Menu witryny
Wystawy
Gmina Żarów
Historia gminy
Pocztówki i stare fotografie
Lapidarium
Zabytki w gminie
Zabytki w okolicy
Trasy rowerowe
Licznik odwiedzin
PROMUJEMY:
Strona główna
Oleodruk z początku XX wieku w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Datowany na początek XX wieku oleodruk w ozdobnej, malowanej na złoty kolor ramce o wymiarach 30x45 cm, trafił do zbiorów Żarowskiej Izby Historycznej. Obraz przedstawia scenę rodzajową z życia dworskiego w 1 połowie XIX wieku: mężczyzna na koniu zdejmuje cylinder podczas powitania damy czytającej książkę u wejścia do pałacu lub ogrodowej altany (?). Rozwój technik drukarskich i fotomechanicznych w drugiej połowie XIX wieku w ogromnym stopniu wpłynął na masowe powielanie i rozpowszechnianie drukowanych obrazów wśród uboższych i średniozamożnych warstw społeczeństwa. Moda na oleodruki rozpoczęła się wraz z intensywnymi zmianami gospodarczo-społecznymi. Przemiany te były możliwe dzięki rewolucji przemysłowej, migracji ludności, uwłaszczeniu chłopstwa, wzrostowi dobrobytu, a także powiększaniu się przestrzeni mieszkalnych uboższych warstw społecznych. Drukowane obrazy były namiastką sztuki elitarnej, wcześniej dostępnej tylko nielicznym i majętnym.
Czytaj więcej: Oleodruk z początku XX wieku w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Pocztowa zalepka Okręgu Urzędowego Mrowiny z XIX wieku
Niewielki okrągły krążek z papieru o średnicy 3 cm z centralnie umieszczonym herbem Poczty Królestwa Prus w postaci orła w koronie z krzyżem, który w szponach trzyma insygnia królewskie (berło i jabłko). Nad nim umieszczony napis AMT CONRADSWALDAU (skrót amt od niem. Amtsbezirk) czyli Okręg Urzędowy Mrowiny. W części dolnej napis KREIS SCHWEIDNITZ - Powiat Świdnica. Opis ten dotyczy popularnej zwłaszcza w XIX wieku tzw. Siegelmarki. Przedmiot zakupił i udostępnił nam prywatny kolekcjoner.
Czytaj więcej: Pocztowa zalepka Okręgu Urzędowego Mrowiny z XIX wieku
Urzędowy dokument Królewskiego Sądu Powiatowego w Świdnicy z 19 marca 1870 roku
Urzędowe pismo Królewskiego Sądu Powiatowego w Świdnicy w sprawie testamentu zmarłego Carla Schmidta z przysiółka Puschmühle bei Domanze (koło Domanic), spisane w dniu 19 marca 1870 roku i adresowane do niejakiego Gottlieba Pretschkera z Imbramowic, zakupił i udostępnił nam prywatny kolekcjoner. Pismo opatrzone jest przerwaną zalepką (tzw. Pavillionsiegel) wyżej wymienionej instytucji sądowej. Na jego powierzchni odciśnięte zostały dwa stemple nadawcze poczty w Świdnicy oraz trzy stemple oddawcze, każdy z datownikiem jednoobrączkowym, wewnątrz którego znajduje się: skrót „AUSG” (Ausgabe - wydawanie) duża litera „N” i liczba oznaczająca numer kursu dostawy oraz data w postaci ułamka bez kreski (u góry dzień, u dołu miesiąc).
Czytaj więcej: Urzędowy dokument Królewskiego Sądu Powiatowego w Świdnicy z 19 marca 1870 roku
Koperty z 1937 roku wysłane z Żarowa do cukrowni w Goczałkowie
Prezentujemy dwie koperty zakupione i udostępnione przez prywatnego kolekcjonera. Pierwsza zawiera stempel poczty w Żarowie (Saarau) z datownikiem 19.12.37 oraz prostokątny stempel z nazwą miejscowości Pitschen über Saarau (Kr. Schweidnitz) – Pyszczyn. Adresatem była cukrownia w Goczałkowie koło Strzegomia Zuckersiederei Gutschdorf Sches. über Striegau. Druga koperta opatrzona jest stemplem poczty w Żarowie (Saarau) z datownikiem 17.12.37 oraz prostokątnym stemplem miejscowości Hohenposeritz über Saarau (Kr. Schweidnitz) – Pożarzysko. Także i tutaj adresatem była wyżej wymieniona cukrownia Zuckersiederei Gutschdorf, Striegau Land.
Czytaj więcej: Koperty z 1937 roku wysłane z Żarowa do cukrowni w Goczałkowie
Klub Cyklistów "Old Spokes" na finiszu wakacji 2018
Za nami kolejna i zarazem ostatnia już wakacyjna wycieczka rowerowa Klubu Cyklistów "Old Spokes". Tym razem rowerzyści z Żarowa wybrali się w liczącą 20 km trasę Kalno – Wierzbna (Biały Las) – Bagieniec – Bolesławice – Nowice – Droga Węglowa. W otwierającej wyprawę miejscowości Kalno, godnym uwagi był stary, zachowany fragmentarycznie mur, który niegdyś okalał całą miejscowość. Kolejnym punktem była Wierzbna, w której uczestnicy wycieczki zatrzymali się przy dawnym kompleksie młyńskim oraz datowanej na koniec XVII wieku wieży wodnej. Omijając stadion piłkarski "Wierzbianki" klubowicze "Old Spokes" dotarli następnie do "Białego Lasu". Po dłuższym odpoczynku spędzonym na wspólnym grillu, grupa ruszyła malowniczą, wiodącą przez las drogą w kierunku Bagieńca, gdzie znajduje się okazały pałac, którego początki sięgają czasów średniowiecza. Początkowo był to dwór rycerski otoczony fosą, przebudowany w XVI wieku w stylu renesansowym. Dwa stulecia później nadano mu cechy barokowe, a obecny neorenesansowy wystrój budowli pochodzi z początku XX wieku.
Czytaj więcej: Klub Cyklistów "Old Spokes" na finiszu wakacji 2018
Szklany wyrób z huty "Adler" Penzig w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Szklana wyciskarka do cytrusów (niem. Zitronenpressen) odlana w hucie szkła A.G. Glasshüttenwerke Adler, Penzig O.L. (ob. Pieńsk, pow. Zgorzelec) to jedyny zachowany w całości przedmiot ze zniszczonego szklano-porcelanowego depozytu, który odnaleziony został w 1999 roku na jednym z przydomowych ogródków w Imbramowicach. Wyrób opatrzony sygnaturą pruskiego orła, służył dawniej mieszkańcom ówczesnego Ingramsdorf i to właśnie przez nich, ukryty został w 1945 roku. Odnaleziony w całości pośród sterty szkieł i porcelanowych skorup, przeleżał kilkanaście kolejnych lat w kuchennej szafce. Dzisiaj jako drobna pamiątka historyczna trafił do zbiorów Żarowskiej Izby Historycznej.
Czytaj więcej: Szklany wyrób z huty "Adler" Penzig w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Zapisy na zajęcia w Pracowni historyczno-archeologicznej 2018/2019
Informujemy o rozpoczynających się w dniu 27 sierpnia 2018 roku, zapisach na zajęcia prowadzone w ramach Pracowni historyczno-archeologicznej - rok szkolny 2018/2019. W zajęciach uczestniczyć mogę dzieci w wieku od lat 7. Rodziców, którzy zainteresowani są uczestnictwem swoich pociech w wyżej wymienionych zajęciach, prosimy o zgłoszenie się do Sekretariatu GCKiS (pn. - pt.; godz. 7:30-15:30) w celu wypełnienia stosownych deklaracji. SERDECZNIE ZAPRASZAMY DO UDZIAŁU.
Czytaj więcej: Zapisy na zajęcia w Pracowni historyczno-archeologicznej 2018/2019
Klub cyklistów "Old Spokes" GCKiS z wizytą w Siedlimowicach
22 sierpnia 2018 r. klub Cyklistów "Old Spokes", działający przy GCKiS odbył kolejną wakacyjną wyprawę rowerową. W poszukiwaniu historii oraz zabytków architektury, rowerzyści z Żarowa, zawitali do Siedlimowic. Obowiązkowym punktem wycieczki były tutaj ruiny pałacu von Kornów. Wiadomo, że w połowie XVIII wieku w Siedlimowicach wznosił się okazały trzykondygnacyjny, czteroskrzydłowy pałac z wewnętrznym dziedzińcem, pokryty dachem dwuspadowym, który przebudowany był w stylu barokowym prawdopodobnie na przełomie XVII i XVIII wieku. Rozległy dziedziniec zewnętrzny i wejście do pałacu znajdowały się po stronie południowej. Bramę wejściową ujmował ozdobny portal, nad którym wznosiła się wieżyczka z barokowym hełmem. Dziedziniec zewnętrzny otaczały zabudowania mieszkalno-gospodarcze. Od strony północnej przylegał do folwarku ogród ozdobny otoczony murem z wejściem od strony pałacu. Cały zespół pałacowo-folwarczny otoczony był murem z trzema bramami. W latach 1873-75 ówczesny właściciel Heinrich von Korn całkowicie przebudował pałac. Nowy obiekt o cechach renesansowych i barokowych powstał na planie prostokąta. Od strony wschodniej dostawiona została kaplica, a od północnej wysoka wieża połączona z korpusem głównym przejściem arkadowym. Dwukondygnacyjny korpus pałacu pokryty był dwuspadowym dachem, natomiast trzykondygnacyjna wieża ażurową, cebulowatą kopułą. Elewacje pałacu zdobił bogaty tynkowany detal (pilastry, obramienia otworów, boniowanie, dekoracyjne szczyty, sterczyny, a także gryfy i maszkarony). Po II wojnie światowej nie użytkowany pałac uległ stopniowej dewastacji. Większość drobnych elementów architektonicznych z pałacu i jego otoczenia wywieziono do parku w Bogatyni. W latach 90-tych XX wieku pałac był już całkowicie zrujnowany.
Czytaj więcej: Klub cyklistów "Old Spokes" GCKiS z wizytą w Siedlimowicach
X Żarowska Prelekcja Historyczna
Przez teren gminy Żarów przepływają: południowym skrajem Bystrzyca, a bardziej centralnie z odchyleniem na północ Strzegomka. Za Bukowem wpada do tej drugiej Tarnawka, która zaczyna swój bieg w okolicach Kalna. Koryto Strzegomki zmieniły regulacje przeprowadzone pod koniec XVIII wieku w okolicach Łażan oraz na początku lat 30-tych XX wieku na odcinku od Łażan do Pyszczyna. Jak podaje Tomasz Ciesielski, już w średniowieczu wybudowano koło Wierzbnej kamienny most na Bystrzycy. Pod koniec XVIII wieku, a dokładnie w roku 1794 z polecenia opata Petrusa II Keylicha wzniesiony został w Zastrużu kamienny most na rzece Strzegomce. Zdobiła go figura św. Jana Nepomucena z okolicznościowym napisem. Na początku lat 90-tych XVIII w. hrabia Nikolas August von Burghauss, właściciel majętności łażańskich sfinansował regulację rzeki Strzegomki w pobliżu tej miejscowości. Powstało wówczas nowe koryto rzeki o szerokości 9 m. Konieczne stało się więc połączenie rozdzielonych gruntów łażańskich. W 1794 roku Burghauss złożył w hucie Małapanew (miejscowość Ozimek, 20 km od Opola) zamówienie na budowę mostu żelaznego. Rzecz działa się 15 lat po ukończeniu pierwszego na świecie żelaznego mostu na rzece Severn w Coalbrookdale (Walia). Most miał 12,55 m rozpiętości, 2,80 m wysokości, 5,70 m szerokości oraz ok. 6 ton nośności. Koszt jego budowy wyniósł 13 tys. talarów, a jego uroczyste otwarcie miało miejsce 30 lipca 1796 roku. O historii tej unikalnej konstrukcji pisano już wielokrotnie. Powstało przy tym kilka hipotez dotyczących jej zniszczenia w 1945 roku. Podczas X Żarowskiej Prelekcji Historycznej po raz pierwszy zaprezentowana zostanie pełna dokumentacja techniczna zachowanych elementów żelaznego mostu oraz fakty dotyczące jego zniszczenia w trakcie działań wojennych. O konstrukcjach mostowych w okolicy Żarowa – dawniej i obecnie, opowie podczas X Żarowskiej Prelekcji Historycznej, specjalista d/s zbiorów muzealnych w GCKiS – Bogdan Mucha.
Proporzec I Żarowskiej Drużyny Harcerskiej "Przygoda" im. Karola Szymanowskiego
Jak pisze Tomasz Ciesielski w monografii "Żarów. Historia Miasta i Gminy": Od 1973 roku do końca lat 80-tych w Szkole Podstawowej nr 1 istniał zespół wokalno-taneczny „Legenda”. Działał w ramach Związku Harcerstwa Polskiego. Jego występy stanowiły oprawę niemal wszystkich uroczystości szkolnych i gminnych. W latach 1973-1975 zajmował 1-sze miejsca w powiatowych przeglądach piosenki harcerskiej. W 1980 r. zajął 2-miejsce w Wojewódzkim Przeglądzie Zespołów Artystycznych. Wiemy ponadto, że przy Szkole Podstawowej nr 3 im. Juliusza Słowackiego w Żarowie, działał na przełomie lat 70/80-tych inny zespół wokalno-taneczny o nazwie "Przygoda". Kiedy dokładnie powstał, tego nie jesteśmy niestety w stanie odnotować. Do chwili obecnej zachowały się w zbiorach prywatnych dyplomy oraz fotografie z występów i wycieczek obu zespołów.
Czytaj więcej: Proporzec I Żarowskiej Drużyny Harcerskiej "Przygoda" im. Karola Szymanowskiego
Dozownik etykiet Rauert & Pittius Sorau w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Do Żarowskiej Izby Historycznej trafiła tekturowa szpula o średnicy 9 cm z wewnętrzną drewnianą osią oraz napisami w języku niemieckim po obu stronach. Wedle źródeł jest to tzw. dozownik etykiet (nawijak) z niem. Columbus Etiketten-Abroller D.R.P. Przedmiot wykonany został przez przedwojenne wydawnictwo Rauert & Pittius G.m.b.H. z Żar (niem. Sorau; ob. woj. lubuskie). Drukarnia wydawnictwa Rauert & Pittius, które zajmowało się wydawaniem m.in. licznych książkek i kart pocztowych, mieściła się przy ówczesnej Seifersdorfstrasse (ob. ul. Jana Długosza 4). Budynek drukarni ucierpiał 11 kwietnia 1944 roku podczas bambardowania Żar przez lotnictwo alianckie. Po wojnie mieścił się w nim Dom Handlowy GS a obecnie pełni funkcje handlowo-usługowo-gospodarcze.
Czytaj więcej: Dozownik etykiet Rauert & Pittius Sorau w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Informacje
Historia miejscowości
Dawni mieszkańcy
Kalendarium
Kartografia
Słownik miejscowości
Muzea, wystawy, zabytki
Archeologia i Historia
Strony historyczne
WSPÓŁPRACUJEMY:
