W sakiewce dawnych mieszkańców gminy Żarów, cz. 26: Monety cesarza Rudolfa II Habsburga

Małżeństwo cesarza Maksymiliana II Habsburga i cesarzowej Marii Habsburg, doczekało się piętnaściorga dzieci !. Kolejno na świat przyszli: Anna Habsburg (1549), Ferdynand Habsburg (1551), Rudolf II Habsburg (1552), Ernst Habsburg (1553), Elżbieta Habsburg (1554), Maria Habsburg (1555), Maciej Habsburg (1557), Maksymilian III Habsburg (1558), Albrecht VII Habsburg (1559), Wacław Habsburg (1561), Fryderyk Habsburg (1562), Maria Habsburg (1564), Karol Habsburg (1565), Małgorzata Habsburg (1567), Eleonora Habsburg (1568). Maksymilian II już w 1572 roku przeprowadził wybór Rudolfa II na króla Węgier, a w 1575 roku na króla Czech. 27 października 1575 roku w Ratyzbonie został vivente imperatore (za życia cesarza, czyli swojego ojca) wybrany na króla Niemiec, co gwarantowało mu dziedziczenie tytułu cesarskiego. Tron cesarski objął po śmierci swego ojca 27 października 1575 roku. Nowy władca, którego praski dwór stał się oazą dla rozmaitej maści czarowników, alchemików i astrologów. Cierpiący na zaburzenia psychiczne cesarz, pokładał w ich wiedzy i zdolności bezgraniczną ufność. Pomimo swojej niechęci do Kościoła Katolickiego, Rudolf II był gorącym przeciwnikiem reformacji.

Oddany swoim pasją okultystycznym i gromadzeniem dzieł sztuki, mało interesował się sprawami państwa, co miało brzemienne skutki dla polityki wewnętrznej oraz stosunków z Imperium Osmańskim. W 1593 roku obłąkany Święty Cesarz Rzymski, arcyksiążę Austrii, król Czech, Węgier i Chorwacji, zaprzestał płacenia trybutu z Węgier na rzecz Turcji i rozpoczął wojnę z sułtanem Muradem III (tzw. III wojna austriacko-turecka 1593-1606). Po początkowych sukcesach cesarz stracił kontrolę nad sytuacją, a eskalacja napięcia religijnego w kraju doprowadziła do powstania dwóch zwalczających się obozów (Liga Katolicka i Unia Ewangelicka). W latach 1608-1609, obawiając się utraty władzy, wydał akty gwarantujące swobody wyznaniowe protestantom w Czechach i na Śląsku (tzw. List majestatyczny). Przyznawały one wolność kultu religijnego i budowania zborów, a także prawo do wyboru rzeczników społeczności protestanckiej, zwanych defensorami. Cesarz nie przestrzegał ich w praktyce, czym przyczynił się do wybuchu wojny trzydziestoletniej. Za jego panowania miało miejsce przejęcie przez protestantów świątyni w Imbramowicach ok. 1579 roku oraz dwukrotnie w Wierzbnej. Najpierw czasowo w 1585 roku, a następnie w 1595 roku (utrzymana do 1629 r.).

Rudolf, z Bożej łaski uświęcony i wybrany cesarz rzymski, po wieki August, król Niemiec, Węgier, Czech, Dalmacji, Chorwacji, Slawonii, etc. etc. arcyksiążę Austrii, książę Burgundii, Brabancji, Styrii, Karyntii, Karnioli, margrabia Moraw, książę Luksemburga, Górnego i Dolnego Śląska, Wirtembergii, Teck etc. książę Szwabii, hrabia Habsburga, Tyrolu, Ferreti, Kyburga, Gorycji etc. landgraf Alzacji, margrabia Świętego Cesarstwa Rzymskiego, Burgau, Górnych i Dolnych Łużyc etc. pan Marchii Wendyjskiej, Salin, Port Naon etc. etc.

Rudolf II Habsburg nigdy nie zawarł małżeństwa i nie doczekał się legalnego następcy, co spowodowane było lękiem przed wypełnieniem się przepowiedni astrologicznej, zgodnie z którą stracić miał tron na rzecz swego prawowitego spadkobiercy. W 1611 roku, jego brat Maciej Habsburg koronował się na króla Czech, a Rudolf, pozbawiony wpływu na politykę, pozostał jedynie formalnie cesarzem rzymskim. Zmarł 20 stycznia 1612 roku i został pochowany w praskiej Katedrze św. Wita.

Maley Groschen (srebro), 1581, mennica Praga

Weissgroschen (srebro), 1603, mennica Kuttenberg, waga 1,89 g, średnica 21 mm

1 Kreuzer (srebro), 1603, mennica Hall

3 Kreuzer (srebro), 1603, mennica Hall

3 Kreuzer (srebro), lata 1588-1610, mennica Wiedeń, waga 2 g

6 Kreuzer (srebro), 1606, mennica Hall, waga 2,45 g, średnica 23 mm

1/4 Thaler (srebro), 1605, mennica Hall, waga 7,2 g

1/2 Thaler (srebro), 1603, mennica Hall, waga 13,9 g, średnica 35 mm

1/2 Thaler (srebro), 1584, mennica Kuttenberg, waga 14,1 g, średnica 37 mm

1 Thaler (srebro), 1576-1612, mennica Wrocław, waga 28,85 g

1 Thaler (srebro), 1608, mennica Praga

1 Thaler (srebro), 1604, mennica Hall, waga 28,6 g, średnica 42 mm

1 Thaler (srebro), 1591, mennica Kuttenberg, waga 30 g, średnica 41 mm

2 Thaler (srebro), 1604, mennica Hall, waga 57,2 g, średnica 45 mm

2 Thaler (srebro), 1607, mennica Wiedeń, waga 57,42 g

1 Ducat (złoto), 1585, mennica Praga

1 Ducat (złoto), 1593, mennica Praga

1 Ducat (złoto), 1585, mennica Wiedeń, waga 3,45 g

3 Ducat (złoto), 1605, mennica Praga, waga 10,4 g

5 Ducat (złoto), 1610, mennica Praga, waga 17,5 g

10 Ducat (złoto), 1603, mennica Kuttenberg, waga 35 g

10 Ducat (złoto), 1605, mennica Praga, waga 35 g

Dotychczasowe opracowania:

Część 1: Srebrne talary Habsburgów i Hohenzollernów
Część 2: Grosze praskie
Część 3: Srebrne brakteaty
Część 4: Monety Cesarstwa Niemiec 1871-1918
Część 5: Monety Republiki Weimarskiej 1919-1933
Część 6: Monety III Rzeszy 1933-1945
Część 7: Monety Fryderyka Wilhelma IV 1840-1861
Część 8: Złote monety cesarza Leopolda I Habsburga
Część 9: Srebrny halerz legnicki z Wierzbnej
Część 10: Srebrne kwartniki Piastów śląskich
Część 11: Monety okolicznościowe obiegowe Republiki Weimarskiej 1925-1933
Część 12: Srebrne krajcary cesarza Leopolda I Habsburga
Część 13: Srebrne i złote monety cesarza Wilhelma II Hohenzollerna
Część 14: Monety Fryderyka Wilhelma II 1786-1797 
Część 15: Monety króla pruskiego Fryderyka II
Część 16: Monety cesarza Józefa I Habsburga
Część 17: Monety cesarza Wilhelma I Hohenzollerna
Część 18: Monety Fryderyka Wilhelma III Pruskiego (1797-1840)
Część 19: Monety cesarza Fryderyka III Hohenzollerna
Część 20: Monety cesarza Karola VI Habsburga
Część 21: Złote monety króla Fryderyka Wilhelma IV
Część 22: Monety okolicznościowe cesarza Wilhelma II Hohenzollerna
Część 23: Węgierskie złote guldeny
Część 24: Monety cesarza Ferdynanda III Habsburga
Część 25: Monety króla Macieja Korwina
"Obol zmarłego" - obyczaj praktykowany w XV-XVII wieku na cmentarzu przykościelnym w Wierzbnej
Złoty dukat odnaleziony w pobliżu Żarowa

Posiadacie wiedzę na temat interesujących miejsc, budowli, a może znacie jakąś ciekawą historię ?? Podzielcie się z nami swoją wiedzą lub starociami z domowych strychów, głębokich szuflad oraz rodzinnych albumów. Wszelkie informacje, skany fotografii i dokumentów możecie przesyłać bez wychodzenia z domu na adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript..

Źródła i ilustracje:
● H. Wereszycki, Historia Austrii, Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków 1986
● J. Dauxois, Cesarz alchemików. Rudolf II Habsburg, Kraków 1997
● Z. Wójcik, Historia powszechna XVI-XVII wieku, Warszawa 2001
● J. Krasuski, Historia Niemiec, Wrocław-Warszawa-Kraków 2002
● Słownik władców Europy nowożytnej i najnowszej, J. Dobosz, M. Serwański, I. Czamańska, Poznań 2002
● https://en.numista.com (ilustracje monet)

Opracowanie
Bogdan Mucha