W sakiewce dawnych mieszkańców gminy Żarów, cz. 21: Złote monety króla Fryderyka Wilhelma IV

Fryderyk Wilhelm IV Hohenzollern urodził się 5 października 1795 roku w Berlinie jako najstarszy syn Fryderyka Wilhelma III i Luizy z dynastii meklemburskiej. Już od dzieciństwa był wszechstronnie uzdolniony, znając się m.in. na sztuce. Należał do osób głęboko religijnych, będąc przekonanym o swoim boskim posłannictwie. Lata młodości były dla przyszłego monarchy latami ciężkiej próby. Klęska wojsk pruskich w walce z Napoleonem w bitwie pod Jeną w 1806 roku zmusiły Fryderyka Wilhelma III wraz z rodziną do ucieczki. Po ostatecznym zwycięstwie wojsk koalicji nad Napoleonem książę Fryderyk Wilhelm nadzorował z ramienia ojca przywracanie porządku w kraju. Doprowadził do nasilenia cenzury i przyczynił się do znacznego ograniczenia swobód obywatelskich. W 1823 roku ożenił się z Elżbietą Ludwiką Wittelsbach, księżniczką bawarską, ale para nie doczekała się potomstwa. Fryderyk Wilhelm należał do zwolenników zjednoczenia Niemiec. W 1840 roku po śmierci swojego ojca wstąpił na tron pruski, ogłaszając amnestię dla więźniów politycznych i łagodząc konflikt z Kościołem katolickim. Opowiadał się przeciwko reformom w duchu liberalizmu, jednak w obliczu wydarzeń Wiosny Ludów w Paryżu i Wiedniu (luty i marzec 1848), zdecydował się zwołać 18 marca 1848 roku do Berlina Zjednoczony Landtag, obiecując jednocześnie nadanie konstytucji. Nie zapobiegło to jednak wybuchowi rewolucji w Berlinie (rewolucja marcowa), którą Fryderyk Wilhelm IV początkowo próbował stłumić siłą, lecz już wkrótce zgodził się na powołanie liberalnego rządu i zwołanie Zgromadzenia Narodowego. Dopiero osłabienie nastrojów rewolucyjnych umożliwiło władcy rozwiązanie Zgromadzenia i oktrojowanie (nadanie) Konstytucji Królestwa Pruskiego, 5 grudnia 1848 roku. Po rewizji niektórych zbyt liberalnych artykułów Fryderyk Wilhelm IV ostatecznie złożył przysięgę na nową konstytucję – 5 grudnia 1850 roku, przekształcając tym samym Prusy w monarchię konstytucyjną.

Fryderyk Wilhelm IV z łaski Bożej król Prus, margrabia Brandenburgii, suweren i wielki książę Śląska oraz hrabstwa kłodzkiego, wielki książę Nadrenii i Poznania, książę Saksonii, Angarii, Westfalii, Geldrii, Magdeburga, Kleve, Julich, Bergu, Pomorza, Szczecina, Wendów i Kaszub, Meklemburgii, Krosna etc. burgrabia Norymbergi, landgraf Turyngii, margrabia Górnych i Dolnych Łużyc, książę Oranii, Neuchâtel i Valengin, książę Rugii, Padebornu, Halberstadt, Münster, Minden, Kamienia, Wendów, Schwerinnu, Ratzeburga, Mörs, Eichsfeld i Erfurtu etc. hrabia Hohenzollern, uksiążęcony hrabia Hennebergu, hrabia Marchii, Ruppinu, Ravensburga, Höllenstein, Tecklenburga i Lingen etc., pan ziemi Rostocku, Stargardu, Lauenburga i Bytowa, etc., etc

Jako władca konserwatywny dał się również poznać w kwietniu 1849 roku, kiedy odrzucił koronę cesarską ofiarowaną mu przez Frankfurckie Zgromadzenie Narodowe, obradujące we Frankfurcie nad Menem. Za powód do takiego kroku uznał fakt, iż korona nie została mu dana przez władców innych państw niemieckich, lecz przez przedstawicieli ludu, których nie uznawał za kompetentnych do decyzji godnych wyższych sfer. Jego odpowiedź była dosadna: Nie będę podnosił korony z błota. Obowiązująca w Prusach konstytucja zapewniała władcy silną pozycję w rządzeniu państwem, którą wykorzystywał Fryderyk Wilhelm IV, mianując na premierów bliskich sobie konserwatywnych polityków. Fryderyk Wilhelm zaczął zdradzać objawy choroby psychicznej, określanej łagodnie „zmiękczeniem mózgu”. W 1857 roku zachowanie króla stało się tak ekscentryczne, że jego młodszy brat zaczął zastępować króla w sprawowaniu władzy. Gdy Fryderyk nie wracał do zdrowia Wilhelm został ustanowiony regentem w 1858. Fryderyk zmarł 2 stycznia 1861 roku w poczdamskim pałacu Sanssouci.

W latach panowania króla Prus Fryderyka Wilhelma IV Hohenzollerna (1840-1861) emitowano następujące nominały złotych monet:

 1/6 Thaler, złoto (próba 900), waga: 8,78 g, średnica: 23 mm, rok emisji: 1849, mennica: Berlin (A)

1/2 Friedrich d'Or, złoto (próba 903), waga: 3,341 g, średnica: 19 mm, rok emisji: 1853, mennica: Berlin (A)

1 Friedrich d'Or, złoto (próba 903), waga: 6,682 g, średnica: 22 mm, rok emisji: 1841, mennica: Berlin (A)

1 Friedrich d'Or, złoto (próba 903), waga: 6,682 g, średnica: 22 mm, rok emisji: 1855, mennica: Berlin (A) 

2 Friedrich d'Or, złoto (próba 903), waga: 13,363 g, średnica: 25 mm, rok emisji: 1846, mennica: Berlin (A)

2 Friedrich d'Or, złoto (próba 903), waga: 13,363 g, średnica: 25 mm, rok emisji: 1854, mennica: Berlin (A)

Dotychczasowe opracowania:

Część 1: Srebrne talary Habsburgów i Hohenzollernów
Część 2: Grosze praskie
Część 3: Srebrne brakteaty
Część 4: Monety Cesarstwa Niemiec 1871-1918
Część 5: Monety Republiki Weimarskiej 1919-1933
Część 6: Monety III Rzeszy 1933-1945
Część 7: Monety Fryderyka Wilhelma IV 1840-1861
Część 8: Złote monety cesarza Leopolda I Habsburga
Część 9: Srebrny halerz legnicki z Wierzbnej
Część 10: Srebrne kwartniki Piastów śląskich
Część 11: Monety okolicznościowe obiegowe Republiki Weimarskiej 1925-1933
Część 12: Srebrne krajcary cesarza Leopolda I Habsburga
Część 13: Srebrne i złote monety cesarza Wilhelma II Hohenzollerna
Część 14: Monety Fryderyka Wilhelma II 1786-1797 
Część 15: Monety króla pruskiego Fryderyka II
Część 16: Monety cesarza Józefa I Habsburga
Część 17: Monety cesarza Wilhelma I Hohenzollerna
Część 18: Monety Fryderyka Wilhelma III Pruskiego (1797-1840)
Część 19: Monety cesarza Fryderyka III Hohenzollerna
Część 20: Monety cesarza Karola VI Habsburga
"Obol zmarłego" - obyczaj praktykowany w XV-XVII wieku na cmentarzu przykościelnym w Wierzbnej

Posiadacie wiedzę na temat interesujących miejsc, budowli, a może znacie jakąś ciekawą historię ?? Podzielcie się z nami swoją wiedzą lub starociami z domowych strychów, głębokich szuflad oraz rodzinnych albumów. Wszelkie informacje, skany fotografii i dokumentów możecie przesyłać bez wychodzenia z domu na adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript..

Źródła i fotografie:
https://colnect.com/pl/
https://www.ma-shops.com/
https://en.numista.com/
https://pl.wikipedia.org/

Opracowanie
Bogdan Mucha