Menu witryny
Wystawy
Gmina Żarów
Historia gminy
Pocztówki i stare fotografie
Lapidarium
Zabytki w gminie
Zabytki w okolicy
Trasy rowerowe
Licznik odwiedzin
PROMUJEMY:
Strona główna
Armia Czerwona pod Żarowem na przełomie kwietnia i maja 1945 roku
W nocy z 6 na 7 kwietnia 1945 roku, nastąpiła zmiana w radzieckiej obsadzie linii frontu pomiędzy miejscowościami Jaroszów i Borzygniew na Dolnym Śląsku. 118. dywizja strzelecka (398., 463., 527. pułk strzelecki), która utrzymywała tutaj pozycje od lutego 1945 roku, została zastąpiona przez jednostki 225. dywizji strzeleckiej (299., 1347., 1349. pułk strzelecki). Na linii Jaroszów – Morawa – Skarżyce – Przyłęgów – Łażany i dalej, aż do Krukowa pozycje zajmował 1349. pułk strzelecki ze sztabem w Mikoszowej. Linia Kruków – Marcinowiczki – Imbramowice – Borzygniew, obsadzona była przez 299. pułk strzelecki, którego sztab znajdował się w Bukowie. Nieco z tyłu, na zapleczu obu wymienionych jednostek, rozłożony był 1347. pułk strzelecki, którego pierwszy batalion wraz z artylerią pułkową kwaterował w Jaroszowie i Rusku (sztab). Z kolei drugi batalion rozmieszczony był w Pyszczynie. Sztab 225. dywizji strzeleckiej, rozlokowany został w Osieku.
Czytaj więcej: Armia Czerwona pod Żarowem na przełomie kwietnia i maja 1945 roku
Wystawa "Pamiątki Koła PTTK Żarodreptaki"
W 1956 roku przy Zjednoczonych Zakładach Chemicznych "Silesia", powstało Koło PTTK "Łaziki". W 1 połowie lat 80-tych, koło skupiało 66 osób. Z licznych wycieczek odbytych przez żarowskie "Łaziki" wymienić można m.in. XXIII Rajd "Szlakiem Zamków Piastowskich", XVII Rajd Górski z zakończeniem na Zamku Stary Książ, II Zlot Gorce – Lubominek – Trójgarb, XIX i XX Rajd Górski, XXVI Rajd "Szlakiem Zamków Piastowskich", a także w licznych wyprawach do Karpacza, Szklarskiej Poręby, Świeradowa Zdrój, Sosnówki, Pogorzelicy, Głębinowa, a także w Bieszczady i Tatry. 18 stycznia 1966 roku kilkunastoosobowa grupa pracowników ŻZMO w Żarowie założyła Koło PTTK i zgłosiła działalność do Oddziału w Świdnicy. W początkowym okresie istnienia Koło oparło swoją działalność na pracy 3 sekcji: turystyki pieszej, z której wyłoniła się później sekcja turystyki górskiej, sekcja kajakowa i sekcja żeglarska. W 1979 roku powstał zalążek przyszłej sekcji kolarskiej. W dniu 11 kwietnia 2019 roku, byli członkowie przyzakładowych "Łazików" i "Żarodreptaków", reaktywowali działalność, zrzeszając się w nowym Miejskim Kole PTTK "Żarodreptaki" 2019.
Wystawa "Rzeźby w drewnie Czesława Rzeczyckiego"
Czesław Rzeczycki urodził się w Dokrzycach na terenie obecnej Białorusi. Rodzina przyjechała na Dolny Śląsk w 1957 lub w 1958 roku dzięki porozumieniu repatrianckiemu. Początkowo osiedlili się w Świdnicy, gdzie mieszkała rodzina ojca, następnie przenieśli się do Bowin, od ponad 50 lat mieszka w Żarowie. Ojciec pana Czesława malował akwarele, brat zajmował się rzeźbą przestrzenną z chleba. Pan Czesław od wczesnego dzieciństwa malował. Zajmuje się rzeźbą, płaskorzeźbą i pisze wiersze. Kilkukrotnie jego prace, pokazywane były w Żarowie, m.in. podczas wystawy miast partnerskich gminy Żarów, która odbyła się w 2014 roku w Żarowskiej Izbie Historycznej. Na przełomie 2019 i 2020 roku rzeźby Czesława Rzeczyckiego, można było podziwiać na wystawie "Otwarty teren sztuki", którą we wrocławskim Muzeum Etnograficznym przygotowała Fundacja Ważka.
Czytaj więcej: Wystawa "Rzeźby w drewnie Czesława Rzeczyckiego"
Rajd pieszy "Szlakiem Karla von Grolmana" 21.03.2020 r.
Karl Wilhelm Georg von Grolman – pruski generał piechoty oraz szef sztabu generalnego urodził się 30 lipca 1777 roku w Berlinie. Służbę w wojsku rozpoczął w 1791 roku. W 1806 roku służł jako adiutant u marszałków Möllendorffa oraz L’Estocqa. W latach 1815-1819 był szefem Sztabu generalnego. Wykonał wstępny projekt Twierdzy Poznań. W 1823 roku dodał do niego lewobrzeżny pas umocnień otaczających miasto. W 1835 roku dowodził V Korpusem Armii, którego jednostki brały udział w manewrach nieopodal wsi Imbramowice i Pożarzysko (6-8 września). Zmarł 15 września 1843 roku w Poznaniu.
Czytaj więcej: Rajd pieszy "Szlakiem Karla von Grolmana" 21.03.2020 r.
Wieszak odzieżowy "J.Karpe, Herren u. Knaben Garderoben Breslau, 55 Albrechtstrasse 55"
Przedmiot powszechnego użytku o kształcie odwzorowującym ludzkie ramiona. Zaprojektowany by ułatwić wieszanie kurtek, marynarek, swetrów, koszulek, bluz, spodni w sposób, który zapobiega ich gnieceniu się. Mowa oczywiście o wieszaku do ubrań, który dzisiaj jest w każdym domu i szafie. Większość dzisiejszych wieszaków, wykonywana jest wg wzoru wieszaka drucianego, którego wynalazcą w 1869 roku był niejaki Albert J. Parkhouse z firmy Timberlake Wire and Novelty Company z Jackson w USA. Niektórzy historycy uważają, że prekursorem drewnianego wieszaka na ubrania był prezydent USA Thomas Jefferson. Pierwszymi producentami wieszaków w Niemczech byli Sinram i Wendt, których firma działała od 1898 roku najpierw w Hanowerze, a później w Hameln. Z czasem wieszaki drewniane stały się swoistą reklamą firm i sklepów branży odzieżowej. Na niemal każdym widniały ich nazwy oraz adresy.
Ilik, Gniewomir, Imbram - rycerze z Pożarzyska
W 1138 roku na mocy testamentu Bolesława Krzywoustego, który dał początek rozbiciu dzielnicowemu Polski, Śląsk przypadł najstarszemu synowi Krzywoustego, księciu Władysławowi II Wygnańcowi (księstwo śląskie). Jego rządy zakończyła w 1146 roku ucieczka po przegranych walkach z młodszymi braćmi do Świętego Cesarstwa Rzymskiego, gdzie prosił swojego szwagra Konrada III o pomoc w odzyskaniu władzy. Tymczasem zwycięscy juniorzy podzieli kraj na nowo, Śląsk zajął Bolesław IV Kędzierzawy. Po zbrojnych interwencjach Konrada w 1146 roku i jego następcy, cesarza Fryderyka I Barbarossy w 1157 roku, Kędzierzawy obiecał wprawdzie zwrot Śląska, zwlekał z tym jednak do 1163 roku, dopiero wtedy powrócili spadkobiercy wygnańca, Bolesław, Mieszko i Konrad. Władzę nad Śląskiem przejął najstarszy z nich Bolesław I Wysoki, Kędzierzawy zachował jednak swe wpływy w głównych miastach. W 1172 roku juniorzy (Mieszko i Konrad) i syn Wysokiego, Jarosław upomnieli się o swoją część dziedzictwa, wywołując wojnę domową, w wyniku której Mieszko otrzymał wschodni kraniec (z Raciborzem i Cieszynem), a Jarosław część środkową (z Opolem). Zapewne w 1178 roku Konrad Laskonogi z dynastii Piastów otrzymał od Kazimierza Sprawiedliwego marchię głogowską. Było to księstwo niesamodzielne. Po śmierci Konrada Laskonogiego rządzone przez niego tereny wróciły pod władzę Bolesława Wysokiego.
Czytaj więcej: Ilik, Gniewomir, Imbram - rycerze z Pożarzyska
Młyn w Siedlimowicach na fotografii z 1909 roku
Pierwsza wzmianka o istnieniu młyna w Siedlimowicach pochodzi z lat 1486-1488. Wówczas to właściciel dóbr rycerz Georg von Seidlitz, wykupił stopniowo tzw. Winkelmühle (młyński zakątek lub zakątek/róg/kąt k. młyna) z rąk rycerza Hansa von Hof-Schnorbeina. Na przestrzeni XV - 1 poł. XIX w. młyn wodny w Siedlimowicach pracował w oparciu o tzw. koło wodne podsiębierne (łopatkowe), zwane walnym. Dolna część tego koła zanurzona była w przepływającej wodzie, tak aby jej nacisk na łopatki powodował jego obrót. Ostatni właściciele Siedlimowic oraz tamtejszego młyna von Kornowie gruntownie przebudowali i powiększyli folwark pod koniec XIX w. Wówczas w miejscu starego młyna wodnego wybudowano nowy młyn wodno-parowy. Koło młyńskie zastąpiła wówczas turbina wodna Francisa sprzężona z maszyną parową wspomagającą napęd młyna – stąd nazwa młyna wodno-parowy. Nowy młyn zatrudniał 5-8 pracowników i oprócz mąki produkował także grysik oraz wafle. W 1 ćwierci XX wieku, a więc w dobie elektryfikacji Siedlimowic, napęd tutejszego młyna został zmieniony na wodno-elektryczny, gdzie wspomagający napęd silnik elektryczny zastąpił użytkowaną dotychczas maszynę parową.
Czytaj więcej: Młyn w Siedlimowicach na fotografii z 1909 roku
Wystawa "Żołnierze Wyklęci 1944-1963" - Park Miejski w Żarowie 1.03.2020
1 marca obchodzony będzie Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Z tej okazji ósmy raz w Polsce, a po raz trzeci w Żarowie odbędzie się „Tropem Wilczym. Bieg Pamięci Żołnierzy Wyklętych”. Żarowski bieg zaplanowano na 1 marca 2020. Wydarzenie organizowane przez Gminne Centrum Kultury i Sportu odbędzie się w Parku Miejskim przy ulicy Zamkowej. Udział w sportowym wydarzeniu jest bezpłatny. Podczas wydarzenia odbędzie się wystawa pt. "Żołnierze Wyklęci 1944-1963", na którą serdecznie zaprasza Żarowska Izba Historyczna oraz Muzeum Sprzętu Militarnego Strzegom.
Czytaj więcej: Wystawa "Żołnierze Wyklęci 1944-1963" - Park Miejski w Żarowie 1.03.2020
Cegła "CHAMOTTE NIKLASDORF"
Początki produkcji cegieł wypalanych na Śląsku sięgają okresu średniowiecza. Wykonywano je wówczas ręcznie i wypalano w piecach polowych opalanych drewnem. Aż do końca XVIII wieku przemysł cegielniany rozwijał się raczej powoli, a produkcja cegły stanowiła za zwyczaj dodatek do produkcji rolnej. Nieznacznym postępem było przekształcenie się niektórych cegielni w zakłady typu manufakturowego z ręcznym formowaniem cegieł. Największy rozkwit przemysłu cegielnianego przypadł na II połowę XIX wieku i był związany z trzema zasadniczymi odkryciami technicznymi: opatentowanie w 1857 roku pieca kręgowego konstrukcji Fryderyka Eduarda Hoffmanna (umożliwiający nieprzerwaną i ciągłą produkcję), wprowadzenie do użytku w latach 1860-70 mechanicznej prasy ceglarskiej konstrukcji Carla Schlickeysena (zastąpiła formowanie ręczne) oraz wprowadzenie pod koniec XIX wieku sztucznych suszarni konstrukcji Kellera (naturalne suszenie pod wiatą zostało zastąpione tzw. suszeniem sztucznym). Liczba zakładów produkujących cegłę na Śląsku wzrosła znacząco przed I wojną światową do liczby 303 cegielni działających w 1907 roku. Wszystkie szeroko stosowały niedawne wynalazki Hoffmanna, Schlickeysena i Kellera, co w znacznym stopniu zwiększało ich wydajność produkcji.
Książeczka stanu cywilnego wydana w 1952 roku przez USC w Żarowie
Po zakończeniu II wojny światowej w Rzeczpospolitej Polskiej wprowadzono tzw. książeczki stanu cywilnego. Po raz pierwszy o dokumentach tego rodzaju wspomina dekret z dnia 25 września 1945 r. (Dz.U. 1945 nr 48 poz. 272) gdzie w art. 37 ust. (2) czytamy, że "Rozporządzenie wykonawcze unormuje sprawę wydawania książeczek stanu cywilnego". Z kolei rozporządzenie ministrów administracji publicznej i sprawiedliwości z dnia 24 listopada 1945 r. (Dz.U.45.54.304) do art 37 ust. (2) informuje:
Czytaj więcej: Książeczka stanu cywilnego wydana w 1952 roku przez USC w Żarowie
"Krzyż za udział w wojnie 1918-1921" podporucznika Kazimierza Śmiałowskiego z Żarowa
Ustawą z dnia 21 lipca 1990 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił odznaczenie w postaci Krzyża za udział w Wojnie 1918–1921 dla osób, które pełniąc służbę w latach 1918–1921, przyczyniły się do ugruntowania niepodległości naszego państwa. Krzyż nadawany był uczestnikom wojny z lat 1918-1921 we wszystkich służbach, żyjącym w dniu wejścia ustawy w życie (10 sierpnia 1990 r.). Odznaczenie obejmowało wojnę polsko-ukraińską i wojnę polsko-bolszewicką. Nadawane było przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na wniosek Ministra Obrony Narodowej. Odznaczeni otrzymywali odznakę Krzyża i legitymację. Nadawanie Krzyża uznano za zakończone z dniem 8 maja 1999 roku. Odznaczenie posiada formę krzyża równoramiennego prostego wykonanego z metalu o wymiarach 42 x 42 mm i składa się z czterech równych, rozszerzonych na końcach ramion o przekroju spłaszczonego ośmioboku i związanych pośrodku sześcianem. Na ramionach poprzecznych Krzyża wyryty jest poziomo napis: OBROŃCY – OJCZYZNY, na ramionach pionowych – daty: 1918 i 1921, w środku zaś skrzyżowania ramion znajduje się wizerunek orła na tle z białej emalii. Na Ziemiach Odzyskanych, w granicach ówczesnej gminy Żarów po 1945 roku osiedliło się dwóch uczestników wojny polsko-bolszewickiej 1919-1921, którzy zostali odznaczeni Krzyżem za udział w Wojnie 1918-1921.
Czytaj więcej: "Krzyż za udział w wojnie 1918-1921" podporucznika Kazimierza Śmiałowskiego z Żarowa
Informacje
Historia miejscowości
Dawni mieszkańcy
Kalendarium
Kartografia
Słownik miejscowości
Muzea, wystawy, zabytki
Archeologia i Historia
Strony historyczne
WSPÓŁPRACUJEMY:
