Szklany wyrób z huty "Adler" Penzig w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej

Szklana wyciskarka do cytrusów (niem. Zitronenpressen) odlana w hucie szkła A.G. Glasshüttenwerke Adler, Penzig O.L. (ob. Pieńsk, pow. Zgorzelec) to jedyny zachowany w całości przedmiot ze zniszczonego szklano-porcelanowego depozytu, który odnaleziony został w 1999 roku na jednym z przydomowych ogródków w Imbramowicach. Wyrób opatrzony sygnaturą pruskiego orła, służył dawniej mieszkańcom ówczesnego Ingramsdorf i to właśnie przez nich, ukryty został w 1945 roku. Odnaleziony w całości pośród sterty szkieł i porcelanowych skorup, przeleżał kilkanaście kolejnych lat w kuchennej szafce. Dzisiaj jako drobna pamiątka historyczna trafił do zbiorów Żarowskiej Izby Historycznej.

Najstarsza wzmianka o Pieńsku pochodzi z 965 roku. W połowie XIII wieku wybudowano tutaj zamek, który przetrwał do 1514 roku. Wiadomo, że pod koniec średniowiecza Pieńsk był jedną z serbo-łużyckich, leśnych osad hutniczych, otaczających od południa i północy Zgorzelec. Najstarsza, skromna wiejska zabudowa o charakterze zagrodowym dawnej ulicówki łanów leśnych nadal rozciąga się wzdłuż ulicy Zgorzeleckiej. Przełomowym momentem w dziejach późniejszego miasta Pieńsk, było przeprowadzenie w latach 1846-47 kolei żelaznej, łączącej go z Węglińcem i Zgorzelcem. Z rozwojem przemysłu w mieście związane było odkrycie na zboczach Ziegelberge pokładów gliny i iłu z ałunem. Najstarsza cegielnia, należąca do Zgorzelca, znajdowała się przy Langenauerstrasse, na terenie tzw. Kiefernbuschels, który następnie obsadzono różnorodnymi gatunkami drzew liściastych, tworząc w 1911 roku obszar chroniony (obecnie park wpisany do rejestru zabytków). Na rozwoju miasta radykalnie zaważyło uruchomienie w 1858 roku pierwszej huty szkła. Założycielami pierwszej huty byli Menzel z Ruszowa i Behnisch ze Zgorzelca. Już w 1861 roku z inicjatywy firmy Tscheutschler & Lacotta powstała następna huta, a w 1864 roku zaczęła działać fabryka szkła Traugutta Buchnera. Wśród prężnie działających tu zakładów należy wymienić ponadto huty: Adler (zał. w 1872 r.), Phönix (zał. 1887 r.) oraz Meissner, Kleinert & Co. oraz szlifiernia szkła Richarda Süssmutha (zał. 1900 r.).

Posiadacie niepotrzebne starocie (przedmioty, fotografie, dokumenty lub inne rzeczy) ?? Posiadacie wiedzę na temat interesujących miejsc, budowli, a może znacie jakąś ciekawą historię ?? Podzielcie się z nami swoją wiedzą lub starociami z domowych strychów, głębokich szuflad oraz rodzinnych albumów. Wszelkie informacje, skany fotografii i dokumentów możecie przesyłać bez wychodzenia z domu na adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.. Skany bądź fotografie, oględziny wszelkich dokumentów i przedmiotów możemy wykonać również od ręki w Gminnym Centrum Kultury i Sportu w Żarowie przy ul. Piastowskiej 10A. Utrwalmy wspólnie w słowie pisanym oraz wzbogacimy historię Naszej Małej Ojczyzny.

Źródła:
G. Grajewski, T. Przydróżna, D. Wiśniewska, Miasto i Gmina Pieńsk. Studium Środowiska kulturowego, Wrocław 2008
https://www.glas-musterbuch.de/

Opracowanie
Bogdan Mucha