Strona główna

Zabytki nieruchome na Ziemi Żarowskiej, cz. 2: Budynki mieszkalne w Żarowie

Ochrona zabytków, które znajdują się na terenie gminy należy do obowiązków samorządu lokalnego. Zadania stojące przed organami administracji publicznej (m.in. zarządami gmin), precyzuje art. 4 Ustawy z dnia 17 września 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (DZ.U. Nr 162 z 2003 r., poz. 1568). Gminy między innymi mają dbać o: „zapewnienie warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych umożliwiających trwałe zachowanie zabytków oraz ich zagospodarowanie i utrzymanie” oraz zapobiegać „zagrożeniom mogącym spowodować uszczerbek dla wartości zabytków”.

Czytaj więcej: Zabytki nieruchome na Ziemi Żarowskiej, cz. 2: Budynki mieszkalne w Żarowie

Korona Wzgórz Ziemi Żarowskiej - wycieczka na Wierzbnik

Za nami piąta wycieczka, odbyta w ramach projektu "Korona Wzgórz Ziemi Żarowskiej", zorganizowana przez Gminne Centrum Kultury i Sportu w Żarowie. 28 kwietnia 2024 r. licząca blisko 80 osób grupa miłośników pieszej turystyki, walorów przyrodniczych i historycznych, wyruszyła na Wierzbnik (264 m n.p.m.), wzniesienie zlokalizowane przy południowo-zachodnim skraju miejscowości Wierzbna.

Niedzielna wyprawa została zapoczątkowana na Placu Kościelnym. Uczestników wyprawy "powitał" pierwszy ze wspaniałych, miejscowych zabytków sakralnych, czyli datowana na rok 1701, kolumna z figurą św. Jana Nepomucena. Po kilku słowach dotyczących samej miejscowości, uczestnicy wyprawy udali się na przyległy teren pocysterskiego kompleksu dawnego przeoratu. Na dziedzińcu pałacowym, archeolog Bogdan Mucha – specjalista d/s zbiorów muzealnych przedstawił krótką historię założenia przeoratu oraz związane z nim ciekawostki historyczne. Każdy z uczestników wycieczki mógł zobaczyć znajdujące się wewnątrz pałacu malowidła z XIV-XVI w. oraz dawny kamienny pręgierz.

Czytaj więcej: Korona Wzgórz Ziemi Żarowskiej - wycieczka na Wierzbnik

XXV Żarowska Prelekcja Historyczna - 24.04.2024 r.

W środowe popołudnie 24 kwietnia 2024 r. odbyła się XXV Żarowska Prelekcja Historyczna. Wedle zapowiedzi organizatorów dla zgromadzonej publiczności przygotowane zostały dwa wykłady, które poprowadzili – Piotr Kucznir (prezes) i Agnieszka Łabuz (sekretarz) z Łużyckiego Towarzystwa Historycznego Zamku Czocha oraz Bogdan Mucha, specjalista ds. zbiorów muzealnych w GCKiS Żarów.

Czytaj więcej: XXV Żarowska Prelekcja Historyczna - 24.04.2024 r.

Udział mieszkańców kolonii „Hummel” w I wojnie światowej

W styczniu 1757 roku Beate Abigail von Nostitz z domu von Siegroth, za sumę 13 000 srebrnych talarów nabyła od Wilhelma Dipranda barona von Richthofen, kolonię i obszar leśny zwany "Hummelbusch" (na północnym skraju lasu nieopodal wsi Mielęcin (Pfaffendorf). Zakupione dobra, zostały włączone do majątku łażańskiego. Wkrótce na skraju gęstego lasu wzniesiono z inicjatywy właścicielki letni dworek, a część kompleksu leśnego nazwano na jej cześć "Beatenwald". Przez szereg następnych lat kolonia "Hummel" zachowała odrębność kościelną i edukacyjną. Jej katoliccy mieszkańcy uczęszczali do kościoła w Rusku, a ich dzieci uczęszczały do szkoły w Mielęcinie. Pod koniec XVIII wieku w "Hummel" zamieszkiwały dwie rodziny komornicze, a wartość tych dóbr szacowano na kwotę 520 srebrnych talarów. Na przełomie lat 20/50. XIX w. w przysiółku stały dwa budynki mieszkalne oraz 5 gospodarczych. Mieszkało tutaj 38 katolików oraz 6 osób wyznania ewangelickiego. W Hummel znajdowała się gospoda “Gasthaus zum Beatenwald” (na pocz. XX w. własność Hoffbauerów, później rodziny Seewald) z prawami gorzelniczymi oraz siedziba zarządcy okręgu łowieckiego. Według Deutsche Verlustliste z 1914-1919 w I wojnie światowej udział wzięło 3 mieszkańców kolonii-przysiółka Hummel [a]. Wśród nich byli: Heinrich Eckelt (lekko ranny), Hermann XV Schmidt (zaginiony), Paul Strietzel (zaginiony) [a], [b].

Czytaj więcej: Udział mieszkańców kolonii „Hummel” w I wojnie światowej

Fotografia odnaleziona w Wierzbnej

Dzisiaj prezentujemy znalezisko z Wierzbnej. Fotografia pochodzi z domostwa przy dawnej Penkendorfer Str. 1 (ob. ul. Pankowicka 1). Wedle książki adresowej w latach 1929-1942 pod wskazanym adresem zamieszkiwała Ida Blischke. Być może jej krewnymi byli: Berta Blischke (rencistka, zameldowana pod adresem Kirchplatz 1), Paul Blischke (pracownik kolei, zameldowany pod adresem Siedlerweg 3). Fotografię przekazał do Żarowskiej Izby Historycznej, pan Waldemar, Składamy serdeczne podziękowania.

Czytaj więcej: Fotografia odnaleziona w Wierzbnej

Relacja z zajęć historyczno-archeologicznych

Podczas naszych zajęć wiele było już mówione o tzw. źródle historycznym. Prezentowaliśmy i rozmawialiśmy o dawnych kronikach, fotografiach oraz mapach. W końcu przyszła kolej na rzecz podstawową, czyli publikacje poświęcone tematyce historyczno-archeologicznej. Tutaj nie mogło obyć się bez wizyty w naszej Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Żarów (27.03.2014). Uczestnicy zajęć zapoznani zostali z księgozbiorem biblioteki oraz jego wybranymi pozycjami. Największe zaciekawienie uczestników zajęć dotyczyło m.in. Encyklopedii Samochodów, Encyklopedii Cywilizacji Starożytnych oraz najnowszych albumów poświęconych Historii Polski. Podczas kolejnych zajęć (10.04.2024) dla naszych podopiecznych, czekało wiele ciekawostek oraz materiałów i znalezisk, które jako pierwsze trafiły w ich dłonie. Od niedawnych przedmiotów historycznych z tzw. "żarowskiego śmietnika" poprzez artefakty z badań pod Kadłubem do przekazanych ostatnio dokumentów dotyczących DZCH „Organika” Żarów. Przeglądając to ostatnie, miała miejsce bardzo żywa dyskusja dotycząca spraw związanych z przysposobieniem obronnym. W tym zakresie wiedza chłopców zadziwiła by niejednego.

Czytaj więcej: Relacja z zajęć historyczno-archeologicznych

Historyczna edukacja najmłodszych mieszkańców Gminy Żarów

Edukacja historyczna najmłodszych mieszkańców gminy Żarów to w ostatnich latach jeden z priorytetów Żarowskiej Izby Historycznej, działającej w ramach Gminnego Centrum Kultury i Sportu w Żarowie. W ostatnim czasie mieliśmy przyjemność gościć w Izbie dzieci z klasy 0a, uczęszczające do Szkoły Podstawowej im. Jana Brzechwy w Żarowie. Opiekunem klasy jest pani Anna Gwóźdź. Z kolei w środę 10 kwietnia, Żarowską Izbę Historyczną odwiedzili uczniowie klasy V ze Szkoły Podstawowej im. UNICEF w Imbramowicach, pod opieką pań Magdaleny Szmajdy i Aleksandry Żywioł. Dla naszych przemiłych gości przygotowana została prelekcja historyczna dotycząca rozwoju przemysłowego Żarowa, historii dworca kolejowego oraz przegląd zabytków od szczątków mamuta, przez zabytki archeologiczne po bardziej nam współczesne kroniki, dokumenty oraz plany przestrzenne. Po półtoragodzinnej wizycie w Izbie przyszła kolej na wycieczkę terenową. Uczniowie z Imbramowic zostali zapoznani z architekturą wybranych budynków w zabudowie miejskiej (ul. Szkolna, A. Krajowej, Zamkowa, Sportowa, Krasińskiego), drzewostanem parku miejskiego oraz pojazdami gaśniczymi zgromadzonymi przed remizą OSP KSRG Żarów.

Czytaj więcej: Historyczna edukacja najmłodszych mieszkańców Gminy Żarów

XXV Żarowska Prelekcja Historyczna

Żarowska izba Historyczna oraz Gminne Centrum Kultury i Sportu w Żarowie, serdecznie zapraszają na XXV Żarowską Prelekcję Historyczną, która odbędzie się w dniu 24 kwietnia 2024 r. o godz. 18:00 w siedzibie Żarowskiej Izby Historycznej przy ul. Dworcowej 3. Wstęp na wydarzenie bezpłatny.

Czytaj więcej: XXV Żarowska Prelekcja Historyczna

Historyczne dokumenty z DZCH "Organika" Żarów

Kolejny wspaniały podarunek dla Żarowskiej Izby Historycznej. Setki stron dokumentów, planów, reklam i innych interesujących materiałów dotyczących Dolnośląskich Zakładów Chemicznych „Organika”. ten imponujący zestaw przekazał nam mieszkaniec Żarowa, pan Adam. Składamy Serdeczne Podziękowania. Dokumentacja z pewnością zostanie zaprezentowana na kolejnych wystawach w Żarowskiej Izbie Historycznej.

Czytaj więcej: Historyczne dokumenty z DZCH "Organika" Żarów

Badania archeologiczne z udziałem Grupy Poszukiwawczej Żarowskiej Izby Historycznej

Kadłub (dawniej Kadlau), gm. Miękinia - nieopodal tej miejscowości w dniu 5 grudnia 1757 roku miała miejsce potyczka kawaleryjska pomiędzy wojskami Prus i Austrii (tzw. wojna siedmioletnia). W oczekiwaniu na przygotowanie obszaru pod pełnoskalowe badania archeologiczne, w minioną sobotę udaliśmy się na wstępny rekonesans i zapoznanie się z terenem. Na miejscu spotkali się: Grupa Poszukiwawcza Żarowska Izba Historyczna, Grupa Eksploracyjno-Historyczna "Hunter" z Polkowic, nasi przyjaciele z Piławy Górnej i Sobótki, a także Joanna Lamparska – podróżniczka i pisarka, Magdalena Haber - prezes Zarządu „Ogólnopolskiego Miesięcznika Odkrywca”. Spenetrowany został niewielki obszar dwóch działek, które względnie nadawały się do prowadzenia prac poszukiwawczych. W efekcie odnalezionych zostało zaledwie 69 artefaktów, pośród których są m.in. nieliczne ołowiane kule, monety (XVIII w. - lata 40. XX w.), guziki płaskie i wypukłe, podkowy końskie i fragmenty podków, ozdoby i ich fragmenty. Zdecydowanie większa część odnalezionych artefaktów nie ma związku ze wspomnianą powyżej potyczką kawaleryjską z okresu wojny siedmioletniej. Oczekujemy zatem na odpowiednie przygotowanie obszaru do prowadzenia badań na pełną skalę.

Czytaj więcej: Badania archeologiczne z udziałem Grupy Poszukiwawczej Żarowskiej Izby Historycznej