Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

Współpraca z działem naukowo-badawczym Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy

Drukuj
Utworzono: środa, 12, sierpień 2015

Obóz Gross-Rosen powstał w sierpniu 1940 roku jako filia KL Sachsenhausen, której więźniowie przeznaczeni byli do pracy w miejscowym kamieniołomie granitu. Pierwszy transport przybył tam 2 sierpnia 1940 roku. 1 maja 1941 roku Arbeitslager Gross-Rosen uzyskał status samodzielnego obozu koncentracyjnego. W pierwszych dwóch latach istnienia KL Gross-Rosen był małym obozem nastawionym w dalszym ciągu na obsługę kamieniołomu. Mordercza 12-godzinna praca w kamieniołomie, głodowe racje żywnościowe, brak należytej opieki lekarskiej, nieustanne maltretowanie i terroryzowanie więźniów zarówno przez załogę SS, jak i więźniów funkcyjnych powodowały duża śmiertelność, a KL Gross-Rosen był postrzegany jako jeden z najcięższych obozów koncentracyjnych. Zasadnicza rozbudowa obozu Gross-Rosen przypada na rok 1944, zmienia się również jego charakter; obok centrali w Gross-Rosen powstają liczne filie (około 100) zlokalizowane przede wszystkim na terenie Dolnego Śląska, Sudetów i Ziemi Lubuskiej. Do największych należały obozy: AL Fünfteichen w Jelczu, 4 obozy we Wrocławiu (Breslau), Dyhernfurth w Brzegu Dolnym, Landeshut w Kamiennej Górze oraz w zespół obozów Riese zlokalizowanych w Górach Sowich. Ogółem przez Gross-Rosen – obóz macierzysty i jego filie – przeszło około 125 000 więźniów, w tym również więźniowie nie rejestrowani, przywożenia do obozu na egzekucję, np. 2 500 radzieckich jeńców wojennych. Do najliczniejszych grup narodowościowych w kompleksie Gross-Rosen (obóz główny i jego filie) należeli Żydzi (obywatele różnych państw europejskich), Polacy oraz obywatele byłego Związku Radzieckiego. Szacunkowa liczba ofiar obozu Gross-Rosen wynosi około 40 000. Jednym z najtragiczniejszych okresów w dziejach tego obozu była jego ewakuacja. Podczas transportów (nawet kilkutygodniowych) zginęło wiele tysięcy więźniów. Od jesieni 1943 roku do lutego 1945 roku działał na terenie KL Gross-Rosen wychowawczy obóz pracy wrocławskiego gestapo (AEL), przez który przeszło 4 200 więźniów.

Takie właśnie informacje przeczytać można na stronie internetowej Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy http://www.gross-rosen.eu/. W ostatnich dniach zawiązaliśmy współpracę z Działem Naukowo-Badawczym Muzeum Gross-Rosen, którego kierownikiem jest pani Barbara Sawicka. Współpraca dotyczy konsultacji, wymiany informacji oraz dokumentacji dotyczącej byłego obozu, filii zewnętrznych, więźniów oraz ich pracy. W ten właśnie sposób przekazaliśmy dla działu naukowo-badawczego Muzeum, posiadane kopie dokumentów (poniżej) oraz informacje wraz ze źródłami o kilkuset jeńcach radzieckich, którzy trafili do KL Gross-Rosen w latach 1941-1944 i tutaj zostali zamordowani. O ofiarach tych pisał m.in. Józef Gielo w książce pt. Gross Rosen, Warszawa 1970 (fragment przeczytacie poniżej). W jakim stopniu materiały, których trwa weryfikacja, okażą się przydatne i poszerzą wiedzę historyczną nt. KL Gross-Rosen, przekonamy się za jakiś czas. Z wielką nadzieją oczekujemy również na wynik kwerendy, którą muzealnicy z Wałbrzycha (tutaj mieszczą się pracownie muzealne oraz archiwum) prowadzą na naszą prośbę w sprawie kilku obiektów mieszczących się na terenie jednej z dolnośląskich filii KL Gross-Rosen. Okazuje się bowiem, że identyczne konstrukcje z czasów wojny, znajdują się także na terenie Żarowa. Czy jest to tylko zwykły zbieg okoliczności, a może dzieło jednej firmy budowlanej z przeznaczeniem stricte obozowym ? Być może poznamy odpowiedź i na to pytanie.

 

 

 

 

Formularze/akty zgonu jeńców narodowości rosyjskiej ze Stalagu 318 Lamsdorf (Łambinowice), wystawione w listopadzie i grudniu 1941 roku. Pieczęć i podpis lekarza obozowego KL Gross Rosen w stopniu SS-Hauptscharführera (zastępca głównego lekarza SS-Untersturmführera Friedricha Entressa)

 

 Spis 18-tu jeńców rosyjskich rozstrzelanych lub powieszonych w KL Gross-Rosen na przestrzeni lutego i grudnia 1944 roku. Dokument z 12 października 1945 roku, podpisany przez pułkownika Fiłatowa

 

 

Fragment z książki Józefa Gielo, Gross Rosen, Warszawa 1970

 

Opracowanie
Bogdan Mucha

© 2022 Żarowska Izba Historyczna

Friday the 29th. By BlueHost Review and Affiliate Marketing.