Strona główna
Sowiecki snajper Nikołaj Stiepanowicz Wiedernikow "Szybka Śmierć" na froncie pod Żarowem
Słowo „Snajper” pochodzi od angielskiego pojęcia „polować na bekasy” (ang. „snipe shooting”) lub „strzelać z ukrycia” (ang. snipe). Anglicy uważali bowiem, że ten, kto jest w stanie podejść, a następnie trafić w małego i płochliwego bekasa, jest w stanie trafić we wszystko. Bekas jest ptakiem bardzo czujnym, którego trudno podejść, spłoszony wzbija się w powietrze po spiralnym torze – stąd wielką sztuką jest w niego trafić, a na miano łowcy bekasów (ang. sniper) mogą pozwolić sobie tylko nieliczni. W literaturze przedmiotu wskazuje się, że pojęcie „sniper” pojawiło się pierwszy raz w 1773 roku w liście angielskiego żołnierza stacjonującego w Indiach. Natomiast jako oznaczenie wybornego strzelca, który z ukrytego stanowiska likwiduje wybrane cele, pojawiło się w 1824 roku. Masowe użycie snajperów przypada na okres I wojny światowej, gdy Niemcy w ramach mobilizacji skierowali myśliwych (lub inne osoby umiejące skutecznie strzelać z broni długiej jeszcze przed wojną) specjalnie do eliminacji żołnierzy wroga. Do momentu schwytania jednego z niemieckich strzelców wyborowych na wiosnę 1915 roku, poważne straty wśród oficerów francuskich – a niekiedy zagładę całych plutonów – przypisywano zabłąkanym kulom. W czasie drugiej wojny światowej snajperzy zaangażowani byli przez obie strony do zadawania śmiertelnych ciosów. Wśród najbardziej znanych byli m.in.: Simo Häyhä i Sulo Kolkka (Finlandia), Ludmiła Pawliczenko, Iwan Sidorenko i Wasilij Zajcew (ZSRR), C. Shore i Harry Furness (Wielka Brytania), Sepp Allerberger (Niemcy).
XVII Żarowska Prelekcja Historyczna - 24.09.2021
Żarowska Izba Historyczna, Gminne Centrum Kultury i Sportu w Żarowie oraz Stowarzyszenie Historyczno-Eksploracyjne „Aureus” (w.o.), serdecznie zapraszają na XVII Żarowską Prelekcję Historyczną, która odbędzie się 24 września 2021 r., o godz. 18:00 w Żarowskiej Izbie Historycznej przy ul. Dworcowej 3. W programie prelekcji dwa zagadnienia: „Triskelion – Pasja przepustką do historii” oraz „Ziemia Żarowska. Od epoki kamienia po średniowiecze”. Wstęp na prelekcję bezpłatny. Obowiązują maseczki i dezynfekcja rąk.
Czytaj więcej: XVII Żarowska Prelekcja Historyczna - 24.09.2021
Spotkanie autorskie z Agnieszką Dobkiewicz, autorką książki "Dziewczyny z Gross-Rosen"
Żarowska Izba Historyczna oraz Gminne Centrum Kultury i Sportu w Żarowie zapraszają na spotkanie z Agnieszką Dobkiewicz, autorką książki Dziewczyny z Gross-Rosen. Spotkanie odbędzie się 23 września 2021 r. o godz. 18:00 w Żarowskiej Izbie Historycznej przy ul. Dworcowej 3. Podczas spotkania książkę będzie można kupić po promocyjnej cenie i uzyskać autograf autorki. Obowiązują maseczki i dezynfekcja rąk. Wstęp na spotkanie bezpłatny.
Agnieszka Dobkiewicz – dziennikarka związana z Dolnym Śląskiem. Promuje historię regionu, a szczególnie tematykę byłego obozu koncentracyjnego Gross-Rosen, którego historia jest ciągle niezbadana do końca, a ludzkie tragedie, do których tam doszło, niedopowiedziane. Z pasji do historii powstała Fundacja Idea, którą kieruje i która zajmuje się właśnie promocją dolnośląskich dziejów. Fundacja tworzy m. in. Świdnicki Portal Historyczny. W 2020 roku w wydawnictwie Znak Horyzont napisała również swoją pierwszą książkę pt. Mała Norymberga. Historie katów z Gross-Rosen, która zyskała status bestsellera, miała od tego czasu już dwa wydania i jest tłumaczona na język czeski.
„Koło z historią. O KGW w Imbramowicach”– wystawa
Koło Gospodyń Wiejskich w Imbramowicach (woj. dolnośląskie) działa od 1963 roku. Kultywuje lokalne i ogólnopolskie tradycje, aktywizuje i integruje lokalną społeczność. Jego aktywność oddają zapiski kronikarskie, zdjęcia z prywatnych zbiorów członkiń oraz ich wspomnienia. Na ich podstawie powstała wystawa, będąca opowieścią o działalności Koła – od powstania do dziś. Ekspozycja pokazuje jego zwyczaje wielkanocne i dożynkowe, opowiada o lokalnych potrawach, które przygotowują członkinie, a także członkowie Koła, przybliża aktywności skierowane do dzieci i młodzieży. Jest także historią wielu mieszkańców Imbramowic – ich pasji, zaangażowania i przyjaźni. Wystawa jest główną nagrodą w konkursie „Kronikarki – konkurs dla Kół Gospodyń Wiejskich”, zorganizowanym przez Centrum Archiwistyki Społecznej w ramach tegorocznych Europejskich Dni Dziedzictwa.
Czytaj więcej: „Koło z historią. O KGW w Imbramowicach”– wystawa
Wycieczki do przeszłości w Siedlimowicach
W ramach V Festiwalu Mąki, który odbył 28 sierpnia w Siedlimowicach, zorganizowane zostały dwie wycieczki, dzięki którym uczestnicy imprezy mieli okazję poznać dzieje i konstrukcję zabytkowego młyna oraz historię pobliskiego zespołu pałacowo-folwarcznego. Początki mielenia zboża w Siedlimowicach sięgają czasów średniowiecza, a dokładnie roku 1486, kiedy to po raz pierwszy w źródłach pisanych pojawiła się wzmianka o istnieniu we wsi młyna wodnego. Kolejne informacje o tej budowli pochodzą z lat 1685, 1703, 1726 r. Pod koniec XIX wieku na miejscu starego młyna, wybudowano nowy – parowo-wodny. Po II wojnie światowej w latach 40. XX wieku, siedlimowicki młyn nosił nazwę „Zwycięstwo”. Był to już wówczas młyn elektryczno-wodny, do pierwszej połowy lat 60. XX wieku, kiedy zrezygnowano z wykorzystywania wody jako źródła energii. Młyn pracuje do dnia dzisiejszego w oparciu o zabytkowe urządzenia wyprodukowane na początku XX wieku przez znaną firmę braci Seck z Drezna. W obecnym kształcie młyn jest murowaną budowlą o regularnej bryle na planie prostokąta. Elewacje jego dwóch dolnych kondygnacji są tynkowane. Dwie górne kondygnacje wzniesione zostały w konstrukcji drewnianej – ryglowej z wypełnieniem ceglanym. Budynek pokrywa dwuspadowy dach o małym kącie nachylenia połaci.
Pomnik dla Bohatera
Z początkiem maja 2021 roku Żarowska Izba Historyczna działająca w ramach Gminnego Centrum Kultury i Sportu w Żarowie złożyła wniosek do Fundacji ORLEN o dofinansowanie projektu pn. "Upamiętnienie miejsca pochówku st. sierż. (chor.) Bolesława Kosteckiego – żołnierza II Korpusu Polskiego gen. W. Andersa". W tym roku w ramach realizowanego przez Fundację ORLEN programu Czuwamy! Pamiętamy! złożono aż 203 wnioski na renowację Miejsc Pamięci w całej Polsce. Spośród tej liczby zostały wyłonione jedynie 34 organizacje i instytucje, które zaplanowały działania związane z przywracaniem pamięci miejscom zlokalizowanym w swojej najbliższej okolicy. W gronie tegorocznych laureatów Programu znalazła się Żarowska Izba Historyczna z w/w projektem, który został dofinansowany w kwocie o wysokości 4.900 zł. Dzięki temu w dniu 27 sierpnia na miejscu spoczynku st. sierżanta (chor.) Bolesława Kosteckiego, zamontowany został nowy granitowy nagrobek z odpowiednimi inskrypcjami. W najbliższym czasie zostanie wykonana tablica informacyjna oraz nastąpi uroczyste odsłonięcie pomnika o czym poinformujmy wcześniej.
Dyplomy Zespołu Muzyczno-wokalnego "Świetliki"
Zespół wokalno-instrumentalny "Świetliki" powstał w latach 60. XX wieku i działał przy Dolnośląskich Zakładach Chemicznych "Organika" w Żarowie. W ciągu wielu lat działalności jego muzycy występowali podczas różnego rodzaju imprez okolicznościowych jak Dni Żarowa, dożynki gminne, różnego rodzaju zabawy i festyny oraz w konkursach. Skład zespołu zmieniał się z biegiem czasu. Występowali w nim m.in. Czesław Lichwała, Leszek Lichwała, Stanisław Pyrek, Stanisław Istelski, Halina Gątkiewicz, Jan Gątkiewicz, Władysław Baj, Władysław Graba, Władysław Mika, Czesław Zając, Bogdan Moczulski, Stanisław Klyszcz. Żarowska Izba Historyczna wzbogaciła swoje zbiory o trzy dyplomy, które zespół "Świetliki" otrzymał odpowiednio w latach 1970 i 1974. Dyplomy przekazał do Żarowskiej Izby Historycznej pan Zbigniew, za co składamy serdeczne podziękowania.
Czytaj więcej: Dyplomy Zespołu Muzyczno-wokalnego "Świetliki"
Wystawa grafik autorstwa Ryszarda Łomańskiego
Żarowska Izba Historyczna zaprasza w dniach od 1 września do 6 października 2021 roku na wystawę grafik autorstwa Ryszarda Łomańskiego. Autor prac graficznych urodził się w Żarowie, przez wiele lat był mieszkańcem Polkowic oraz Świdnicy. Z zawodu jest technikiem górnikiem, a z zamiłowania artystą. Specjalizuje się w grafice oraz malarstwie. Swoją przygodę ze sztuką rozpoczął na początku lat 80-tych XX wieku od tworzenia ekslibrisów, głównie w technice linorytu. Do tej pory wykonał ich ponad 200. Uczestniczył w wielu wystawach indywidualnych, zbiorowych oraz konkursach graficznych zdobywając liczne nagrody oraz wyróżnienia. Jego najnowsze prace będzie można podziwiać na wystawie w Żarowskiej Izbie Historycznej. Zapraszamy Serdecznie !!!
Czytaj więcej: Wystawa grafik autorstwa Ryszarda Łomańskiego
Rajd pieszy "Szlakiem Marie von Kramsta" - 21.08.2021 r.
W sobotę 21 sierpnia odbył się Rajd pieszy "Szlakiem Marie von Kramsta", którego organizatorami była Żarowska Izba Historyczna oraz Koło PTTK "Żarodreptaki". Żarowscy turyści wyruszyli tym razem w liczącą 27 km trasę z Żarowa do Morawy w gminie Strzegom. Wędrówkę otwierała miejscowość Pastuchów, która po raz pierwszy jako „Poszucou” wzmiankowana jest w łacińskim dokumencie z 1223 roku wydanym przez biskupa wrocławskiego Lorenza. Kolejna wzmianka znajduje się w łacińskim dokumencie z 1250 roku wydanym przez papieża Innocentego IV w Lyonie gdzie wieś zanotowana została w formie „Poschuchov”. Nazwa miejscowości została później zgermanizowana na "Puschkau" i utraciła pierwotne znaczenie. W Pastuchowie uczestnicy wycieczki mogli obejrzeć m.in. zespół dworsko-folwarczny z 1565 roku, przebudowany w drugiej połowy XIX wieku, w skład którego wchodzą: wieża mieszkalno-obronna z XV wieku, pierwotny średniowieczny zamek wodny z wieża mieszkalną rozbudowany w 2 połowie XVI wieku (wówczas do wieży dostawiono skromny renesansowy pałac-dwór). Następnie przez Skarżyce (dawne "Grunau") – najmniejszą wieś gminy Strzegom, żarowscy turyści dotarli do Morawy. Tutaj na wiejskim cmentarzu spoczywa Marie von Kramsta, znana z działalności społecznej i dobroczynnej. Osoba ta fundowała m.in. szkoły w Mikoszowej i Przyłęgowie. Uczestnicy rajdu złożyli na jej grobie kwiaty oraz zapalili znicz z symbolem dębu. Wycieczkę zakończyło wspólne ognisko w parku przyległym do dawnego pałacu von Kramstów z 2 połowy XIX wieku.
Czytaj więcej: Rajd pieszy "Szlakiem Marie von Kramsta" - 21.08.2021 r.
Wystawa plenerowa „Żołnierze Wyklęci. Podziemie niepodległościowe 1944–1963”
Żarowska Izba Historyczna oraz Gminne Centrum Kultury i Sportu w Żarowie w Żarowie zapraszają do obejrzenia plenerowej wystawy pt. „Żołnierze Wyklęci. Podziemie niepodległościowe 1944–1963”. Wystawa jest dostępna od 19 sierpnia przy Żarowskiej Izbie Historycznej na ul. Dworcowej 3. Ekspozycja przedstawia historię polskiego zbrojnego podziemia niepodległościowego w latach 1944-1963. Uczestnicy ruchu oporu przeciw sowieckiej okupacji i narzuconej przez Moskwę władzy mieli zostać wymazani ze społecznej świadomości przez komunistyczny reżim. Autorzy wystawy przywracają pamięć o „żołnierzach wyklętych”, prezentując wybrane sylwetki członków konspiracji i losy ich rodzin, przypominając najważniejsze nurty podziemia czy przybliżając działalność komunistycznego aparatu represji.
Czytaj więcej: Wystawa plenerowa „Żołnierze Wyklęci. Podziemie niepodległościowe 1944–1963”
Rajd pieszy "Szlakiem Marie von Kramsta"
Marie von Kramsta urodziła 25 lutego 1843 roku w Świebodzicach. Była trzecim dzieckiem znanego świebodzickiego przedsiębiorcy Eduarda Kramsta oraz jego żony Emilii. Dzięki majętności swojej rodziny udało się jej zdobyć solidne wykształcenie. Honorowe miejsce w życiu Marie von Kramsta zajmowała Biblia, ale z uwielbieniem czytała też dzieła Goethego, Kanta i Schopenhauera. Wiele czasu poświęcała również studiowaniu historii i kultury rosyjskiej, a także nauce języków obcych. Za swego życia odwiedziła niemal wszystkie kraje europejskie. Poza licznymi podróżami i studiowaniem literatury, Marie wspierała charytatywnie ludzi kultury i sztuki, a przede wszystkim śląskich poetów. W jej rodowej posiadłości w Morawie, często gościł m.in. Karl Hauptmann (brat słynnego noblisty Gerharda) oraz powieściopisarz Richard Voss. Marie von Kramsta zasłynęła jako osoba niosąca pomocy najbardziej potrzebującym mieszkańcom okolic. W 1877 roku dzięki jej hojności otworzono w Świebodzicach zakład opiekuńczy dla małych dzieci, a dziesięć lat później zakład dla dziewcząt-robotnic zatrudnionych w jej fabrykach oraz szpital.