Menu witryny
Wystawy
Gmina Żarów
Historia gminy
Pocztówki i stare fotografie
Lapidarium
Zabytki w gminie
Zabytki w okolicy
Trasy rowerowe
Licznik odwiedzin
PROMUJEMY:
Strona główna
Rajd "Szlakiem Cystersów" 12.10.2019 r.
Koło PTTK "Żarodreptaki" oraz Żarowska Izba Historyczna, serdecznie zapraszają na Rajd "Szlakiem Cystersów" Żarów - Kalno - Wierzbna, który odbędzie się w dniu 12 października 2019 r. Zbiórka o godz. 9:00 przy Stawie Miejskim, ul. Wyspiańskiego. Zapraszamy do udziału !!!
Nowe nabytki w kartograficznych zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Kartograficzne zbiory Żarowskiej Izby Historycznej, zostały powiększone o cztery kolejne mapy, wśród których są: 1. Samochodowa mapa dróg do podróży po Śląsku z nazwami miejscowości w języku niemieckim i polskim (Auto Straßenkarte für Reisen nach Schlesien), skala 1:5000 000, wymiary: 60,5 x 43 cm. Wydawca tej mapy jest Verlag Manfred Ludwig Warendorf, 2. Mapa Turystyczna – Wrocław – Dzierżoniów/Góry Sowie – Świdnica – Wałbrzych i Góry Śląskie, od Ślęży i po Śnieżkę (Wanderkarte – von Breslau – Reichenbach/Eulengebirge – Schweidnitz – Waldenburg, in die schlesischen Berge, zum Zobten und zur Schneekoppe), wymiary: 61,5 x 42,5 cm. Mapa w lewym dolnym rogu zawiera podpis Johannes M.Bartha Ratibor/Mûnchen (autor/wydawca ?), 3. Mapa Turystyczna Wrocław i Góry Śląskie (Wanderkarte – von Breslau in die schlesischen Berge), 30 x 24,5 cm, 4. Mapa prowincji śląskiej (w skali 1:000 000; 2 egzemplarze), wymiary: 42,5 x 30 cm, wydana przez monachijskie wydawnictwo Paul List Verlag KG, Mûnchen, które zostało założone 1 kwietnia 1894 roku (wedle tradycji założył jej jeszcze w 1814 roku dziadek Paula Lista). Od 1907 roku wydawnictwo to specjalizuje się podręcznikach, zwłaszcza szkolnych. Autorem większości z nich był Heinrich Harms (1861-1933, nauczyciel i geograf), pod którego kierownictwem powstały liczne mapy ścienne, atlasy i podręczniki geograficzne. Po wojnie wznowienie wydania tej mapy prowadziło, m.in. wydawnictwo Verlag Manfred Ludwig z siedzibą w Warendorf (Nadrenia Północna-Westfalia). Mapa została opublikowana również w publikacji autorstwa F. Dörr, Ph. Geiger, W. Kerl, pt. Harms' Ostdeutsche Heimat in Karte, Bild und Wort (wyd. Frankfurt, München, Berlin, Hamburg 1963).
Czytaj więcej: Nowe nabytki w kartograficznych zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Początki działalności Żarowskiego Ośrodka Kultury w świetle dokumentów z lat 1976-1978
W dniu 1 września 1976 roku Rada Narodowa Miasta i Gminy Żarów, podjęła uchwałę nr XIII/43/76, na mocy której, do życia powołany został zakład budżetowy, dalej występujący pod nazwą – Żarowski Ośrodek Kultury. Jego zadaniem była, działalność kulturalna na terenie miasta i gminy, działalność metodyczna w stosunku do podjętych placówek. Podstawę gospodarki finansowej Żarowskiego Ośrodka Kultury stanowił plan finansowy obejmujący dochody i wydatki z tytułu całokształtu działalności. Jak pisze Tomasz Ciesielski w opracowaniu pt. Żarów. Historia miasta i gminy: Po obiecujących początkach działalność ŻOK przez szereg następnych lat nie mogła nabrać właściwego rytmu. Głównymi tego powodami były problemy z bazą lokalową, brak wykwalifikowanej kadry oraz skromne środki finansowe. Do końca lat 80-tych ŻOK dwukrotnie zmienił siedzibę. Początkowo zajmował kilka pokojów w budynku Urzędu Stanu Cywilnego przy ul.Sikorskiego, następnie pokój i świetlicę w siedzibie Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalne i Mieszkaniowej przy ul. Słowiańskiej. (...) Skromne były środki finansowe przeznaczane na działalność kulturalno-oświatową. Nie wystarczało ich nawet na utrzymanie budynków. W rezultacie już pod koniec lat 70-tych praktycznie zamarło życie kulturalno-oświatowej w ŻOK i nadzorowanych przez niego placówkach.
Z życia żarowskiego PTTK, cz.8: Fotografie drużyny "Łaziki"
Powstałe w 1956 roku koło turystyczne PTTK "Łaziki" przy Dolnośląskich Zakładach Chemicznych "Organika" w Żarowie, skupiało na przełomie lat 70/80. XX wieku 66 osób. Jego członkowie uczestniczyli w wielu imprezach, zlotach, rajdach i wycieczkach, spośród których wymienić można, m.in.: XXIII Rajd "Szlakiem Zamków Piastowskich" (4-8.06.1981), XVII Rajd Górski z zakończeniem na Zamku Stary Książ (26-27.09.1981), II Zlot Gorce – Lubominek – Trójgarb (4.04.1982), XIX Rajd Górski (16-18.09.1983), XXVI Rajd "Szlakiem Zamków Piastowskich" (czerwiec 1984), XX Rajd Górski (21-23.09.1984), oraz niezliczone wycieczki turystyczne do Karpacza, Szklarskiej Poręby, Świeradowa Zdrój, Sosnówki, Pogorzelicy, Głębinowa, a także w Bieszczady i Tatry. Dzisiaj prezentujemy kolejną porcję fotografii dokumentujących działalność Koła PTTK "Łaziki" przy nieistniejących DZCH "Organika". Fotografie udostępniła nam mieszkanka Żarowa. Składamy pani Serdeczne Podziękowania.
Czytaj więcej: Z życia żarowskiego PTTK, cz.8: Fotografie drużyny "Łaziki"
Restauracja "Żarowianka" - fotografia z lat 50. XX wieku
Na początku lat 20. XX wieku, mieszkańcy Żarowa oraz osoby będące tutaj przejazdem, mogły zatrzymać się na odpoczynek oraz zjeść posiłek w gospodzie prowadzonej przez Mathilde John (Mathilde John's Gasthof). Gospoda mieściła się u zbiegu ówczesnych ulic Mittelstrasse i Schweidnitzerstrasse (obecnie ul. Sikorskiego i ul. Armii Krajowej). Już pod koniec lat 20. XX wieku w tym samym budynku działał Hotel Schwarzer Adler, będący własnością niejakiego Paula Kintschera. W ofercie dla klientów były pokoje gościnne, ogród piwny, kręgielnia a nawet warsztat samochodowy i stacja paliw. Po wojnie w miejscu dawnego hotelu działalność gastronomiczną podjęła restauracja "Żarowianka", zarządzana przez WSS "Społem", którą z pewnością pamięta wielu mieszkańców Żarowa. Z uwagi na złe warunki sanitarno-techniczne, restauracja, została zamknięta w połowie lat 70. XX wieku. W połowie lat 80. XX wieku niezagospodarowany budynek przejęły Żarowskie Zakłady Materiałów Ogniotrwałych i po wykonaniu kapitalnego remontu wraz z przebudową, przeznaczyły obiekt na mieszkania dla pracowników (obecnie budynek przy ul. gen. Władysława Sikorskiego 3).
Czytaj więcej: Restauracja "Żarowianka" - fotografia z lat 50. XX wieku
Wieszak odzieżowy "August Hilbert Schweidnitz Herren & Knabenbekleidung"
Kolekcja odzieżowych wieszaków w Żarowskiej Izbie Historycznej poszerzona o kolejny egzemplarz. Tym razem jest to wyrób pochodzący z dawnego świdnickiego zakładu krawieckiego, który w latach 20. XX wieku prowadził niejaki August Hilbert (napis August Hilbert Schweidnitz Herren & Knabenbekleidung). Zakład ów mieścił się w kamienicy nr 14 na świdnickim rynku. W jego asortymencie była odzież męska i chłopięca. Ciekawostką jest, że po zakończeniu II wojny światowej w latach 40. XX wieku w tym samym miejscu podobną działalność prowadził zakład krawiecki, którego właścicielem był Edmund Kita. Jak przekonuje reklama z 1947 roku, zakład wykonywał ubiory męskie i damskie z materiałów własnych i powierzonych przez klientów, a jego specjalnością były szyte płaszcze dla pań i dla panów. Wieszak z zakładu krawieckiego Augusta Hilberta, przekazał do Żarowskiej Izby Historycznej pan Krzysztof. Składamy panu Serdeczna Podziękowania.
Czytaj więcej: Wieszak odzieżowy "August Hilbert Schweidnitz Herren & Knabenbekleidung"
XIV Żarowska Prelekcja Historyczna - 6.09.2019 r.
Za nami XIV Żarowska Prelekcja Historyczna. W piątkowe popołudnie zgromadzona w Żarowskiej Izbie Historycznej publiczność, mogła wysłuchać dwóch wykładów historycznych, które poprowadzili: Krzysztof Kaszub – historyk, przewodnik i publicysta oraz Bogdan Mucha – archeolog, opiekun Żarowskiej Izby Historycznej. Tematyka przedstawiona przez prelegentów dotyczyła: Dziewczęcego obozu pracy w Strzegomiu (1942-1945) oraz Mieszkańców gminy Żarów i ich losów podczas II wojny światowej. Według ustaleń strzegomskiego historyka Krzysztofa Kaszuba obóz w FAL Gräben liczył blisko 560 osób. Funkcjonował najprawdopodobniej w latach 1942-1944. Początkowo był obozem pracy, później został przekształcony w obóz koncentracyjny. W miejscu dzisiejszych pól stało kilka baraków. W każdym mieszkało 90 osób. Były to głównie dziewczynki w wieku 14-16 lat. Do dziś z tego miejsca zachowały się jedynie zarysy fundamentów dawnych baraków. Warunki w obozie nie były tak dramatyczne jak w KL Auschwitz czy KL Gross-Rosen. Mimo tego więzione dziewczynki pracowały w bardzo ciężkich warunkach przy przetwarzaniu lnu. Również tutaj zdarzały się wypadki podczas pracy. Dziewczynki nierzadki były bite przez pilnujące je esesmanki. Obóz nie dotrwał do końca wojny. W grudniu 1944 roku rozpoczął się dwutygodniowy marsz śmierci więźniarek do innego obozu. Ze FAL Gräben wyszło blisko 600 więźniarek.
Czytaj więcej: XIV Żarowska Prelekcja Historyczna - 6.09.2019 r.
Mosiężny stempel pieczątki Verein Chemischer Fabriken Silesia
Dokładna data pierwszego użycia stempla lub pieczątki nie jest znana. Historycy przyjmują jednak, że pierwotne prototypy pieczątek były odbijane w kamieniu. Na początku swojego istnienia, stemple miały formę pieczęci. Sama historia pochodzenia nazwy stempel odnosi się do dwóch czynności: pieczenia i odciskania. W odróżnieniu od używanych obecnie pieczątek, starożytna pieczęć była wypukła. Stanowiła również formę zabezpieczenia nienaruszalności, chroniła w ten sposób prawa, pisma oraz przedmioty. Na przestrzeni wieków wygląd, funkcja i sposób odwzorowywania pieczęci zmieniał się. Największym zmianom ulegał tłok, czyli stempel. Wykonywano je z brązu, mosiądzu, żelaza, stali, a w przypadku bogatych rodów i władców ze złota czy srebra. Ostateczny wybór tworzywa, z którego przygotowywano stempel zależał, nie tylko od bogactwa danej rodziny, ale również od materiału, który służył do wykonywania odcisku. Do tego celu wykorzystywano wosk, lak, metal, tusz, mosiądz, ołów oraz żelazo. W XIX wieku zaczęły pojawić się pieczątki kauczukowe i gumowe. Na rynku dominowały do połowy XX wieku. Wówczas w obiegu pojawiły się pieczątki kieszonkowe oraz pieczątki z wymiennym wkładem. Obecnie pieczątki wykonywane są głównie metodą polimerową, grawerowane laserowo w gumie.
Czytaj więcej: Mosiężny stempel pieczątki Verein Chemischer Fabriken Silesia
Koperta pyszczyńskiej mleczarni parowej z 1921 roku
W 1710 roku Thomas Newcomen (Anglia) skonstruował maszynę tłokową, która opierała się na racy tłoka umieszczonego wewnątrz cylindra. Wpuszczona para powodowała podnoszenie się tłoku w cylindrze, który następnie schładzano w celu kondensacji pary. Zabieg ten powodował spadek ciśnienia w cylindrze i cofanie się tłoka. Maszynę tą wykorzystywano m.in. w kopalniach, gdzie służyły do wypompowywania wody. Wynalazek ten był jednak działał wolno i nieefektywnie, ponieważ cylinder trzeba było na zmianę ochładzać i ogrzewać, co zajmowało sporo czasu. Problem ten rozwiązał James Watt. Ten szkocki inżynier w 1769 roku uzyskał zgodę na unowocześnienie maszyny tłokowej Newcomena. W 1782 roku skonstruował parowy silnik dwustronny, a w 1784 roku dostał patent na uniwersalny silnik parowy z odśrodkowym regulatorem obrotów, który przyspieszył przebieg rewolucji przemysłowej. W 1775 roku rozpoczął produkcję maszyn parowych w założonej wraz z Matthew Boultonem fabryce w Soho pod Birmingham. Do 1800 roku udało im się wyprodukować 250 sztuk.
Czytaj więcej: Koperta pyszczyńskiej mleczarni parowej z 1921 roku
"60 lat minęło" - spotkanie byłych uczniów SP 1 w Żarowie (1959-2019)
1 września 1959 roku w Szkole Podstawowej nr 1, im. Henryka Sienkiewicza w Żarowie zabrzmiał pierwszy dzwonek obwieszczający rozpoczęcie nowego roku szkolnego. Do nauki w klasie I b przystąpiło wówczas 38 uczniów (rocznik 1952). Wychowawczynią klasy została pani Halina Bocian. Od tamtej chwili minęło dokładnie 60 lat. 1 września 2019 roku o godzinie 12:00, pod budynkiem dawnej SP 1 w Żarowie, zebrali się byli uczniowie wspomnianej klasy. Niektórzy z nich od dzieciństwa nadal mieszkają w Żarowie, inni przyjechali z Głogowa, z Raciborza, ze Świdnicy, ze Świebodzic, ze Śląska, spod Głuszycy, a nawet ze Szwecji, z Kanady i Stanów Zjednoczonych. Po 60 latach u wejścia do dawnego budynku SP 1, znów pojawił się szkolny sztandar. Według starego dziennika odczytano listę obecności. Po wykonaniu pamiątkowych fotografii pochód skierował się w stronę cmentarza komunalnego, aby złożyć kwiaty na grobie pani Haliny Bocian. Po części oficjalnej towarzystwo przeniosło się na wynajętą salę, gdzie nie obyło się bez wielu wzruszających wspomnień oraz oglądania starych czarno-białych fotografii z czasów szkolnych. Ponadto dla byłych uczniów SP 1, przygotowany został zestaw pytań dotyczących budynku, w którym przed laty pobierali naukę. Egzamin wszyscy zdali z wynikiem bardzo dobrym, wykazując przy tym znakomitą pamięć. Nagrodami były książki poświęcone historii Ziemi Żarowskiej, reprinty żarowskich pocztówek oraz inne drobne upominki. Organizatorem spotkania uczniów klasy I b ze Szkoły Podstawowej nr 1 im. Henryka Sienkiewicza w Żarowie (1959) była pani Grażyna Przybylska. Gratulujemy wspaniałej inicjatywy oraz dziękujemy za mile spędzonego czas.
Czytaj więcej: "60 lat minęło" - spotkanie byłych uczniów SP 1 w Żarowie (1959-2019)
Zapraszamy na giełdę książek historycznych - 6.09.2019 r.
Żarowska Izba Historyczna serdecznie zaprasza na "Giełdę książek historycznych", która odbędzie się w ramach XIV Żarowskiej Prelekcji Historycznej 6 września 2019 r., w godz. 18:00-20:00. W ofercie przygotowanych jest blisko 140 pozycji wydawniczych o następującej tematyce: historia II wojny światowej, ukryte skarby i ich poszukiwania, fortyfikacje i zamki, podziemia i ich tajemnice, broń – uzbrojenie – ekwipunek wojskowy, tajne misje i operacje oraz wiele innych. SERDECZNIE ZAPRASZAMY !!!
Czytaj więcej: Zapraszamy na giełdę książek historycznych - 6.09.2019 r.
Informacje
Historia miejscowości
Dawni mieszkańcy
Kalendarium
Kartografia
Słownik miejscowości
Muzea, wystawy, zabytki
Archeologia i Historia
Strony historyczne
WSPÓŁPRACUJEMY:
