Udział mieszkańców Mikoszowej w I wojnie światowej

Przed wybuchem I wojny światowej w Mikoszowej mieszkały 362 osoby (w tym 167 we folwarku – 35 rodzin w 7 budynkach mieszkalnych oraz 195 – zabudowa wiejska składająca się z 37 budynków mieszkalnych. Zdecydowanie dominowała tutaj ludność wyznania protestanckiego. Właścicielką dóbr rycerskich w Mikoszowej była Marie von Kramsta, która od 1916 roku zamieszkiwała w pałacu w Morawie. Obszar folwarku wynosił: 210 ha grunty orne, 2 ha łąki, 6 ha wody, 135 ha las. Dominium mikoszowskie specjalizowało się w chowie owiec i bydła. Chłopi mikoszowscy byli właścicielami zaledwie 71 ha ziemi, w tym 63 ha gruntów ornych i 3 ha łąk.

Listy strat armii niemieckiej z lat 1914-1919 [a], wymieniają nazwiska 32 mieszkańców Mikoszowej, którzy wzięli udział w I wojnie światowej. Wśród nich byli: August Auschner (poległ), Gustav Auschner (ciężko ranny), Wilhelm Auschner (poległ), Wilhelm Bachmann (ciężko ranny), Gustav Boehn (ciężko ranny), Gustav Bräuer (zaginiony), Heinrich Bänsch (poległ), Richard Bänsch (lekko ranny), Richard Büttner (poległ), Hermann Gottwald (ciężko ranny), August Gräser (poległ), August Grüttner (zaginiony), Gustav Haier (lekko ranny), Paul Hanke (lekko ranny), Alfred Hilscher (lekko), August Hornstein (lekko ranny), Hermann Kabitzke (lekko ranny), Paul Kühn (dwukrotnie ranny), Wilhelm Matthes (zaginiony), August Mimel (zaginiony), August Neumann (lekko ranny), August Papczyk (zaginiony), Emil Ruffert (poległy), Emil Scholz (zaginiony), Heinrich Schwarzer (ciężko ranny), Hermann Sebold (ciężko ranny), Paul Seebold (dwukrotnie lekko ranny), Paul Steiner (zaginiony), Arthur Völkel (ciężko ranny), Heinrich Weigel (lekko ranny), Gustav Wieland (ciężko ranny), Paul Ziemba (lekko ranny) [b].

Bilans udziału mieszkańców Mikoszowej w I wojnie światowej to: 6 – poległych i zmarłych od ran, 7 – zaginionych, 8 – ciężko rannych, 11 – lekko rannych [c].

Uczestnicy I wojny światowej z Mikoszowej (niem. Niklasdorf / Kreis Striegau)

1. August Auschner, ur. 24.12. – zmarł w szpitalu 22.04.1916; Verlustlisten Preußen Nr 921 z 27.08.1917, str. 20259

2. Gustav Auschner, starszy szeregowy, 6. Rezerwowa Kompania Sanitarna / 2. Pułk Piechoty / 6. Bawarska Rezerwowa Dywizja Piechoty – ciężko ranny; Verlustlisten Preußen Nr 536 z 22.05.1916, str. 12622

3. Wilhelm Auschner, ur. 28.12. – zmarł od ran; Verlustlisten Preußen Nr 1225 z 26.08.1916, str. 25835

4. Wilhelm Bachmann, ur. 8.03 – ciężko ranny; Verlustlisten Preußen Nr 1133 z 8.05.1918, str. 23463

5. Gustav Boehn, ur. 6.12 – ciężko ranny; Verlustlisten Preußen Nr 1134 z 10.05.1918, str. 23489

6. Gustav Bräuer, ur. 2.01.1896, 4. Pułk Strzelców (3. kompania) – zaginiony; Verlustlisten Preußen Nr 1322 z 20.12.1918, str. 28373 (wymieniony w książce adresowej mieszkańców Mikoszowej z 1942 r.)

7. Heinrich Bänsch, podoficer ur. 5.01. – poległy; Verlustlisten Preußen Nr 1123 z 26.04.1918, str. 23263

8. Richard Bänsch, 184. Pułk Piechoty / 183. Dywizja Piechoty – lekko ranny podczas walk pozycyjnych we Flandrii; Verlustlisten Preußen Nr 612 z 21.08.1916, str. 14233

9. Richard Büttner, starszy szeregowy, ur. 11.6., 271. Rezerwowy Pułk Piechoty / 82. Rezerwowa Dywizja – poległy podczas bitwy and Avre i Matz; pochowany na cmentarzu Morisel (Francja), kwatera 5, grób 14; Verlustlisten Preußen Nr 1183 z 8.07.1918, str. 24901

10. Hermann Gottwald, 22. Rezerwowy Pułk Piechoty (9. kompania) / 23. Rezerwowa Brygada Piechoty / 12. rezerwowa Dywizja / VI. Rezerwowy Korpus / 5. Armia – ciężko ranny w walkach pod Verdun; Verlustlisten Preußen Nr 372 z 5.11.1915, str. 9890

11. August Gräser, 51. Pułk Piechoty (2. kompania) / 22. Brygada Piechoty / 11. Dywizja Piechoty / VI. Korpus Armii / 2. Armia – poległy podczas walk pozycyjnych we Flandrii; Verlustlisten Preußen Nr 314 z 30.08.1915, str. 8443

12. August Grüttner, ur. 4.10. – zaginiony; Verlustlisten Preußen Nr 1285 z 4.11.1918, str. 27446

13. Gustav Haier, 57. Pułk Piechoty Landwery / 18. Dywizja Landwery – lekko ranny podczas bitwy pod Słonimem; Verlustlisten Preußen Nr 330 z 17.09.1915, str. 8816

14. Paul Hanke, 1. Bateria Artylerii Polowej / VI. Korpus Armii – lekko ranny; Verlustlisten Preußen Nr 303 z 17.08.1915, str. 8214

15. Alfred Hilscher, 12. Rezerwowy Batalion Strzelców / 45. Rezerwowa Brygada Piechoty / 23. Rezerwowa Dywizja / XII. Rezerwowy Korpus / 3. Armia – ranny 29.08.1915 podczas walk pozycyjnych w Szampanii; Verlustlisten Sachsen Nr 234 z 9.12.1915, str. 10625

16. August Hornstein, 11. Rezerwowy Pułk Piechoty / 21. Rezerwowa Brygada Piechoty / 11. Rezerwowa Dywizja – lekko ranny w bitwie pod Parthes; Verlustlisten Preußen Nr 176 z 17.03.1915, str. 5317

17. Hermann Kabitzke, ur. 5.12.1886, 156. Pułk Piechoty / 23. Brygada Piechoty / 11. Rezerwowa Dywizja Piechoty / VI. Rezerwowy Korpus / 5. Armia – lekko ranny podczas bitwy o Haucourt ; Verlustlisten Preußen Nr 492 z 29.03.1916, str. 11794

18. Paul Kühn, 176. Pułk Piechoty (3. kompania, 2, batalion) / 87. Brygada Piechoty / 35. Dywizja – lekko ranny podczas walk nad linii Rawka-Bzura; Verlustlisten Preußen 111 z 28.12.1914, str. 3843

● Paul Kühn, 176. Pułk Piechoty (3. kompania, 2, batalion) / 87. Brygada Piechoty / 35. Dywizja – ranny podczas walk nad Sommą; Verlustlisten Preußen Nr 445 z 3.02.1916, str. 11204

19. Wilhelm Matthes, ur. 10.06 – zaginiony; Verlustlisten Sachsen Nr 554 z 13.11.1918, str. 27691

20. August Mimel, ur.13.05.1895 – zaginiony; Verlustlisten Preußen Nr 827 z 7.05.1917, str. 18397

21. August Neumann, ur. 7.04 – ranny 19.09.1915; Verlustlisten Preußen Nr 1087 z 13.03.1918, str. 22917 (wymieniony w książce adresowej mieszkańców Mikoszowej z 1942 roku)

22. August Papczyk, ur. 18.01.1881 – zaginiony; Verlustlisten Preußen Nr 828 z 8.05.1917, str. 18412

23. Emil Ruffert, Dywizja Morska – poległy; pochowany na cmentarzu Vladslo (Belgia), kwatera 5, grób 2520; Verlustlisten Marine Nr 8 z 16.10.1914, str. 1396

24. Emil Scholz, ur. 19.09. – zaginiony; Verlustlisten Preußen Nr 1288 z 7.11.1918, str. 27563

25. Heinrich Schwarzer, 157. Pułk Piechoty (11. kompania) / 78. Brygada Piechoty / 12. Dywizja Piechoty / VI. Korpus Armii / 2. Armia – ciężko ranny podczas bitwy pod La Bassée i Arras; Verlustlisten Preußen Nr 361 z 23.10.1915, str. 9557 (wymieniony w książce adresowej mieszkanców Mikoszowej z 1942 roku)

26. Hermann Sebold, sierżant, ur. 9.03. – ciężko ranny; Verlustlisten Sachsen Nr 538 z 20.09.1918, str. 26429

27. Paul Seebold, 19. Rezerwowy Pułk Piechoty / 19. Rezerwowa Brygada Piechoty / 9. Rezerwowa Dywizja / V Rezerwowy Korpus / 5 .Armia – lekko ranny podczas bitwy pod Verdun; Verlustlisten Preußen Nr 492 z 29.03.1916, str.11789 (wymieniony w książce adresowej mieszkańców Mikoszowej z 1942 roku)

● Paul Seebold, 335. Dywizja Piechoty / 84. Dywizja Piechoty – lekko ranny podczas walk nad Berezyną Olszanką i Krewijanką; Verlustlisten Preußen Nr 596 z 2.08.1916, str. 13737

28. Paul Steiner, ur. 2.12.1897 – zaginiony podczas walk na linii Antwerpia – Moza; 358. Pułk Piechoty / 214. Brygada Piechoty / 214. Dywizja Piechoty; Verlustlisten Preußen Nr 1347 z 24.01.1919, str. 28867

29. Arthur Völkel, ur. 14.08 – ciężko ranny; Verlustlisten Preußen Nr 1261 z 7.10.1918, str. 26796

30. Heinrich Weigel, 271. Rezerwowy Pułk Piechoty (12. kompania) / 82. Rezerwowa Dywizja – ranny; Verlustlisten Preußen Nr 343 z 2.10.1915, str. 9152

31. Gustav Wieland, ur. 5.06. – ciężko ranny; Verlustlisten Sachsen Nr 441 z 14.09.1917, str. 20609

32. Paul Ziemba, 11. Pułk Grenadierów im. Króla Fryderyka III / 22. Brygada Piechoty / 11. Dywizja Piechoty / VI. Korpus Armii / 2. Armia (3. kompania) – lekko ranny podczas walk pozycyjnych w Szampanii, Verlustlisten Preußen Nr 194 z 9.04.1915, str. 5767

Przypisy:

[a] Verlustlisten Preußen: 111, 176, 194, 303, 314, 330, 343, 361, 372, 445, 492, 536, 596, 612, 827, 828, 921, 1087, 1183, 1123, 1134, 1133, 1225, 1261, 1285, 1322, 1347; Verlustlisten Sachsen: 234, 441, 538, 554; Verlustlisten Marine: 8

[b] Listy najprawdopodobniej niekompletne. Brak nazwisk mieszkańców, którzy odbyli służbę i powrócili bez odniesienia ran

[c] Brak informacji o powrocie osób zaginionych w walce (śmierć lub niewola i powrót do domu po wojnie ?)

Zobacz też:
1. Udział mieszkańców Kalna w I wojnie światowej
2. Udział mieszkańców Marcinowiczek, Pyszczyna i Tarnawy w I wojnie światowej
3. Udział mieszkańców Przyłęgowa w I wojnie światowej
4. Udział mieszkańców Siedlimowic w I wojnie światowej
5. Udział mieszkańców Żarowa w I wojnie światowej
6. Udział mieszkańców Gołaszyc i Pożarzyska w I wojnie światowej
7. Udział mieszkańców Mielęcina w I wojnie światowej
8. Zaginione płyty z kościoła w Zastrużu
9. Podwodne groby mieszkańców gminy Żarów
10. S.M.S. "Pommern" – podwodny grób Paula Ludwiga z Gołaszyc
11. Pomnik poległych podczas I wojny światowej mieszkańców Wierzbnej
12.  Udział mieszkańców Bożanowa i folwarku Weselina w I wojnie światowej

Posiadacie wiedzę na temat interesujących miejsc, budowli, a może znacie jakąś ciekawą historię ?? Podzielcie się z nami swoją wiedzą lub starociami z domowych strychów, głębokich szuflad oraz rodzinnych albumów. Wszelkie informacje, skany fotografii i dokumentów możecie przesyłać bez wychodzenia z domu na adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript..

Źródła i ilustracje:
1. Deutschen Verlustlisten 1914-1919
2. T. Ciesielski, Żarów. Historia Miasta i Gminy, Żarów 2006
3. Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge e. V.
4. Archiwum autora

Opracowanie
Bogdan Mucha