Strona główna
Poszukiwania wojennych mogił z 1945 roku na obszarze gminy Żarów
W dniu 14 marca 2012 roku do Żarowskiej Izby Historycznej wpłynęła prośba od prezesa poznańskiego Stowarzyszenia "Pomost" Pana Tomasza Czabańskiego o przyjęcie w depozyt zabytków pozyskanych w czasie prac archeologiczno-ekshumacyjnych przy mogiłach żołnierskich w miejscowościach Zabardowice, Siedlce i Osiek (wszystkie gm. Oława). Tym samym zapoczątkowana została współpraca pomiędzy Żarowską Izbą Historyczną a Stowarzyszeniem "Pomost", które prowadzi poszukiwania i ekshumacje mogił żołnierzy niemieckich i polskich z okresu II wojny światowej oraz Powstańców Wielkopolskich z lat 1918-1919.
Czytaj więcej: Poszukiwania wojennych mogił z 1945 roku na obszarze gminy Żarów
Goście z odległego wschodu
W czwartkowe przedpołudnie Żarowską Izbę Historyczną odwiedziła przebywająca z wizytą w Żarowie dwunastoosobowa delegacja z Federacji Rosyjskiej. Goście z odległego wschodu (osoby pochodzące z Republiki Górnego Ałtaju, Republiki Marij El, Republiki Mordowa, Permskiego Kraju oraz Republiki Karelja) mieli okazję obejrzeć trwającą aktualnie w Izbie wystawę „Poprzez Średniowiecze”.
Cegielnie powiatu świdnickiego
Od starożytności podstawowymi surowcami do budowy ścian budowli mieszkalnych, gospodarczych i innych były: naturalna glina i wypalona (cegła), kamień oraz drewno. Glina, która posiadała cechy urabialności plastycznej po zarobieniu z wodą, wykorzystywana była do wylepiania zarówno ścian jam mieszkalnych, jak i budowli z wikliny. Różnego kształtu bryły wykonane z gliny, suszone na słońcu, łączone rozrzedzonym wodą iłem, były odległym prototypem współczesnej cegły.
Historia powstania Miejsko-Gminnego Koła Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych w Żarowie
Żarowskie Koło kombatanckie istnieje już 42 lata i 5 miesięcy. Założone zostało 6 września 1969 roku, czyli dwunasta kadencja wyborcza. Założenie Koła Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, taką nazwę Koło wówczas nosiło, było poprzedzone zebraniem organizacyjnym w dniu 6 sierpnia 1969 roku, w którym uczestniczyli członkowie zweryfikowani i nie zweryfikowani, jak również osadnicy wojskowi oraz byli więźniowie hitlerowskich obozów koncentracyjnych, zamieszkujący miasto Żarów i na terenie wiejskim gminy Żarów.
Wojny husyckie na Śląsku
Wszystkie miejscowości dzisiejszej gminy Żarów (poza folwarkami Weselina i Wostówka) założone zostały najpóźniej do początków XIV wieku. Osady te lokowane były na prawie niemieckim i stanowiły własność książęcą (Kalno – czasowo), duchowną (Buków, Kalno, Kruków, Mielęcin, Wierzbna – czasowo i Zastruże) oraz rycersko-szlachecką (Bożanów, Gołaszyce, Imbramowice, Łażany, Marcinowiczki, Mikoszowa, Mrowiny, Pożarzysko, Siedlimowice, Tarnawa, Wierzbna – czasowo i Żarów). W miare spokojny żywot mieszkańców tych wsi, zakłócony został na początku XV wieku przez tzw. wojny husyckie. Miejscowa ludność po raz pierwszy wówczas doświadczyła okrucieństwa wojennego, grabieży i mordów o zmasowej skali. Kim byli husyci, którzy spustoszyli obszar niemal całego Śląska ? Skąd przywędrowali i z kim walczyli ?
O miejscu powstania i konstruktorze mostu łażańskiego słów kilka
Wiele napisano już o historii najstarszego żelaznego mostu na kontynencie europejskim, który do 1945 roku łączył dwa brzegi rzeki Strzegomki w Łażanach na Dolnym Śląsku. Dziś postaramy się poszerzyć wiedzę mieszkańców gminy Żarów, pisząc kilka słów więcej o pochodzącym ze Szkocji konstruktorze tego ówczesnego cudu techniki oraz o królewskiej pruskiej hucie gdzie żelazny most z Łażan się narodził.
Czytaj więcej: O miejscu powstania i konstruktorze mostu łażańskiego słów kilka
Tajemnice architektury gminy Żarów
O starych, zabytkowych budowlach gminy Żarów napisano już wiele. Ich opisy i fotografie odnaleźć można w obu wydaniach monografii historycznej gminy (1993, 2006) oraz rzecz jasna na stronach internetowych poświęconych zabytkom Dolnego Śląska. Patrząc dziś na dobrze nam znane, mijane niemal codziennie bryły świątyń, kaplic, pałaców oraz innych obiektów, odnieść można wrażenie, że ich architektura nie zaskoczy nas już niczym nowym. Ale czy na pewno ? Czy poznaliśmy już wszystkie tajemnice tych budowli ?
Najstarszy murowany prywatny zamek śląski na szczycie "Skałki" w Wierzbnej
Miejscowość Wierzbna, gm. Żarów, zlokalizowana jest w obrębie Równiny Świdnickiej, której lekko pofałdowany krajobraz urozmaica wcinająca się w podłoże rzeka Bystrzyca. Osada leży na lewym brzegu rzeki, a jej starsza część rozpościera się na stoku i krawędzi doliny. Pierwsza wzmianka pisemna dotycząca Wierzbnej pochodzi z 1209 roku i jest pierwszym śladem, piszącego się z niej rycerskiego rodu Wierzbnów, który w 1. połowie XIII wieku zaliczał się do śląskiej elity możnowładczej. Częściowo zniszczona przez kamieniołom warownia Wierzbnów znajduje się na skalistej krawędzi doliny, która przez dzisiejszych mieszkańców Wierzbnej nazywana jest "Skałką".
Czytaj więcej: Najstarszy murowany prywatny zamek śląski na szczycie "Skałki" w Wierzbnej
Wieża ciśnień w Wierzbnej na tle podobnych obiektów w Polsce
Położona w gminie Żarów miejscowość Wierzbna słynie z bezcennego XIII-wiecznego kościoła pw. Wniebowzięcia NMP oraz dawnych zabudowań klasztornych wraz z XVIII-wiecznym pałacem. Tutaj znajduje się również murowana z kamienia, monumentalna wieża ciśnień. Budowla ta jest jednym z najstarszych tego typu zabytków techniki, zachowanych do dnia dzisiejszego na obszarze Polski. W poniższym artykule wyjaśnimy czym były wieże ciśnień, w jakim celu je budowano oraz zaprezentujemy te najstarsze, które stanowią wyróżniający się element otaczającej nas architektury.
Czytaj więcej: Wieża ciśnień w Wierzbnej na tle podobnych obiektów w Polsce
Żarowianie polegli w czasie II wojny światowej
W marcu 1935 roku wraz z wprowadzeniem w III Rzeszy Niemieckiej obowiązkowej służby wojskowej i zwiększeniem liczebności niemieckich sił zbrojnych do 500 000 żołnierzy, zmieniono także ich nazwę z Reichswehr na Wehrmacht, który w trzy lata później został bezpośrednio podporządkowany Adolfowi Hitlerowi. W miejsce dotychczasowego ministerstwa powołano wówczas Naczelne Dowództwo Wehrmachtu (Oberkommando der Wehrmacht, OKW), mające kierować i koordynować działalność naczelnych dowództw trzech rodzajów broni: sił lądowych (OKH, Heer), sił lotniczych (OKL, Luftwaffe) i marynarki wojennej (OKM, Kriegsmarine).
Czytaj więcej: Żarowianie polegli w czasie II wojny światowej
Nieznana powojenna historia Żarowa spisana na dokumencie z grudnia 1945 roku
Dwie strony maszynopisu nieznanego autora sporządzone prawdopodobnie w grudniu 1945 roku, tyle możemy powiedzieć o dokumencie opisującym sytuację jaka panowała w Żarowie w ponad pół roku po zakończeniu II wojny światowej. Dokument udostępniony został Żarowskiej Izbie Historycznej przez mieszkańca Magdeburga, pan Scholza, którego rodzina mieszkała przed wojną przy Schweidnitzer Straße 9a (dzisiejsza kamienica przy ul. Mickiewicza 2) w Żarowie. Informacje zawarte w niniejszym maszynopisie są niezwylke cenne w poznaniu tuż powojennej, „trudnej” historii naszego miasta.
Czytaj więcej: Nieznana powojenna historia Żarowa spisana na dokumencie z grudnia 1945 roku