Pierwszy samochód w służbie OSP Żarów

Jak donoszą źródła: "Założycielami OSP w Żarowie byli druhowie: Balcerzak Henryk, Flak Leon, Ton Władysław, Radwan Franciszek. Majątek OSP stanowił stary samochód poniemiecki i motopompa marki "Firszt". Samochód jak i motopompa została wyremontowana przez druha Radwana Franciszka, która służyła do roku 1957 w miarę możliwości w następnych latach sprzęt gotowości bojowej przydzielany był przez Powiatową Komendę Straży Pożarnej w Świdnicy". Dzięki zachowanej fotografii z 1949 roku wiemy, że wspomnianym poniemieckim samochodem, był w pierwszych latach istnienia OSP Żarów, pojazd marki Brennabor LKW (Lieferwagen) ATZ (2,0 t) z silnikiem o mocy 55 KM oraz jednoosiową przyczepą TSA. Pojazd został wyprodukowany przez firmę Brannabor-Werke AG w latach 1930-1933. Producent zabudowy strażackiej tego pojazdu jest nieznany (być może Feuerwehrgerätefabrik F. Gugg ?). W chwili przyjęcia do służby w OSP Żarów, nowego samochodu pożarniczego – rodzimej produkcji Stara 20 GM8, wysłużony Brennabor był pojazdem liczącym sobie ok. 27 lat. Do ciekawostek należy fakt, że w latach 1929-1956 inny strażacki Brennabor znajdował się na wyposażeniu Freiwillige Feuerwehr Simbach an Inn w niemieckiej Bawarii. Pojazd ten został uroczyście przekazany do użytku 29 grudnia 1929 roku. Wyprodukowany przez Brannabor-Werke AG (zabudowa Feuerwehrgerätefabrik F. Gugg) dla 12 osobowej załogi, wyposażony był w pompę podjącą wodę przy ciśnieniu 10 barów z 1200 litrowego zbiornika. Dodatkowe 600 litrów wody zawierał zbiornik na przyczepie. Po usterce technicznej pojazd został skasowany w 1957 roku. W muzealnej gablocie straży w Simbach zachowana została kierownica oraz firmowy znaczek z maski strażackiego Brennabora. Przed wojną pojazdy tej marki, służyły także w wielu innych jednostkach strażackich, m.in. Neundorf od 1931 roku (Saksonia), Menden (Nadrenia Północna-Westfalia) od 1936 roku. Z kolei 18 sierpnia 1945 roku w Legnicy, strażacy włączyli do jednostki wyremontowane przez siebie dwa pierwsze samochody: Brennabor i trójkołowy Tempo. Jednak już w październiku brak opon spowodował, że Brennabor przez kilka tygodni pozostawał bezużyteczny. 10 października wszedł do wyposażenia jednostki kolejny wyremontowany samochód, Opel - Adam. W marcu 1946 roku Brennabor został zastąpiony przez autodrabinę Daimler.

Pierwszy powojenny samochód OSP Żarów - Brennabor LKW (Lieferwagen) ATZ (2,0 t) z silnikiem o mocy 55 KM oraz jednoosiową przyczepą TSA. Pojazd został wyremontowany przez Franciszka Radwana, fotografia z 1949 roku

Pojazd marki Brannebor z przyczepą TSA w służbie straży pożarnej w Menden

Pojazd marki Brennabor w służbie straży pożarnej w Simbach

Pojazd marki Brennabor w służbie straży pożarnej w Neundorf

Firma Brennabor-Werke AG (wcześniej Brennabor-Werke Gebr. Reichstein) powstała w 1871 roku w mieście Brandenburg an der Havel. Jej założycielami byli trzej bracia Adolf, Carl i Hermann Reichstein. Początkowo produkowane były wózki dla dzieci. Od 1881 roku oferta firmy została poszerzona o rowery. Już w latach 30. XX wieku przedsiębiorstwo było największym europejskim producentem wózków dla dzieci i jednym z największych producentów rowerów. Rozpoczęta jeszcze w 1901 roku seryjna produkcja motocykli, została w 1903 roku ograniczona do egzemplarzy wykonywanych na specjalne zamówienie (zakończona w 1916 roku). W 1908 roku ruszyła seryjna produkcja samochodów (zawieszona czasowo w okresie I wojny światowej). Firma posiadała własny zespół wyścigowy i odnosiła liczne sukcesy w sportach motorowych. Po zakończeniu wojny, w 1919 roku producent z Brandenburgii nad Hawelą, zaprezentował samochód klasy średniej Brennabor Typ P, którego masowa produkcja ruszyła w 1921 roku. W 1919 roku zawarte zostało porozumienie z dwoma innymi producentami NAG i Hansa-Lloyd, tworząc tzw. GDA (Gemeinschaft Deutscher Automobilfabriken). Stowarzyszenie istniało do 1928 roku, ale nigdy nie doszło do formalnego połączenia firm członkowskich. Popyt na dobrej jakości produkty marki Brennabor, wymusił rozbudowę siedziby firmy i zatrudnienie nowych pracowników. W 1924 roku w przedsiębiorstwie zatrudnionych było już ok. 6000 osób. W latach 20. XX wieku, Brennabor-Werke AG był jednym z największych producentów samochodów w Niemczech. W latach 1927-1928, zajmował pod tym względem drugie miejsce zaraz za Oplem. Kryzys światowy spowodował jednak spadek popytu i mocy produkcyjnych. W 1931 roku Brennabor podjął próbę odbudowy wcześniejszej pozycji, prezentując model prototypowy Juwel 6 z napędem na przednią oś (patent firmy Voran) i 6-sylindrowym silnikiem. Brak funduszy uniemożliwił jednak podjęcie produkcji seryjnej. W 1932 roku nastąpiła ośmiomiesięczna przerwa w produkcji samochodów. Wznowiona jesienią, została definitywnie zakończona w 1933 roku. Firma kontynuowała działalność jako producent podzespołów i motocykli do 1945 roku oraz uzbrojenia w okresie II wojny światowej. W 1945 roku kiedy Brandenburgia znalazła się w radzieckiej strefie okupacyjnej, fabryka została zdemontowana a jej wyposażenie wywieziono na wschód.

Wybrane samochody osobowe Brennabor-Werke AG

Brennabor Typ P (24 KM) / PW (32 KM). Pojemność: 2091 cm³. Prędkość maksymalna: P (65 km/h), PW (75 km/h). Produkcja: 1919-1927. Wyprodukowano: ok. 10000 egzemplarzy

Brennabor Typ S (20 KM). Pojemność: 1569 cm³. Prędkość maksymalna: 70 km/h. Produkcja: 1922-1925. Wyprodukowano: ok. 3000 egzemplarzy

Brennabor Typ R (25 KM). Pojemność: 1569 cm³. Prędkość maksymalna:70 km/h. Produkcja: 1925-1928. Wyprodukowano: ok. 20000 egzemplarzy

Brennabor Typ Z (25 KM). Pojemność: 1569 cm³. Prędkość maksymalna: 70 km/h. Produkcja: 1927-1929. Wyprodukowano: ok. 20000 egzemplarzy

Brennabor Typ AL/AK (45 KM). Pojemność: 2547 cm³. Prędkość maksymalna: 70/85 km/h. Produkcja: 1927-1930. Wyprodukowano: ok. 20000 egzemplarzy

Brennabor Ideal (30 KM). Pojemność: 1640 cm³. Prędkość maksymalna: 75 km/h. Produkcja: 1929-1933. Wyprodukowano: ok. 10000 egzemplarzy

Brennabor Juwel 6 Extra (45 KM). Pojemność: 2460 cm³. Prędkość maksymalna: 85 km/h. Produkcja: 1929-1932. Wyprodukowano: ok. 3000 egzemplarzy

Brennabor 1 Liter Typ C (20 KM). Pojemność: 995 cm³. Prędkość maksymalna: 75 km/h. Produkcja: 1931-1933. Wyprodukowano: ok. 1000 egzemplarzy

Brennabor 1 Liter Typ D (22 KM). Pojemność: 995 cm³. Prędkość maksymalna: 75 km/h. Produkcja: 1933. Wyprodukowano: ok. 1000 egzemplarzy

Wybrane samochody ciężarowe Brennabor-Werke AG

Brennanor AST 30/31/34, moc 55 KM (1,5 t / 2,0 t). Produkcja: 1928-1933

Brennanor AT 30, moc 55 KM (1,5 t). Produkcja: 1929

Brennanor ASK, ATZ, moc 55 KM (2,0 t). Produkcja: 1930-1933

Posiadacie wiedzę na temat interesujących miejsc, budowli, a może znacie jakąś ciekawą historię ?? Podzielcie się z nami swoją wiedzą lub starociami z domowych strychów, głębokich szuflad oraz rodzinnych albumów. Wszelkie informacje, skany fotografii i dokumentów możecie przesyłać bez wychodzenia z domu na adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript..

Źródła i ilustracje:
1. Złota Księga 30-lecia OSP Żarów 1949-1979
2. https://feuerwehr-simbach.de/
3,. https://ff-menden.de/
4. https://www.historische-schaufenster.de/
5. http://www.liegnitz.pl/
6. http://brennabor-brandenburg.de/

Opracowanie
Bogdan Mucha