Zestaw 7 fotografii z Pyszczyna i Wierzbnej

Zbiory fotograficzne Żarowskiej Izby Historycznej, zostały powiększone o zestaw 7 fotografii, przedstawiających pałac w Pyszczynie (1 egzemplarz), pałac w Wierzbnej (3 egzemplarze), fragment zabudowy poklasztornej z platanem klonolistnym w Wierzbnej (1 egzemplarz), krzyże pojednania w Wierzbnej (2 egzemplarze). Dokładny czas wykonania niniejszych fotografii pozostaje nieznany (najwcześniej początek lat 90. XX ?). Fotografie przekazał do Żarowskiej Izby Historycznej pan Andrzej. Składamy panu Serdeczne Podziękowania. 

Pałac w Pyszczynie, widok na południową elewację.
Przed budynkiem trzy pojazdy marki FSO/WSM/FSM Syrena 105

Wg tzw. Karty zabytków przeznaczonych do społecznego zagospodarowania – Nr. 24 Pyszczyn, 1979 r.: Założenie pałacowe w Pyszczynie ma niewątpliwie starą metrykę. Wiek jego bardziej odczytać można z formy usytułowania dawnego założenia ogrodowego, jakie nam dziś wypada określić mianem parku, niż z architektury pałacu, który obecnie oglądamy w XVIII i XIX-wiecznym kształcie. Dwubryłowa forma budynku założonego na planie litery L, może sugerować, że był to niegdyś wielki budynek dworski. Wielkość jego wyklucza możliwość budowy wcześniej niż niż w XVIII stuleciu. Budynek jest trzykondygnacyjny, w całości podpiwniczony. Posiada elewacje o bogatych zdobieniach w tynku, a także dwa kamienne, barokowe portale. Od strony ogrodu wykonano w XIX wieku loggię ogrodową i umieszczono nad nią taras widokowy, podkreślając dworski charakter budowli. We wnętrzu znajduje się niezwykle bogata, trójbiegowa klatka schodowa z białego marmuru. Budynek posiada 54 pomieszczenia. Przy pałacu istnieje, wybudowany w 1783 roku dwukondygnacyjny budynek teatru. Pałac i teatr usytuowane są w otoczeniu rozległego parku (6,30 h, w pobliżu zabudowań gospodarczych. Budynek pałacu jest w dobrym stanie technicznym, do 1978 roku w całości był zamieszkały.

Pałac w Wierzbnej (po prawej) i tzw. długi dom (po lewej)

Zachodnia elewacja pałacu w Wierzbnej (zachodnie skrzydło)

Północna elewacja pałacu w Wierzbnej (wschodnie skrzydło)

Zachodnia elewacja tzw. długiego domu, platan klonolistny oraz pocysterskie zabudowania gospodarcze w Wierzbnej

Krzyże pojednania w parku przypałacowym w Wierzbnej 

Wg tzw. Karty zabytków przeznaczonych do społecznego zagospodarowania – Nr 34 Wierzbna, 1979 r.: Dwór w Wierzbnej posiada jeden z najstarszych rodowodów zabytków architektury świeckiej na terenie województwa wałbrzyskiego. W archiwach XIV-wiecznych został już odnotowany jako dwór rycerski. W XV stuleciu wykupiony przez zakon Cystersów, został przebudowany na ich letnią rezydencję. Dzisiejszy wygląd elewacji dworu jest specyficzny dla architektury eklektycznej lat dwudziestych XIX wieku, natomiast rozbudowany system korytarzy wnętrz świadczy o tym, że największej przebudowy dokonano w okresie baroku. Trójskrzydłowa, dwukondygnacyjna bryła dworu posiada około 40 pomieszczeń i w całości jest podpiwniczona. Przy budynku znajduje się oficyna – budynek klasztorny, posiadający dwie kondygnacje. Wszystkie pomieszczenia parterowe zachowały sklepienia krzyżowe, elewacje natomiast fragmenty portali. Całe założenie dworu jest interesująco usytuowane w krajobrazowym parku o powierzchni 4,3 ha. Park jest założony na terenie pofałdowanym. Posiada dwa stawy. Zabytkowe zaplecze gospodarcze zostało wykorzystane przez Kółko Rolnicze z Wierzbnej. Zabudowania gospodarcze znajdują się w niewielkiej odległości od budynku dworu. Stan techniczny dworu: wymaga remontu kapitalnego, natomiast oficyna całościowej odbudowy. Kubatura części dworskiej wynosi 9,300 m², powierzchnia użytkowa 470 m².

Posiadacie wiedzę na temat interesujących miejsc, budowli, a może znacie jakąś ciekawą historię ?? Podzielcie się z nami swoją wiedzą lub starociami z domowych strychów, głębokich szuflad oraz rodzinnych albumów. Wszelkie informacje, skany fotografii i dokumentów możecie przesyłać bez wychodzenia z domu na adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.

Źródła
Karta zabytków przeznaczonych do społecznego zagospodarowania – Nr. 24 Pyszczyn, Wałbrzych 1979
Karta zabytków przeznaczonych do społecznego zagospodarowania – Nr. 34 Wierzbna, Wałbrzych 1979

Opracowanie
Bogdan Mucha