O Łażanach i tamtejszym kościele z kroniki żarowskiej parafii NSPJ

O Łazanach (zniemczone Laasan) dowiadujemy się po raz pierwszy w wykazie dziesięcin 1335 r., gdzie miejscowość ta występuje jako parafia. Łazany miały poprzednio nazwę "Laszano". Tą nazwę pisaną w polskich literach podaje kronika H.Hoffmanna, w której wyżej mowa i według której kościół ten w Łazanach został zbudowany w roku 1300. Ten rok budowy potwierdza "Real Handbuch des Bistums Breslau" z r. 1929. Jakie 100 lat odprawiały się w tym kościele luterskie nabożeństwa, aż dopiero w r. 1653 stał się znów kościołem katolickim, a zaś piczę nad nim powierzono wówczas OO. Karmelitom ze Strzegomia wraz z kościołem w Piotrowicach i Pastuchowie, ponieważ Biskup nie dysponował dostateczną ilością kapłanów. Kiedy do Pastuchowa przybył nowo mianowany proboszcz, wówczas przejął również i kościół w Łazanach i Piotrowicach. W roku 1842 posiadała parafia Pastuchów z Piotrowicami i Łazanami 278 dusz. Gdy w roku 1870 proboszcz Bogdan objął parafię, wówczas zastał w Łazanach szkołę jednoklasową, która wkrótce przestała istnieć z braku uczniów, a gdy umierał w r. 1914 pozostawił szkołę dwuklasową w Pastuchowie i Piotrowicach, a trzyklasową w Łazanach i sześcioklasową w Żarowie. W 1929 miała parafia Pastuchów z Piotrowicami 529 dusz, a nowo powstała parafia Żarów z filią Łazanami 1885 katolików, 4667 ewangelików i 225 dusz innych wyznań (gdy w tym same Łazany 450 katolików, 1250 ewangelików i 25 osób innych wyznań).

Kościół filialny, zabytkowy w Łazanach pod wezwaniem Bożego Ciała, niegdyś parafialny, jest zbudowany z kamienia polnego, położony na parceli Nr 602/213, tom 4, karty 144, księgi wieczystej. Wybudowany w roku 1300. Cmentarz kościelny łącznie z powierzchnią pod kościołem zajmuje 16 a, 65 m². Powierzchnia kościoła (wewnątrz) 146 m². Zakrystia 4 na 6 = 24 m². Od czasu wybudowania go tj. Od roku 1300 do 1 kwietnia 1920 r. był kościołem parafialnym, do którego należała miejscowość Żarów, nie mająca swego kościoła do 1910 r., a od 1. IV.1920 został ten kościół w Łazanach kościołem filialnym przynależnym do parafii Żarów. Wiele danych przemawia za tym, że kościół ten jest polskim pomnikiem, szczególnie gdy chodzi o starą część kościoła ale nie dobudówkę, która została dokonana w r. 1569 przez panią Formose z domu Nimtzin wdowę po Zygmuncie Mulhems. Ona też postawiła tam na cmentarzu kościelnym grobowiec dość okazały. Przy kościele postawione były dwa dzwony, jeden z nich, który znajduje się do dzisiaj napis: "Hue venite qui onerati estis vocem Domini, Anno Domini 1618. Lorintz

Gisler. Soli Deo Gloria", a drugi z obrazem M.B. Zabrany w czasie wojny 1917 miał napis: "Heiliger Joannes Nepomuceno, Peiester und Marterer, bitt Got für uns. Gegossen in Schweidnitz 1729". W r. 1843 podwyższono wieżę, do czego zużyto 30.000 cegieł i pobudowano zakrystię – łącznie kosztem 1686 talarów. W r. 1857 dokonano remontu wnętrza i przestawiono ołtarz w miejsce gdzie obecnie się znajduje, nadto zbudowano plebanię. Ambona i przestawienie ołtarza kosztowało 130 talarów. Ambonę później przerobił mistrz Maschner, a zatrzymał tylko starą podstawę. W tym roku 1857 namalowany został przez Wintera obraz Zbawiciela z hostią w ręce, - widzimy go dziś w kościele. W r. 1913 dokonano częściowego remontu kościoła. A w r. 1934 sprawiono nowy ołtarz stylu barokowego, gdyż stary okazał się zupełnie zbutwiały, prócz tego przerobiono organ. Niektóre piszczałki ze starego organu zostały wstawione do nowej przeróbki. Pracy tej dokonał budowniczy organów Berschdorf z Nysy. I tak powstał organ 8-mio głosowy (jaki jest dzisiaj) o 2-ch manuałach, pedale, pneumatyk, bez napędu elektrycznego. Simon z Nysy odnowił w r. 1934 piękną "Pietę". Chrzcielnica okrągła, nieforemna, wydrążona (25 cm głębokości, 60 cm średnicy) jest najprawdopodobniej tą pierwszą chrzcielnicą tego kościoła, dostosowaną do zanurzenia. Posadzka jest z kamienia piaskowca i cegieł, a w kilku miejscach wyglądają kamienie (płyty) nagrobkowe

z zatartymi już mocno literami z pod których widoczne są jeszcze daty jak rok 1495, 1549, 1550. Nad wejściem kościoła znajduje się wyryty napis poświęcony pamięci pani Formosy Mulhems, o której wyżej mowa. Na zewnętrznych ścianach kościoła ulokowane są trzy epitafia o wartościowej sztuce kamieniarskiej – wymagają zabezpieczenia. Kolatorem kościoła do roku 1945 był Arcybiskup Wrocławski. Polichromię w kościele – która jest obecnie w toku – przeprowadza się od października 1967, jako też postawienie mensy twarzą do ludzi.

Opracował
Bogdan Mucha