Pamiątki Eleonory Gołębiowskiej - Lwowianki i Żarowianki, krewnej Bohatera obrony Lwowa

Pierwszym Polakiem pochowanym na żarowskim cmentarzu po II wojnie światowej był Kazimierz Żurowski, który urodził się 16 grudnia 1897 roku we Lwowie. Po wojnie zameldowany w Krakowie. Urzędnik wyznania rzymsko-katolickiego, który zmarł w Żarowie 20 czerwca 1947 roku i tutaj spoczywa. Napisy umieszczone na granitowym krzyżu mówią: Legionista, Obrońca Lwowa 1918, Kazimierz Żurowski *16 XII 1897 +20 IV 1947. Obok tej mogiły spoczywa Michalina Wróblowa z Żurowskich ze Lwowa *8 III 1857 +25 IV 1950. Oba nagrobki jak informują przytwierdzone tabliczki, ufundowane zostały przez Zarząd Główny Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich (TMLiKPW) i poświęcone 21 października 2008 roku. W czasopiśmie Semper Fidelis (listopad-grudzień 6 [107] 2008), wydawanym przez TMLiKPW we Wrocławiu, na str. 26 przeczytać możemy: Ponad 60 lat temu, w czerwcu 1947 r. miał skromny pogrzeb. Nie było orkiestry, salw kompanii honorowej, przemówień. Za trumną szła żona, jej ciotki i ich sąsiedzi. Żył 50 lat, nagła śmierć zaskoczyła go w Żarowie koło Świdnicy. A przecież miał spocząć wśród kolegów – 600 km na wschód – Na Campo Santo, najpiękniejszym cmentarzu wojskowym w Europie, tam, "gdzie lwowskie śpią orlęta". Był legionistą i obrońcą Lwowa, za odwagę i przelaną krew w obronie swego rodzinnego miasta i niepodległej Polski otrzymał: Krzyż za Obronę Lwowa, odznakę "Orlęta", Krzyż Walecznych, Krzyż Legionowy, Krzyż Niepodległości. W niepodległej II RP śp. Kazimierz Żurowski, ur.16.12.1897 r. wybrał służbę publiczną. W Policji Państwowej pracował na posterunkach nieopodal Lwowa, m.in. w Rodatyczach, Mszanie, a od 1930 r w Gródku Jagiellońskim. W 1935 r. w kościele oo. Franciszkanów we Lwowie poślubił Janinę Gołębiowską, nauczycielkę, też lwowiankę. Nie mieli potomstwa. W ostatnich latach okupacji powrócił wyniszczony z głębi ZSRR. Po wojnie podjął pracę w ZUS-ie. W czerwcu 1947 r. przyjechał z żoną do Żarowa w odwiedziny do samotnych ciotek żony (też lwowianek), z których jedna – śp. Eleonora Gołębiowska pracowała jako nauczycielka, a druga – Michalina była emerytowaną pracownicą "Ossolineum" we Lwowie. Tu zmarł na atak serca i spoczął jako pierwszy po wojnie na miejscowym cmentarzu. Chociaż ojciec śp. Kazimierza był mistrzem rzeźbiarskim i właścicielem zakładu kamieniarskiego we Lwowie, synowi nie dane było otrzymać okazałego pomnika nagrobnego. Rodzinie udał się jednak umieścić na mogile napis: "legionista, bohater obrony Lwowa. Te cztery słowa sprawiły, że po śmierci ciotek, sąsiadów, kresowiacy i mieszkańcy Żarowa nie mijali tego grobu obojętnie. To na wniosek p. Janiny Maślaniec, przy poparciu TMLiKPW w Świdnicy reprezentowanego przez Prezesa Karola Liwirskiego, Zarząd Główny TMLiKPW podjął uchwałę i ufundował nowy nagrobek na mogile śp. Kazimierza Żurowskiego. Odnowiono też sąsiedni grób p. Michaliny Wróblowej, wdowy po nauczycielu gimnazjum we Lwowie.

Kazimierz Żurowski, legionista i Bohater Obrony Lwowa w 1918 roku (Semper Fidelis, 6[107] 2008)

Groby Michaliny Wróblowej z Żurowskich i Kazimierza Żurowskiego na cmentarzu w Żarowie

Grób Eleonory Gołębiowskiej na cmentarzu w Żarowie

Do naszych zbiorów trafiły pamiątki po wspomnianej wcześniej Eleonorze Gołębiowskiej, ur. 6 lutego 1882 r. we Lwowie, zmarłej 11 lipca 1960 r. w Żarowie i pochowanej na tutejszym cmentarzu. Wśród pamiątek jest Mszał Rzymski (łac. Missale Romanum), czyli najważniejsza księga liturgiczna w Kościele katolickim obrządku rzymskiego, zawierająca teksty stałych i zmiennych części Mszy. Mszał opracowany został przez ks. dr Gerarda Szmyda i wydany w 1935 roku we Lwowie. W jego wnętrzu znajdowało się 6 obrazków religijnych, spośród których na odwrotnej stronie jednego znajduje się podpis z datą i miejscowością Lwów 19.X.44 oraz informacją Gołębiowska Eleonora została wpisana do Bractwa Różańcowego. Druga pamiątka to pamiętający jeszcze czasy zaborów Ilustrowany Katechizm Średni dla Katolików, napisany przez ks. Walentego Gadowskiego i wydany w 1911 roku w Tarnowie.

Autor Mszału Rzymskiego

Gerard Szmyd, ur. 22 października 1885 roku w Krościenku Wyżnym k. Krosna, zm. 11 grudnia 1938 roku we Lwowie, polski duchowny katolicki, teolog, kanonik, kapelan wojskowy i harcerski. Studiował teologię na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Lwowskiego uzyskując tytuł doktora. W 1910 roku przyjął święcenia kapłańskie. Był profesorem w IV gimnazjum im. Jana Długosza we Lwowie. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w listopadzie 1918 roku brał udział w obronie Lwowa podczas wojny polsko-ukraińskiej. W 1920 roku ochotniczo wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W latach 1920 i 1925-1930 był kapelanem Wojska Polskiego. Ponadto był także kapelanem sióstr Karmelitanek Bosych, Związku Obrońców Lwowa i harcerzy lwowskich, od 1926 do 1931 roku pełniąc również urząd przewodniczącego zarządu lwowskiego Związku Harcerstwa Polskiego. Posługiwał jako wikary w Kałuszu i w bazylice archikatedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny we Lwowie. W latach 1930-1938 proboszczem parafii św. Marii Magdaleny we Lwowie przy kościele pod tym wezwaniem. W tym czasie dokonano odnowy świątyni, wbudowano organy i dom parafialny obok. Był kanonikiem honorowym kapituły lwowskiej i członkiem Polskiego Towarzystwa Teologicznego. Do końca życia był asystentem Akcji Katolickiej Kobiet we Lwowie. Zmarł na atak serca 11 grudnia 1938 roku podczas uroczystości poświęcenia Domu Katolickiego na Kulparkowie we Lwowie. Pierwotnie pochowany 14 grudnia 1938 roku na Cmentarzu Obrońców Lwowa. W okresie Ukraińskiej SRR w trakcie profanacji i zrównywania z ziemią Cmentarza Obrońców Lwowa Maria Tereszczakówna (polska działaczka społeczna) wraz z grupą kilku innych osób, w celu ratowania szczątków polskich bohaterów pochowanych na tym cmentarzu przeniosła kilka ciał zasłużonych Polaków w inne miejsce pochówków w tym do grobowców w głębi Cmentarza Łyczakowskiego. Po latach udało się ustalić, że miejscem spoczynku ks. Szmyda jest grobowiec rodzinny Kłosowskich. Odznaczony: Krzyż Walecznych, Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie),, Medal Niepodległości, Krzyż Obrony Lwowa

Bractwo Różańcowe to wspólnota osób, która modlitwą różańcową wspiera apostolską działalność Zakonu Kaznodziejskiego. Idea Bractwa Różańcowego wywodzi się od św. Dominika, a rozpowszechniona została przez bł. Alana z La Roche dzięki zorganizowaniu pierwszego bractwa, które zbierało się w Douai by odmawiać Pozdrowienie Anielskie(1464-1468). Pierwsze Bractwo Różańcowe założył w Kolonii 8 września 1475 roku Jakub Sprenger. Najstarsze wspólnoty w Polsce powstały: we Wrocławiu – w 1481 r., w Krakowie – 1484, w warszawskim konwencie św. Jacka – 1604, w Międzyrzecu Podlaskim – 1614, w Gidlach – 1616, w Poznaniu – 1630. Około 1484 roku istniało Bractwo we Lwowie, albowiem w dokumencie papieża Innocentego VIII z tego roku wymieniany jest Andrzej ze Lwowa, stały kapelan Bractwa Różańcowego. Do wspólnoty Bractwa Różańcowego należą osoby, które podjęły decyzję odmawiania w ciągu tygodnia dowolnie wybranych piętnastu tajemnic różańcowych. Sprawą istotną jest tu modlitwa za wszystkie Bractwa Różańcowe na całym świecie i za zakon dominikański. Można się także modlić we wszystkich innych intencjach Kościoła, intencjach osobistych, a także intencjach innych wspólnot różańcowych, na przykład Żywego Różańca. Czas i miejsce nie mają znaczenia. Decyzja o przystąpieniu do tej wspólnoty modlitewnej odnotowana zostaje w Księdze Bractwa.

Autor Katechizmu

Walenty Gadowski, ur. 8 grudnia 1861 roku w Nowym Wiśniczu, zm. 14 maja 1956 roku w Bochni), taternik i duchowny katolicki. W latach 1903–06 wytrasował szlak zwany Orlą Percią (czynny dziś na odcinku od przełęczy Zawrat do przełęczy Krzyżne) – powszechnie uważany za najtrudniejszy szlak w całych Tatrach. W roku 1926 roku z jego inicjatywy wytyczono „Pienińską Orlą Perć”, czyli Sokolą Perć (szlak niebieski od Sokolicy do Trzech Koron) oraz nieistniejącą już Skalną Perć. Jako pierwszy wszedł na Małą Buczynową Turnię, Wielką Buczynową Turnię oraz Kozie Czuby.

Źródła:
Semper Fidelis (listopad-grudzień 6 [107] 2008)
https://pl.wikipedia.org/

Opracowanie
Bogdan Mucha