Strona wykorzystuje pliki cookies, jeśli wyrażasz zgodę na używanie cookies, zostaną one zapisane w pamięci twojej przeglądarki. W przypadku nie wyrażenia zgody nie jesteśmy w stanie zagwarantować pełnej funkcjonalności strony!

Pamiątkowe medale i wpinka w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Drukuj
Utworzono: poniedziałek, 13, marzec 2017

Jak wynika definicji "Medal" jest to niewielki, najczęściej okrągły lub owalny, płaski wytwór metalowy (odmiana wieloboczna jest zwana plakietką), wykonany zazwyczaj techniką odlewu lub bicia. Jest zwykle ozdobiony po jednej lub obu stronach reliefem. Często jest zawieszony na wstążce. Pierwsze medale epoki nowożytnej pochodzą z XIV-wiecznych Włoch, a rozkwit medalierstwa przypada na wieki XV i XVI. Pierwszy medal w Polsce został wybity dla Jana Turzo, w 1508 roku. Medale wykonuje się dla upamiętnienia ważnych wydarzeń lub jako odznaczenia, nagrody za wybitne osiągnięcia, np. sportowe, wojskowe itp. Medal za osiągnięcia sportowe jest to okrągły lub owalny krążek zdobiony po jednej lub po obu stronach reliefem. Medale wojskowe mają dużo bardziej różnorodną formę. Ich kształt, kolor, czy wielkość zależą w większości od pomysłowości twórcy i wymogów państwowych. W zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej są medale dawnych mieszkańców m.in. Medal za Wojnę Prusko-Francuską 1870-71 i miniatura medalu, Krzyż Kriegsverein Saarau 1871 (nadawany przez Związek Wojenny z Żarowa), Medal cesarza Wilhelma I z 1897 roku oraz inne medale okolicznościowe wraz z bogatym zestawem medali-pamiątek po mieszkańcach gminy Żarów – kombatantach i uczestnikach II wojny światowej.

Medalierska kolekcja Żarowskiej Izby Historycznej została powiększona o kolejne ciekawe eksponaty. Należy do nich tzw. Medal Pamiątkowy "1 października 1938", Medal "Za Wierność w Wielkiej Wojnie 1914-1918" oraz wpinka-znaczek o motywie czarno-białej tarczy z krzyżem trójlistnym i napisem Conradswaldau (Mrowiny). Wpinka ta być może jest symbolem gminy ewangelickiej lub miejscowego zespołu piłkarskiego ??. Medale oraz wpinkę (odnalezione na strychu i w przydomowym ogródku) przekazał do Żarowskiej Izby Historycznej mieszkaniec gminy Żarów. Składamy Serdeczne Podziękowania !!!

 

Posiadacie niepotrzebne starocie (przedmioty, fotografie, dokumenty lub inne rzeczy) ?? Posiadacie wiedzę na temat interesujących miejsc, budowli, a może znacie jakąś ciekawą historię ?? Podzielcie się z nami swoją wiedzą lub starociami z domowych strychów, głębokich szuflad oraz rodzinnych albumów. Wszelkie informacje, skany fotografii i dokumentów możecie przesyłać bez wychodzenia z domu na adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.. Skany bądź fotografie, oględziny wszelkich dokumentów i przedmiotów możemy wykonać również od ręki w Gminnym Centrum Kultury i Sportu w Żarowie przy ul. Piastowskiej 10A. Utrwalmy wspólnie w słowie pisanym oraz wzbogacimy historię Naszej Małej Ojczyzny.

 

Wpinka-znaczek z napisem Conradswaldau, fot. B.Mucha

  

 

Medal Pamiątkowy "1 października 1938", fot. B.Mucha

 

Medal Pamiątkowy 1 października 1938 (niem. Medaille zur Erinnerung an den 1. Oktober 1938) (używano także nazwy Sudetenland-Medaille (pol. Medal Kraju Sudetów) to niemieckie odznaczenie nadawane za udział w zajęciu Kraju Sudetów na mocy układu monachijskiego. Odznaczenie zostało ustanowione przez A. Hitlera 18 października 1938 roku dla wyróżnienia uczestników zajęcia w dniu 1 października 1938 roku przez wojska niemieckie części Kraju Sudetów zamieszkałych przez ludność niemiecką a które weszły w skład Czechosłowacji po I wojnie światowej. W dniu 1 maja 1939 roku listę osób uprawnionych do otrzymania medalu poszerzono o osoby, które zasłużyły się przy zajęciu reszty Czechosłowacji w dniu 15 marca 1939 roku i utworzeniu Protektoratu Czech i Moraw. Medal posiadał jeden stopień.

Medal nadawany był wszystkim osobom uczestniczącym w działaniach, które przyczyniły się do zajęcia najpierw Kraju Sudetów, a później reszty Czech (Rest-Tschechei). Medal nadawano żołnierzom Wehrmachtu, członkom oddziałów SS, NSDAP, SA i Partii Sudeckoniemieckiej oraz urzędnikom, którzy uczestniczyli w tych działaniach. Osoby, które w 1938 roku otrzymały medal za zajęcie Kraju Sudetów, a następnie zasłużyły nań ponownie za zajęcie w 1939 roku pozostałej części Czech i utworzenie Protektoratu Czech i Moraw, otrzymywały do już posiadanego medalu okucie z wizerunkiem zamku w Pradze (Prager Burg Spange).Łącznie nadano 1 162 617 tych medali, w tym 134 563 z okuciem.

 

 

Odznaką medalu jest okrągły medal o średnicy 33 mm był wykonany z brązu. Na awersie medalu znajduje się postacie dwóch mężczyzn stojących na postumencie. Mężczyzna w głębi trzyma flagę III Rzeszy, a mężczyzna na pierwszym planie ma na ręku zerwane kajdany. Na tle postumentu znajduje się godło III Rzeszy, orzeł cesarski z rozpostartymi skrzydłami trzymający w szponach wieniec wewnątrz którego znajduje się swastyka. Na rewersie wzdłuż krawędzi znajduje się napis EIN VOLK / EIN REICH / EIN FÜHRER (pol. Jeden naród, jedno państwo, jeden wódz) między poszczególnymi fragmentami znajdują się swastyki. W środkowej części medalu jest napis 1. / OKTOBER / 1938 (pol. 1 październik 1938). Medal zawieszony jest na wstążce o szer. 26 mm, w barwach flagi Niemców sudeckich. Wstążka koloru czarnego, w środku pasek o szer. 9 mm koloru czerwonego, po bokach białe cienkie paski. Na wstążce i baretce medalu umieszczano nakładkę wykonaną z brązu z rysunkiem Zamku Królewskiego w Pradze, dla osób które wyróżniły się w utworzeniu Protektoratu Czech i Moraw.

 

 

Medal Pamiątkowy "Za Wierność w Wielkiej Wojnie 1914-1918", fot. B.Mucha

 

Medal Pamiątkowy "Für Treue im Weltkrieg 1914-1918" (Za Wierność w Wielkiej Wojnie) to niemieckie odznaczenie wprowadzone od 18 czerwca 1921 za udział w I wojnie światowej. Medal zaprojektowany został przez rzeźbiarza prof. Hermanna Kurt Hosaeusa. Przyznawany był za wniesioną opłatą przez tzw. Kyffhäuserbund – organizację zrzeszającą stowarzyszenia niemieckich weteranów i rezerwistów. Jej honorowym prezesem był Paul von Hindenburg (od 8 września 1919 r.), a prezydentami generałowie Josias von Heeringen (27.11.1918-9.10.1926), Rudolfa von Horna (10.10.1926-04.02.1934), Jakob Ritter von Danner (5.02.1934-do rozwiązania).

 

 

Wykonany z pozłacanego brązu medal w formie owalnej posiadał wymiary 31x47 mm i ważył 15 g. Zarówno awers i rewers medalu ozdobiony był na otoku cieńkim wieńcem laurowym. Na rewersie umieszczone były napisy: "Für Treue im Weltkrieg. Aufrecht u. Stolz gehen wir aus dem Kampf, den wir über vier Jahre gegen eine Welt von Feinden, bestanden. Hindenburg. Der Kyffhäuserbund", w tłumaczeniu brzmiące "Za wierność w Wielkiej Wojnie. Wyprostowani i dumni wychodzimy z walki, przeciw światu nieprzyjaciół, którą wytrwaliśmy przez ponad czetery lata. Hindenburg. Związek Kyffhäuser". Szczególnym wyróżnieniem dla byłych żołnierzy frontowych (Frontkämpfer-Abzeichen) były skrzyżowane, pozłacane miecze, które przypinano do wstążki medalu. Można było je otrzymać za opłatą wynoszącą 20 fenigów. Dodatkowo za 40 fenigów do medalu przypinano pozłacane tzw. Klamry bojowe - okucie o wymiarach 35x6 mm. Na okuciach umieszczone były nazwy bitew, w których odznaczony brał udział (z podziałem na fronty: południowy, wschodni, zachodni) lub dla weteranów lotnictwa, jednostek morskich i wojsk kolonialnych. 

Front Zachodni: Aisne-Champagne / Avcre / Antwerpen-Ostende / Argonnen / Armentieres / Arras-Albert / Avre / Chambrai / Campagne / Dinant / Fere-Champenoise / Flandern und Artois / Juvinecourt / Kemmelberg / La Bassoe-Arras / Lille / Lorettohöhe / Lothringen / Maas-Aisne / Marne und Besle / Marne-Schlacht / Montdidier-Noyon / Mühlhausen / Nancy-Epinal / Oise / Perthes / Reims / Scarpe / Soissons-Reims / Soldau-Neidenberg / Somme-Schlacht / St.Quentin / Verdun / Vogesen / Vormarsch 1914 / Wytschaete / Ypern / Yser

Front Wschodni: Brest-Litowsk / Düna / Finnland / Kurland / Litauen / Liveland / Lodz / Masurische Seen / Narew / Narotschsee / Njemenschlacht / Nowo-Georiewsk / Ost-Galizien / Prjasnytz / Rawka / Sehreth / Smorgon / Stochod / Südpolen / Tannenberg / Tarnopol / Ukraine / Warschau / Wilna

Front Południowy: Isonzo / Mazedonien / Palästna / Piave / Rumänien / Serbien

Rodzaje Sił Zbrojnych: Doggerbank / Luftkampf / Oesel / Skagerrak / Uebersee / U-Boot-Krieg / Kreuzer u. Minenkrieg

Medal otrzymywał każdy weteran – uczestnik I wojny światowej po okazaniu stosownych dokumentów i wniesieniu opłaty (pełnowymiarowy medal w 1927 r. kwota 1,60 RM lub miniatura w kwocie 1 RM). Medal wydawano od grudnia 1921 roku do kwietnia 1934 roku. Wedle dekretu z 14 listopada 1935 roku jego noszenie zostało zakazane. Ostatni z wydany medali został przyznany 10 kwietnia 1934 roku przez Landesverband Wirtembergia und Hohenzollern.

 

Źródla:
Г.Пятов, Боевые награды Германии 1933-1945, Moskwa, 2002
О.Курылёв, Боевые награды Третьего Рейха, Эксмо, 2005
http://antique-photos.com
https://www.wikipedia.de/
https://pl.wikipedia.org/

Opracowanie
Bogdan Mucha

© 2022 Żarowska Izba Historyczna

Thursday the 28th. By BlueHost Review and Affiliate Marketing.