Buków

Zabytki w gminie - Buków

Utworzono: poniedziałek, 24, styczeń 2011

Kościół (pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika): wzniesiony w połowie XIII w. przed 1260 r.?) w stylu późnoromańskim. W XIV w. powiększony o część zachodnią, a w połowie XVIII w. o dwie barokowe kaplice dobudowane od południa i od północy. Świątynia orientowana, jednonawowa z symetrycznymi kaplicami, tworzącymi w rzucie formę krzyża. Po stronie zachodniej kwadratowa wieża pokryta ostrosłupowym hełmem.Prostokątne prezbiterium zakończone trójboczną absydą pokryte jest sklepieniem krzyżowo-żebrowym. W prezbiterium znajduje się gotyckie sanktuarium. Nawę pokrywa drewniany sufit.

Wystrój wnętrza (dominuje barok):

   - ołtarz główny, dwukondygnacyjny, wykonany z polichromowanego i złoconego drewna
   - na ołtarzu głównym dwa obrazy: Męczeństwo św. Stanisława B.M., Trójca Święta
   - na konsolach przy kolumnach wyrzeźbione postacie św. Augustyna i biskupa
   - drugi ołtarz Matki Boskiej w kaplicy chrzcielnej datowany jest na 1 połowę XVIII w.
   - trzeci ołtarz z figurami śśw. Piotra i Pawła, wykonany w XVIII w. znajduje się w kaplicy południowej
   - późnobarokowa ambona ozdobiona jest 4 figurami ewangelistów, a wieloboczny baldachim zwieńcza figura świętego
   - barokowa chrzcielnica
   - na XVIII w. datowane są dwa obrazy: Zwiastowanie i Św. Jerzy
   - z 1738 r. pochodzi kamienne (piaskowiec) epitafium kanonika wrocławskiej kolegiaty św. Krzyża i proboszcza opolskiego Jana Ignacego Frantzke

Obszar przykościelny otoczony murem był pierwszą nekropolią (świadczą o tym mapy sprzed 1945 r.) w miejscowości aż do powstania nowego cmentarza w połowie XIX w. W 1729 roku zawaliła się wieża świątyni, odbudowana (wraz z remontem całej budowli) pod koniec XIX w. Na początku XX w. odnowiono barokową chrzcielnicę, a w 1909/10 r. ołtarz główny. Kolejne remonty: 1963, 1969-75 (pokrycie dachu, organy, instalacja elektryczna), 1969 (zawieszenie na wieży nowego dzwonu), 1979-80.

Kaplice: sześć przydrożnych kaplic, cztery większe wykorzystywane są jako ołtarze w czasie Uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej.

1) powstała pod koniec XIX w. Słupowa (forma prostopadłościanu), murowana z resztkami tynku. W dolnej partii wykonana z łupka, nadmurowana cegłą. Jej trzon zwieńczony jest trójkątnymi szczytami i nakryty dwuspadowym daszkiem. Kapliczka znajduje się za cmentarzem, przy drodze do Dzikowej,

2) powstała pod koniec XIX w. Jest jednokondygnacyjną, murowaną kaplicą w całości licowaną czerwoną cegłą. Bryła budowli posiada formę regularna na planie prostokąta. Umieszczony osiowo otwór wejściowy, zamknięty jest ostrołukowo. Kaplicę przykrywa dwuspadowy dach ceramiczny. Obiekt znajduje się przy ul. Kwiatowej,

3) wybudowana na przełomie XIX i XX w. Jest jednokondygnacyjną, murowaną kaplicą z regularną bryłą założoną na planie prostokąta. Elewację frontową kaplicy z osiowym wejściem zamyka trójkątny szczyt. Budowlę przykrywa dwuspadowy dach ceramiczny. Kaplica znajduje się przy ul. Lipowej,

4) wybudowana na przełomie XIX i XX w. Jest murowaną budowlą jednokondygnacyjną, tynkowaną z tynkowanym detalem. Otwór wejściowy do kaplicy umieszczony został osiowo w elewacji, zwieńczonej falistym szczytem. Dwuspadowy dach ceramiczny budowli, przebudowany został współcześnie. Kaplica znajduje się przy ul. Lipowej,

5) wybudowana pod koniec XIX w. Słupowa, murowana i tynkowana. Umieszczony na prostym cokole 2-kondygnacyjny trzon kapliczki zwieńczony jest trójkątnymi szczytami i nakryty dwuspadowym daszkiem. Wyższa kondygnacja, rozczłonkowana jest blendami. Kapliczka znajduje się przy ul. Lipowej,

6) wybudowana pod koniec XIX w. Kapliczka słupowa, murowana i tynkowana. Posiada formę prostopadłościennego słupa, zwieńczonego profilowanym gzymsem. W górnej części ściany licowej kapliczki, znajduje się prostokątna wnęka, w której zawieszony jest drewniany krucyfiks. Kapliczka znajduje się przy ul. Lipowej

Pomniki:

1) kolumna maryjna ustawiona w 1870 roku. Posiada formę kanelowanej kolumny korynckiej na wysokim prostopadłościennym postumencie. Na niej umieszczona jest figura stojącej postaci Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Wysokość figury wynosi 80 cm, natomiast cała kolumna mierzy 1,4 m. Kolumna znajduje się przy ul. Lipowej 19

2) figura św. Jana Nepomucena z 1 połowy XVIII w. Składa się z prostopadłościennego postumentu z cokołem i zwieńczeniem, na którym umieszczona jest postać św. Jana Nepomucena w typie kanonicznym – w stroju kanonika z krucyfiksem w objęciach. Figura znajduje się przy ul. Lipowej 24