Udział mieszkańców Marcinowiczek, Pyszczyna i Tarnawy w I wojnie światowej

Marcinowiczki (niem Klein Merzdorf), Pyszczyn (niem. Pitschen) i Tarnawa (miem. Tarnau) to trzy miejscowości, położone w gminie Żarów i przynależące do katolickiej parafii w Imbramowicach. Przed wybuchem I wojny światowej w Marcinowiczkach było 15 domów i 102 mieszkańców (22 katolików). Podobną liczbę budynków w sąsiedniej Tarnawie zamieszkiwało 115 osób (69 katolików). W Pyszczynie z kolei 52 budynki mieszkalne i 348 mieszkańców, spośród których aż 243 było wyznania katolickiego. Listy strat armii niemieckiej z lat 1914-1919 [a], wymieniają następujące nazwiska uczestników I wojny światowej: z Klein Merzdorf (3): Josef Kaßner, Hermann Merz, Max Uebrik (w tym 1 poległy, 2 lekko rannych); z Pitschen (52): Richard Achtzehn, Paul Allert, August Anders, Alois Balthasar, Heinrich Barthel, Josef Boensch, Richard Brand, Konrad Bratke, Paul Bönsch, Paul Eckelt, Adolf Ernst, Heinrich Ernst, Paul Ernst, Berthold Feige, Alois Franz, Paul Franz, Franz Reinhold, Robert Franz, Hermann Freitag, Gustav Gebauer, Paul Gramer, Richard Gramer, Franz Guder, Karl Jentsch, Johs. Jonscher, August Jordan, Paul Kabitzke, Wilhelm Kabitzke, Max Kahlert, Paul Kruhl, Karl Körnig, Paul Leibner, Ernst Lücke, Otto Malicke, Joseph Nicke, Paul Nicke, Josef Pech, Josef Prier, Karl Prier, Josef Rathmann, Max Rudolph, Robert Sauer, Arthur Schäfer II, Albert Thiel, Paul Thiel, Aloys Toepsch, Heinrich Ulbrich, Berthold Unverricht, Wilhelm Werner, Heinrich Wolfert, Hermann Wolfert, Paul Zindler (w tym 19 lekko rannych, 11 ciężko rannych, 11 poległych i zmarłych w szpitalach polowych, 10 zaginionych, 1 wzięty do niewoli); z Tarnau (12): Hermann Durdis, Wilhelm Glode, Martin Hubner, Karl Mannig, Richard Melzig, Alfred Raschdorf, Heinrich Reichelt, Fritz Rudolf, Hermann Schubert, Heinrich Thomas, Heinrich Urban, Reinhold Zimpel (w tym 4 lekko rannych, 3 ciężko rannych, 3 poległych w walce, 1 zaginiony, 1 wzięty do niewoli) [b], [c].

Po wojnie w 1921 roku, Marie von Kramsta – właścicielka Morawy i Mikoszowej, ufundowała w kościele ewangelickim w Mrowinach, okazałą tablicę, na której umieszczono wykaz 109 nazwisk poległych w I wojnie światowej mieszkańców parafii. W tym czasie do parafii ewangelickiej w Mrowinach przynależały wsie Imbramowice, Kalno, Kruków, Marcinowiczki, Mrowiny z koloniami, Pyszczyn, Tarnawa, Zastruże. Wspomniana tablica przestała istnieć wraz z dewastacją i ostateczną rozbiórką świątyni w Mrowinach.

Kościół ewangelicki w Mrowinach na fotografii z ok. 1932 roku, archiwum autora

Marie von Kramsta - fundatorka tablic z nazwiskami poległych mieszkańców parafii ewangelickiej Mrowiny

Uczestnicy I wojny światowej:

Tarnawa (Tarnau, Krs. Schweidnitz)

1. Hermann Durdis, ur. 23.09.1880, kapral (Tarnau, Schweidnitz) – ciężko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 857, 13.06.1917 r., str. 19040)

2. Wilhelm Glode (Tarnau, Schweidnitz) – 8. Rezerwowy Pułk Piechoty / 9. Rezerwowa Brygada / 5. Rezerwowa Dywizja / 3. Korpus / 1. Armia – ciężko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 640, 22.09.1916 r., str. 14984)

3. Martin Hubner (Tarnau, Kreis Schweidnitz) – 23. Rezerwowa Brygada Mieszana – ciężko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 43, 6.10.1914 r., str. 868)

4. Karl Mannig, kapral (Tarnau, Schweidnitz) – 228. Rezerwowy Pułk Piechoty / 97. Brygada / 49. Dywizja / 6. Korpus Armii – ranny (Verlustlisten Preußen Nr 114, 31.12.1914 r., str 3923)

5. Richard Melzig (Tarnau, Schweidnitz) – 245. Rezerwowy Pułk Piechoty / 192. Dywizja Piechoty – poległy w bitwie pod Verdun (Verlustlisten Sachsen 338, 7.10.1916 r., str. 15381)

● Richard Melzig (Tarnau, Schweidnitz) – 245. Rezerwowy Pułk Piechoty – lekko (Verlustlisten Sachsen Nr 288, 8.06.1916 r., str. 12844)

6. Alfred Raschdorf, ur. 7.11.1893 (Tarnau, Schweidnitz) – poległy (Verlustlisten Preußen Nr 881, 11.07.1917 r., str. 19576)

7. Heinrich Reichelt, ur. 5.02., sierżant (Tarnau, Schweidnitz) – poległy (Verlustlisten Preußen Nr 1160, 11.06.1918 r., str. 24206)

● Heinrich Reichelt (Tarnau, Schweidnitz) – 226. Rezerwowy Pułk Piechoty / 97. Brygada / 49. Dywizja / 5. Korpus Armii – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 165, 4.03.1915 r., str. 5102)

● Heinrich Reichelt (Tarnau, Schweidnitz) – 38. Rezerwowy Pułk Piechoty / 22. Rezerwowa Brygada / 12. Rezerwowa Dywizja / 6. Rezerwowy Korpus / 5. Armia – zaginiony (Verlustlisten Preußen Nr 69, 5.11.1914 r., str. 2278)

8. Fritz Rudolf (Tarnau, Schweidnitz) – 6. Rezerwowy Batalion Strzelców / 22. Brygada / 12. Rezerwowa Dywizja / 6. Rezerwowy Korpus / 5. Armia – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 511, 20.04.1916 r., str.12147)

9. Hermann Schubert, ur. 25.11.1883 (Tarnau, Schweidnitz) – 27. Rezerwowy Pułk Piechoty / 13. Rezerwowa Brygada / 7. Rezerwowa Dywizja / 4. Rezerwowy Korpus / 1. Armia – zaginiony podczas walk nad Mozelą (Verlustlisten Preußen Nr 1342, 17.01.1919 r., str. 28755)

10. Heinrich Thomas (Tarnau, Schweidnitz) – 51. Rezerwowy Pułk Piechoty (3. kompania) / 23. Rezerwowa Brygada / 12. Rezerwowa Dywizja / 6. rezerwowy Korpus / 5. Armia – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 161, 27.02.1915 r., str. 5030)

11. Heinrich Urban (Tarnau, Schweidnitz) – 76. Rezerwowy Pułk Piechoty (4. kompania) / 33. Rezerwowa Brygada / 17. Rezerwowa Dywizja / 9. Rezerwowy Korpus – ciężko ranny, trafił do niewoli pod Artois (Verlustlisten Preußen Nr 499, 6.04.1916 r., str. 11914)

● Heinrich Urban (Tarnau, Schweidnitz) – 79. Rezerwowy Pułk Piechoty / 39. Rezerwowa Brygada / 19. Rezerwowa Dywizja / 10. Rezerwowy Korpus / 2. Armia – ciężko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 395, 3.12.1915 r., str. 10530)

● Heinrich Urban (Tarnau, Schweidnitz) – 79. Rezerwowy Pułk Piechoty / 39. Rezerwowa Brygada / 19. Rezerwowa Dywizja / 10. Rezerwowy Korpus / 2. Armia – ciężko ranny w niewoli (Verlustlisten Preußen Nr 524, 8.05.1916 r., str. 12363)

12. Reinhold Zimpel (Tarnau, Schweidnitz) – 184. Pułk Piechoty / / 183. Brygada / 183. Dywizja – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 612, 21.08.1916 r., str. 14233)

Marcinowiczki (Klein Merzdorf, Krs. Schweidnitz)

1. Josef Kaßner (Klein Merzdorf, Schweidnitz) – 11. Rezerwowy Pułk Piechoty / 21. Rezerwowa Brygada / 11. Rezerwowa Dywizja – poległy pod Varennes (Verlustlisten Preußen Nr 51, 15.10.1914 r., str. 1292)

2. Hermann Merz, kapral (Klein Merzdorf, Schweidnitz) – 6. Śląski Batalion Pionierów / 12. Dywizja / 6. Korpus Armii / 5. Armia – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 490, 27.03.1916 r., str. 11767)

3. Max Uebrik, starszy marynarz na SMS "Seydlitz" (Klein Merzdorf, Schweidnitz) – lekko ranny w morskiej bitwie na Ławicy Dogger 24.01.1915 r. (Verlustlisten Marine 15, 30.01.1915 r., str. 4578)

SMS "Seydlitz" – niemiecki krążownik liniowy zwodowany w stoczni Blohm & Voss w Hamburgu 30 marca 1912 roku. W służbie od 22 maja 1913 roku. Samozatopiony 21 czerwca 1919 roku (złomowany w latach 1928-1930). Wyporność: 24988 t (konstrukcyjna), 28550 t (pełna), długość: 200,6 m, szerokość: 28,5 m, zanurzenie: 9,09 – 9,28 m. Napęd: 27 kotłów parowych typu Schulz-Thornycroft opalanych węglem, 2 zespoły turbin parowych Parsona o łącznej mocy 63 000 KM napędzające 4 śruby, prędkość: 26,5 węzła, zasięg: 4200 mil morskich przy prędkości 14 węzłów. Uzbrojenie: 10 dział SK L/50 kaliber 280 mm (870 pocisków), 12 dział SK L/45 kaliber 150 mm (1920 pocisków), 12 dział SK L/45 kaliber 88 mm (3400 pocisków), 4 wyrzutnie torped kaliber 550 mm (11 torped). Załoga: 1068-1425 osób. Łączny koszt budowy wynosił nieco ponad 44 685 marek w złocie. Okręt brał m.in. udział w bitwie morskiej na Ławicy Doggera 24 stycznia 1915 roku. Siły brytyjskiej Grand Fleet liczyły: 7 krążowników liniowych (Lion", Princess Royal, Tiger, New Zealand, Indomitable), 5 krążowników lekkich (Southampton, Birmingham, Nottingham, Lowestoft, Arethusa), 35 niszczycieli – dowódca wiceadmirał David Beatty. Siły niemieckiej Hochseeflotte liczyły: 5 krążowników liniowych (Seydlitz, Moltke, Derfflinger, Blücher), 4 lekkie krążowniki (Graudenz, Rostock, Kolberg, Straslund), 18 niszczycieli – dowódca wiceadmirał Franz von Hipper.

Okręty sił lekkich obydwu stron nawiązały kontakt wzrokowy kilkanaście minut po godzinie 8:00. Brytyjskie krążowniki liniowe otworzyły ciągły ogień o 10:05, jako pierwszy cel obierając pozostającego w tyle za resztą eskadry niemieckiej „Blüchera”. „Seydlitz” toczył początkowo pojedynek artyleryjski z „Tigerem”, a w dalszej fazie bitwy z flagowcem admirała Beatty’ego, „Lionem”. Artylerzyści niemieckiego krążownika wystrzelili podczas bitwy około 390 pocisków dużego kalibru, odnotowując osiem trafień w jednostki przeciwnika z łącznie 22 uzyskanych przez niemieckie okręty. Sam „Seydlitz” został trafiony trzykrotnie. Po raz pierwszy o 10:25 pociskiem kaliber 343 mm z „Tigera”, który nie spowodował znaczniejszych uszkodzeń. Drugi raz o 10:43 takim samym pociskiem z „Liona”, który przebił pancerz górnego pokładu w rufowej części okrętu, zdemolował znajdujące się tam pomieszczenia oficerskie i rozerwał się w trakcie penetracji przez barbetę drugiej rufowej wieży artyleryjskiej. Eksplozja spowodowała pożar, który przeniknął do magazynów amunicyjnych obu wież rufowych, zapalając część ze zmagazynowanych tam ładunków. W ogniu zginęło 159 członków załogi okrętu, sześciu dalszych zmarło później z odniesionych ran, zniszczone zostały obie rufowe wieże. Jedynie poświęcenie starszego mata Wilhelma Heidkampa, który pomimo odniesionych ran i oparzeń uruchomił pompy (gołymi rękami odkręcając rozżarzone zawory) i zatopił komory amunicyjne, uratowało okręt przed całkowitym zniszczeniem. Trzeci pocisk kaliber 343 mm, także z „Liona”, trafił w burtowy pas pancerny na śródokręciu, ale go nie przebił. Wybuch spowodował obluzowanie się jednej z blach poszycia, w efekcie czego do wnętrza kadłuba zaczęła napływać woda.

O 12:12 wiceadmirał Hipper, wobec poważnych uszkodzeń swojego okrętu flagowego, zdecydował się zerwać kontakt bojowy z przeciwnikiem i skierować w stronę niemieckiego brzegu. Na placu boju pozostał ciężko uszkodzony i unieruchomiony „Blücher”. W wyniku skoncentrowanego ognia krążownik pancerny zatonął o 13:13 wraz z 792 członkami załogi. Skupienie się Brytyjczyków na zniszczeniu najsłabszego z niemieckich okrętów pozwoliło pozostałym oderwać się od przeciwnika. Po stronie niemieckiej, poza „Seydlitzem”, trafione zostały „Derfflinger” oraz lekki krążownik „Kolberg”. Brytyjczycy mieli ciężko uszkodzonego „Liona” i jeden z niszczycieli, lżej „Tigera”. „Seydlitz” powrócił do Wilhelmshaven z ponad tysiącem ton wody w kadłubie. Naprawa uszkodzeń w tamtejszej stoczni trwała do końca marca 1915 roku, w jej trakcie okręt był wizytowany przez cesarza Wilhelma II.

Pyszczyn (Pitschen, Krs. Striegau)

1. Richard Achtzehn, kapral (Pitschen, Kreis Striegau) – 11. Rezerwowy Pułk Piechoty / 21. Rezerwowa Brygada / 11. Rezerwowa Dywizja – ranny (Verlustlisten Preußen Nr 42, 4.10.1914 r., str. 820)

2. Paul Allert, ur. 12.12. (Pitschen, Striegau) – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 1264, 10.10.1918 r., str. 26861)

3. August Anders, ur. 26.2.1888 (Pitschen, Striegau) – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 858, 14.06.1917 r., str. 19061)

4. Alois Balthasar, kapral (Pitschen, Striegau) – 7. Rezerwowy Pułk Piechoty / 17. Rezerwowa Brygada / 9. Rezerwowa Dywizja / 5. Rezerwowy Korpus / 5 . Armia – zaginiony (Verlustlisten Preußen Nr 599, 5.08.1916 r., str. 13811)

5. Heinrich Barthel, kapral (Pitschen, Striegau) – 8. Pułk Landwehry (5. kompania) / 9. Brygada / 5. Dywizja / 3. Korpus Armii – ciężko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 296, 9.08.1915 r., str. 8049)

6. Josef Boensch, ur. 12.08. (Pitschen, Striegau) – ciężko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 928, 4.09.1917 r., str. 20408)

● Josef Boensch, ur. 12.08. (Pitschen, Striegau) – dwukrotnie lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 1204, 1.08.1918 r., str. 25380)

7. Richard Brand, ur. 1.09. (Pitschen, Striegau) – poległy, pochowany na cmentarzu wojennym w Loivre (Francja), kwatera 2, grób 428 (Verlustlisten Preußen Nr 1206, 3.08.1918 r., str. 25428)

8. Konrad Bratke, ur. 28.05., kapral (Pitschen, Striegau) – zaginiony (Verlustlisten Preußen Nr 974, 27.10.1917 r., str. 21340)

9. Paul Bönsch (Pitschen, Striegau) – 129. Pułk Piechoty / 69. Brygada / 36. Dywizja / 17. Korpus Armii – zaginiony w bitwie nad Sommą (Verlustlisten Preußen Nr 648, 2.10.1916 r., str. 15223)

10. Paul Eckelt (Pitschen, Striegau) – 3. Pułk Piechoty Landsturmu – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 630 11.09.1916 r., str. 14716)

11. Adolf Ernst (Pitschen, Striegau) – 66. Oddział Karabinów Maszynowych – poległy, pochowany na cmentarzu wojennym w Lens-Sallaumines (Francja), kwatera 6, grób 343 (Verlustlisten Preußen Nr 1316, 13.12.1918 r., str. 28253)

12. Heinrich Ernst, ur. 15.07. (Pitschen, Striegau) – poległy, pochowany na cmentarzu wojennym w Sissone (Francja), kwatera 2, grób 973 (Verlustlisten Preußen Nr 1205, 2.08.1918 r., str. 25406)

13. Paul Ernst (Pitschen, Striegau) – 38. Pułk Piechoty Landwehry / 21. Brygada / 11. Dywizja / 6. Korpus Armii – poległy pod Vauqois, pochowany na cmentarzu wojennym w Menen (Belgia), kwatera K, grób 3124 (Verlustlisten Preußen Nr 86, 26.11.1914 r., str. 2949)

14. Berthold Feige, 12.11.1882 (Pitschen, Striegau) – zaginiony (Verlustlisten Preußen Nr 828, 8.5.1917 r., str. 18406)

15. Alois Franz (Pitschen, Kreis Striegau) – 10. Pułk Grenadierów / 21. Brygada / 11. Dywizja / 6. Korpus Armii – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 29, 19.09.1914 r., str. 245)

● Alois Franz, ur. 16.12. (Pitschen, Striegau) – poległy, pochowany na cmentarzu wojennym w Neuville-St.Vaast (Francja), kwatera 28, grób 1378 (Verlustlisten Preußen Nr 1142, 21.05.1918 r., str. 23675)

16. Paul Franz, kapral (Pitschen, Striegau) – 7. Rezerwowy Pułk Piechoty / 17. Rezerwowa Brygada / 9. Rezerwowa Dywizja / 5. Rezerwowy Korpus / 5. Armia – lekko ranny (Verlustlisten Preußen 113 , 30.12.1914 r., str. 3882)

17. Franz Reinhold, kapral (Pitschen, Striegau) – 10. Rezerwowy Pułk Piechoty /23. Brygada / 11. Rezerwowa Dywizja / 6. Korpus Armii – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 488, 24.03.1916 r., str. 11732)

18. Robert Franz (Pitschen, Striegau) – 10. Pułk Piechoty Landwehry / 21. Brygada / 11. Dywizja / 6. Korpus Armii – ciężko ranny w walkach nad Niemnem (Verlustlisten Preußen Nr 332, 20.09.1915 r., str. 8869)

19. Hermann Freitag (Pitschen, Kreis Striegau) – 50. Pułk Piechoty / 20. Brygada / 10. Dywizja / 5. Korpus Armii – ciężko ranny w bitwie pod Verdun (Verlustlisten Preußen Nr 21, str. 94)

20. Gustav Gebauer (Pitschen, Striegau) – 38. Pułk Piechoty Landwehry / 21. Brygada / 11. Dywizja / 6. Korpus Armii – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 328, 15.09.1915 r., str. 8768)

21. Paul Gramer (Pitschen, Striegau) – 1. Przyboczny Pułk Kirasjerów (5. szawdron) / 11. Brygada Kawalerii / 11. Dywizja / 6. Korpus Armii – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 522, 5.05.1916 r., str. 12335)

22. Richard Gramer, ur. 25.01. (Pitschen, Striegau) – zaginiony (Verlustlisten Preußen Nr 959, 10.10.1917 r., str. 21084)

23. Franz Guder (Pitschen, Striegau) – 228. Rezerwowy Pułk Piechoty (10. kompania) / 97. Brygada / 49. Dywizja / 6. Korpus Armii – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 280, 21.07.1915 r., str. 7742)

● Franz Guder (Pitschen, Striegau) – 228. Rezerwowy Pułk Piechoty (10. kompania) / 97. Brygada / 49. Dywizja / 6. Korpus Armii – poległy pod Baranowiczami (Verlustlisten Preußen Nr 608, 16.08.1916 r., str. 14108)

24. Karl Jentsch, ur. 5.03., starszy szeregowy (Pitschen, Striegau) – poległy (Verlustlisten Preußen Nr 1273, 21.10.1918 r., str. 27089)

● Karl Jentsch, ur. 5.03. (Pitschen, Striegau) – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 1157, 7.06.1918 r., str. 24124)

25. Johs. Jonscher (Pitschen, Striegau) – 5. Pułk Artylerii (3. bateria) / 9. Brygada Artyelrii / 9. Dywizja / 5. Korpus Armii – ranny, trafił do niewoli w walkach pod Les Eparges (Verlustlisten Preußen Nr 239, 3.06.1915 r., str. 6705)

26. August Jordan, ur. 18.12. (Pitschen, Striegau) – ciężko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 1118, 20.4.1918 r., str. 23189)

27. Paul Kabitzke (Pitschen, Striegau) – 7. Rezerwowy Pułk Piechoty / 17. Rezerwowa Brygada / 9. Rezerwowa Dywizja / 5. Rezerwowy Korpus / 5. Armia – ranny (Verlustlisten Preußen Nr 113, 30.12.1914 r., str. 3881)

28. Wilhelm Kabitzke, ur. 10.05.1889 (Pitschen, Striegau) – 272. Rezerwowy Pułk Piechoty / 82. Rezerwowa Brygada / 82. Rezerwowa Dywizja / 6. Korpus Armii – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 1320, 18.12.1918 r., str. 28338)

29. Max Kahlert, ur. 29.11.1882 (Pitschen, Striegau) – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 865, 22.06.1917 r., str. 19251)

30. Paul Kruhl (Pitschen, Striegau) – 7. Pułk Piechoty Landwehry / 17. Brygada Landwehry / 3. Dywizja Landwehry / 5. Korpus Armii – poległy (Verlustlisten Preußen Nr 121, 9.01.1915 r., str. 4132)

31. Karl Körnig (Pitschen, Striegau) – 133. Pułk Piechoty Landwehry / 19. Brygada Landwehry – ciężko ranny (Verlustlisten Sachsen Nr 196, 21.09.1915 r., str. 8918)

32. Paul Leibner, ur. 13.08.1876 (Pitschen, Striegau) – poległy (Verlustlisten Preußen Nr 851, 6.06.1917 r., str. 18893)

33. Ernst Lücke, ur. 22.02.1894 (Pitschen, Striegau) – ciężko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 880, 10.07.1917 r., str. 19550)

34. Otto Malicke, ur. 15.09.1895, kapral (Pitschen, Striegau) – ciężko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 905, 8.08.1917 r., str. 19981)

● Otto Malicke (Pitschen, Striegau) – 12. Pułk Artylerii / 23. Brygada Artylerii / 23. Dywizja / 12. Korpus Armii – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 49, 13.10.1914 r., str. 1205)

35. Joseph Nicke, ur. 21.05.1893 (Pitschen, Striegau) – 243. Pułk Artylerii – ciężko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 1359, 7.02.1919, str. 29083)

36. Paul Nicke, ur. 16.02. (Pitschen, Striegau) – zaginiony (Verlustlisten Preußen Nr 1243, 16.09.1918 r., str. 26304)

37. Josef Pech, ur. 11.02.1895 (Pitschen, Striegau) – ciężko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 720, 27.12.1916 r., str. 16979)

● Josef Pech (Pitschen, Striegau) – 10. Pułk Grenadierów / 21. Brygada / 11. Dywizja / 6. Korpus Armii / 4. Armia – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 1006, 5.12.1917 r., str. 21942; Verlustlisten Preußen Nr 359, 21.10.1915 r., str. 9491; Verlustlisten Preußen Nr 1156, 6.06.1918 r., str. 24099)

● Josef Pech, ur. 11.02. (Pitschen, Striegau) – ciężko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 1166, 18.06.1918 r., str. 24377)

38. Josef Prier (Pitschen, Striegau) – 38. Pułk Fizylierów / 21. Brygada / 11. Dywizja / 6. Korpus Armii / 4. Armia – zmarł w szpitalu polowym (Verlustlisten Preußen Nr 381, 16.11.1915 r., str. 10171)

39. Karl Prier, ur. 16.10.1894 (Pitschen, Striegau) – 16. Pułk Artylerii / 1. Brygada Artylerii / 1. Dywizja / 1. Korpus Armii / 8. Armia – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 1354, 1.02.1919 r., str. 28990)

40. Josef Rathmann (Pitschen, Striegau) – 1. Rezerwowy Pułk Piechoty / 1. Rezerwowa Brygada / 1. Rezerwowa Dywizja / 1. Rezerwowy Korpus / 8. Armia – poległy pod Rygą (Verlustlisten Preußen Nr 382, 18.11.1915 r., str. 10199)

41. Max Rudolph (Pitschen, Striegau) – 10. Rezerwowy Pułk Piechoty / 21. Rezerwowa Brygada / 11. Rezerwowa Dywizja / 6. Rezerwowy Korpus / 5. Armia – lekko ranny (Verlustlisten Preußen 516, 28.04.1916 r., str. 12221)

42. Robert Sauer (Pitschen, Striegau) – 12. Rezerwowy Pułk Artylerii (6. bateria) – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 529, 13.05.1916 r., str. 12474)

43. Arthur Schäfer II (Pitschen, Striegau) – 1. Przyboczny Batalion Pionierów – ranny 21.7.1915 r. (Verlustlisten Preußen Nr 577, 11.07.1916 r., str. 13309)

44. Albert Thiel (Pitschen, Striegau) – 63. Pułk Piechoty / 78. Brygada / 12. Dywizja Piechoty / 6. Korpus Armii / 2. Armia – ciężko ranny w bitwie nad Sommą (Verlustlisten Preußen 626, 6.09.1916 r., str. 14625)

45. Paul Thiel (Pitschen, Striegau) – 203. Rezerwowy Pułk Piechoty (5. kompania) / 86. Rezerwowa Brygada / 43. Rezerwowa Dywizja – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 543, 30.05.1916 r., str. 12725)

46. Aloys Toepsch, ur. 28.10.1895 (Pitschen, Striegau) – lekko ranny (Verlustlisten Preußen 862, 19.06.1917 r., str. 19195)

47. Heinrich Ulbrich (Pitschen, Kreis Striegau) – 10. Pułk Grenadierów / 21. Brygada / 11. Dywizja / 6. Korpus Armii / 4. Armia – zaginiony (Verlustlisten Preußen Nr 29, 19.09.1914 r., str. 246)

48. Berthold Unverricht (Pitschen, Striegau) – 10. Rezerwowy Pułk Piechoty / 21. Rezerwowa Brygada / 11. Rezerwowa Dywizja / 6. Rezerwowy Korpus / 5. Armia – zaginiony (Verlustlisten Preußen Nr 513, 25.04.1916 r., str. 12175)

49. Wilhelm Werner (Pitschen, Striegau) – 11. Rezerwowy Pułk Piechoty / 21. Rezerwowa Brygada / 11. Rezerwowa Dywizja – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 255, 22.06.1915 r., str. 7136)

● Wilhelm Werner, ur. 23.07., sierżant (Pitschen, Striegau) – zaginiony (Verlustlisten Preußen Nr 1175, 28.06.1918 r., str. 24664)

50. Heinrich Wolfert (Pitschen, Striegau) – 84. Pułk Piechoty Landwehry / 34. Brygada Landwehry / 1. Dywizja Landwehry / 9. Korpus Armii – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 328, 15.09.1915 r., str. 8773)

● Heinrich Wolfert (Pitschen, Striegau) – 84. Pułk Piechoty Landwehry / 34. Brygada Landwehry / 1 Dywizja Landwehry / 9. Korpus Armii – lekko ranny (Verlustlisten Preußen Nr 170, 10.03.1915 r., str. 5196)

51. Hermann Wolfert (Pitschen, Striegau) – 11. Rezerwowy Pułk Piechoty / 21. Rezerwowa Brygada / 11. Rezerwowa Dywizja – lekko ranny (Verlustlisten Preußen 628, 8.09.1916 r., str. 14670)

52. Paul Zindler (Pitschen, Striegau) – 38. Pułk Fizylierów / 21. Brygada / 11. Dywizja / 6. Korpus Armii / 4. Armia – zaginiony (Verlustlisten Preußen Nr 372, 5.11.1915 r., str. 9892)

Posiadacie wiedzę na temat interesujących miejsc, budowli, a może znacie jakąś ciekawą historię ?? Podzielcie się z nami swoją wiedzą lub starociami z domowych strychów, głębokich szuflad oraz rodzinnych albumów. Wszelkie informacje, skany fotografii i dokumentów możecie przesyłać bez wychodzenia z domu na adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript..

Przypisy:

[a] Verlustlisten Preußen Nr 21, 29, 42, 43, 49, 51, 69, 79, 86, 113, 114, 121, 161, 165, 170, 239, 255, 280, 296, 328, 332, 359, 372, 381, 382, 490, 499, 511, 513, 516, 522, 524, 529, 543, 577, 599, 608, 612, 626, 630, 640, 648, 688, 720, 828, 851, 857, 865, 858, 862, 880, 881, 905, 974, 928, 959, 1118, 1142, 1160, 1156, 1157, 1166, 1175, 1204, 1205, 1206, 1243, 1264, 1273, 1316, 1320, 1342, 1354, 1359; Verlustlisten Sachsen Nr 196, 288, 348; Verlustlisten Marine 15

[b] Listy najprawdopodobniej niekompletne. Brak nazwisk mieszkańców, którzy odbyli służbę i powrócili bez odniesienia ran

[c] Brak informacji o powrocie osób zaginionych w walce (śmierć lub niewola i powrót do domu po wojnie ?)

Źródła:
1. Deutschen Verlustlisten 1914-1919
2. T. Ciesielski, Żarów. Historia Miasta i Gminy, Żarów 2006
3. Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge e. V.
4. Archiwum autora

Opracowanie:
Bogdan Mucha