Żarowska Izba Historyczna - podsumowanie 2023 roku

W 2023 roku Żarowska Izba Historyczna przygotowała 12 wystaw tematycznych (w tym 4 – stacjonarne w Izbie, 2 – stacjonarne w GCKiS, 6 – plenerowych czasowych). Wszystkie wystawy obejrzało łącznie ok. 12000 osób (ok. 4500 wystawy stacjonarne, ok. 5500 plenerowe, ok. 2000 w formie wirtualnej). Zorganizowanych zostało 36 prelekcji historycznych (w tym XXII i XXIII Żarowska Prelekcja Historyczna, 12 – prelekcji dla uczniów SP Żarów, SP Imbramowice, ZS Żarów, 14 prelekcji terenowych podczas spacerów historycznych i rajdów pieszych, 6 – prelekcji podczas zajęć historyczno-archeologicznych, 2 – prelekcje inne), w których udział wzięło 667 osób. Oprócz prelekcji historycznych, odbyło się również spotkanie autorskie z Bogdanem Muchą – autorem książki "Gmina Żarów. Na przestrzeni wieków (część druga)”. Na stronie Żarowskiej Izby Historycznej opublikowanych zostało 36 opracowań poświęconych historii i zabytkom w gminie Żarów oraz eksponatom ze zbiorów Izby. Z opracowań skorzystało 62586 osób. W ramach pracowni historyczno-archeologicznej zrealizowanych zostało 13 spotkań (w tym 7 wycieczek terenowych, 6 prelekcji), w których udział wzięło łącznie 119 osób.

W 2023 roku zorganizowanych zostało 12 spacerów historycznych i 2 rajdy piesze (w tym 1 – rajd wspólnie z Kołem PTTK “Żarodreptaki”). Liczba uczestników wyniosła: 549 osób. W okresie wakacyjnym odbyło się VIII Żarowskie Spotkanie Miłośników Motoryzacji, w którym udział wzięło 142 wystawców oraz ok. 2500 osób oglądających plenerową ekspozycję pojazdów. Tradycyjnie na początku grudnia 2023 roku odbył się VI Międzyszkolny Konkurs Wiedzy Historycznej o Gminie Żarów, w którym udział wzięły 2-osobowe reprezentacje uczniów z SP Imbramowice, SP Mrowiny (filia), SP Zastruże, SP Żarów oraz ZS Żarów.

W 2023 roku (23.10.2023 – 30.11.2023) zrealizowany został projekt pn. „Mieszkańcy Ziemi Żarowskiej w szeregach antykomunistycznej organizacji Rzeczpospolita Polska Walcząca (dofinansowanie w wysokości 9000 zł w Programie „Patriotyzm Jutra” ze środków Muzeum Historii Polski), w ramach którego odbyła się plenerowa wystawa czasowa, konkurs plastyczny pn. „Portret Bohatera Polskiego Podziemia Niepodległościowego oraz cykl prelekcji historycznych. W ramach realizowanego projektu pn. „Partnerzy z kulturą" dofinansowanie w wysokości prawie 40000 zł z programu Dom Kultury + edycja 2023), utworzony został liczący ponad 37 km szlak krajoznawczo-historyczny „Gmina Żarów jakiej nie znacie”. W ramach zadania zamontowanych został 10 tablic informacyjnych w 10 miejscowościach gminy oraz wydano książeczkę turystyczną z odznakami przyznawanymi za przebycie trasy szlaku zgodnie z ustanowionym regulaminem. Również w 2023 roku realizowany był projekt „Poszerzenie przestrzeni ekspozycyjnej Żarowskiej Izby Historycznej”. W ramach projektu zakupione zostały: profesjonalny skaner marki EPSON, drukarka A3, aparat fotograficzny wraz z akcesoriami oraz system ekspozycyjny w postaci gablot ściennych i systemu ekspozycyjnego do prezentowania plansz wystawowych. Całość projektu dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury - państwowego funduszu celowego. W 2023 roku do Żarowskiej Izby Historycznej przekazanych zostało łącznie 286 eksponatów.

 

Wystawy: 12 (stacjonarne w Izbie – 4, stacjonarne w GCKiS – 2, plenerowe czasowe – 6)

 

● 23.01.2023 – 24.02.2023
Wystawa czasowa (stacjonarna) „1863-2023” – z okazji 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego.

● 5.03.2023
Wystawa czasowa (plenerowa) „Eksponaty w zbiorach Izby Historycznej oraz znaleziska Stowarzyszenia AUREUS” – wystawa towarzysząca Bieg Tropem Wilczym.

● 22.03.2023 – 24.03.2023
Wystawa czasowa (stacjonarna) „Zabytki archeologiczne w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej” – w ramach Ferii Zimowych 2023.

● 17.04.2023 – 12.05.2023
Wystawa czasowa (stacjonarna) „Archiwalia” – zbiory Żarowskiej Izby Historycznej oraz kolekcji prywatnej.

● 17.04.2023 – 12.05.2023
Wystawa czasowa (stacjonarna) „Pamiątki historii” – zbiory Żarowskiej Izby Historycznej.

● 27.05.2023
Wystawa czasowa (plenerowa) „Eksponaty w zbiorach Izby Historycznej oraz znaleziska Stowarzyszenia AUREUS” – wystawa towarzysząca Dni Żarowa 2023.

● 1.06.2023
Wystawa czasowa (plenerowa) „Eksponaty w zbiorach Izby Historycznej oraz znaleziska Stowarzyszenia AUREUS” – wystawa towarzysząca Dzień Dziecka SP Żarów (na zaproszenie dyrekcji).

● 22.09.2023
Wystawa czasowa (plenerowa) „Eksponaty w zbiorach Izby Historycznej oraz znaleziska Stowarzyszenia AUREUS” – wystawa towarzysząca Zakończenie lata – Piknik charytatywny w SP Zastruże (na zaproszenie dyrekcji).

● 7.10.2023
Wystawa czasowa (plenerowa) „Zabytki architektury w Wierzbnej” – wystawa towarzysząca Święto Dyni Wierzbna.

● 8.11.2023 – 30.11.2023
Wystawa czasowa (plenerowa) „Mieszkańcy Ziemi Żarowskiej w szeregach antykomunistycznej organizacji Rzeczpospolita Polska Walcząca”.

● 8.11.2023 – 30.11.2023
Wystawa czasowa (stacjonarna) „Legiony Polskie 1914-1918” – z okazji 105. rocznicy odzyskania niepodległości.

● 11.11.2023-12.11.2023
Wystawa czasowa (stacjonarna) „25-lecie Festiwalu Pieśni Patriotycznej w Żarowie” – wystawa towarzysząca Festiwal Pieśni Patriotycznej w GCKiS Żarów.

 

  

  

 

 

Prelekcje Historyczne: 36 (w Izbie dla szkół – 12, Żarowskie Prelekcje – 2, prelekcje terenowe – 14, prelekcje podczas zajęć historyczno-archeologicznych – 6, prelekcje inne – 2). Liczba uczestników: 667 osób

 

● Prelekcja Izba – 27.01.2023 (SP Żarów)
● Prelekcja Izba – 8.02.2023 (SP Żarów)
● Prelekcja Izba – 3.02.2023 (SP Żarów)
● Prelekcja Izba – 6.02.2023 (ZS Żarów) – 2 prelekcje
● Prelekcja Żarów – 14.02.2023 (dla członków Koła PTTK „Żarodreptaki”)
● Prelekcja Izba – 22.03.2023 (dla dzieci) – w ramach Ferii Zimowych w Izbie
● XXII Żarowska prelekcja Historyczna – 3.03.2023
● Prelekcja Izba – 26.05.2023 - przy okazji uroczystej sesji Rady Miejskiej (Dni Żarowa 2023)
● XXIII Żarowska Prelekcja Historyczna – 30.06.2023
● Prelekcja Izba – 6.09.2023 (SP Żarów)
● Prelekcja Izba – 8.09.2023 (SP Imbramowice)
● Prelekcja Izba – 21.11.2023 (SP Żarów)
● Prelekcja Izba – 30.11.2023 (ZS Żarów) – 3 prelekcje
● Prelekcje terenowe podczas spacerów historycznych i rajdów – 11 prelekcji
● Prelekcje w Izbie (zajęcia historyczno-archeologiczne) – 6 prelekcji
● Prelekcja Siedlimowice – 19.08.2023 (Święto Mąki)
● Prelekcja Wierzbna – 7.10.2023 (Święto Dyni) – 2 prelekcje
● Prelekcja Żarów – 20.12.2023 (podczas prezentacji książki Gmina Żarów. Na przestrzeni wieków)

 

   

 

Pracownia historyczno-archeologiczna : 13 spotkań (ogólna liczba osób biorąca udział we wszystkich spotkaniach: 119 osób)

 

● Zajęcia 4.01.2023 – podsumowanie roku 2022 oraz omówienie planu zajęć na rok 2023
● Zajęcia 18.01.2023 – wycieczka terenowa i prelekcja „Architektura zabudowy Żarowa”
● Zajęcia 1.03.2023 – wycieczka terenowa i prelekcja „Kopalnia i brykietowania węgla w Żarowie oraz architektura secesyjna”
● Zajęcia 29.03.2023 – konserwacja i dokumentacja znalezisk archeologicznych dokonanych na Ziemi Żarowskiej
● Zajęcia 12.04.2023 – wycieczka i prelekcja historyczna „Historia Stawu Miejskiego”
● Zajęcia 26.04.2023 – prelekcja „Kroniki źródłem wiedzy historycznej”
● Zajęcia 10.05.2023 – wycieczka terenowa i porządkowanie grobu Carla von Kulmiza w Parku Miejskim
● Zajęcia 31.05.2023 – wycieczka terenowa i prelekcja „Hrabiowie von Burghauss z Łażan”
● Zajęcia 13.06.2023 – podsumowanie zajęć odbytych w roku szkolnym 2022/2023 i rozdanie pamiątkowych dyplomów oraz medali
● Zajęcia 21.09.2023 – wycieczka terenowa z poszukiwaniem „pamiątek przeszłości”
● Zajęcia 5.10.2023 – konserwacja i dokumentacja znalezisk archeologicznych dokonanych na Ziemi Żarowskiej
● Zajęcia 18.10.2023 – wycieczka terenowa, porządkowanie grobu st. sierż. (chór.) Bolesława Kosteckiego oraz prelekcja „Podziemie Niepodległościowe na Ziemi Żarowskiej”
● Zajęcia 8.11.2023 – wycieczka terenowa szlakiem „Gmina Żarów jakiej nie znacie” otwarcie wystawy plenerowej „Mieszkańcy Ziemi Żarowskiej w szeregach antykomunistycznej organizacji Rzeczpospolita Polska Walcząca”
● Zajęcia 22.11.2023 – prelekcja „Fotografie źródłem wiedzy historycznej”
● Zajęcia 6.12.2023 – konserwacja i dokumentacja znalezisk archeologicznych dokonanych na Ziemi Żarowskiej

 

 

 

 

 

 

Spacery historyczne – 12, Rajdy piesze – 2 (Liczba uczestników: 549 osób)

 

● Spacer historyczny – 24.03.2023 (SP Żarów) Żarów
● Spacer historyczny – 10.05.2023 (SP Żarów) Żarów
● Spacer historyczny – 11.05.2023 (SP Żarów) Żarów
● Spacer historyczny – 12.05.2023 (SP Żarów) Żarów
● Spacer historyczny – 31.05.2023 (SP Żarów) Żarów
● Spacer historyczny – 5.06.2023 (SP Żarów) Żarów
● Spacer historyczny – 15.06.2023 (SP Żarów) Żarów
● Rajd pieszy – 8.07.2023 (szlakiem von Kornów) Żarów – Kalno – Wostówka - Siedlimowice
● Spacer historyczny – 19.08.2023 (Święto Mąki) Siedlimowice
● Spacer historyczny – 8.09.2023 (SP Imbramowice) Żarów
● Spacer historyczny – 12.09.2023 (SP Żarów) Żarów
● Spacer historyczny – 13.09.2023 (SP Żarów) Żarów
● Rajd pieszy – 29.10.2023 (szlakiem „Gmina Żarów jakiej nie znacie”) Żarów – Łażany – Kruków – Marcinowiczki - Imbramowice
● Spacer historyczny – 7.10.2023 (Święto Dyni) Wierzbna

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

VIII Żarowskie Spotkanie Miłośników Motoryzacji – 30.08.2023

Wyniki konkursu rzutu oponą:

1. Michał Świderski – odległość 6,0 m, 6,0 m
2. Ireneusz Chudyk – odległość 5,9 m, 5,3 m
3. Rafał Dobrowolski – odległość 5,0 m, 5,0 m
4. Daniel Kluge – odległość 5,0 m, 4,9 m
5. Artur Bajer – odległość 4,5 m, 4,9 m
6. Paweł Szwarc – odległość 4,5 m, 4,6 m
7. Sebastian Surmacz – odległość 4,5 m, 4,5 m
8. Mirosław Kowalski – odległość 4,5 m, 4,4 m
9. Krystian Litka – odległość 3,9 m, 4,5 m
10. Michał Data – odległość 3,5 m, 4,4 m
11. Łukasz Gizka – odległość 4,0 m, 4,3 m
12. Patryk Madziawa – odległość 4,0 m, 4,0 m
Adrian Finowski – odległość 4,0 m, 4,0 m
13. Marek Myszkowski – odległość 3,8 m, 4,0 m
14. Paulina Kowalczyk – odległość 3,0 m, 3,4 m
Bartłomiej Dwornik – odległość 3,0 m, 3,4 m

Wyniki konkursu toczenia opony dla dzieci i młodzieży na czas:

1. Dorota Fiedorowicz – czas 11,20 s
2. Kuba Kuźlak – czas 11,75 s
3. Henryka Bieniaszewska – czas 12,78 s
4. Artur Turko – czas 12,95 s
5. Patryk Fiedorowicz – czas 13,20 s
6. Bartłomiej Murawski – czas 13,30 s
7. Igor Kołodziejski – czas 14,15 s
8. Nadia Chmura – czas 17,47 s
9. Dziana Metelytsia – czas 17,58 s
10. Wojciech Murawski – czas 18,69 s
11. Hubert Kluge – czas 21,03 s
12. Alicja Komendarska – czas 22,94 s
13. Filip Kolender – czas 26,70 s
14. Julek Kowalczyk – czas 29,18 s
15. Sebastian Kowalczyk – czas 30,11 s
16. Wiktoria Surmarz – czas 49,58 s

Przyznano nagrody (puchary) w następujących kategoriach:

● Najładniejsza Felga (Auto) – Paweł Smitiuch (Volkswagen Passat B6)
● Najładniejszy Klasyk (Auto) – Małgorzata i Jacek Wiśniewscy (Willys Knight, 1926 r.)
● Sport / Tuning (Auto) – Ireneusz Chudyk (Dodge Charger V8 3,5)
● Najlepszy SHOW (Pojazd) – Jowita Kessler, Marcin Mierzawa (dwa pojazdy Zastava 100P, mieszkańcy Gdańska i Sopotu, którzy do Żarowa dotarli wracając z rajdu po krajach byłej Jugosławii odwiedzając m.in. Belgrad i Sarajewo, łącznie pokonali razem 6000 km)
● Najciekawszy Militarny (Pojazd) – Eugeniusz Stodolak (transporter opancerzony BRDM-2)
● Najładniejszy Klasyk (Motocykl) – Wojciech Świetlicki (SHL M17 Gazela, 1968 r.)
● Najładniejszy Chopper / Touring (Motocykl) – Rafał Michalski (Yamaha Stratoliner)
● Najładniejszy Sport / Enduro (Motocykl) – Dorota Fiedorowicz (Yamaha YZF R125A)
● Najciekawszy Specjalny (Pojazd) – Bartłomiej Czerwiński (dwa autobusy Autosan H9-21)

 

 

 

Konkurs modelarski – 15.11.2023 (zorganizowany wspólnie przez Żarowską Izbę Historyczną oraz UKS „Harcek” Modelarnia Żarów.

 

 

Konkurs plastyczny pn. „Portret Bohatera Polskiego Podziemia Niepodległościowego” – 2.11.2023 – 30.11.2023 (w ramach projektu „Mieszkańcy Ziemi Żarowskiej w szeregach antykomunistycznej organizacji Rzeczpospolita Polska Walcząca”).

Prace nagrodzone:

Malwina Szklarz – Szkoła Podstawowa im. Jana Brzechwy w Żarowie (klasa VII C)
Igor Mikosz – Szkoła Podstawowa im. Jana Brzechwy w Żarowie (klasa OA)
Filip Gwóźdź – Szkoła Podstawowa im. Jana Brzechwy w Żarowie (klasa II)
Dawid Chorągwicki – Szkoła Podstawowa im. Jana Brzechwy w Żarowie (klasa VI C)

Prace wyróżnione:

Maksymilian Gaicki – Szkoła Podstawowa im. Jana Brzechwy w Żarowie (klasa OA)
Emilia Wszołek – Szkoła Podstawowa im. Jana Brzechwy w Żarowie (klasa OA)
Bruno Mikosz – Szkoła Podstawoa im. Jana Brzechwy w Żarowie (klasa OA)
Paula Kluszek – Szkoła Podstawowa im. Astrid Lindgren w Zastrużu (klasa VII)
Matylda Dykcik – Szkoła Podstawowa im. Astrid Lindgren w Zastrużu (klasa VII)

 

  

  

 

VI Międzyszkolny Konkurs wiedzy historycznej o Gminie Żarów – 6.12.2023.

Wyniki (drużynowo):

SP Zastruże im. Astrid Lindgren – 56 pkt

1. Antoni Wietecki – 31 pkt
2. Patryk Czermański – 25 pkt

SP Żarów Filia Mrowiny – 55 pkt

1. Adam Kądziołka – 28 pkt
2. Emilia Grochowina – 27 pkt

SP Żarów im. Jana Brzechwy – 50 pkt

1. Luiza Szczepańska – 26 pkt
2. Maja Hauke – 24 pkt

SP Imbramowice im. UNICEF – 45 pkt

1. Mateusz Ranierz – 26 pkt
2. Kamil Skrypak – 19 pkt

ZS Żarów im. Jędrzeja Śniadeckiego – 26 pkt 1. Kinga Iłeczko – 26 pkt

Wyniki (indywidualnie):

1. Antoni Wietecki – 31 pkt
2. Adam Kądziołka – 28 pkt
3. Emilia Grochowina – 27 pkt

 

 

 

Spotkanie z promocją książki B. Mucha „Gmina Żarów. Na przestrzeni wieków” – 20.12.2023 i prelekcja „Tajemnice kościoła parafialnego w Imbramowicach”.

 

 

Audycje „Tajemnice Ziemi Sudeckiej” na antenie Radio Sudety 24

11.02.2023 – Tajemnice dworca kolejowego w Żarowie
12.02.2023 – Tajemnice dworca kolejowego w Żarowie

 

 

Dalsze działania w ramach projektu Most „Renowacja i ekspozycja elementów żeliwnego mostu łukowego w Łażanach przez rzekę Strzegomkę” prowadzone wspólnie przez Żarowską Izbę Historyczną / Urząd Miejski Żarów i Politechnikę Opolską. Sporządzona kompletna dokumentacja – karty zabytków ruchomych dla elementów mostu.

 

 

 

Eksponaty przekazane do zbiorów Izby w 2023 roku – 286

 

 

 

Opracowania opublikowane na stronie Żarowskiej Izby Historycznej w 2023 roku – 36

● Ziemia Żarowska 1945-1949. Strefa zaminowana (9.01.2023)
● Rodzina Neumann - właściciele "Domu Mody" w Saarau (16.01.2023)
● Udział mieszkańców Ida- und Marienhütte w I wojnie światowej (23.01.2023)
● Stolarze: rzemiosło branży drzewnej w okolicy Żarowa do 1945 r. (30.01.2023)
● Wystawy i nagrody przedsiębiorstw Kulmiza w latach 1861-1906 (6.02.2023)
● Ruina romantycznej wieży w Pyszczynie (13.02.2023)
● Przedsiębiorstwo Lurgi-Thermi GmbH w Żarowie (20.02.2023)
● W sakiewce dawnych mieszkańców gminy Żarów, cz. 24: Monety cesarza Ferdynanda III Habsburga (27.02.2023)
● Dowód tożsamości konia (6.03.2023)
● Tajemnice kościoła pw. Wniebowzięcia NMP w Imbramowicach, gm. Żarów, cz. 1 (7.03.2023)
● Karta Repatriacyjna mieszkanki Łazan (13.03.2023)
● Tajemnice kościoła pw. Wniebowzięcia NMP w Imbramowicach, gm. Żarów, cz. 2 (15.03.2023)
● Mieszkańcy gminy Żarów odznaczeni "Gwiazdą Italii" (15.03.2023)
● Unikalny zabytek z epoki brązu odnaleziony na obszarze gminy Żarów (22.03.2023)
● Płaskorzeźby greckich bogów z wieży dawnego pałacu w Siedlimowicach (23.03.2023)
● Granitowe kolumny przedsiębiorstwa C.Kulmiz pomnikiem historii w Warszawie (27.03.2023)
● Francuski dąb i mogiła żołnierzy napoleońskich w Mrowinach (3.04.2023)
● Pomnik wojenny w Łażanach (12.04.2023)
● Niemieckie działa pancerne i niszczyciele czołgów pod Żarowem (17.04.2023)
● Charakterystyka Dolnośląskich Zakładów Chemicznych w Żarowie, z wyodrębnieniem zagadnień dotyczących produkcji litoponu, żółcieni chromowej, żółcieni cynkowej i błękitu żelazowego (24.04.2023)
● XIX-wieczne graffiti na wieży kościoła w Pożarzysku (26.04.2023)
● Dzień Zwycięstwa - dawniej i dziś (8.05.2023)
● Kapliczki Dominicusa Geyera na Ziemi Żarowskiej (8.05.2023)
● Richard Lucae i nieznane fotografie pałacu w Siedlimowicach (16.05.2023)
● Pomnik Bismarcka nieopodal Bukowa (30.05.2023)
● Zespół budynków kolejowej ekspedycji towarów w Żarowie (5.06.2023)
● W sakiewce dawnych mieszkańców gminy Żarów. cz. 25: Monety króla Macieja Korwina (12.06.2023)
● Architektura zabytkowego zespołu młyna w Siedlimowicach (22.06.2023)
● Generał von Nádasdy i jego wojska w okolicy Żarowa podczas kampanii wojny siedmioletniej (26.06.2023)
● Zabudowania gospodarczo-mieszkalne dawnego folwarku w Zastrużu (5.08.2023)
● Zabudowania gospodarczo-mieszkalne dawnego folwarku w Pyszczynie (24.07.2023)
● Zabudowania gospodarczo-mieszkalne dawnego folwarku w Krukowie (21.08.2023)
● Hrabia August Friedrich Ferdinand von der Goltz - właściciel pałacu w Wierzbnej (28.08.2023)
● Znalezisko scytyjskiego grotu strzały pod Tarnawą (19.09.2023)
● Butelki z dawnego Saarau (24.11.2023)
● Bolesław Kostecki - uczestnik wojny polsko-bolszewickiej (27.11.2023)