Strona główna
Pocztówka "Saarau i. Schles."
Prezentujemy dzisiaj starą pocztówkę datowaną na lata ok. 1910-1920 z widokiem na skrzyżowanie ulic Armii Krajowej (dawniej Schweidnitzer Strasse) z ul. Polną (Kleine Feldstraße) i ul. Cmentarną w Żarowie. Wzdłuż ul. Armii Krajowej widoczne są budynki: po lewej stronie (nr 2 i nr 4), po prawej stronie (nr 3, nr 5 i nr 7). W tle zabudowania żarowskiego folwarku (ul. Armii Krajowej 11). Pocztówkę udostępnił nam prywatny kolekcjoner. Składamy panu Serdeczne Podziękowania.
Wycieczka rowerowa Klubu "Old Spokes" GCKiS - 24.08.2020
Za nami kolejna i zarazem ostatnia już wakacyjna wycieczka rowerowa Klubu Cyklistów "Old Spokes". Tym razem rowerzyści z Żarowa wybrali się w liczącą 23 km trasę Bożanów – Nowice – Bolesławice Świdnickie – Bagieniec – Wierzbna (Biały Las). Na trasie wyprawy znalazły się następujące ciekawostki związane z architekturą i historią: neogotycka kaplica z XIX wieku w Bożanowie), dawny kamienny drogowskaz w Bożanowie, krzyż z Chrystusem – pomnik upamiętniający zmarłego w roku 1868 mieszkańca Nowic o nazwisku Carl Thomas, dwa krzyże pojednania (pokutne) w Bolesławicach Świdnickich, kamienne drogowskazy w Bolesławicach Świdnickich, neorenesansowy pałac w Bagieńcu. Ciekawostką jest, że Bagieniec od średniowiecza, aż po rok 1781 przynależał do Saksonii, a poddani musieli uiszczać wszelkie świadczenia elektorowi saskiemu. Z Bagieńca żarowscy cykliści skierowali się do Białego Lasu w Wierzbnej, gdzie czekało na nich wspólne ognisko. Składamy Serdeczne Podziękowania dla Państwa Przybylskich za udostępnienie i przygotowanie miejsca na ognisko.
Czytaj więcej: Wycieczka rowerowa Klubu "Old Spokes" GCKiS - 24.08.2020
Wieszak odzieżowy "Modehaus Walter Neumann, Saarau i. Sch."
Kolejny wieszak odzieżowy w naszych zbiorach. Tym razem jest to egzemplarz wyprodukowany w latach 20. XX wieku i pochodzący z dawnego Saarau. Jedna ze stron drewnianego przedmiotu zawiera napis "Modehaus Walter Neumann, Saarau i. Sch." na odwrotnej widnieje "nur Conradswaldauerstrasse 1a, Tel. 70". W tym przypadku nie ma wątpliwości, że chodzi o wieszak z dawnego sklepu odzieżowego "Dom Mody", który był własnością niejakiego Waltera Neumanna (wzmiankowany w książce adresowej Żarowa z 1929 roku). Wspomniany "Modehaus Walter Neumann", mieścił się niegdyś przy Conradswaldauerstrasse 1a (obecnie ul. Mickiewicza nr 3). Wieszak przekazał do zbiorów Żarowskiej Izby Historycznej mieszkaniec Żarowa. Składamy panu Serdeczne Podziękowania.
Czytaj więcej: Wieszak odzieżowy "Modehaus Walter Neumann, Saarau i. Sch."
Dokumenty i fotografie w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Do Żarowskiej Izby Historycznej trafiły kolejne archiwalne dokumenty. Wśród nich są:
a) Karta/książeczka podatkowa z 1920 roku na nazwisko Heinrich Aust; urodzony 23 marca 1859 roku; zamieszkały na Kleine Feldstraße 3 (obecnie ul. Polna); pracownik "Szamotowni" (pieczęć Verinigte Chamottenfabriken [vormals C.Kulmiz] G.m.b.H); Na ostatniej stronie pieczęcie potwierdzające opłaty podatków za 1920 i 1921 rok oraz okrągłe urzędowe pieczęcie gminy Żarów (Gemainde Saarau Kreis Schweidnitz). Według książki adresowej mieszkańców Żarowa z 1929 roku: Alfons Aust (inżynier) - zamieszkały przy Kleine Feldstraße 3; Anna Aust (właścicielka domu) - zamieszkała przy Kleine Feldstraße 3
Czytaj więcej: Dokumenty i fotografie w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Wycieczka rowerowa "Szlakiem cesarzy, królów i rycerzy"
W dniu 17 sierpnia 2020 roku odbyła się kolejna wycieczka rowerowa cyklistów z Klubu "Old Spokes" GCKiS". Trasa wyprawy "Szlakiem cesarzy, królów i rycerzy" wiodła przez następujące miejscowości i atrakcje historyczno-przyrodnicze: Wostówka (dawna gospoda Adolfa Klose), Siedlimowice (pomnik 800-lecia Siedlimowic, dawny folwark i ruiny pałacu von Kornów, młyn państwa Markiewiczów), Imbramowice (cesarski trakt: środkowy folwark w Imbramowicach, dęby, głaz narzutowy, tzw. "czerwony mostek"), Tarnawa (dawny folwark), Mrowiny (dawny kompleks folwarczno-pałacowy).
Czytaj więcej: Wycieczka rowerowa "Szlakiem cesarzy, królów i rycerzy"
Wieszak odzieżowy "August Hilbert, Herrebekleidung. Schweidnitz Markt"
Nasza kolekcja drewnianych wieszaków odzieżowych rozrasta się w bardzo szybkim tempie. Jak się okazuje dawni mieszkańcy Żarowa mieli w swoich szafach nie tylko odzież zakupioną w miejscowych sklepach. Przykładem tego może być kolejny świdnicki wieszak (pierwotnie dołączony do zakupionej odzieży), który służył dawnym niemieckim oraz powojennym – polskim mieszkańcom, jednego z mieszkań na ul. Mickiewicza (dawniej Conradswaldauer Straße). Jest to drugi tego typu egzemplarz w naszych zbiorach. Wieszak pochodzi z dawnego świdnickiego zakładu krawieckiego, który w latach 20. XX wieku prowadził niejaki August Hilbert (napis August Hilbert, Herrebekleidung. Schweidnitz Markt). Zakład ów mieścił się w kamienicy nr 14 na świdnickim rynku. W jego asortymencie była odzież męska i chłopięca. Ciekawostką jest, że po zakończeniu II wojny światowej w latach 40. XX wieku w tym samym miejscu podobną działalność prowadził zakład krawiecki, którego właścicielem był Edmund Kita. Jak przekonuje reklama z 1947 roku, zakład wykonywał ubiory męskie i damskie z materiałów własnych i powierzonych przez klientów, a jego specjalnością były szyte płaszcze dla pań i dla panów. Wieszak z zakładu krawieckiego Augusta Hilberta, przekazała do Żarowskiej Izby Historycznej pani Agnieszka. Składamy Pani Serdeczne Podziękowania.
Czytaj więcej: Wieszak odzieżowy "August Hilbert, Herrebekleidung. Schweidnitz Markt"
Książeczki "Liga Kobiet" DZCH Żarów
Jak pisała Sławomira Walczewska w opracowaniu pt. „Liga Kobiet – jedyna organizacja kobieca w PRL”: Liga Kobiet powstała w sierpniu 1945 roku i po wielu przekształceniach istnieje do dzisiaj. Została zarejestrowana jako jedna z pierwszych po wojnie - w rejestr organizacji została wpisana pod numerem 35. Mogłoby się wydawać, że była kontynuacją emancypacyjnych organizacji kobiecych z okresu międzywojnia. Swą nazwą, która w początkowej wersji brzmiała: Społeczno - Obywatelska Liga Kobiet nawiązywała do patriotycznej organizacji kobiecej utworzonej w 1913 roku dla poparcia niepodległościowych dążeń Piłsudzkiego. W swoim programie umieściła dwa punkty pod którymi mogłaby się podpisać każda kobieta: przeciwdziałanie nowej wojnie oraz współpraca w budowie sprawiedliwej Polski. Wizja owej "sprawiedliwej" Polski była przy tym na tyle ogólnie nakreślona, że nie wykluczała z góry żadnych opcji politycznych czy światopoglądowych. Jak wyglądało tworzenie Ligi Kobiet. Jej członkiem mogła zostać każda kobieta lub grupa kobiet (Koła Gospodyń Wiejskich, Koła Spółdzielczyń), która uznawała cele i zadania Ligi Kobiet i zgłosiła swój udział w jej pracy). Statut Ligi Kobiet został uchwalony na II Krajowym Zjeździe w lipcu 1957 roku. Według zapisów statutowych Liga była organizacją kobiet zamieszkujących na terenie Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, prowadzącą działalność w celu:
V Żarowskie Spotkanie Miłośników Motoryzacji - 2.08.2020
Za nami V Żarowskie Spotkanie Miłośników Motoryzacji. 2 sierpnia 2020 roku na Targowisku Miejskim w Żarowie zagościli nie tylko posiadacze wyjątkowych pojazdów, ale także licznie przybyli Żarowianie i mieszkańcy pobliskich i dalszych okolic. Wszyscy mieli niecodzienną okazję obejrzeć prawdziwe perełki motoryzacji zarówno rodzimej jak i światowej. W sumie podczas spotkania, zaprezentowanych zostało kilkadziesiąt aut oraz kilkadziesiąt motocykli, które do Żarowa dotarły z różnych miejscowości Dolnego Śląska oraz z innych regionów Polski (najdalej Władysławowo, woj. pomorskie; do Żarowa ok. 600 km !!!). Pośród lśniących lakierem i chromem w blasku sierpniowego słońca, znalazły się m.in. FSM Fiat 126p (różne wersje), FSM Fiat 127p, FSO Fiat 125p, FSO Polonez (różne wersje), FSO Warszawa M20, Mercedes (wersje W 108, W123, W124, 190D, 190E, W126, W201), Skoda 105S, Lada 2101, Lada 2107, Volvo Amazon, Volvo 480 Turbo, BMW (wersje E30, E36, E46), Opel Calibra, Fiat (Cinquecento, Tipo), Jaguar XJS, Honda CRX Del Sol. Volkswagen (Jetta, Passat, Transporter T3), Toyota Celica (różne wersje), Zastava 1100p, Audi A3 Turbo oraz wiele innych.
Czytaj więcej: V Żarowskie Spotkanie Miłośników Motoryzacji - 2.08.2020
Porcelanowe talerze w zbiorach Izby
Porcelanowe zbiory Żarowskiej Izby Historycznej powiększone zostały o kolejne eksponaty. Są nim talerz Żarowskich Zakładów Materiałów Ogniotrwałych (piąty w naszej kolekcji) – średnica 25 cm oraz jubileuszowy talerz wykonany z okazji 100 lecia Kościoła pod wezwaniem św. Józefa w Jaworzynie Śląskiej 1897-1997 – średnica 25 cm. Oba egzemplarze zostały wyprodukowane przez Zakłady Porcelany Stołowej "Karolina" w Jaworzynie Śląskiej. Składamy Serdeczne Podziękowania dla mieszkańców Żarowa za przekazanie niniejszych pamiątek do Żarowskiej Izby Historycznej.
Kolekcja cegieł powiększona o kolejne eksponaty
Surowcem mineralnym, który miał decydujący wpływ na powstanie Żarowskiej Fabryki Szamotowej C.Kulmiz Chamottenfabrik Saarau, C. Kulmiz, był bez wątpienia kaolin, którego złoża występują pomiędzy Żarowem, Mrowinami i Kalnem oraz w pobliżu Gołaszyc i Pożarzyska. Wydobycie kaolinu na obrzeżach Żarowa rozpoczęto w 1843 roku. Rok wcześniej powstała żarowska cegielnia, produkująca metodami tradycyjnymi piecowe kafle, cegły, dachówki i inne materiały budowlane. Po opracowaniu nowych metod przygotowania surowca i zmechanizowaniu wytwórczości, w 1850 roku ruszyła produkcja na skalę przemysłową nowego zakładu, któremu nadano nazwę Żarowska Fabryka Szamotowa C. Kulmiz. Dynamicznie rozwijające się przedsiębiorstwo otrzymało państwowy złoty medal zasługi dla rozwoju przemysłu w 1861 roku, a także medal zasługi dla rozwoju przemysłu na światowej wystawie we Wiedniu w 1873 roku oraz złoty medal zasługi dla rozwoju przemysłu na Śląskiej Wystawie Rzemiosła i Przemysłu we Wrocławiu w 1881 roku.
Czytaj więcej: Kolekcja cegieł powiększona o kolejne eksponaty
O cudownym obrazie Matki Bożej z Kościoła parafialnego w Wierzbnej
Kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Wierzbnej wzniesiony został ok. połowy XIII wieku z fundacji możnego śląskiego rodu Wierzbnów, który posiadał w późniejszym okresie patronat nad świątynią. Pierwotnie był to orientowany kościół romański, który prawdopodobnie posiadał wezwanie maryjne. W 1347 roku biskup Henryk z Wierzbna przekazał patronat nad kościołem cystersom z Kamieńca Ząbkowickiego. Następnie w 1585 roku wykupili go wraz z całym lennem cystersi z Krzeszowa. W międzyczasie kościół przeszedł w 2 poł. XV wieku gruntowną restaurację i otrzymał nowy wystrój w stylu gotyckim. Do największego rozkwitu wierzbneńskiej świątyni przyczynili się jednak późniejsi krzeszowscy opaci: Bernhard Rosa, który utworzył tu w 1683 roku przeorat oraz opat Innozenz Fritsch, który rozbudował powstałe około 1696 roku skrzydło klasztorne w nowy barokowy kościół. Świątynia romańska została zachowana w całości, stając się niejako fasadą nowego kościoła. W starych romańskich murach zachowały się dwie renesansowe płyty nagrobne, poświęcone zmarłemu w 1571 roku Leonardowi, synowi rycerza Hansa Dietricha von Rohn z Bagieńca oraz żonie rycerza Kaspra von Schindel, Helenie z domu Mubrigen i ich dziecku. Wewnątrz natomiast znajduje się barokowe epitafium, upamiętniające zmarłego w 1713 roku Joachima Friedricha von Zedlitza. W dawnym prezbiterium i apsydzie widoczne są fragmenty późnoromańskiej polichromii z 2 poł. XIII wieku oraz późnogotyckich malowideł z 1 poł. XVI wieku. Wnętrze nowszego kościoła wypełnia w większości barokowe wyposażenie, które trafiło tutaj w 1728 roku z dawnego kościoła opackiego w Krzeszowie. Jest to ołtarz główny z obrazem autorstwa Georga Wilhelma Neunhertza i rzeźbami Georga Schröttera, które pochodzą z dawnego ołtarza głównego krzeszowskiej świątyni, dwa ołtarze boczne: Św. Rodziny i Św. Józefa, które również zostały wykonane przez Schröttera. Do barokowego wyposażenia należy także ambona oraz chrzcielnica. Inne ciekawe elementy wyposażenia to barokowe obrazy ilustrujące Drogę Krzyżową oraz znajdujące się w prezbiterium przedstawienia czterech ewangelistów. Dekorację freskową sklepienia, obecnie przemalowaną, wykonał w 1735 roku Franz Heigel.
Czytaj więcej: O cudownym obrazie Matki Bożej z Kościoła parafialnego w Wierzbnej