomb

Tajne samoloty Luftwaffe

Podziękowania dla Marcina Pasterskiego za udzielone informacje

Ilustracje z archiwum M.Pasterskiego i autora

Opracowanie
Bogdan Mucha