Uczestnicy Kampanii Wrześniowej 1939 z Gminy Żarów
Z godnie z ustawą z dnia 3 lipca 1981 roku, jako wyraz uznania dla osób, które brały czynny udział w wojnie obronnej toczonej przez Polskę z niemieckim najeźdźcą w dniach od 1 września do 6 października 1939 roku, ustanowione zostało pamiątkowe odznaczenie państwowe – Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939”. Medal ten był też pierwszym peerelowskim odznaczeniem z wizerunkiem ukoronowanego orła wojskowego. Powstał jako próba pozyskania przychylności społeczeństwa dopominającego się prawdy po 1980 roku. Podobnie jak ustanowiony w tym samym czasie w podobnym celu Warszawski Krzyż Powstańczy, mógł być nadawany pośmiertnie, a także obywatelom innych państw mającym obywatelstwo polskie w chwili wydarzeń nim upamiętnianych.
Medal zgodnie z ustawą nadawany był jednorazowo:
a) żołnierzom regularnych jednostek i oddziałów Wojska Polskiego, Korpusu Ochrony Pogranicza i Straży Granicznej, formacji Obrony Narodowej oraz zakładowych i terenowych oddziałów czynnej obrony przeciwlotniczej
b) członkom nieregularnych oddziałów ochotniczych oraz innych oddziałów i grup obronnych
c) członkom zmilitaryzowanych formacji pomocniczych
d) członkom organizacji szkolnych, drużyn harcerskich i innych organizacji i grup obronnych młodzieży
e) pracownikom służb publicznych, zakładów użyteczności publicznej i innych zakładów pracy oraz innym osobom, które włączyły się czynnie do walki obronnej
Medal nadawany był obywatelom polskim oraz osobom, które uczestnicząc w wojnie obronnej jako obywatele polscy, w chwili nadania posiadali inne obywatelstwo. W wyjątkowych przypadkach, nadawany był również cudzoziemcom, który wnieśli istotny wkład do wojny obronnej. Medal nadawano z okazji rocznicy wybuchu II wojny światowej i Dnia Zwycięstwa, także pośmiertnie.
Medal nadawała Rada Państwa na wniosek:
a) Ministra Obrony Narodowej – w odniesieniu do osób pełniących czynną służbę wojskową oraz pracowników cywilnych zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej
b) Ministra Spraw Zagranicznych – w odniesieniu do obywateli polskich zamieszkałych za granicą oraz obywateli innych państw
c) Ministra do Spraw Kombatantów oraz terenowych organów administracji państwowej stopnia wojewódzkiego – w odniesieniu do innych osób
d) Związku Bojowników o Wolność i Demokrację – w odniesieniu do członków tego Związku
Pierwsze nadania medalu miało miejsce w dniu 31 sierpnia 1981 roku. Ustawą z 16 października 1992 roku nadawanie medalu uznano za zakończone z dniem 8 maja 1995, a następnie przedłużono ten okres do 8 maja 1999 roku.
Odznaka medalu „Za udział w Wojnie Obronnej 1939” została zaprojektowana przez artystę rzeźbiarza Edwarda Gorola. Odznakę stanowił krążek o średnicy 40 mm, wykonany ze stopu posrebrzanego i oksydowanego. Na awersie znajduje się orzeł według wzoru obowiązującego w Wojsku Polskim w 1939 roku oraz pod nim data 1939. Na rewersie znajdował się napis ZA UDZIAŁ W WOJNIE OBRONNEJ – OJCZYZNA. Pomiędzy dwoma ostatnimi wyrazami znajdują się dwa skrzyżowane miecze. Wstążka medalu była szara o szerokości 40 mm, a przez środek wstążki przechodzi pas w kolorach białym i amarantowym (kolory wstążki Krzyża Walecznych). Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” noszono na lewej stronie piersi po Medalu „Za waszą wolność i naszą”.
W latach 1982-1996, Medal „Za udział w Wojnie Obronnej 1939”, został nadany 89 mieszkańcom gminy Żarów – byłym uczestnikom Kampanii Wrześniowej: (Buków – 2, Gołaszyce – 2, Imbramowice – 6, Kalno – 4, Kruków – 1, Łażany – 7, Marcinowiczki – 1, Mikoszowa – 3, Mrowiny – 4, Pożarzysko – 1, Przyłęgów – 2, Siedlimowice – 3, Tarnawa – 2, Wierzbna – 4, Zastruże – 2, Żarów – 45).
1. Zadrożny Stanisław – Żarów – Nr leg. 197-82-72 MW – data nadania: 12.05.1982
2. Banach Zbigniew – Żarów – Nr leg. 179-82-3 MW – data nadania: 19.05.1982
3. Buszkiewicz Michał – Żarów – Nr leg. 179-82-22 MW – data nadania: 19.05.1982
4. Filiks Lucjan – Tarnawa – Nr leg. 179-82-47 MW – data nadania: 19.05.1982
5. Giec Jarosław – Łażany – Nr leg. 179-82-57 MW – data nadania: 19.05.1982
6. Janiczek Stanisław – Żarów – Nr leg. 179-82-77 MW – data nadania: 19.05.1982
7. Kasotka Tadeusz – Żarow – Nr leg. 179-82-86 MW – data nadania: 19.05.1982
8. Krzymiński Franciszek – Mrowiny – Nr leg. 179-82-101 MW – data nadania: 19.05.1982
9. Kościelniak Stanisław – Żarów – Nr leg. 179-82-97 MW – data nadania: 19.05.1982
10. Szeptycki Michał – Marcinowiczki – Nr leg. 179-82-174 MW – data nadania: 19.05.1982
11. Stabisz Bolesław – Żarów – Nr leg. 179-82-166 MW – data nadania: 19.05.1982
12. Staruszkiewicz Stanisław – Kalno – Nr leg. 179-82-169 MW – data nadania: 19.05.1982
13. Walus Stanisław – Żarów – Nr leg. 179-82-187 MW – data nadania: 19.05.1982
14. Wiącek Michał – Mrowiny – Nr leg. 179-82-194 MW – data nadania: 19.05.1982
15. Wasiluk Bolesław – Żarów – Nr leg. 179-82-189 MW – data nadania: 19.05.1982
16. Dubicki Wacław – Kalno – Nr leg. 276-82-66 MW – data nadania: 16.06.1982
17. Myśliński Władysław – Imbramowice – Nr leg. 276-82-194 MW – data nadania: 16.06.1982
18. Nicieja Władysław – Żarów – Nr leg. 275-82-82 MW – data nadania: 16.06.1982
19. Pilarczyk Stanisław – Żarów – Nr leg. 275-82-31 MW – data nadania: 16.06.1982
20. Stępień Julian – Żarów – Nr leg. 275-82-91 MW – data nadania: 16.06.1982
21. Wilczyński Antoni – Kruków – Nr leg. 275-82-124 MW – data nadania: 16.06.1982
22. Wójcikowski Józef – Żarów – Nr leg. 275-82-135 MW – data nadania: 16.06.1982
23. Obarzanek Józef – Żarów – Nr leg. 275-82-10 MW – data nadania: 16.06.1982
24. Baniewicz Jan – Łażany – Nr leg. 620-82-24 MW – data nadania: 27.10.1982
25. Ciszewski Zbigniew – Żarów – Nr leg. 620-82-26 MW – data nadania: 27.10.1982
26. Drozda Karol – Żarów – Nr leg. 620-82-39 MW – data nadania: 27.10.1982
27. Kozłowski Michał – Żarów – Nr leg. 620-82-100 MW – data nadania: 27.10.1982
28. Popytak Paweł – Przyłęgów – Nr leg. 621-82-36 MW – data nadania: 27.10.1982
29. Rojek Stanisław – Żarów – Nr leg. 621-82-50 MW – data nadania: 27.10.1982
30. Razik Franciszek – Żarów – Nr leg. 621-82-47 MW – data nadania: 27.10.1982
31. Radałowicz Tadeusz – Żarów – Nr leg. 621-82-43 MW – data nadania: 27.10.1982
32. Szeptycki Wawrzyniec – Tarnawa – Nr leg. 621-82-74 MW – data nadania: 27.10.1982
33. Mendel Władysław – Żarów – Nr leg. 620-82-134 MW – data nadania: 27.10.1982
34. Domalążek Stefan – Żarów – Nr leg. 404-83-17 MW – data nadania: 18.05.1983
35. Kot Piotr – Imbramowice – Nr leg. 404-83-43 MW – data nadania: 18.05.1983
36. Kępiński Józef – Żarów – Nr leg. 404-83-37 MW – data nadania: 18.05.1983
37. Metkowski Józef – Gołaszyce – Nr leg. 404-83-57 MW – data nadania: 18.05.1983
38. Osiewała Piotr – Buków – Nr leg. 404-83-43 MW – data nadania: 18.05.1983
39. Szwaj Józef – Mikoszowa – Nr leg. 404-83-91 MW – data nadania: 18.05.1983
40. Szumański Mieczysław – Żarów – Nr leg. 404-83-90 MW – data nadania: 18.05.1983
41. Świercz Jan – Żarów – Nr leg. 404-83-93 MW – data nadania: 18.05.1983
42. Włodarczyk Władysław – Kalno – Nr leg. 404-83-102 MW – data nadania: 18.05.1983
43. Wojciechowski Jan – Żarów – Nr leg. 404-83-103 MW – data nadania: 18.05.1983
44. Borsukiewicz Wincenty – Wierzbna – Nr leg 548-83-14 MW – data nadania: 27.07.1983
45. Fornalczyk Stanisław – Wierzbna – Nr leg. 548-83-26 MW – data nadania: 27.07.1983
46. Hasyn Michał – Zastruże – Nr leg. 548-83-31 MW – data nadania: 27.07.1983
47. Kulesza Edward – Mikoszowa – Nr leg. 548-83-53 MW – data nadania: 27.07.1983
48. Kąsik Stanisław – Siedlimowice – Nr leg 548-83-39 MW – data nadania: 27.07.1983
49. Woerk Michał – Siedlimowice – Nr leg. 548-83-168 MW – data nadania: 27.07.1983
50. Garbacz Roch – Zastruże - Nr leg. 561-83-12 MW – data nadania: 17.08.1983
51. Kotek Stanisław – Kalno – Nr leg. 561-83-29 MW – data nadania: 17.08.1983
52. Szwarc Antoni – Przyłęgów – Nr leg. 561-83-92 MW – data nadania 17.08.1983
53. Święcicki Antoni – Żarów – Nr leg. 561-83-87 MW – data nadania: 17.08.1983
54. Kuźma Władysław – Pożarzysko – Nr leg. 610-83-58 MW – data nadania: 24.08.1983
55. Kotycki Stanisław – Wierzbna – Nr leg. 610-83-52 MW – data nadania: 24.08.1983
56. Szmigiel Władysław – Żarów – Nr leg. 610-83-96 MW – data nadania: 24.08.1983
57. Dziedzic Józef – Mrowiny – Nr leg. 17-84-20 MW – data nadania: 25.01.1984
58. Danilczuk Józef – Wierzbna – Nr leg. 11-84-12 MW – data nadania: 25.01.1984
59. Mucha Franciszek – Żarów – Nr leg. 17-84-59 MW – data nadania: 25.01.1984
60. Parużyński Bronisław – Żarów – Nr leg. 11-84-73 MW – data nadania: 25.01.1984
61. Plaszczak Władysław – Żarów – Nr leg. 17-84-68 MW – data nadania: 25.01.1984
62. Stańczak Stanisław – Żarów – Nr leg. 17-84-83 MW – data nadania: 25.01.1984
63. Łapuć Bazyli – Mikoszowa – Nr leg. 105-84-47 MW – data nadania: 14.03.1984
64. Nawłoka Dominik – Żarów – Nr leg. 105-84-60 MW – data nadania: 14.03.1984
65. Wasiluk Zygmunt – Żarów – Nr leg. 105-84-100 MW – data nadania: 14.03.1984
66. Łopko Franciszek – Żarów – Nr leg. 105-84-49 MW – data nadania: 14.03.1984
67. Kaczorowski Józef – Mrowiny – Nr leg. 367-84-23 MW – data nadania: 18.07.1984
68. Konieczko Bolesław – Żarów – Nr leg. 367-84-28 MW – data nadania: 18.07.1984
69. Szymala Ludwik – Siedlimowice – Nr leg. 9-85-70 MW – data nadania: 9.01.1985
70. Galas Jan Leon – Łażany – Nr leg. 104-85-19 MW – data nadania: 16.01.1985
71. Puchta Józef – Żarów – Nr leg. 118-85-90 MW – data nadania: 16.01.1985
72. Korzeniowski Piotr – Gołaszyce – Nr leg. 168-85-36 MW – data nadania: 30.01.1985
73. Piskorz Władysław – Imbramowice – Nr leg. 168-85-57 MW – data nadania: 30.01.1985
74. Książek Tadeusz – Łażany – Nr leg. 168-85-39 MW – data nadania: 30.01.1985
75. Bok Wiktor – Żarów – Nr leg. 168-85-7 MW – data nadania: 30.01.1985
76. Duda Bolesław – Żarów – Nr leg. 368-85-9 MW – data nadania: 4.12.1985
77. Kuprowski Wiktor – Żarów – Nr leg. 19-86-20 MW – data nadania: 26.03.1986
78. Ważydrąg Eugeniusz – Łażany – Nr leg. 19.86-48 MW – data nadania: 26.03.1986
79. Stramiec Tadeusz – Żarów – Nr leg. 22-86-50 MW – data nadania: 26.03.1986
80. Kajdanek Leon – Imbramowice – Nr leg. 22-86-21 MW – data nadania: 26.03.1986
81. Gwadera Jan – Imbramowice – Nr leg. 80-86-16 MW – data nadania: 2.04.1986
82. Wilk Józef – Łażany – Nr leg. 256-86-39 MW – data nadania: 2.04.1986
83. Karecki Jan – Imbramowice – Nr leg. 284-87-13 MW – data nadania: 14.10.1987
84. Muzyka Antoni – Łażany – Nr leg. 284-87-14 MW – data nadania: 14.10.1987
85. Prokopowicz Karol – Żarów – Nr leg. 143-88-100 MW – data nadania: 26.10.1988
86. Nikityn Franciszek – Żarów – Nr leg. 143-88-85 MW – data nadania: 26.10.1988
87. Ligierko Seweryn – Żarów – Nr leg. 24-91-54 MW – data nadania: 19.06.1991
88. Mostowy Jan – Buków – Nr leg. 2-96-118 – data nadania: 23.04.1996
89. Mierlak Stanisław – Żarów – Nr leg. 13-96-138 – data nadania: 18.12.1996
Uczestnicy Kampanii Wrześniowej w 1939 roku - byli mieszkańcy Gminy Żarów
Posiadacie wiedzę na temat interesujących miejsc, budowli, a może znacie jakąś ciekawą historię ?? Podzielcie się z nami swoją wiedzą lub starociami z domowych strychów, głębokich szuflad oraz rodzinnych albumów. Wszelkie informacje, skany fotografii i dokumentów możecie przesyłać bez wychodzenia z domu na adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.
Źródła:
1. Archiwum ZBoWiD i ZKRPiBWP (lata 1982-1996)
2. Archiwum autora
3. Ustawa z dnia 3 lipca 1981 r. o ustanowieniu medalu „Za udział w wojnie obronnej 1939” (Dz.U. z 1981 r. nr 18, poz. 84)
4. Uchwała Rady Państwa z dnia 29 lipca 1981 r. w sprawie medalu „Za udział w wojnie obronnej 1939” (M.P. z 1981 r. nr 20, poz.185)
5. Ustawa z dnia 16 października 1992 r. Przepisy wprowadzające ustawę o orderach i odznaczeniach, uchylające przepisy o tytułach honorowych oraz zmieniające niektóre ustawy (Dz.U. z 1992 r. nr 90, poz. 451)
6. Ustawa z dnia 22 czerwca 1995 r. o zmianie ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o orderach i odznaczeniach, uchylające przepisy o tytułach honorowych oraz zmieniające niektóre ustawy (Dz.U. z 1995 r. nr 83, poz. 419)
7. T. Jeziorowski, M. Skotnicki (red.), Blask orderów. T. III, Warszawa, 2019
Opracowanie
Bogdan Mucha