Strona główna
Historia powstania Miejsko-Gminnego Koła Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych w Żarowie
Żarowskie Koło kombatanckie istnieje już 42 lata i 5 miesięcy. Założone zostało 6 września 1969 roku, czyli dwunasta kadencja wyborcza. Założenie Koła Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, taką nazwę Koło wówczas nosiło, było poprzedzone zebraniem organizacyjnym w dniu 6 sierpnia 1969 roku, w którym uczestniczyli członkowie zweryfikowani i nie zweryfikowani, jak również osadnicy wojskowi oraz byli więźniowie hitlerowskich obozów koncentracyjnych, zamieszkujący miasto Żarów i na terenie wiejskim gminy Żarów.
Wojny husyckie na Śląsku
Wszystkie miejscowości dzisiejszej gminy Żarów (poza folwarkami Weselina i Wostówka) założone zostały najpóźniej do początków XIV wieku. Osady te lokowane były na prawie niemieckim i stanowiły własność książęcą (Kalno – czasowo), duchowną (Buków, Kalno, Kruków, Mielęcin, Wierzbna – czasowo i Zastruże) oraz rycersko-szlachecką (Bożanów, Gołaszyce, Imbramowice, Łażany, Marcinowiczki, Mikoszowa, Mrowiny, Pożarzysko, Siedlimowice, Tarnawa, Wierzbna – czasowo i Żarów). W miare spokojny żywot mieszkańców tych wsi, zakłócony został na początku XV wieku przez tzw. wojny husyckie. Miejscowa ludność po raz pierwszy wówczas doświadczyła okrucieństwa wojennego, grabieży i mordów o zmasowej skali. Kim byli husyci, którzy spustoszyli obszar niemal całego Śląska ? Skąd przywędrowali i z kim walczyli ?
O miejscu powstania i konstruktorze mostu łażańskiego słów kilka
Wiele napisano już o historii najstarszego żelaznego mostu na kontynencie europejskim, który do 1945 roku łączył dwa brzegi rzeki Strzegomki w Łażanach na Dolnym Śląsku. Dziś postaramy się poszerzyć wiedzę mieszkańców gminy Żarów, pisząc kilka słów więcej o pochodzącym ze Szkocji konstruktorze tego ówczesnego cudu techniki oraz o królewskiej pruskiej hucie gdzie żelazny most z Łażan się narodził.
Czytaj więcej: O miejscu powstania i konstruktorze mostu łażańskiego słów kilka
Tajemnice architektury gminy Żarów
O starych, zabytkowych budowlach gminy Żarów napisano już wiele. Ich opisy i fotografie odnaleźć można w obu wydaniach monografii historycznej gminy (1993, 2006) oraz rzecz jasna na stronach internetowych poświęconych zabytkom Dolnego Śląska. Patrząc dziś na dobrze nam znane, mijane niemal codziennie bryły świątyń, kaplic, pałaców oraz innych obiektów, odnieść można wrażenie, że ich architektura nie zaskoczy nas już niczym nowym. Ale czy na pewno ? Czy poznaliśmy już wszystkie tajemnice tych budowli ?
Wieża ciśnień w Wierzbnej na tle podobnych obiektów w Polsce
Położona w gminie Żarów miejscowość Wierzbna słynie z bezcennego XIII-wiecznego kościoła pw. Wniebowzięcia NMP oraz dawnych zabudowań klasztornych wraz z XVIII-wiecznym pałacem. Tutaj znajduje się również murowana z kamienia, monumentalna wieża ciśnień. Budowla ta jest jednym z najstarszych tego typu zabytków techniki, zachowanych do dnia dzisiejszego na obszarze Polski. W poniższym artykule wyjaśnimy czym były wieże ciśnień, w jakim celu je budowano oraz zaprezentujemy te najstarsze, które stanowią wyróżniający się element otaczającej nas architektury.
Czytaj więcej: Wieża ciśnień w Wierzbnej na tle podobnych obiektów w Polsce
Żarowianie polegli w czasie II wojny światowej
W marcu 1935 roku wraz z wprowadzeniem w III Rzeszy Niemieckiej obowiązkowej służby wojskowej i zwiększeniem liczebności niemieckich sił zbrojnych do 500 000 żołnierzy, zmieniono także ich nazwę z Reichswehr na Wehrmacht, który w trzy lata później został bezpośrednio podporządkowany Adolfowi Hitlerowi. W miejsce dotychczasowego ministerstwa powołano wówczas Naczelne Dowództwo Wehrmachtu (Oberkommando der Wehrmacht, OKW), mające kierować i koordynować działalność naczelnych dowództw trzech rodzajów broni: sił lądowych (OKH, Heer), sił lotniczych (OKL, Luftwaffe) i marynarki wojennej (OKM, Kriegsmarine).
Czytaj więcej: Żarowianie polegli w czasie II wojny światowej
Nieznana powojenna historia Żarowa spisana na dokumencie z grudnia 1945 roku
Dwie strony maszynopisu nieznanego autora sporządzone prawdopodobnie w grudniu 1945 roku, tyle możemy powiedzieć o dokumencie opisującym sytuację jaka panowała w Żarowie w ponad pół roku po zakończeniu II wojny światowej. Dokument udostępniony został Żarowskiej Izbie Historycznej przez mieszkańca Magdeburga, pan Scholza, którego rodzina mieszkała przed wojną przy Schweidnitzer Straße 9a (dzisiejsza kamienica przy ul. Mickiewicza 2) w Żarowie. Informacje zawarte w niniejszym maszynopisie są niezwylke cenne w poznaniu tuż powojennej, „trudnej” historii naszego miasta.
Czytaj więcej: Nieznana powojenna historia Żarowa spisana na dokumencie z grudnia 1945 roku
Żarowscy uczestnicy walk o Tobruk i Monte Cassino
Polacy pielgrzymują do wielu miejsc, które uważają za święte. Wśród nich jest Jasna Góra w Częstochowie, Ostra Brama w Wilnie, miejsce kaźni w Katyniu, jest także polski cmentarz wojenny na Monte Cassino, który od chwili poświęcenia 1 września 1945 roku jest sanktuarium narodowym, do którego kierują się serca, myśli i kroki kolejnych pokoleń Polaków. Cmentarz ten jest miejscem spoczynku poległych tułaczy, bo Ci którzy padli w boju o tamtejszy klasztor, byli żołnierzami-tułaczami, pielgrzymami, w ogromnych przestrzeniach utraconej wolności, by dojść do niepodległości ducha.
Czytaj więcej: Żarowscy uczestnicy walk o Tobruk i Monte Cassino
Odnaleziona fotografia świdnickich artylerzystów z 1913 roku
Dzięki aktywnej współpracy z prywatnymi kolekcjonerami oraz pasjonatami zabytków, uzyskać można wiele cennych informacji oraz materiałów dotyczących historii naszej pobliskiej okolicy. Nie inaczej było w przypadku starej fotografii, która ukryta za obrazem czekała na ujawnienie, aż do dnia dzisiejszego. W ubiegłym tygodniu do Żarowskiej Izby Historycznej zgłosił się mieszkaniec gminy Żarów, który w czasie konserwacji obrazu przedstwiającego wiejski pejzaż, odnalazł ukrytą w jego tylnej części sporych rozmiarów fotografię. Jak się okazało przedstawia ona rezerwistów 42 Pułku Artylerii Polowej (2 Pułk Śląski) ze Świdnicy, którzy odbyli służbę wojskową w latach 1911-1913.
Czytaj więcej: Odnaleziona fotografia świdnickich artylerzystów z 1913 roku
Polegli na obcej ziemi
Dzień Zaduszny, czyli właściwe Święto Zmarłych - przypadające 2 listopada - wprowadzono do liturgii Kościoła powszechnego w 998 r. Ten dzień był poświęcony zmarłym, których dusze mogą być zbawione dzięki jałmużnie i modlitwom. w XIX w. we wschodniej Polsce odprawiano obrzędy ku czci zmarłych zwane "Dziadami". Wierzono, że jadło i napoje mogą pokrzepić dusze, więc w przeddzień święta przygotowywano różne potrawy, które ustawiano na stołach. Wieszano też czysty ręcznik, obok stawiano mydło i wodę, by dusze mogły się obmyć. Na noc zostawiano otwarte drzwi, żeby duchy mogły bez przeszkód przekroczyć progi swoich dawnych domostw.
Ekshumacje na cmentarzu w Mrowinach
W sobote 22 października 2011 roku zakończone zostały prace ziemne stanowiące wstępny etap budowy kościoła oraz plebanii na dawnym cmentarzu przy ul. Myśliwskiej w Mrowinach. Ostatni dzień odbywających się pod nadzorem archeologicznym prac przyniósł odkrycie pięciu mogił na obszarze wykopu o wymiarach 3x5 m. Przeprowadzona ekshumacja ujawniła zalegające na głębokości ok.1,5 m szczątki 2 kobiet i 3 mężczyzn – mieszkańców Mrowin, pochowanych na cmentarzu w latach 20 i 30-tych XX wieku.