XVII Żarowska Prelekcja Historyczna

Żarowska Izba Historyczna oraz Gminne Centrum Kultury i Sportu w Żarowie serdecznie zapraszają na XVII Żarowską Prelekcję Historyczną, która odbędzie się w dniu 2 października 2020 roku o godz. 18:00 w siedzibie Żarowskiej Izby Historycznej przy ul. Dworcowej 3 w Żarowie. W związku z obostrzeniami epidemiologicznymi udział w wydarzeniu będzie możliwy jedynie dla posiadaczy specjalnych zaproszeń, które można odebrać na portierni Basenu Miejskiego od dnia 22 września 2020 r. Ilość miejsc ograniczona !!!. Uczestnicy prelekcji zobowiązani są do zakrycia ust oraz nosa przy pomocy maseczki !!! Wszyscy pozostali będą mogli obejrzeć relację z prelekcji na żywo w internecie na youtube Kronika Filmowa Gminy Żarów.

Wojenne Tajemnice Ziemi Żarowskiej

12 stycznia 1945 roku rozpoczęła się ofensywą zimowa zwana też operacją wiślańsko-odrzańską. Oddziały radzieckie 1. Frontu Ukraińskiego, pod dowództwem marszałka Iwana Koniewa, 19 stycznia 1945 roku przekroczyły dawną granicę polsko-niemiecką w rejonie Namysłowa. Do końca stycznia zdobyto miasta: Kluczbork, Gliwice, Opole, Oleśnicę, Katowice i Bytom, wypierając wojska niemieckie z terenów położonych na prawym brzegu Odry. Na początku lutego wojska radzieckie wyszły już na przedpola Wrocławia i Głogowa. Do szczególnie zaciętych walk doszło o Ścinawę i Oławę. Tam oddziały radzieckie uchwyciły przyczółki na lewym brzegu Odry. 8 lutego Armia Radziecka sforsowała Odrę atakując z przyczółków pod Ścinawą i Oławą, a następnie przełamała pozycje niemieckie wzdłuż górnej Odry i w ciągu 17 dniowej ofensywy opanowała centralną część Dolnego Śląska. Rosjanie zdobyli miasta: Legnicę, Bolesławiec, Zieloną Górę a także Chojnów, Bielsko i Złotoryję. Zacięte walki stoczono o zdobycie Szprotawy, podczas przeprawy przez Bóbr pod Żaganiem oraz o Strzegom. Otoczono Głogów oraz twierdzę Wrocław. 24 lutego 1945 roku Rosjanie doszli do Nysy Łużyckiej. Dnia 13 lutego 1945 roku rozpoczęła się ewakuacja ludności Żarowa i sąsiednich miejscowości ówczesnego powiatu świdnickiego. Front ustabilizował się na linii, którą wyznaczały miejscowości Przyłęgów – Łażany – Żarów – Mrowiny – Tarnawa – Imbramowice – Domanice – Chwałów – Górny Maniów – Strzelce – Tworzyjanów – Sobótka.

Wydarzenia z czasów II wojny światowej w Żarowie oraz jego najbliższej okolicy przybliżą podczas XVII Żarowskiej Prelekcji Historycznej: archeolog i historyk Bogdan Mucha (specjalista d/s zbiorów muzealnych, autor książki „Wojenne Tajemnice Ziemi Żarowskiej”) oraz archeolog Marcin Diakowski (właściciel firmy „Archeoreplica”, wydawca książki).

Czołgi Pattona w Sudetach. Fakty i Mity

3 Armia (ang. Third Army, obecnie United Stated Army Central) to najstarsza i najdłużej aktywna armia polowa w historii sił zbrojnych Stanów Zjednoczonych. Służyła w obu wojnach światowych, dwóch wojnach w Zatoce Perskiej oraz interwencji w Afganistanie. Najbardziej znana jest z kampanii prowadzonych podczas II wojny światowej pod dowództwem generała George'a Pattona. W jednym z wielkich ruchów wojennych, Patton obrócił oś natarcia 3 Armii o 90 stopni i skierował ją na południe sił niemieckich. Niemiecka ofensywa została powstrzymana do końca stycznia 1945 roku i nic już nie stało na przeszkodzie, aby zbliżyć się do Renu na całej jego długości. Do końca marca istniała już tylko jedna naturalna bariera pomiędzy 3 Armią, a sercem Niemiec. Tak jak w 1918 roku, 3 Armia przekroczyła Ren i rozpoczęła kolejny wielki skok na wschód. Dotarła do Austrii i w maju wyzwoliła kompleks obozów koncentracyjnych Mauthausen-Gusen. Jej siły znalazły się także w Czechosłowacji, najdalej na wschód ze wszystkich jednostek amerykańskich na froncie zachodnim. W 1986 roku ukazała się książka Antoniego Jałowieckiego pt. „Kalendarz historyczny”. Autor zawiera w niej opis, wedle którego w 1949 roku w Świeradowie Zdroju (niem. Bad Flinsberg) widział ślady amerykańskich czołgów, które zapuściły się tutaj w 1945 roku. Od ich gąsienic miała być zniszczona droga wiodąca od strony czeskiego Jablonca w stronę Świeradowa i dalej Gryfowa Śląskiego (niem. Greiffenberg). Według zeznań byłych niemieckich mieszkańców kilkadziesiąt czołgów US Army pokonało górską przełęcz i osiągnęło północną stronę gór. Po dwóch dniach kolumna wróciła z powrotem na południe.

Czy w 1945 roku faktycznie amerykańskie czołgi generała George'a Pattona znalazły się na Dolnym Śląsku. O tym opowiedzą podczas XVII Żarowskiej Prelekcji Historycznej – Piotr Kucznir (dziennikarz, pisarz, autor m.in. książki „Tajny Zamek Czocha”, przewodnik, współtwórca programów telewizyjnych na temat historii, sekretów, zagadek i skarbów Zamku Czocha) oraz Agnieszka Łabuz (sekretarz Łużyckiego Towarzystwa Historycznego Zamku Czocha, badaczka i odkrywca tajemnic historycznych Górnych Łużyc i zamku Czocha).