Strona główna
Fotografie drużyny "Łazików" przy DZCH "Organika" w Żarowie
Do drużyny "Łazików", działającej przy Dolnośląskich Zakładach Chemicznych "Organika" w Żarowie, należało w latach 80-tych XX wieku 66 osób: Adamczyk Maria, Banach Helena, Bordulak Zofia, Burzyński Bogdan, Czerwik Jadwiga, Czerwik Teresa, Czerwonka Barbara, Czerwonka Zbigniew, Dolińska Urszula, Doliński Roman, Fedorowicz Andrzej,, Gęsikowska Danuta, Gołdyn Tadeusz, Gola Kazimierz, Głodo Maria, Janas Tadeusz, Janicka Teresa, Książek Bogusława, Kądziołka Wiesław, Kozarowicz Józef, Klyszcz Stanisław, Kołodko Michał, Kostępska Aniela, Krutys Stanisław, Kowalski Wacław, Kwiatkowska Krystyna, Lizurej Elżbieta, Łapeta Józef, Młyńczyk Janina, Małecka Anna, Michałowska Jadwiga, Nycz Stanisław, Nowakowska Barbara, Ochabowicz Włodzimierz, Pustelnik Mieczysława, Pater Stanisław, Plaszczak Stanisław, Perzyński Stanisław, Plackowski Włodzimierz, Pawlak Czesław, Pater Leszek, Podemska Dorota, Pochopień Stanisław, Pikur Barbara, Pikur Stanisława, Poleszczuk Michał, Pędzierska Alicja, Maksanty Jadwiga, Chrobot Leszek, Sobocińska Jadwiga, Sroczyński Jacek, Simińska Bożena, Sroczyński Julian, Szwed Stefan, Stysińska Halina, Skórzak Emil, Skalik Ryszard, Stawarz Grzegorz, Tokarz Zdzisława, Tomala Janina, Urbańska Grażyna, Więcek Jerzy, Zięba Adam, Zięba Stanisław, Zaleński Eugeniusz, Żebrowska Mariola. Żarowskie "Łaziki" brały udział m.in. w XXIII Rajdzie "Szlakiem Zamków Piastowskich" (4-8.06.1981), XVII Rajdzie Górskim z zakończeniem na Zamku Stary Książ (26-27.09.1981), II Zlocie Gorce – Lubominek – Trójgarb (4.04.1982), XIX Rajdzie Górskim (16-18.09.1983), XXVI Rajdzie "Szlakiem Zamków Piastowskich" (czerwiec 1984), XX Rajdzie Górskim (21-23.09.1984), a także w licznych wyprawach do Karpacza, Szklarskiej Poręby, Świeradowa Zdrój, Sosnówki, Pogorzelicy, Głębinowa, a także w Bieszczady i Tatry.
Czytaj więcej: Fotografie drużyny "Łazików" przy DZCH "Organika" w Żarowie
Mała rzecz a cieszy: jubileuszowa wpinka SP 1 Żarów (1945-1995)
Jak czytamy w książce Tomasza Ciesielskiego Żarów. Historia Miasta i Gminy, Żarów 2006: SP nr 1 podjęła działalność w budynku przy ul.Szkolnej 1 jesienią 1945 r. Organizatorem szkoły i jej pierwszym kierownikiem był Wojciech Pacuła. W 1947 r. zastąpił go Jan Laska, który administrował placówką aż do 1972 r. W pierwszych latach szkoła borykała się z trudnymi warunkami lokalowymi, brakiem sprzętu i pomocy naukowej. Sytuację lokalową najpierw poprawił remont obiektu przy ul.Szkolnej latem 1946 r., a następnie przejęcie budynków zwolnionych przez Szkołę Przemysłową: w 1949 r. przy ul. Armii Krajowej 15, a w latem 1954 r. przy ul. Armii Krajowej 58. Ten ostatni budynek został przekazany szkolnictwu podstawowemu dopiero po stanowczej interwencji GRN Żarów, gdyż dyrekcja Zespołu Szkół Chemicznych zamierzała zaadoptować go na internat. Poprawiło się też wyposażenie szkoły: sukcesywnie przybywało książek do biblioteki szkolnej, a w 1949 r. szkoła otrzymała radio. W 1949 r. patronem szkoły został Henryk Sienkiewicz. W roku szkolnym 1956/57 wydzielono ze SP nr 1, SP nr 2, która przejęła najstarszy budynek przy ul. Szkolnej 1. W 1964 r. liczba uczniów w SP 1 osiągnęła rekordowy poziom 758. W 1967 r. placówka otrzymała sztandar. W roku szkolnym 1976/77 w związku z wprowadzaną w życie reformą oświatową zostały połączone SP nr 1 i SP nr 2, które docelowo miały stać się częścią dziesięcioletniej Zbiorczej Szkoły Gminnej. RNMiG Żarów podjęła też wtedy decyzję o stopniowym wyremontowaniu w ciągu kilku lat wszystkich budynków szkolnych. W przypadku obiektu przy ul. Armii Krajowej 58 o jego remont dyrekcja szkoły zabiegała już od 1965 r. Szybko okazało się, że plany to jedno, a możliwości drugie. Remont budynku rozpoczął się dopiero pod koniec lat 80-tych i zakończył w 1990 r. W 1999 r. część pomieszczeń SP nr 1 przekazano Gimnazjum Gminnemu. 10 II 2002 r. Rada Miejska podęła uchwałę o likwidacji SP nr 1 i SP nr 3 oraz utworzeniu w ich miejsce jednej szkoły podstawowej. Całą baza lokalowa SP nr 1 została przekazana gimnazjum.
Czytaj więcej: Mała rzecz a cieszy: jubileuszowa wpinka SP 1 Żarów (1945-1995)
Dolnośląskie rezydencje, pałace i zamki według Alexandra Dunckera
Dolny Śląsk (dawny Nieder Schlesien), to miejsce w Europie, gdzie nagromadzenie warownych zamków i szlacheckich rezydencji, przyjmuje wymiar niespotykany. Pograniczne tereny, szczególnie zagrożone najazdami od zawsze narzucały konieczność specjalnej obrony. Po włączeniu Śląska do państwa polskiego w 990 roku, przystąpiono do wzmocnienia jego granic. Wyrazem tego były wznoszone do XIII wieku warowne zamki, na które finansów nie żałowali kolejni piastowscy książęta. Obok tych fundacji zaczęły powstawać liczne zamki prywatne, które z czasem zatraciły swój pierwotny obronny charakter. Upływ czasu oraz niespokojne lata wojen i pożogi nadszarpnęły znamienitość historycznych budowli pamiętających czasy rozbicia dzielnicowego. Wielkie zmiany przyniósł koniec XIX wieku. Wraz z panującą wówczas modą na romantyzm i rozwojem turystyki, wzrosło także zainteresowanie wyglądem budowli, które zaczęto konserwować i odbudowywać. Kres istnienia wielu z nich przyniosła II wojna światowa i operująca na Dolnym Śląsku Armią Czerwoną. Kolejne wielkie zniszczenia to era socjalistycznego gospodarowania. W tym czasie wiele dolnośląskich pałaców i dworów, zamieniono na PGR-owskie magazyny oraz szkoły. Tylko takie budowle mające wartość użytkową początkowo remontowano, a z czasem pozostawiano bez żadnej opieki. Całkowite zniszczenie to w wielu przypadkach dzieło okolicznej ludności, która rozbierała kawałek po kawału resztki wspaniałych niegdyś rezydencji. Proces ich zagłady trwa po dziś dzień.
Czytaj więcej: Dolnośląskie rezydencje, pałace i zamki według Alexandra Dunckera
Fotografie wnętrza kościoła pw. NSPJ w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Na początku lat 90-tych XIX wieku proboszcz ks. Wilhelm Bogedain z Pastuchowa podjął starania, aby otworzyć w Żarowie kaplicę modlitewną. Plan został zrealizowany w 1893 roku, kiedy to wybudowano również szkołę katolicką w Żarowie (dziś jest to budynek przy ul. Armii Krajowej 15), w której największa sala została zaadoptowana na potrzeby modlitewne. Pierwszą Mszę św. odprawiono tam 24 października 1894 roku. Od tego momentu Msze św. w Żarowie odbywały się regularnie co wtorek. Nadal jednak nabożeństwa niedzielne oraz świąteczne odprawiano tylko w kościele pastuchowskim i łażańskim. W 1895 roku proboszcz Wilhelm Bogedain założył kasę budowy kościoła w Żarowie. Na drodze do realizacji ambitnego przedsięwzięcia pojawiły się jednak trzy poważne przeszkody, którymi było: zgromadzenie odpowiedniego funduszu, znalezienie odpowiedniego miejsca, na którym miała stanąć przyszła świątynia, oraz uzyskanie odpowiednich zezwoleń władz państwowych i kościelnych. W trakcie 14-letniej zbiórki środków finansowych na rzecz budowy kościoła żarowskiego zebrano wśród parafian sporą sumę ok. 22 800 marek (stan z 1909 roku), która stanowiła jednak zaledwie 30% z planowanych kosztów, opiewających na kwotę 76 000 marek. Z pomocą przyszły wówczas instytucje kościelne i władze państwowe. W 1900 roku i kilkakrotnie w następnych latach przeprowadzano kolektę diecezjalną na budowę kościoła, która przyniosła 4300 marek. Część funduszy wniósł Związek św. Bonifacego, przekazując sumę 6000 marek. Sporą kwotę przekazał również książę arcybiskup wrocławski Karol Kopp. Uzyskano także dotację państwową.
Czytaj więcej: Fotografie wnętrza kościoła pw. NSPJ w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
EMU250 (ED250) Pendolino - stacja PKP Imbramowice
Od 29 kwietnia 2016 roku przemierza żelazny szlak na odcinku pomiędzy Warszawą a Jelenią Górą. Za każdym razem mija stacje kolejowe znajdujące się w Imbramowicach i Żarowie. Pomimo tego nie został do tej pory sfotografowany na obu stacjach, podczas swojego szybkiego przejazdu, który odbywa się w godzinach porannych i wieczornych. Jesteśmy zatem pierwszymi, którzy publikują fotografie Alstom EMU250 (seria ED250), czyli słynnego Pendolino na stacji PKP Imbramowice. Pod wspomnianym oznaczeniem EMU250 (ED250), kryje się siedmioczłonowy normalnotorowy elektryczny zespół trakcyjny dużych prędkości z rodziny Pendolino produkowany przez Alstom w fabryce we włoskim Savigliano na zamówienie PKP Intercity. Powstało 20 sztuk, które od 14 grudnia 2014 prowadzą pociągi kategorii Express InterCity Premium obsługującej relacje łączące Warszawę z Bielskiem-Białą, Gdynią, Gliwicami, Jelenią Górą, Katowicami, Kołobrzegiem, Krakowem, Rzeszowem i Wrocławiem.
Czytaj więcej: EMU250 (ED250) Pendolino - stacja PKP Imbramowice
Kolejne gazetki opozycyjne z lat 1989-1990 w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Jak czytamy w książce Tomasza Ciesielskiego Żarów. Historia Miasta i Gminy, Żarów 2006: Pod koniec 1982 r. powstał projekt wydawania własnej gazetki dla Żarowa, Świdnicy i pobliskich miejscowości. Szybko zrealizowany - już po kilku tygodniach ukazał się pierwszy numer „Naszego Głosu” opatrzony datą 7 II 1983 r. Podtytuł brzmiał: „Niezależne pismo członków NSZZ Solidarność Regionu Dolny Śląsk”, a każdy numer gazetki opatrzony był wierszowanym mottem: „Dziś w podziemiu jesteś skryta / Jak wrzucone w ziemie ziarno / Lecz nadzieją Cię powitam / Bo Twe imię Solidarność”. Maszynopisy i matryce sporządzano w Żarowie, teksty artykułów powstawały na miejscu, albo były przepisywane z „podziemnych” publikacji. W „wydawanie” gazetki szczególnie zaangażowani byli J.Cholewa i J.Naratowski, a kilkadziesiąt-kilkaset powielonych egzemplarzy rozprowadzali także inni działacze „Solidarności” w Żarowie. Po wydaniu 3 numerów, przeniesiono wydawanie „Naszego Głosu” do Strzegomia. Do chwili zaniechania w 1984 r. (?) wydawania gazetki ukazało się przynajmniej 17 numerów. Od stycznia 1983 r. powielano w Żarowie z otrzymanych z Wrocławia matryc regionalne „Z dnia na dzień”. „Wydawane” przynajmniej do końca 1985 r., niekiedy w blisko tysiącu egzemplarzy. Okazjonalnie powielano także pojedyncze numery innych gazetek, np. w 1985 r. „Solidarność Walczącą” i „Solidarność Chemików”. Duży udział w pracy poligraficznej miały ulotki - największy nakład miała broszura wykonana w 1984 r. dla potrzeb regionu wrocławskiego przed wyborami do rad narodowych (17 V) „Iść czy nie iść” - kilka tysięcy egzemplarzy. Podobnie jak gazetki, także ulotki rozprowadzano nie tylko w Żarowie, ale i w okolicznych miejscowościach.
Czytaj więcej: Kolejne gazetki opozycyjne z lat 1989-1990 w zbiorach Żarowskiej Izby Historycznej
Kościoły gminy Żarów na nieznanych fotografiach ze zbiorów Instytutu Herdera w Marburgu
Instytut Herdera do Badań Historycznych nad Europą Środkowo-Wschodnią – Instytut Wspólnoty Leibniza to ponadregionalny, pozauniwersytecki ośrodek badań historycznych z siedzibą w Marburgu (miasto powiatowe w kraju związkowym Hesja), który założony został w 1950 roku. Jego organizatorem była Rada Naukowa im. Johanna Gottfrieda Herdera (XVIII-wieczny filozof, pastor i pisarz, którego poglądy wpłynęły znacząco na późniejszy rozwój idei narodu oraz filozofii i historii kultury). Instytut należący do Wspólnoty im. Leibnitza, zajmuje się Polską, Czechami, Słowacją, Estonią, Łotwą i Litwą. Obecnie działalność Instytutu skierowana jest na ciągłą dokumentację literatury dotyczącej tych krajów, zbieraniu i opracowywaniu źródeł do historii Europy środkowowschodniej oraz na opracowywaniu podręczników dotyczących historii krajowej, regionalnej i narodowej tego obszaru. Instytut jest jednym z uczestników Wirtualnej Biblioteki Fachowej Europy Wschodniej. Zasoby Instytutu Herdera obejmują obecnie w bibliotece – 350.000 tomów, i 1300 periodyków, zbiór prasy – 10 500 tomów i ok. 5 milionów wycinków, archiwum graficzne – ok. 550.000 dokumentów graficznych, zbiór map – 33 000 map, 1200 map dawnych i 6300 zdjęć lotniczych, archiwum dokumentacji – 600 metrów bieżących półek, baza danych dotycząca Europy środkowowschodniej – ok. 560.000 pozycji.
Szkolne ławki z SP Przyłęgów w Żarowskiej Izbie Historycznej
Szkoła ewangelicka w Przyłęgowie powstała w 1758, 1760 lub 1773 r. Kilkakrotnie zmieniała się jej siedziba. O pierwszym budynku szkolnym nie zachowały się żadne informacje, nie można wykluczyć, że lekcje odbywały się w wynajętej izbie w chałupie chłopskiej. Nowy lub pierwszy budynek szkolny został wybudowany w 1820 r. Kolejny sfinansowała w dużym stopniu właścicielka dóbr Maria von Kramsta, a został ukończony w 1895 r. W parterowym budynku znajdowały się izby lekcyjne i mieszkanie nauczycielskie. W XIX w. w szkole przyłęgowskiej zatrudniony był jeden nauczyciel, a w XX w. dwóch. Liczba uczniów 1869 r. 86; 1888 r. 128 podzielonych na 3 klasy; 1909 r. 96 w 2 klasach; 1929 r. 62 w 2 klasach. Patronat nad szkołą sprawował właściciel miejscowych dóbr rycerskich. W latach 30-tych XX w. placówka została przekształcona w bezwyznaniową szkołę ludową. W latach 60-tych szkoła przyłęgowska realizowała 4-klasowy program nauczania. W 1967 r. zajęcia prowadzone były w 3 oddziałach (pierwszo- i drugoklasiści uczyli się razem). Od 1973 r. szkoła realizowała trzyletni program nauczania początkowego. Zlikwidowana została w połowie lat 80-tych XX w.
Czytaj więcej: Szkolne ławki z SP Przyłęgów w Żarowskiej Izbie Historycznej
Ulotki - reklamy przemysłowe przekazane do Żarowskiej Izby Historycznej
Ulotka to nic innego druk służący celom propagandowym bądź informacyjnym, przeznaczonym do szybkiego rozpowszechniania, o niewielkiej objętości, zazwyczaj w formie kartki, lub rozkładanej broszurki nie przekraczającej 4 stron. Przekazuje ona niezbędne informacje o działalności instytucji, firmy albo organizacji politycznej, lub zapowiada jakieś wydarzenie. Ulotki najczęściej informują o wydarzeniach kulturalnych (koncertach, repertuarze teatrów lub kin), wydarzeniach politycznych (wiecach, zgromadzeniach, marszach, protestach), zawierają informacje turystyczne, asortyment towarów lub usług, dane katalogowe bądź prospekty handlowe opisujące pojedynczy produkt lub ofertę firmy. W sprawie starych przemysłowych ulotek – reklam napisał do nas pan Sebastian Jedliński ... posiadam zbiór niemieckich ulotek przemysłowych z Silesii, jedna dotyczy fabryki maszyn Kulmiza. Po likwidacji zakładów chemicznych leżała tam cała sterta nikomu nie potrzebnych papierów, dużo wtedy zniszczyli. U mojego syna, który aktualnie przebywa w Niemczech jest tego jeszcze więcej, są plany i spora ilość korespondencji, jak wróci to przywiozę, czy jesteście zainteresowani ?
Czytaj więcej: Ulotki - reklamy przemysłowe przekazane do Żarowskiej Izby Historycznej
Reklamy prasowe żarowskiej Szamotowni i Silesii w polskich gazetach z przełomu XIX i XX wieku
Reklama (z łac. reclamo, reclamare), jest to informacja połączona z komunikatem perswazyjnym. Zazwyczaj ma na celu skłonienie do nabycia lub korzystania z określonych towarów czy usług, popierania określonych spraw lub idei (np. Promowanie marki). Powstanie i rozwój reklamy łączyć należy z trzema procesami: z rozwojem handlu i wymiany towarowej, z powstawaniem i rozwojem środków komunikacji masowej oraz z doskonaleniem metod i technik perswazji, (sztuka przekonywania kogoś do własnych racji). Pierwsza reklama, wykorzystywana także dziś, np. przez akwizytorów czy przekupki, to reklama ustna. Oprócz tej formy reklamy targowej, używano już od starożytności ogłoszeń i afiszy, malowanych na papirusach, na murach miast, wyrytych na kamiennych czy glinianych tablicach. Ta reklama trafiała jednak do odbiorców umiejących czytać, dlatego też często stosowano reklamy o charakterze obrazkowym. Były to zazwyczaj kamienne rzeźby, posadowione ponad wejściami do sklepów i winiarń, które zapoczątkowały późniejszy rozwój szyldów handlowych. Pierwsze reklamy pisane, które pojawiły się w starożytnej Grecji, dotyczyły informacji o wydarzeniach kulturalnych i sportowych. Przypominały znane nam doskonale współczesne plakaty i afisze kinowe i teatralne. Wraz z postępem przemysłowym i społecznym, nastąpił intensywny rozwój reklam, a ważnym wydarzeniem mającym na to wpływ, było wynalezienie druku Gutenberga w 1445 roku.
Pamiątki ze Szkoły Podstawowej w Pożarzysku
Pomimo, że Szkoła Podstawowa w Pożarzysku nie istnieje już od ponad 30 lat, to zachowały się nie tylko wspomnienia osób, które pobierały w niej naukę, ale także materialne pamiątki, które z wielką troską o ich zachowanie, przekazali do Żarowskiej Izby Historycznej Państwo – Arleta i Grzegorz Maćkała z Pożarzyska. Wśród pamiątek są: tablica – szyld szkoły pożarzyskiej, będącej wówczas filią SP Imbramowice, podległej z kolei pod Zbiorczą Szkołę Gminną w Żarowie, a także okrągła pieczęć urzędowa z godłem i nazwą szkoły na otoku. Mosiężny stempel pieczęci chociaż mocno zatarty, posiada czytelny jeszcze odcisk. Bardzo interesującą pamiątką przekazaną do Żarowskiej Izby Historycznej jest ścienny zegar, który lata temu odmierzał czas w gabinecie Piotra Maćkały – ostatniego kierownika Szkoły Podstawowej w Pożarzysku. Kompletny zegar (typ MSD/d, nr seryjny 185649 II z 1966 r.) jest produktem Toruńskiej Fabryki Wodomierzy "Metron".