Pocztowa zalepka Okręgu Urzędowego Mrowiny z XIX wieku

Niewielki okrągły krążek z papieru o średnicy 3 cm z centralnie umieszczonym herbem Poczty Królestwa Prus w postaci orła w koronie z krzyżem, który w szponach trzyma insygnia królewskie (berło i jabłko). Nad nim umieszczony napis AMT CONRADSWALDAU (skrót amt od niem. Amtsbezirk) czyli Okręg Urzędowy Mrowiny. W części dolnej napis KREIS SCHWEIDNITZ - Powiat Świdnica. Opis ten dotyczy popularnej zwłaszcza w XIX wieku tzw. Siegelmarki. Przedmiot zakupił i udostępnił nam prywatny kolekcjoner.

Terminem Siegelmarke, Vignetten lub Verschlussmarken określa się wykonaną z papieru zalepkę, zwykle okrągłą lub owalną, która stosowana była przez instytucje rządowe, wojskowe, przedsiębiorstwa a także osoby prywatne do zaklejania kopert i listów. Własne zalepki wydawały również miasta i gminy, apteki, cechy rzemieślnicze oraz uczelnie. Na zalepkach tego rodzaju najczęściej znajdował się napis oraz symbol instytucji lub osoby która ją wydała. Na innych umieszczano rysunek, godło, herb lub tylko napis. Początkowo zalepki były drukowane ale z czasem zaczęto stosować również tłoczony wzór urzędowej pieczęci, bądź herbu. Pierwowzorem papierowych zalepek były pieczęcie odciskane w gorącym laku lub wosku wylanym na kartke papieru. Sposób ten był jednak bardziej pracochłonna. Pierwsze zalepki w takiej formie pojawiły się w Niemczech około 1850 roku. Posiadały różne formy i często specyficzne krawędzie (podobne do znaczków pocztowych). Egzemplarze takie były najczęściej kolorowe a ich wymiary wahały się zwykle w granicach około 4 cm. Cechą najstarszych zalepek stosowanych za czasów panowania cesarza niemieckiego Wilhelma I (lata 1871-1888) były długie wstęgi przyczepione do korony nad cesarskim orłem. Za panowania cesarza Wilhelma II (lata 1888-1918) wstęgi te zostały skrócone. Istniały dwa sposoby zabezpieczenia korespondencji przed ingerencją osób trzecich. Pierwszy, który polegał na zalepieniu koperty tak aby po jej otwarciu zalepka uległa zniszczeniu, tzw. Pavillionsiegel. Z kolei drugi sposób przewidywał, że zalepka naklejana była tylko na jedno skrzydło koperty co umożliwiało otwarcie i przeczytanie korespondencji oraz po zalepieniu koperty wysłanie jej dalej. Była to tzw. fliegender Siegel, czyli pieczęć latająca. Od około 1920 roku stosowanie urzędowych zalepek stopniowo spadło i po 1933 roku wykorzystywane było tylko przez kilka departamentów. W użyciu były jednak aż do 1945 roku.

Posiadacie niepotrzebne starocie (przedmioty, fotografie, dokumenty lub inne rzeczy) ?? Posiadacie wiedzę na temat interesujących miejsc, budowli, a może znacie jakąś ciekawą historię ?? Podzielcie się z nami swoją wiedzą lub starociami z domowych strychów, głębokich szuflad oraz rodzinnych albumów. Wszelkie informacje, skany fotografii i dokumentów możecie przesyłać bez wychodzenia z domu na adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.. Skany bądź fotografie, oględziny wszelkich dokumentów i przedmiotów możemy wykonać również od ręki w Gminnym Centrum Kultury i Sportu w Żarowie przy ul. Piastowskiej 10A. Utrwalmy wspólnie w słowie pisanym oraz wzbogacimy historię Naszej Małej Ojczyzny.

Opracowanie
Bogdan Mucha