W sakiewce dawnych mieszkańców gminy Żarów, cz. 19: Monety cesarza Fryderyka III Hohenzollerna
Friedrich Wilhelm Nikolaus Karl von Hohenzollern urodził się 18 października 1831 roku w Poczdamie. Był synem cesarza Wilhelma I i Augusty z Saksonii-Weimaru-Eisenbach. Jego guwernantem i wychowawcą był znany niemiecki archeolog i historyk Ernst Curtius – odkrywca m.in. Świątyni Zeusa Olimpijskiego. Następnie po ukończeniu 18 lat studiował krótko na Uniwersytecie w Boon. W kolejnych latach nauki odbył liczne podróże zagraniczne, m.in. 1851 roku odwiedził Wielką Wystawę Światową w Londynie. Jako następca tronu szczególnie angażował się w działalność na rzecz kultury. Pasjonował się archeologią i historią. Zainspirował m.in. prace wykopaliskowe w Pergamonie i greckiej Olimpii a także opisywał liczne pomniki i starożytne ruiny na Bliskim Wschodzie. Często wraz z rodziną podróżował m.in. do Włoch (Rzym, Florencja, Wenecja). Odbył też liczne wizyty oficjalne m.in. był na pogrzebie Cesarza Wszechrusi Aleksandra II, złożył wizytę papieżowi i królowi Włoch Wiktorowi Emanuelowi II oraz królowi Hiszpanii Alfonsowi XII. Mimo tego kanclerz Otto von Bismarck przy akceptacji cesarza, bardziej faworyzował młodszego księcia Wilhelma, który był zapoznawany z polityką zagraniczną i reprezentował nawet Cesarstwo Niemiec na uroczystościach z okazji pełnoletności carewicza Romanowa w Sankt Petersburgu.
Największym zamiłowaniem następcy tronu była armia. Już w wieku 10 lat otrzymał stopień podporucznika 1. Pułku Gwardii. W okresie nauki okres wiosenny lub letni zawsze spędzał na manewrach wojskowych. Podczas wojny z Danią w 1864 roku służył jako oficer pod dowództwem marszałka polnego Fryderyka von Wrangela, a w wojnie z Austrią, dowodził siłami zbrojnymi, które odniosły zwycięstwo w bitwie pod Sadową 3 lipca 1866 roku. Udział w sukcesach wojennych następcy tronu miał szef sztabu, hrabia Leonhard von Blumenthal. W wojnie prusko-francuskiej w latach 1870-1871, został mianowany feldmarszałkiem po zwycięstwie stał się orędownikiem proklamacji cesarstwa niemieckiego. Służbę w armii pruskiej traktował jako zaszczyt. Pomimo niechęci do kanclerza Otto von Bismarcka, po zjednoczeniu Niemiec 1871 roku, zaakceptował jego politykę zagraniczną. Bezskutecznie dążył jednak do zawarcia przymierza niemiecko-brytyjskiego. Wedle źródeł w 1885 roku następca tronu gościł w Jarocinie. Na tamtejszym zamku spotkał się z członkami urzędu miasta. Tam też miał się zwrócić do jednego z nich: Pan z pewnością mówisz po polsku. Ten zaprzeczył: Niech Bóg uchowa ! Na to Fryderyk odpowiedział, że jego zdaniem każdy urzędnik w Wielkim Księstwie Poznańskim powinien znać obydwa języki krajowe.
Fryderyk, z łaski Bożej cesarz niemiecki, król Prus, margrabia Brandenburgii, burgrabia Norymbergi, hrabia Hohenzollern, suweren i wielki książę Śląska oraz hrabstwa kłodzkiego, wielki książę Nadrenii i Poznania, książę Saksonii, Westfalii i Angarii, Pomorza, Lüneburga, Szlezwiku, Holsztynu, Magdeburga, Bremy, Geldrii, Kleve, Julich i Bergu, jak również Wendów i Kaszub, Krosna, Lęborka, Meklemburgii etc. landgraf Hesji i Turyngii, margrabia Górnych i Dolnych Łużyc, książę Oranii, książę Rugii, Fryzji Wschodniej, Paderborn i Pyrmontu, Halberstadt, Münster, Minden, Osnabrück, Hildesheim, Verden, Kamienia, Fuldy, Nassau, Mörs etc. uksiążęcony hrabia Hennebergu, hrabia Marchii, Ravensburga, Hohenstein, Tecklenburg i Lingen, Mansfeld, Sigmaringen i Veringen, pan Frankfurtu, etc., etc.
XIX-wieczny medal upamiętniający śmierć cesarza Niemiec i króla Prus - Fryderyka III Hohenzolerna. Awers: wizerunek cesarza i napis w otoku: FRIEDERICH DEUTSCHER KAISER KONIG V. PREUSSEN. Rewers: napis LERNE LEIDEN OGNE ZU KLAGEN - naucz się cierpieć bez skargi. Brąz, średnica 22 mm, waga 3,99 g
W listopadzie 1887 roku wykryto u następcy trony złośliwy nowotwór krtani. W chwili objęcia tronu cesarskiego 9 marca 1888 roku był już bardzo chory. Świadomy swego stanu zdrowia nie dokonał żadnych poważnych zmian. Swoje stanowisko zachował kanclerz Otto von Bismarck. Zdymisjonowany został jedynie minister spraw wewnętrznych Robert von Puttkamer. Przed swoją śmiercią cesarz podpisał ustawę o przedłużeniu kadencji Reichstagu z trzech do pięciu lat oraz przyjął w swojej rezydencji Friedrichskron króla Szwecji Oskara II. Zmarł wycieńczony chorobą 15 czerwca 1888 roku po 99 dniach panowania. Jego następcą został syn Wilhelm II Hohenzollern. O 1874 roku Fryderyk III Hohenzollern otrzymał 67 odznaczeń krajowych oraz zagranicznych. Z orderów niemieckich wymienić można: Order Orła Czarnego z łańcuchem, Wielki Komandor z Gwiazdą Orderu Wojskowego Pour le Merite, Order Wojskowy Pour le Merite, Krzyż Wielki Orderu Orła Czerwonego z Mieczami, Order Orła czerwonego I Klasy, Order Królewski Korony I Klasy z Mieczami, Order Królewski Hohenzollernów I Klasy, Krzyż Wielki Krzyża Żelaznego, Złoty Krzyż Zasługo Wojskowej, Order Książęcy Hohenzollernów I Klasy z Mieczami, Order św. Jerzego (Hanower), Order Lawa Złotego (Hesja), Order Lwa Złotego (Nassau), Order Alberta Niedźwiedzia I Klasy z Mieczami, Order Wierności (Badenia), Krzyż Wielki Orderu Lwa Zeryngeńskiego (Badenia), Order Świętego Huberta (Bawaria), Krzyż Wielki Orderu Świętego Jerzego (Bawaria), Krzyż Wielki Orderu Henryka Lwa (Brunszwik).
W krótkim okresie panowania cesarza Fryderyka III Hohenzollerna emitowano następujące monety z jego wizerunkiem:
2 marki, srebro (próba .900), średnica 28 mm, waga 11,111 g, mennica Berlin (A)
5 marek, srebro (próba .900), średnica 38 mm, waga 27,777 g, mennica Berlin (A)
10 marek, złoto (próba .900), średnica 19,5 mm, waga 3,982 g, mennica Berlin (A)
20 marek, złoto (próba .900), średnica 22,5 mm, waga 7,965 g, mennica Berlin (A)
Dotychczasowe opracowania:
Część 1: Srebrne talary Habsburgów i Hohenzollernów
Część 2: Grosze praskie
Część 3: Srebrne brakteaty
Część 4: Monety Cesarstwa Niemiec 1871-1918
Część 5: Monety Republiki Weimarskiej 1919-1933
Część 6: Monety III Rzeszy 1933-1945
Część 7: Monety Fryderyka Wilhelma IV 1840-1861
Część 8: Złote monety cesarza Leopolda I Habsburga
Część 9: Srebrny halerz legnicki z Wierzbnej
Część 10: Srebrne kwartniki Piastów śląskich
Część 11: Monety okolicznościowe obiegowe Republiki Weimarskiej 1925-1933
Część 12: Srebrne krajcary cesarza Leopolda I Habsburga
Część 13: Srebrne i złote monety cesarza Wilhelma II Hohenzollerna
Część 14: Monety Fryderyka Wilhelma II 1786-1797
Część 15: Monety króla pruskiego Fryderyka II
Część 16: Monety cesarza Józefa I Habsburga
Część 17: Monety cesarza Wilhelma I Hohenzollerna
Część.18: Monety Fryderyka Wilhelma III Pruskiego (1797-1840)
"Obol zmarłego" - obyczaj praktykowany w XV-XVII wieku na cmentarzu przykościelnym w Wierzbnej
Posiadacie wiedzę na temat interesujących miejsc, budowli, a może znacie jakąś ciekawą historię ?? Podzielcie się z nami swoją wiedzą lub starociami z domowych strychów, głębokich szuflad oraz rodzinnych albumów. Wszelkie informacje, skany fotografii i dokumentów możecie przesyłać bez wychodzenia z domu na adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript..
Źródła i ilustracje:
1. S. Haffner, Prusy bez legendy: Zarys dziejów, Warszawa 1996
2. T. Aronson, Cesarze niemieccy 1871-1918, Kraków 1998
3. J. Krasuski, Historia Niemiec, Wrocław 2004
4. M. Schad, Hohenzollernowie, Warszawa 2004
5. F. L. Müller, Der 99-Tage-Kaiser. Friedrich III. von Preußen – Prinz, Monarch, Mythos, München 2013
6. https://en.numista.com/
7. https://www.muenzen-hardelt.de/
8. https://krasowiak.pl/
Opracowanie
Bogdan Mucha