Dzwon von Winterfeldów z kościoła ewangelickiego w Mrowinach
Dzwon to instrument muzyczny zaliczany do grupy idiofonów naczyniowych, czyli instrumentów, w których źródłem dźwięku jest ciało stałe mające niezmienną, naturalną sprężystość (instrument perkusyjny), pobudzane i wprawiane w drganie za pomocą innego przyrządu np. Belki lub bijaka. Ogólne dzwony można podzielić można na kloszowe, kuliste z sercem, kuliste bez serca (grzechotkowe), bezsercowe głębokie i bezsercowe płytkie. Ze względu na materiał, z którego zostały wykonane na dzwony: brązowe, spiżowe, odlane ze staliwa, mosiężne, szklane, ceramiczne, drewniane lub wykonane z tworzyw sztucznych. W skład budowy typowego dzwonu wchodzą następujące elementy (od góry): korona, hełm, krawędź dolna, płaszcz, wieniec i krawędź dolna. Wewnątrz znajduje się bijak zwany sercem. Korona dzwonu posiada zazwyczaj od 4 do 6 kabłąków lub trzpieniów, które służą do zawieszania dzwonu, przy pomocy stalowych taśm lub klamer do tzw. jarzma (ruchomy element zwieszenia). Jarzmo osadzone jest w nieruchomym siedzisku. Bijak zwany sercem dzwonu, wykonany jest najczęściej z miękkiej kutej stali. Jego posadowienie odpowiada miejscu, w które ma uderzać, czyli w najgrubszą część płaszcza tzw. wieniec. Ważny jest także odpowiedni kształt dla uzyskania poprawnego dźwięku. Waga serca, wynosi zazwyczaj ok. 4% masy całego dzwonu.
Czytaj więcej: Dzwon von Winterfeldów z kościoła ewangelickiego w Mrowinach
Ochotnicza Straż Pożarna w Żarowie na filmie z 1932 roku
W minioną sobotę na portalu aukcyjnym ebay.de zakończyła się interesująca aukcja. Jej przedmiotem była szpula z nawiniętą taśmą filmową 16 mm (rodzaj nośnika zdjęć), na której znalazł się prywatny film nagrany na początku lat 30. XX wieku w Żarowie (ówczesny Saarau). Jego tytuł "Hauptübung der freiw. Feuerwehr Saarau 25. Juni 1932" oraz zamieszczone do aukcji fotografie (kadry filmu) nie pozostawiły cienia wątpliwości, iż chodzi o Ochotniczą Straż Pożarną w Żarowie. Szpula z filmem, została wystawiona na sprzedaż w niemieckiej Kolonii i ostatecznie wylicytowana za kwotę 453 euro (ok. 2065 zł). Niestety nie udało się pozyskać owego reliktu do zbiorów Żarowskiej Izby Historycznej. Nie wiemy też kto został właścicielem szpuli, ale jeżeli chciałby się skontaktować i zaprezentować na łamach naszej strony zawartość owego filmu, na pewno byłby to miły gest dla mieszkańców Miasta i Gminy Żarów. Tymczasem chcemy zaprezentować wybrane fotografie – kadry filmowe, które zostały opublikowane wraz ze wspomnianą aukcją internetową (obróbka fot. ŻIH). Dokumentacja ta poświadcza fakt, że Ochotnicza Straż Pożarna w Żarowie (Freiwilige Feuerwehr Saarau powstała 7 lipca 1867 roku) była na początku lat 30. XX wieku jednostką dobrze zorganizowaną oraz wyposażoną. Na stanie był nowy samochód gaśniczy marki Brennabor LKW (Lieferwagen) ATZ z jednoosiową przyczepą TSA oraz wyprodukowana jeszcze w 1861 roku sikawka konna (pompa hydroforowa). Poza tym na wyposażeniu żarowskich strażaków były różnego rodzaju drabiny oraz sprzęt specjalistyczny, który służył zarówno podczas akcji gaśniczo-ratunkowych, jaki i do celów szkolnych (poniższe fotografie z ćwiczeń, m.in. przy ob. budynku przy ul. Zamkowej 1). Do dyspozycji dawnej OSP Żarów, była także kilkunastometrowa drewniana wieża, która służyła jako obiekt treningowy i zarazem miejsce do suszenia węży strażackich (podobna znajdowała się m.in. w Grodzisku Wielkopolskim). Wspomnieć trzeba, że służbę w Freiwilige Feuerwehr Saarau, pełnili w 1932 roku, m.in. ober-brandmeister (ogniomistrz) August Hanke (z zawodu murarz wymieniony w książce adresowej Żarowa z 1929 r., zamieszkały przy Schweidnitzer Straße 9 – ob. ul. Armii Krajowej) oraz brandmeister (młodszy ogniomistrz) August Böhm (z zawodu dekarz wymieniony w książce adresowej Żarowa z 1929 r., zamieszkały przy Schweidnitzer Straße 7). Obaj wymienieni strażacy byli reżyserami wyżej wspomnianego filmu, do którego zdjęcia wykonał niejaki Hans Zucker.
Czytaj więcej: Ochotnicza Straż Pożarna w Żarowie na filmie z 1932 roku
Katastrofa budowlana i rozbudowa dworca kolejowego w Żarowie
21 kwietnia 1842 roku rozpoczęte zostały prace ziemne przy budowie linii kolejowej Wrocław Świebodzki – Świebodzice (dziś Wrocław Świebodzki – Zgorzelec/Görlitz; linia oznaczona nr 274). Prace przy budowie linii trwały ponad półtora roku, a zaangażowanych w nie było ponad 2 tysiące robotników. We Wrocławiu kosztem ponad 150 tys. talarów powstał dworzec Świebodzki. W Świebodzicach natomiast za sumę 104 tys. talarów wzniesiono dworzec z magazynami i placami załadunkowymi węgla. Linię Wrocław Świebodzki – Świebodzice oddano do użytku 29 października 1843 roku. Na całej trasie linii wybudowano 5 stacji – Wrocław Świebodzki (Breslau Freiburger Bahnhof), Kąty Wrocławskie (Kanth), Imbramowice (Ingramsdorf), Jaworzyna Śląska (Königszelt), Świebodzice (Freiburg) oraz 2 przystanki – Smolec (Schmolz) i Mietków (Mettkau). W 1851 roku rozpoczęto przedłużenie linii ze Świebodzic do Wałbrzycha w pobliże tamtejszego zagłębia węglowego. Całą linię dla ruchu towarowego i pasażerskiego, oddano do użytku 1 marca 1853 roku, a więc po blisko dziesięciu latach od zakończenia pierwszego etapu. Liczba stacji wzrosła z 5 do 11. Wybudowano wówczas (1853 rok) stacje we Wrocławiu Zachodnim (Gross Mochbern), Sadowicach (Sadewitz), Żarowie (Saarau) i Cierniach (Zirlau). Na stacje przemianowano dotychczasowe przystanki w Smolcu i Mietkowie. Stacja kolejowa w Żarowie usytuowana jest na 42,612 km linii Wrocław Świebodzki – Zgorzelec i położona na wysokości 206 m npm. Stacja posiadała niegdyś budynek dworca z nastawnią Żw, ubikację, budynek ekspedycji towarowej, magazyn, budynki mieszkalne dla pracowników, rampę boczno-czołową, peron wyspowy z przejściem podziemnym, budynki gospodarcze i warsztatowe, 2 place ładunkowe, 3 posterunki przejazdowe, wagę wagonową i skrajnik. Układ torowy: 2 tory główne zasadnicze, 1 główny dodatkowy, 13 bocznych.
Czytaj więcej: Katastrofa budowlana i rozbudowa dworca kolejowego w Żarowie
Mieszkańcy gminy Żarów uczestnikami Akcji "Burza" w latach 1944-45
Akcja "Burza" to kryptonim planu powstania zbrojnego i przejęcia władzy w Polsce przy użyciu sił Armii Krajowej, wprowadzony rozkazem dowódcy Armii Krajowej z dnia 20 listopada 1943 roku. Plan zakładał mobilizację oddziałów AK w czasie przesuwania się frontu wschodniego przez ziemie państwa polskiego i atakowanie wycofujących się wojsk niemieckich, w celu opanowania terenu przed wkroczeniem wojsk sowieckich. Terenowym dowódcom Armii Krajowej i przedstawicielom Delegatury Rządu RP na Kraj polecono ujawnianie się wobec wkraczającej Armii Czerwonej i obejmowanie władzy wojskowej i cywilnej na wyzwolonym terenie. Działania zbrojne w ramach „Burzy” Armia Krajowa prowadziła od marca do listopada 1944 roku, a w bardzo ograniczonej formie w styczniu 1945 roku. Jako pierwszy działania w ramach "Akcji Burza", rozpoczął okręg Wołyń, mobilizując w styczniu 1944 roku 27. Wołyńską Dywizję Piechoty Armii Krajowej (5 pułków piechoty i 2 pułk ułanów). Dywizja brała udział w walkach pod Kowlem, na Polesiu i Lubelszczyźnie oraz przy wyzwalaniu m.in. Kocka i Lubartowa. W lipcu 1944 roku 5. Wileńska Brygada Armii Krajowej i Zgrupowanie Okręgu AK Nowogródek (2 pułki ułanów i 3 pułki piechoty) realizowały plan zdobycia Wilna („Ostra Brama”). Na obszarze lwowskim w końcu lipca 1944 roku oddziały 5. Dywizji Piechoty Armii Krajowej (3 pułki piechoty i 1 pułk ułanów) uczestniczyły w wyzwoleniu Lwowa. Mobilizację oddziałów AK przeprowadzono także w okręgu Białystok – 29. Dywizja Piechoty (4 pułki piechoty i 1 pułk strzelców konnych), Polesie – 30. Dywizja Piechoty AK "Twierdza" (2 pułki piechoty), Lublin – 3. Dywizja Piechoty Legionów AK (3 pułki piechoty) i 9. Podlaska Dywizja Piechoty AK (2 pułki piechoty), współdziałające z jednostkami sowieckimi w wyzwalaniu m.in. Krasnegostawu i Szczebrzeszyna. Natomiast w podokręgu Wschód obszaru warszawskiego 8. Dywizja Piechoty AK (4 pułki piechoty, 1 pułk ułanów), walczyła m.in. w rejonie Tłuszcza i Radzymina.
Czytaj więcej: Mieszkańcy gminy Żarów uczestnikami Akcji "Burza" w latach 1944-45
Sakrarium z Kościoła parafialnego pw. Wniebowzięcia NMP w Imbramowicach
Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Imbramowicach wzniesiony został jako budowla salowa z prostokątnym dwuprzęsłowym prezbiterium, orientowana z dobudowaną od strony południowej czworoboczną wieżą. W wielu opracowaniach data roczna 1522, figuruje jako moment wzniesienia tej budowli. Cyfry takie zostały bowiem wyryte nad wejściem do pomieszczenia (dolna kondygnacja czworobocznej wieży), które pierwotnie pełniło funkcję zakrystii kościoła, zanim dobudowano od strony północnej kaplicę utrzymaną w stylu neogotyckim ze sklepieniem gwiaździstym (obecna zakrystia). Do najstarszych elementów architektury kościoła w Imbramowicach, zalicza się kamienne gotyckie sakramentarium wykonane z piaskowca łączonego żelazem oraz gotycki ostrołukowy portal, który niegdyś stanowił boczne wejście do wnętrza budowli. Z wystroju wnętrza świątyni wymienić należy renesansową chrzcielnicę, barokowy ołtarz główny, ambonę z przełomu XVIII/XIX wieku oraz sześć tablic nagrobnych z lat 1588-1626.
Czytaj więcej: Sakrarium z Kościoła parafialnego pw. Wniebowzięcia NMP w Imbramowicach
Więcej artykułów…
Strona 62 z 282
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 90
Warning: Illegal string offset 'active' in /home/virtualki/259278/domains/centrum.zarow.pl/public_html/izba/templates/malita-fjt/html/pagination.php on line 96